Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / ឥតិវុត្តក-អដ្ឋកថា • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
៩. បឋមរាគសុត្តវណ្ណនា
9. Paṭhamarāgasuttavaṇṇanā
៦៨. នវមេ យស្ស កស្សចីតិ អនិយមិតវចនំ, តស្មា យស្ស កស្សចិ បុគ្គលស្ស គហដ្ឋស្ស វា បព្ពជិតស្ស វា។ រាគោ អប្បហីនោតិ រញ្ជនដ្ឋេន រាគោ សមុច្ឆេទវសេន ន បហីនោ, មគ្គេន អនុប្បត្តិធម្មតំ ន អាបាទិតោ។ ទោសមោហេសុបិ ឯសេវ នយោ។ តត្ថ អបាយគមនីយា រាគទោសមោហា បឋមមគ្គេន, ឱឡារិកា កាមរាគទោសា ទុតិយមគ្គេន, តេយេវ អនវសេសា តតិយមគ្គេន, ភវរាគោ អវសិដ្ឋមោហោ ច ចតុត្ថមគ្គេន បហីយន្តិ។ ឯវមេតេសុ បហីយន្តេសុ តទេកដ្ឋតោ សព្ពេបិ កិលេសា បហីយន្តេវ។ ឯវមេតេ រាគាទយោ យស្ស កស្សចិ ភិក្ខុស្ស វា ភិក្ខុនិយា វា ឧបាសកស្ស វា ឧបាសិកាយ វា មគ្គេន អប្បហីនា។ ពទ្ធោ មារស្សាតិ កិលេសមារេន ពទ្ធោតិ វុច្ចតិ។ យទគ្គេន ច កិលេសមារេន ពទ្ធោ, តទគ្គេន អភិសង្ខារមារាទីហិបិ ពទ្ធោយេវ ហោតិ។ បដិមុក្កស្ស មារបាសោតិ បដិមុក្កោ អស្ស អនេន អប្បហីនកិលេសេន បុគ្គលេន តាយេវ អប្បហីនកិលេសតាយ មារបាសសង្ខាតោ កិលេសោ អត្តនោ ចិត្តសន្តានេ បដិមុក្កោ បវេសិតោ, តេន សយំ ពន្ធាបិតោតិ អត្ថោ។ អថ វា បដិមុក្កោ អស្ស ភវេយ្យ មារបាសោ។ សុក្កបក្ខេ ឱមុក្កស្សាតិ អវមុក្កោ មោចិតោ អបនីតោ អស្ស។ សេសំ វុត្តវិបរិយាយេន វេទិតព្ពំ។
68. Navame yassa kassacīti aniyamitavacanaṃ, tasmā yassa kassaci puggalassa gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā. Rāgo appahīnoti rañjanaṭṭhena rāgo samucchedavasena na pahīno, maggena anuppattidhammataṃ na āpādito. Dosamohesupi eseva nayo. Tattha apāyagamanīyā rāgadosamohā paṭhamamaggena, oḷārikā kāmarāgadosā dutiyamaggena, teyeva anavasesā tatiyamaggena, bhavarāgo avasiṭṭhamoho ca catutthamaggena pahīyanti. Evametesu pahīyantesu tadekaṭṭhato sabbepi kilesā pahīyanteva. Evamete rāgādayo yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā upāsakassa vā upāsikāya vā maggena appahīnā. Baddho mārassāti kilesamārena baddhoti vuccati. Yadaggena ca kilesamārena baddho, tadaggena abhisaṅkhāramārādīhipi baddhoyeva hoti. Paṭimukkassa mārapāsoti paṭimukko assa anena appahīnakilesena puggalena tāyeva appahīnakilesatāya mārapāsasaṅkhāto kileso attano cittasantāne paṭimukko pavesito, tena sayaṃ bandhāpitoti attho. Atha vā paṭimukko assa bhaveyya mārapāso. Sukkapakkhe omukkassāti avamukko mocito apanīto assa. Sesaṃ vuttavipariyāyena veditabbaṃ.
ឥធ គាថា សុក្កបក្ខវសេនេវ អាគតា។ តត្រាយំ សង្ខេបត្ថោ – យស្ស អរិយបុគ្គលស្ស រាគទោសាវិជ្ជា វិរាជិតា អគ្គមគ្គេន និរោធិតា, តំ ភាវិតកាយសីលចិត្តបញ្ញតាយ ភាវិតត្តេសុ អរហន្តេសុ អញ្ញតរំ អព្ភន្តរំ ឯកំ ព្រហ្មភូតំ ព្រហ្មំ វា សេដ្ឋំ អរហត្តផលំ បត្តំ។ យថា អញ្ញេ ខីណាសវា បុព្ពូបនិស្សយសម្បត្តិសមន្នាគតា ហុត្វា អាគតា, យថា ច តេ អន្តទ្វយរហិតាយ សីលសមាធិបញ្ញាក្ខន្ធសហគតាយ មជ្ឈិមាយ បដិបទាយ និព្ពានំ គតា អធិគតា។ យថា វា តេ ខន្ធាទីនំ តថលក្ខណំ យាថាវតោ បដិវិជ្ឈិំសុ, យថា ច តេ តថធម្មេ ទុក្ខាទយោ អវិបរីតតោ អព្ភញ្ញិំសុ, រូបាទិកេ ច វិសយេ យថា តេ ទិដ្ឋមត្តាទិវសេនេវ បស្សិំសុ, យថា វា បន តេ អដ្ឋ អនរិយវោហារេ វជ្ជេត្វា អរិយវោហារវសេនេវ បវត្តវាចា, វាចានុរូបញ្ច បវត្តកាយា, កាយានុរូបញ្ច បវត្តវាចា, តថា អយម្បិ អរិយបុគ្គលោតិ តថាគតំ, ចតុសច្ចពុទ្ធតាយ ពុទ្ធំ, បុគ្គលវេរំ កិលេសវេរំ អត្តានុវាទាទិភយញ្ច អតិក្កន្តន្តិ វេរភយាតីតំ។ សព្ពេសំ កិលេសាភិសង្ខារាទីនំ បហីនត្តា សព្ពប្បហាយិនំ ពុទ្ធាទយោ អរិយា អាហុ កថេន្តិ កិត្តេន្តីតិ។
Idha gāthā sukkapakkhavaseneva āgatā. Tatrāyaṃ saṅkhepattho – yassa ariyapuggalassa rāgadosāvijjā virājitā aggamaggena nirodhitā, taṃ bhāvitakāyasīlacittapaññatāya bhāvitattesu arahantesu aññataraṃ abbhantaraṃ ekaṃ brahmabhūtaṃ brahmaṃ vā seṭṭhaṃ arahattaphalaṃ pattaṃ. Yathā aññe khīṇāsavā pubbūpanissayasampattisamannāgatā hutvā āgatā, yathā ca te antadvayarahitāya sīlasamādhipaññākkhandhasahagatāya majjhimāya paṭipadāya nibbānaṃ gatā adhigatā. Yathā vā te khandhādīnaṃ tathalakkhaṇaṃ yāthāvato paṭivijjhiṃsu, yathā ca te tathadhamme dukkhādayo aviparītato abbhaññiṃsu, rūpādike ca visaye yathā te diṭṭhamattādivaseneva passiṃsu, yathā vā pana te aṭṭha anariyavohāre vajjetvā ariyavohāravaseneva pavattavācā, vācānurūpañca pavattakāyā, kāyānurūpañca pavattavācā, tathā ayampi ariyapuggaloti tathāgataṃ, catusaccabuddhatāya buddhaṃ, puggalaveraṃ kilesaveraṃ attānuvādādibhayañca atikkantanti verabhayātītaṃ. Sabbesaṃ kilesābhisaṅkhārādīnaṃ pahīnattā sabbappahāyinaṃ buddhādayo ariyā āhu kathenti kittentīti.
នវមសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Navamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / ខុទ្ទកនិកាយ • Khuddakanikāya / ឥតិវុត្តកបាឡិ • Itivuttakapāḷi / ៩. បឋមរាគសុត្តំ • 9. Paṭhamarāgasuttaṃ