| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ဣတိဝုတ္တက-အဋ္ဌကထာ • Itivuttaka-aṭṭhakathā |
၉. ပဌမရာဂသုတ္တဝဏ္ဏနာ
9. Paṭhamarāgasuttavaṇṇanā
၆၈. နဝမေ ယသ္သ ကသ္သစီတိ အနိယမိတဝစနံ, တသ္မာ ယသ္သ ကသ္သစိ ပုဂ္ဂလသ္သ ဂဟဋ္ဌသ္သ ဝာ ပဗ္ဗဇိတသ္သ ဝာ။ ရာဂော အပ္ပဟီနောတိ ရဉ္ဇနဋ္ဌေန ရာဂော သမုစ္ဆေဒဝသေန န ပဟီနော, မဂ္ဂေန အနုပ္ပတ္တိဓမ္မတံ န အာပာဒိတော။ ဒောသမောဟေသုပိ ဧသေဝ နယော။ တတ္ထ အပာယဂမနီယာ ရာဂဒောသမောဟာ ပဌမမဂ္ဂေန, ဩဠာရိကာ ကာမရာဂဒောသာ ဒုတိယမဂ္ဂေန, တေယေဝ အနဝသေသာ တတိယမဂ္ဂေန, ဘဝရာဂော အဝသိဋ္ဌမောဟော စ စတုတ္ထမဂ္ဂေန ပဟီယန္တိ။ ဧဝမေတေသု ပဟီယန္တေသု တဒေကဋ္ဌတော သဗ္ဗေပိ ကိလေသာ ပဟီယန္တေဝ။ ဧဝမေတေ ရာဂာဒယော ယသ္သ ကသ္သစိ ဘိက္ခုသ္သ ဝာ ဘိက္ခုနိယာ ဝာ ဥပာသကသ္သ ဝာ ဥပာသိကာယ ဝာ မဂ္ဂေန အပ္ပဟီနာ။ ဗဒ္ဓော မာရသ္သာတိ ကိလေသမာရေန ဗဒ္ဓောတိ ဝုစ္စတိ။ ယဒဂ္ဂေန စ ကိလေသမာရေန ဗဒ္ဓော, တဒဂ္ဂေန အဘိသင္ခာရမာရာဒီဟိပိ ဗဒ္ဓောယေဝ ဟောတိ။ ပဋိမုက္ကသ္သ မာရပာသောတိ ပဋိမုက္ကော အသ္သ အနေန အပ္ပဟီနကိလေသေန ပုဂ္ဂလေန တာယေဝ အပ္ပဟီနကိလေသတာယ မာရပာသသင္ခာတော ကိလေသော အတ္တနော စိတ္တသန္တာနေ ပဋိမုက္ကော ပဝေသိတော, တေန သယံ ဗန္ဓာပိတောတိ အတ္ထော။ အထ ဝာ ပဋိမုက္ကော အသ္သ ဘဝေယ္ယ မာရပာသော။ သုက္ကပက္ခေ ဩမုက္ကသ္သာတိ အဝမုက္ကော မောစိတော အပနီတော အသ္သ။ သေသံ ဝုတ္တဝိပရိယာယေန ဝေဒိတဗ္ဗံ။
68. Navame yassa kassacīti aniyamitavacanaṃ, tasmā yassa kassaci puggalassa gahaṭṭhassa vā pabbajitassa vā. Rāgo appahīnoti rañjanaṭṭhena rāgo samucchedavasena na pahīno, maggena anuppattidhammataṃ na āpādito. Dosamohesupi eseva nayo. Tattha apāyagamanīyā rāgadosamohā paṭhamamaggena, oḷārikā kāmarāgadosā dutiyamaggena, teyeva anavasesā tatiyamaggena, bhavarāgo avasiṭṭhamoho ca catutthamaggena pahīyanti. Evametesu pahīyantesu tadekaṭṭhato sabbepi kilesā pahīyanteva. Evamete rāgādayo yassa kassaci bhikkhussa vā bhikkhuniyā vā upāsakassa vā upāsikāya vā maggena appahīnā. Baddho mārassāti kilesamārena baddhoti vuccati. Yadaggena ca kilesamārena baddho, tadaggena abhisaṅkhāramārādīhipi baddhoyeva hoti. Paṭimukkassa mārapāsoti paṭimukko assa anena appahīnakilesena puggalena tāyeva appahīnakilesatāya mārapāsasaṅkhāto kileso attano cittasantāne paṭimukko pavesito, tena sayaṃ bandhāpitoti attho. Atha vā paṭimukko assa bhaveyya mārapāso. Sukkapakkhe omukkassāti avamukko mocito apanīto assa. Sesaṃ vuttavipariyāyena veditabbaṃ.
ဣဓ ဂာထာ သုက္ကပက္ခဝသေနေဝ အာဂတာ။ တတ္ရာယံ သင္ခေပတ္ထော – ယသ္သ အရိယပုဂ္ဂလသ္သ ရာဂဒောသာဝိဇ္ဇာ ဝိရာဇိတာ အဂ္ဂမဂ္ဂေန နိရောဓိတာ, တံ ဘာဝိတကာယသီလစိတ္တပညတာယ ဘာဝိတတ္တေသု အရဟန္တေသု အညတရံ အဗ္ဘန္တရံ ဧကံ ဗ္ရဟ္မဘူတံ ဗ္ရဟ္မံ ဝာ သေဋ္ဌံ အရဟတ္တဖလံ ပတ္တံ။ ယထာ အညေ ခီဏာသဝာ ပုဗ္ဗူပနိသ္သယသမ္ပတ္တိသမန္နာဂတာ ဟုတ္ဝာ အာဂတာ, ယထာ စ တေ အန္တဒ္ဝယရဟိတာယ သီလသမာဓိပညာက္ခန္ဓသဟဂတာယ မဇ္ဈိမာယ ပဋိပဒာယ နိဗ္ဗာနံ ဂတာ အဓိဂတာ။ ယထာ ဝာ တေ ခန္ဓာဒီနံ တထလက္ခဏံ ယာထာဝတော ပဋိဝိဇ္ဈိံသု, ယထာ စ တေ တထဓမ္မေ ဒုက္ခာဒယော အဝိပရီတတော အဗ္ဘညိံသု, ရူပာဒိကေ စ ဝိသယေ ယထာ တေ ဒိဋ္ဌမတ္တာဒိဝသေနေဝ ပသ္သိံသု, ယထာ ဝာ ပန တေ အဋ္ဌ အနရိယဝောဟာရေ ဝဇ္ဇေတ္ဝာ အရိယဝောဟာရဝသေနေဝ ပဝတ္တဝာစာ, ဝာစာနုရူပဉ္စ ပဝတ္တကာယာ, ကာယာနုရူပဉ္စ ပဝတ္တဝာစာ, တထာ အယမ္ပိ အရိယပုဂ္ဂလောတိ တထာဂတံ, စတုသစ္စဗုဒ္ဓတာယ ဗုဒ္ဓံ, ပုဂ္ဂလဝေရံ ကိလေသဝေရံ အတ္တာနုဝာဒာဒိဘယဉ္စ အတိက္ကန္တန္တိ ဝေရဘယာတီတံ။ သဗ္ဗေသံ ကိလေသာဘိသင္ခာရာဒီနံ ပဟီနတ္တာ သဗ္ဗပ္ပဟာယိနံ ဗုဒ္ဓာဒယော အရိယာ အာဟု ကထေန္တိ ကိတ္တေန္တီတိ။
Idha gāthā sukkapakkhavaseneva āgatā. Tatrāyaṃ saṅkhepattho – yassa ariyapuggalassa rāgadosāvijjā virājitā aggamaggena nirodhitā, taṃ bhāvitakāyasīlacittapaññatāya bhāvitattesu arahantesu aññataraṃ abbhantaraṃ ekaṃ brahmabhūtaṃ brahmaṃ vā seṭṭhaṃ arahattaphalaṃ pattaṃ. Yathā aññe khīṇāsavā pubbūpanissayasampattisamannāgatā hutvā āgatā, yathā ca te antadvayarahitāya sīlasamādhipaññākkhandhasahagatāya majjhimāya paṭipadāya nibbānaṃ gatā adhigatā. Yathā vā te khandhādīnaṃ tathalakkhaṇaṃ yāthāvato paṭivijjhiṃsu, yathā ca te tathadhamme dukkhādayo aviparītato abbhaññiṃsu, rūpādike ca visaye yathā te diṭṭhamattādivaseneva passiṃsu, yathā vā pana te aṭṭha anariyavohāre vajjetvā ariyavohāravaseneva pavattavācā, vācānurūpañca pavattakāyā, kāyānurūpañca pavattavācā, tathā ayampi ariyapuggaloti tathāgataṃ, catusaccabuddhatāya buddhaṃ, puggalaveraṃ kilesaveraṃ attānuvādādibhayañca atikkantanti verabhayātītaṃ. Sabbesaṃ kilesābhisaṅkhārādīnaṃ pahīnattā sabbappahāyinaṃ buddhādayo ariyā āhu kathenti kittentīti.
နဝမသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Navamasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / ခုဒ္ဒကနိကာယ • Khuddakanikāya / ဣတိဝုတ္တကပာဠိ • Itivuttakapāḷi / ၉. ပဌမရာဂသုတ္တံ • 9. Paṭhamarāgasuttaṃ
