Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya

    ๓. ปฐมรูปารามสุตฺตํ

    3. Paṭhamarūpārāmasuttaṃ

    ๑๓๖. ‘‘รูปารามา, ภิกฺขเว, เทวมนุสฺสา รูปรตา รูปสมฺมุทิตาฯ รูปวิปริณามวิราคนิโรธา ทุกฺขา, ภิกฺขเว, เทวมนุสฺสา วิหรนฺติฯ สทฺทารามา, ภิกฺขเว , เทวมนุสฺสา สทฺทรตา สทฺทสมฺมุทิตาฯ สทฺทวิปริณามวิราคนิโรธา ทุกฺขา, ภิกฺขเว, เทวมนุสฺสา วิหรนฺติฯ คนฺธารามา… รสารามา… โผฎฺฐพฺพารามา… ธมฺมารามา, ภิกฺขเว, เทวมนุสฺสา ธมฺมรตา ธมฺมสมฺมุทิตาฯ ธมฺมวิปริณามวิราคนิโรธา ทุกฺขา, ภิกฺขเว, เทวมนุสฺสา วิหรนฺติฯ ตถาคโต จ โข, ภิกฺขเว, อรหํ สมฺมาสมฺพุโทฺธ รูปานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวํ จ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ วิทิตฺวา น รูปาราโม น รูปรโต น รูปสมฺมุทิโตฯ รูปวิปริณามวิราคนิโรธา สุโข, ภิกฺขเว, ตถาคโต วิหรติฯ สทฺทานํ… คนฺธานํ… รสานํ… โผฎฺฐพฺพานํ… ธมฺมานํ สมุทยญฺจ อตฺถงฺคมญฺจ อสฺสาทญฺจ อาทีนวญฺจ นิสฺสรณญฺจ ยถาภูตํ วิทิตฺวา น ธมฺมาราโม, น ธมฺมรโต, น ธมฺมสมฺมุทิโตฯ ธมฺมวิปริณามวิราคนิโรธา สุโข, ภิกฺขเว, ตถาคโต วิหรติ’’ฯ อิทมโวจ ภควาฯ อิทํ วตฺวาน สุคโต อถาปรํ เอตทโวจ สตฺถา –

    136. ‘‘Rūpārāmā, bhikkhave, devamanussā rūparatā rūpasammuditā. Rūpavipariṇāmavirāganirodhā dukkhā, bhikkhave, devamanussā viharanti. Saddārāmā, bhikkhave , devamanussā saddaratā saddasammuditā. Saddavipariṇāmavirāganirodhā dukkhā, bhikkhave, devamanussā viharanti. Gandhārāmā… rasārāmā… phoṭṭhabbārāmā… dhammārāmā, bhikkhave, devamanussā dhammaratā dhammasammuditā. Dhammavipariṇāmavirāganirodhā dukkhā, bhikkhave, devamanussā viharanti. Tathāgato ca kho, bhikkhave, arahaṃ sammāsambuddho rūpānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavaṃ ca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā na rūpārāmo na rūparato na rūpasammudito. Rūpavipariṇāmavirāganirodhā sukho, bhikkhave, tathāgato viharati. Saddānaṃ… gandhānaṃ… rasānaṃ… phoṭṭhabbānaṃ… dhammānaṃ samudayañca atthaṅgamañca assādañca ādīnavañca nissaraṇañca yathābhūtaṃ viditvā na dhammārāmo, na dhammarato, na dhammasammudito. Dhammavipariṇāmavirāganirodhā sukho, bhikkhave, tathāgato viharati’’. Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato athāparaṃ etadavoca satthā –

    ‘‘รูปา สทฺทา รสา คนฺธา, ผสฺสา ธมฺมา จ เกวลา;

    ‘‘Rūpā saddā rasā gandhā, phassā dhammā ca kevalā;

    อิฎฺฐา กนฺตา มนาปา จ, ยาวตตฺถีติ วุจฺจติฯ

    Iṭṭhā kantā manāpā ca, yāvatatthīti vuccati.

    ‘‘สเทวกสฺส โลกสฺส, เอเต โว สุขสมฺมตา;

    ‘‘Sadevakassa lokassa, ete vo sukhasammatā;

    ยตฺถ เจเต นิรุชฺฌนฺติ, ตํ เตสํ ทุกฺขสมฺมตํฯ

    Yattha cete nirujjhanti, taṃ tesaṃ dukkhasammataṃ.

    ‘‘สุขํ 1 ทิฎฺฐมริเยภิ, สกฺกายสฺส นิโรธนํ;

    ‘‘Sukhaṃ 2 diṭṭhamariyebhi, sakkāyassa nirodhanaṃ;

    ปจฺจนีกมิทํ โหติ, สพฺพโลเกน ปสฺสตํฯ

    Paccanīkamidaṃ hoti, sabbalokena passataṃ.

    ‘‘ยํ ปเร สุขโต อาหุ, ตทริยา อาหุ ทุกฺขโต;

    ‘‘Yaṃ pare sukhato āhu, tadariyā āhu dukkhato;

    ยํ ปเร ทุกฺขโต อาหุ, ตทริยา สุขโต วิทูฯ

    Yaṃ pare dukkhato āhu, tadariyā sukhato vidū.

    ‘‘ปสฺส ธมฺมํ ทุราชานํ, สมฺมูเฬฺหตฺถ อวิทฺทสุ;

    ‘‘Passa dhammaṃ durājānaṃ, sammūḷhettha aviddasu;

    นิวุตานํ ตโม โหติ, อนฺธกาโร อปสฺสตํฯ

    Nivutānaṃ tamo hoti, andhakāro apassataṃ.

    ‘‘สตญฺจ วิวฎํ โหติ, อาโลโก ปสฺสตามิ;

    ‘‘Satañca vivaṭaṃ hoti, āloko passatāmi;

    สนฺติเก น วิชานนฺติ, มคฺคา 3 ธมฺมสฺส อโกวิทาฯ

    Santike na vijānanti, maggā 4 dhammassa akovidā.

    ‘‘ภวราคปเรเตภิ , ภวราคานุสารีภิ 5;

    ‘‘Bhavarāgaparetebhi , bhavarāgānusārībhi 6;

    มารเธยฺยานุปเนฺนหิ, นายํ ธโมฺม สุสมฺพุโธฯ

    Māradheyyānupannehi, nāyaṃ dhammo susambudho.

    ‘‘โก นุ อญฺญตฺร มริเยภิ, ปทํ สมฺพุทฺธุมรหติ;

    ‘‘Ko nu aññatra mariyebhi, padaṃ sambuddhumarahati;

    ยํ ปทํ สมฺมทญฺญาย, ปรินิพฺพนฺติ อนาสวา’’ติฯ ตติยํ;

    Yaṃ padaṃ sammadaññāya, parinibbanti anāsavā’’ti. tatiyaṃ;




    Next: ๔. ทุติยรูปารามสุตฺตํ • 4. Dutiyarūpārāmasuttaṃ




    Footnotes:
    1. สุขนฺติ (สี.)
    2. sukhanti (sī.)
    3. มคา (สี.)
    4. magā (sī.)
    5. ภวโสตานุสาริภิ (สฺยา. กํ. ปี.), ภวโสตานุสาริหิ (สี.)
    6. bhavasotānusāribhi (syā. kaṃ. pī.), bhavasotānusārihi (sī.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๓. ปฐมรูปารามสุตฺตวณฺณนา • 3. Paṭhamarūpārāmasuttavaṇṇanā

    ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๓. ปฐมรูปารามสุตฺตวณฺณนา • 3. Paṭhamarūpārāmasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact