Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
३. पठमरूपारामसुत्तवण्णना
3. Paṭhamarūpārāmasuttavaṇṇanā
१३६. सम्मुदिता सम्मोदप्पत्ता, पमोदिता सञ्जातपमोदा। दुक्खाति दुक्खवन्तो सञ्जातदुक्खा। तेनाह ‘‘दुक्खिता’’ति। सुखं एतस्स अत्थीति सुखो, सुखी। तेनाह ‘‘सुखितो’’ति। यत्तका रूपादयो धम्मा लोके अत्थीति वुच्चति। पस्सन्तानन्ति सच्चपटिवेधेन सम्मदेव पस्सन्तानं। ‘‘पच्चनीकं होती’’ति वत्वा तं पच्चनीकभावं दस्सेतुं ‘‘लोको ही’’तिआदि वुत्तं। असुभाति ‘‘आहू’’तिपदं आनेत्वा सम्बन्धो। सब्बमेतन्ति ‘‘सुखं दिट्ठमरियेभि…पे॰… तदरिया सुखतो विदू’’ति च वुत्तं। सब्बमेतं निब्बानमेव सन्धाय वुत्तं। निब्बानमेव हि एकन्ततो सुखं नाम।
136.Sammuditā sammodappattā, pamoditā sañjātapamodā. Dukkhāti dukkhavanto sañjātadukkhā. Tenāha ‘‘dukkhitā’’ti. Sukhaṃ etassa atthīti sukho, sukhī. Tenāha ‘‘sukhito’’ti. Yattakā rūpādayo dhammā loke atthīti vuccati. Passantānanti saccapaṭivedhena sammadeva passantānaṃ. ‘‘Paccanīkaṃ hotī’’ti vatvā taṃ paccanīkabhāvaṃ dassetuṃ ‘‘loko hī’’tiādi vuttaṃ. Asubhāti ‘‘āhū’’tipadaṃ ānetvā sambandho. Sabbametanti ‘‘sukhaṃ diṭṭhamariyebhi…pe… tadariyā sukhato vidū’’ti ca vuttaṃ. Sabbametaṃ nibbānameva sandhāya vuttaṃ. Nibbānameva hi ekantato sukhaṃ nāma.
पञ्चनवुतिपासण्डिनो तेसञ्च पासण्डिभावो पपञ्चसूदनिट्ठकथायं पकासितो एव। किलेसनीवरणेन निवुतानन्ति किलेसखन्धा किलेसनीवरणं, तेन निवारितानं। निब्बानदस्सनं नाम अरियमग्गो, तेन तस्स पटिविज्झनञ्च काळमेघअवच्छादितं विय चन्दमण्डलं।
Pañcanavutipāsaṇḍino tesañca pāsaṇḍibhāvo papañcasūdaniṭṭhakathāyaṃ pakāsito eva. Kilesanīvaraṇena nivutānanti kilesakhandhā kilesanīvaraṇaṃ, tena nivāritānaṃ. Nibbānadassanaṃ nāma ariyamaggo, tena tassa paṭivijjhanañca kāḷameghaavacchāditaṃ viya candamaṇḍalaṃ.
परिच्छिन्दित्वाति असुभभावपरिच्छिन्दनेन सम्माविञ्ञाणदस्सनेन च परिच्छिन्दित्वा। मग्गधम्मस्साति अरियमग्गधम्मस्स।
Paricchinditvāti asubhabhāvaparicchindanena sammāviññāṇadassanena ca paricchinditvā. Maggadhammassāti ariyamaggadhammassa.
अनुपन्नेहीति अनु अनु अविहाय पटिपन्नेहि। को नु अञ्ञो जानितुं अरहति, अञ्ञो न जानातीति दस्सेति।
Anupannehīti anu anu avihāya paṭipannehi. Ko nu añño jānituṃ arahati, añño na jānātīti dasseti.
पठमरूपारामसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Paṭhamarūpārāmasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ३. पठमरूपारामसुत्तं • 3. Paṭhamarūpārāmasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ३. पठमरूपारामसुत्तवण्णना • 3. Paṭhamarūpārāmasuttavaṇṇanā