Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၁၈. သမုဒ္ဒဝဂ္ဂော
18. Samuddavaggo
၁. ပဌမသမုဒ္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ
1. Paṭhamasamuddasuttavaṇṇanā
၂၂၈. သမုဒ္ဒဝဂ္ဂသ္သ ပဌမေ စက္ခု, ဘိက္ခဝေ, ပုရိသသ္သ သမုဒ္ဒောတိ ယဒိ ဒုပ္ပူရဏဋ္ဌေန ယဒိ ဝာ သမုဒ္ဒနဋ္ဌေန သမုဒ္ဒော, စက္ခုမေဝ သမုဒ္ဒော။ တသ္သ ဟိ ပထဝိတော ယာဝ အကနိဋ္ဌဗ္ရဟ္မလောကာ နီလာဒိအာရမ္မဏံ သမောသရန္တံ ပရိပုဏ္ဏဘာဝံ ကာတုံ န သက္ကောတိ, ဧဝံ ဒုပ္ပူရဏဋ္ဌေနပိ သမုဒ္ဒော။ စက္ခု စ တေသု တေသု နီလာဒီသု အာရမ္မဏေသု သမုဒ္ဒတိ, အသံဝုတံ ဟုတ္ဝာ ဩသရမာနံ ကိလေသုပ္ပတ္တိယာ ကာရဏဘာဝေန သဒောသဂမနေန ဂစ္ဆတီတိ သမုဒ္ဒနဋ္ဌေနပိ သမုဒ္ဒော။ တသ္သ ရူပမယော ဝေဂောတိ သမုဒ္ဒသ္သ အပ္ပမာဏော ဦမိမယော ဝေဂော ဝိယ တသ္သာပိ စက္ခုသမုဒ္ဒသ္သ သမောသရန္တသ္သ နီလာဒိဘေဒသ္သ အာရမ္မဏသ္သ ဝသေန အပ္ပမေယ္ယော ရူပမယော ဝေဂော ဝေဒိတဗ္ဗော။ ယော တံ ရူပမယံ ဝေဂံ သဟတီတိ ယော တံ စက္ခုသမုဒ္ဒေ သမောသဋံ ရူပမယံ ဝေဂံ, မနာပေ ရူပေ ရာဂံ, အမနာပေ ဒောသံ, အသမပေက္ခိတေ မောဟန္တိ ဧဝံ ရာဂာဒိကိလေသေ အနုပ္ပာဒေန္တော ဥပေက္ခကဘာဝေန သဟတိ။
228. Samuddavaggassa paṭhame cakkhu, bhikkhave, purisassa samuddoti yadi duppūraṇaṭṭhena yadi vā samuddanaṭṭhena samuddo, cakkhumeva samuddo. Tassa hi pathavito yāva akaniṭṭhabrahmalokā nīlādiārammaṇaṃ samosarantaṃ paripuṇṇabhāvaṃ kātuṃ na sakkoti, evaṃ duppūraṇaṭṭhenapi samuddo. Cakkhu ca tesu tesu nīlādīsu ārammaṇesu samuddati, asaṃvutaṃ hutvā osaramānaṃ kilesuppattiyā kāraṇabhāvena sadosagamanena gacchatīti samuddanaṭṭhenapi samuddo. Tassa rūpamayo vegoti samuddassa appamāṇo ūmimayo vego viya tassāpi cakkhusamuddassa samosarantassa nīlādibhedassa ārammaṇassa vasena appameyyo rūpamayo vego veditabbo. Yo taṃ rūpamayaṃ vegaṃ sahatīti yo taṃ cakkhusamudde samosaṭaṃ rūpamayaṃ vegaṃ, manāpe rūpe rāgaṃ, amanāpe dosaṃ, asamapekkhite mohanti evaṃ rāgādikilese anuppādento upekkhakabhāvena sahati.
သဦမိန္တိအာဒီသု ကိလေသဦမီဟိ သဦမိံ။ ကိလေသာဝဋ္ဋေဟိ သာဝဋ္ဋံ။ ကိလေသဂာဟေဟိ သဂာဟံ ။ ကိလေသရက္ခသေဟိ သရက္ခသံ။ ကောဓူပာယာသသ္သ စ ဝသေန သဦမိံ။ ဝုတဉ္ဟေတံ ‘‘ဦမိဘယန္တိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ကောဓူပာယာသသ္သေတံ အဓိဝစန’’န္တိ (ဣတိဝု. ၁၀၉; မ. နိ. ၂.၁၆၂; အ. နိ. ၄.၁၂၂)။ ကာမဂုဏဝသေန သာဝဋ္ဋံ။ ဝုတဉ္ဟေတံ ‘‘အာဝဋ္ဋဂ္ဂာဟောတိ ခော, ဘိက္ခဝေ, ပဉ္စန္နေတံ ကာမဂုဏာနံ အဓိဝစန’’န္တိ (သံ. နိ. ၄.၂၄၁)။ မာတုဂာမဝသေန သဂာဟံ သရက္ခသံ။ ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ‘‘ဂာဟရက္ခသောတိ ခော, ဘိက္ခဝေ, မာတုဂာမသ္သေတံ အဓိဝစန’’န္တိ (ဣတိဝု. ၁၀၉)။ သေသဝာရေသုပိ ဧသေဝ နယော။ သဘယံ ဒုတ္တရံ အစ္စတရီတိ ဦမိဘယေန သဘယံ ဒုရတိက္ကမံ အတိက္ကမိ။ လောကန္တဂူတိ သင္ခာရလောကသ္သ အန္တံ ဂတော။ ပာရဂတောတိ ဝုစ္စတီတိ နိဗ္ဗာနံ ဂတောတိ ကထီယတိ။
Saūmintiādīsu kilesaūmīhi saūmiṃ. Kilesāvaṭṭehi sāvaṭṭaṃ. Kilesagāhehi sagāhaṃ. Kilesarakkhasehi sarakkhasaṃ. Kodhūpāyāsassa ca vasena saūmiṃ. Vutañhetaṃ ‘‘ūmibhayanti kho, bhikkhave, kodhūpāyāsassetaṃ adhivacana’’nti (itivu. 109; ma. ni. 2.162; a. ni. 4.122). Kāmaguṇavasena sāvaṭṭaṃ. Vutañhetaṃ ‘‘āvaṭṭaggāhoti kho, bhikkhave, pañcannetaṃ kāmaguṇānaṃ adhivacana’’nti (saṃ. ni. 4.241). Mātugāmavasena sagāhaṃ sarakkhasaṃ. Vuttañhetaṃ ‘‘gāharakkhasoti kho, bhikkhave, mātugāmassetaṃ adhivacana’’nti (itivu. 109). Sesavāresupi eseva nayo. Sabhayaṃ duttaraṃ accatarīti ūmibhayena sabhayaṃ duratikkamaṃ atikkami. Lokantagūti saṅkhāralokassa antaṃ gato. Pāragatoti vuccatīti nibbānaṃ gatoti kathīyati.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁. ပဌမသမုဒ္ဒသုတ္တံ • 1. Paṭhamasamuddasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁. ပဌမသမုဒ္ဒသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 1. Paṭhamasamuddasuttavaṇṇanā