| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / संयुत्तनिकाय (टीका) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
९. पठमसमुग्घातसप्पायसुत्तवण्णना
9. Paṭhamasamugghātasappāyasuttavaṇṇanā
३१. उपकारभूता तदावहत्ता। ततोति मञ्ञिताकारतो। तन्ति मञ्ञनावत्थुं। अञ्ञेनाकारेनाति यथा मञ्ञति अनिच्चादिआकारतो, अञ्ञेन अनिच्चादिना आकारेन होति। अञ्ञथाभावं विपरिणामन्ति उप्पादवयताय अञ्ञथाभावं जराय मरणेन च द्वेधा विपरिणामेतब्बं। तं उपगमनेन अञ्ञथाभावी, एवंभूतो हुत्वापि जीरणभिज्जनसभावेसु। भवेसु सत्तो लोको उपरिपि भवंयेव अभिनन्दति। हेट्ठा गहितमेव सङ्कड्ढित्वाति ‘‘चक्खुं न मञ्ञती’’तिआदिना हेट्ठा गहितमेव खन्धधातुआयतनाति खन्धादिपरियायेन एकतो गहेत्वा पुनपि मञ्ञनावत्थुं दस्सेति। अवसाने ‘‘ततो तं होती’’ति वुत्तपदेन सद्धिं सब्बवारेसु अट्ठ अट्ठ होन्तीति ‘‘अट्ठचत्तालीसाय ठानेसू’’ति वुत्तं।
31.Upakārabhūtā tadāvahattā. Tatoti maññitākārato. Tanti maññanāvatthuṃ. Aññenākārenāti yathā maññati aniccādiākārato, aññena aniccādinā ākārena hoti. Aññathābhāvaṃ vipariṇāmanti uppādavayatāya aññathābhāvaṃ jarāya maraṇena ca dvedhā vipariṇāmetabbaṃ. Taṃ upagamanena aññathābhāvī, evaṃbhūto hutvāpi jīraṇabhijjanasabhāvesu. Bhavesu satto loko uparipi bhavaṃyeva abhinandati. Heṭṭhā gahitameva saṅkaḍḍhitvāti ‘‘cakkhuṃ na maññatī’’tiādinā heṭṭhā gahitameva khandhadhātuāyatanāti khandhādipariyāyena ekato gahetvā punapi maññanāvatthuṃ dasseti. Avasāne ‘‘tato taṃ hotī’’ti vuttapadena saddhiṃ sabbavāresu aṭṭha aṭṭha hontīti ‘‘aṭṭhacattālīsāya ṭhānesū’’ti vuttaṃ.
पठमसमुग्घातसप्पायसुत्तवण्णना निट्ठिता।
Paṭhamasamugghātasappāyasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / संयुत्तनिकाय • Saṃyuttanikāya / ९. पठमसमुग्घातसप्पायसुत्तं • 9. Paṭhamasamugghātasappāyasuttaṃ
अट्ठकथा • Aṭṭhakathā / सुत्तपिटक (अट्ठकथा) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / संयुत्तनिकाय (अट्ठकथा) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ९. पठमसमुग्घातसप्पायसुत्तवण्णना • 9. Paṭhamasamugghātasappāyasuttavaṇṇanā
