Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៣-៤. បឋមសំវាសសុត្តាទិវណ្ណនា
3-4. Paṭhamasaṃvāsasuttādivaṇṇanā
៥៣-៥៤. តតិយេ យថាកម្មំ តា តា គតិយោ អរន្តិ ឧបគច្ឆន្តីតិ អរិយា, សត្តា។ ឥមេ បន កុច្ឆិតា អរិយាតិ កទរិយា។ ថទ្ធមច្ឆរិនោ, ថទ្ធេន មច្ឆរេន សមន្នាគតាតិ អត្ថោ។ ថទ្ធមច្ឆរិយសទិសញ្ហិ កុច្ឆិតំ សព្ពទា និហីនំ នត្ថិ សព្ពគុណានំ អាទិភូតស្ស ភោគសម្បត្តិអាទិសព្ពសម្បត្តីនំ មូលភូតស្ស ទានស្ស និសេធនតោ។ តេនាហ ‘‘កទរិយាតិ ថទ្ធមច្ឆរិនោ’’តិ។ ឯកច្ចោ ហិ អត្តនោ វសនដ្ឋានេ ភិក្ខូ ហត្ថំ បសារេត្វាបិ ន វន្ទតិ។ អញ្ញត្ថ គតោ វិហារំ បវិសិត្វា សក្កច្ចំ វន្ទិត្វា មធុរប្បដិសន្ថារំ ករោតិ ‘‘កិំ, ភន្តេ, អម្ហាកំ វសនដ្ឋានំ នាគច្ឆថ, សម្បន្នោ បទេសោ, បដិពលាហំ អយ្យានំ យាគុភត្តាទីហិ ឧបដ្ឋានំ កាតុ’’ន្តិ។ ភិក្ខុ ‘‘សទ្ធោ អយំ ឧបាសកោ’’តិ យាគុភត្តាទីហិ សង្គណ្ហាតិ។
53-54. Tatiye yathākammaṃ tā tā gatiyo aranti upagacchantīti ariyā, sattā. Ime pana kucchitā ariyāti kadariyā. Thaddhamaccharino, thaddhena maccharena samannāgatāti attho. Thaddhamacchariyasadisañhi kucchitaṃ sabbadā nihīnaṃ natthi sabbaguṇānaṃ ādibhūtassa bhogasampattiādisabbasampattīnaṃ mūlabhūtassa dānassa nisedhanato. Tenāha ‘‘kadariyāti thaddhamaccharino’’ti. Ekacco hi attano vasanaṭṭhāne bhikkhū hatthaṃ pasāretvāpi na vandati. Aññattha gato vihāraṃ pavisitvā sakkaccaṃ vanditvā madhurappaṭisanthāraṃ karoti ‘‘kiṃ, bhante, amhākaṃ vasanaṭṭhānaṃ nāgacchatha, sampanno padeso, paṭibalāhaṃ ayyānaṃ yāgubhattādīhi upaṭṭhānaṃ kātu’’nti. Bhikkhu ‘‘saddho ayaṃ upāsako’’ti yāgubhattādīhi saṅgaṇhāti.
អថេកោ ថេរោ តស្ស គាមំ គន្ត្វា បិណ្ឌាយ ចរតិ។ សោ តំ ទិស្វា អញ្ញេន វា គច្ឆតិ, ឃរំ វា បវិសតិ។ សចេបិ សម្មុខីភាវំ អាគច្ឆតិ, ហត្ថេន វន្ទិត្វា ‘‘អយ្យស្ស ភិក្ខំ ទេថ, អហំ ឯកេន កម្មេន គច្ឆាមី’’តិ បក្កមតិ។ ថេរោ សកលគាមំ ចរិត្វា តុច្ឆបត្តោវ និក្ខមតិ។ ឥទំ តាវ មុទុមច្ឆរិយំ នាម។ យេន អទាយកោបិ ទាយកោ វិយ បញ្ញាយតិ។ ឥធ បន ថទ្ធមច្ឆរិយំ អធិប្បេតំ។ យេន សមន្នាគតោ ភិក្ខូសុ បិណ្ឌាយ បវិដ្ឋេសុ ‘‘ថេរា ឋិតា’’តិ វុត្តេ ‘‘កិំ មយ្ហំ បាទា រុជ្ជន្តី’’តិអាទីនិ វត្វា សិលាថម្ភោ វិយ ខាណុកោ វិយ ច ថទ្ធោ ហុត្វា តិដ្ឋតិ, សាមីចិម្បិ ន ករោតិ, កុតោ ទានំ។ អយមិធ អធិប្បេតោ។ តេន វុត្តំ ‘‘ថទ្ធមច្ឆរិនោតិ ថទ្ធេន មច្ឆរេន សមន្នាគតាតិ អត្ថោ’’តិ។ មច្ឆរំ មច្ឆេរំ មច្ឆរិយន្តិ អត្ថតោ ឯកំ។
Atheko thero tassa gāmaṃ gantvā piṇḍāya carati. So taṃ disvā aññena vā gacchati, gharaṃ vā pavisati. Sacepi sammukhībhāvaṃ āgacchati, hatthena vanditvā ‘‘ayyassa bhikkhaṃ detha, ahaṃ ekena kammena gacchāmī’’ti pakkamati. Thero sakalagāmaṃ caritvā tucchapattova nikkhamati. Idaṃ tāva mudumacchariyaṃ nāma. Yena adāyakopi dāyako viya paññāyati. Idha pana thaddhamacchariyaṃ adhippetaṃ. Yena samannāgato bhikkhūsu piṇḍāya paviṭṭhesu ‘‘therā ṭhitā’’ti vutte ‘‘kiṃ mayhaṃ pādā rujjantī’’tiādīni vatvā silāthambho viya khāṇuko viya ca thaddho hutvā tiṭṭhati, sāmīcimpi na karoti, kuto dānaṃ. Ayamidha adhippeto. Tena vuttaṃ ‘‘thaddhamaccharinoti thaddhena maccharena samannāgatāti attho’’ti. Maccharaṃ maccheraṃ macchariyanti atthato ekaṃ.
បរិភាសកាតិ ភិក្ខូ ឃរទ្វារេ ឋិតេ ទិស្វា ‘‘កិំ តុម្ហេ កសិត្វា អាគតា វបិត្វា លាយិត្វា, មយំ អត្តនោបិ ន លភាម, កុតោ តុម្ហាកំ, សីឃំ និក្ខមថា’’តិអាទីហិ សន្តជ្ជកា។ យាចកានំ វចនស្ស អត្ថំ ជានន្តីតិ ឯត្ថ កិញ្ចាបិ ភិក្ខូ ឃរទ្វារេ ឋិតា តុណ្ហី ហោន្តិ, អត្ថតោ បន ‘‘ភិក្ខំ ទេថា’’តិ វទន្តិ នាម អរិយាយ យាចនាយ។ វុត្តញ្ហេតំ ‘‘ឧទ្ទិស្ស អរិយា តិដ្ឋន្តិ, ឯសា អរិយាន យាចនា’’តិ (មិ. ប. ៤.៥.៩)។ តត្រ យេ ‘‘មយំ បចាម, ឥមេ ន បចន្តិ, បចមានេ បត្វា អលភន្តា កុហិំ លភិស្សតី’’តិ ទេយ្យធម្មំ សំវិភជន្តិ, តេ វទញ្ញូ យាចកានំ វចនស្ស អត្ថំ ជានន្តិ នាម ញត្វា កត្តព្ពករណតោ។ ចតុត្ថំ ឧត្តានមេវ។
Paribhāsakāti bhikkhū gharadvāre ṭhite disvā ‘‘kiṃ tumhe kasitvā āgatā vapitvā lāyitvā, mayaṃ attanopi na labhāma, kuto tumhākaṃ, sīghaṃ nikkhamathā’’tiādīhi santajjakā. Yācakānaṃ vacanassa atthaṃ jānantīti ettha kiñcāpi bhikkhū gharadvāre ṭhitā tuṇhī honti, atthato pana ‘‘bhikkhaṃ dethā’’ti vadanti nāma ariyāya yācanāya. Vuttañhetaṃ ‘‘uddissa ariyā tiṭṭhanti, esā ariyāna yācanā’’ti (mi. pa. 4.5.9). Tatra ye ‘‘mayaṃ pacāma, ime na pacanti, pacamāne patvā alabhantā kuhiṃ labhissatī’’ti deyyadhammaṃ saṃvibhajanti, te vadaññū yācakānaṃ vacanassa atthaṃ jānanti nāma ñatvā kattabbakaraṇato. Catutthaṃ uttānameva.
បឋមសំវាសសុត្តាទិវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Paṭhamasaṃvāsasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya
៣. បឋមសំវាសសុត្តំ • 3. Paṭhamasaṃvāsasuttaṃ
៤. ទុតិយសំវាសសុត្តំ • 4. Dutiyasaṃvāsasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
៣. បឋមសំវាសសុត្តវណ្ណនា • 3. Paṭhamasaṃvāsasuttavaṇṇanā
៤. ទុតិយសំវាសសុត្តវណ្ណនា • 4. Dutiyasaṃvāsasuttavaṇṇanā