Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၃-၄. ပဌမသံဝာသသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ
3-4. Paṭhamasaṃvāsasuttādivaṇṇanā
၅၃-၅၄. တတိယေ ယထာကမ္မံ တာ တာ ဂတိယော အရန္တိ ဥပဂစ္ဆန္တီတိ အရိယာ, သတ္တာ။ ဣမေ ပန ကုစ္ဆိတာ အရိယာတိ ကဒရိယာ။ ထဒ္ဓမစ္ဆရိနော, ထဒ္ဓေန မစ္ဆရေန သမန္နာဂတာတိ အတ္ထော။ ထဒ္ဓမစ္ဆရိယသဒိသဉ္ဟိ ကုစ္ဆိတံ သဗ္ဗဒာ နိဟီနံ နတ္ထိ သဗ္ဗဂုဏာနံ အာဒိဘူတသ္သ ဘောဂသမ္ပတ္တိအာဒိသဗ္ဗသမ္ပတ္တီနံ မူလဘူတသ္သ ဒာနသ္သ နိသေဓနတော။ တေနာဟ ‘‘ကဒရိယာတိ ထဒ္ဓမစ္ဆရိနော’’တိ။ ဧကစ္စော ဟိ အတ္တနော ဝသနဋ္ဌာနေ ဘိက္ခူ ဟတ္ထံ ပသာရေတ္ဝာပိ န ဝန္ဒတိ။ အညတ္ထ ဂတော ဝိဟာရံ ပဝိသိတ္ဝာ သက္ကစ္စံ ဝန္ဒိတ္ဝာ မဓုရပ္ပဋိသန္ထာရံ ကရောတိ ‘‘ကိံ, ဘန္တေ, အမ္ဟာကံ ဝသနဋ္ဌာနံ နာဂစ္ဆထ, သမ္ပန္နော ပဒေသော, ပဋိဗလာဟံ အယ္ယာနံ ယာဂုဘတ္တာဒီဟိ ဥပဋ္ဌာနံ ကာတု’’န္တိ။ ဘိက္ခု ‘‘သဒ္ဓော အယံ ဥပာသကော’’တိ ယာဂုဘတ္တာဒီဟိ သင္ဂဏ္ဟာတိ။
53-54. Tatiye yathākammaṃ tā tā gatiyo aranti upagacchantīti ariyā, sattā. Ime pana kucchitā ariyāti kadariyā. Thaddhamaccharino, thaddhena maccharena samannāgatāti attho. Thaddhamacchariyasadisañhi kucchitaṃ sabbadā nihīnaṃ natthi sabbaguṇānaṃ ādibhūtassa bhogasampattiādisabbasampattīnaṃ mūlabhūtassa dānassa nisedhanato. Tenāha ‘‘kadariyāti thaddhamaccharino’’ti. Ekacco hi attano vasanaṭṭhāne bhikkhū hatthaṃ pasāretvāpi na vandati. Aññattha gato vihāraṃ pavisitvā sakkaccaṃ vanditvā madhurappaṭisanthāraṃ karoti ‘‘kiṃ, bhante, amhākaṃ vasanaṭṭhānaṃ nāgacchatha, sampanno padeso, paṭibalāhaṃ ayyānaṃ yāgubhattādīhi upaṭṭhānaṃ kātu’’nti. Bhikkhu ‘‘saddho ayaṃ upāsako’’ti yāgubhattādīhi saṅgaṇhāti.
အထေကော ထေရော တသ္သ ဂာမံ ဂန္တ္ဝာ ပိဏ္ဍာယ စရတိ။ သော တံ ဒိသ္ဝာ အညေန ဝာ ဂစ္ဆတိ, ဃရံ ဝာ ပဝိသတိ။ သစေပိ သမ္မုခီဘာဝံ အာဂစ္ဆတိ, ဟတ္ထေန ဝန္ဒိတ္ဝာ ‘‘အယ္ယသ္သ ဘိက္ခံ ဒေထ, အဟံ ဧကေန ကမ္မေန ဂစ္ဆာမီ’’တိ ပက္ကမတိ။ ထေရော သကလဂာမံ စရိတ္ဝာ တုစ္ဆပတ္တောဝ နိက္ခမတိ။ ဣဒံ တာဝ မုဒုမစ္ဆရိယံ နာမ။ ယေန အဒာယကောပိ ဒာယကော ဝိယ ပညာယတိ။ ဣဓ ပန ထဒ္ဓမစ္ဆရိယံ အဓိပ္ပေတံ။ ယေန သမန္နာဂတော ဘိက္ခူသု ပိဏ္ဍာယ ပဝိဋ္ဌေသု ‘‘ထေရာ ဌိတာ’’တိ ဝုတ္တေ ‘‘ကိံ မယ္ဟံ ပာဒာ ရုဇ္ဇန္တီ’’တိအာဒီနိ ဝတ္ဝာ သိလာထမ္ဘော ဝိယ ခာဏုကော ဝိယ စ ထဒ္ဓော ဟုတ္ဝာ တိဋ္ဌတိ, သာမီစိမ္ပိ န ကရောတိ, ကုတော ဒာနံ။ အယမိဓ အဓိပ္ပေတော။ တေန ဝုတ္တံ ‘‘ထဒ္ဓမစ္ဆရိနောတိ ထဒ္ဓေန မစ္ဆရေန သမန္နာဂတာတိ အတ္ထော’’တိ။ မစ္ဆရံ မစ္ဆေရံ မစ္ဆရိယန္တိ အတ္ထတော ဧကံ။
Atheko thero tassa gāmaṃ gantvā piṇḍāya carati. So taṃ disvā aññena vā gacchati, gharaṃ vā pavisati. Sacepi sammukhībhāvaṃ āgacchati, hatthena vanditvā ‘‘ayyassa bhikkhaṃ detha, ahaṃ ekena kammena gacchāmī’’ti pakkamati. Thero sakalagāmaṃ caritvā tucchapattova nikkhamati. Idaṃ tāva mudumacchariyaṃ nāma. Yena adāyakopi dāyako viya paññāyati. Idha pana thaddhamacchariyaṃ adhippetaṃ. Yena samannāgato bhikkhūsu piṇḍāya paviṭṭhesu ‘‘therā ṭhitā’’ti vutte ‘‘kiṃ mayhaṃ pādā rujjantī’’tiādīni vatvā silāthambho viya khāṇuko viya ca thaddho hutvā tiṭṭhati, sāmīcimpi na karoti, kuto dānaṃ. Ayamidha adhippeto. Tena vuttaṃ ‘‘thaddhamaccharinoti thaddhena maccharena samannāgatāti attho’’ti. Maccharaṃ maccheraṃ macchariyanti atthato ekaṃ.
ပရိဘာသကာတိ ဘိက္ခူ ဃရဒ္ဝာရေ ဌိတေ ဒိသ္ဝာ ‘‘ကိံ တုမ္ဟေ ကသိတ္ဝာ အာဂတာ ဝပိတ္ဝာ လာယိတ္ဝာ, မယံ အတ္တနောပိ န လဘာမ, ကုတော တုမ္ဟာကံ, သီဃံ နိက္ခမထာ’’တိအာဒီဟိ သန္တဇ္ဇကာ။ ယာစကာနံ ဝစနသ္သ အတ္ထံ ဇာနန္တီတိ ဧတ္ထ ကိဉ္စာပိ ဘိက္ခူ ဃရဒ္ဝာရေ ဌိတာ တုဏ္ဟီ ဟောန္တိ, အတ္ထတော ပန ‘‘ဘိက္ခံ ဒေထာ’’တိ ဝဒန္တိ နာမ အရိယာယ ယာစနာယ။ ဝုတ္တဉ္ဟေတံ ‘‘ဥဒ္ဒိသ္သ အရိယာ တိဋ္ဌန္တိ, ဧသာ အရိယာန ယာစနာ’’တိ (မိ. ပ. ၄.၅.၉)။ တတ္ရ ယေ ‘‘မယံ ပစာမ, ဣမေ န ပစန္တိ, ပစမာနေ ပတ္ဝာ အလဘန္တာ ကုဟိံ လဘိသ္သတီ’’တိ ဒေယ္ယဓမ္မံ သံဝိဘဇန္တိ, တေ ဝဒညူ ယာစကာနံ ဝစနသ္သ အတ္ထံ ဇာနန္တိ နာမ ဉတ္ဝာ ကတ္တဗ္ဗကရဏတော။ စတုတ္ထံ ဥတ္တာနမေဝ။
Paribhāsakāti bhikkhū gharadvāre ṭhite disvā ‘‘kiṃ tumhe kasitvā āgatā vapitvā lāyitvā, mayaṃ attanopi na labhāma, kuto tumhākaṃ, sīghaṃ nikkhamathā’’tiādīhi santajjakā. Yācakānaṃ vacanassa atthaṃ jānantīti ettha kiñcāpi bhikkhū gharadvāre ṭhitā tuṇhī honti, atthato pana ‘‘bhikkhaṃ dethā’’ti vadanti nāma ariyāya yācanāya. Vuttañhetaṃ ‘‘uddissa ariyā tiṭṭhanti, esā ariyāna yācanā’’ti (mi. pa. 4.5.9). Tatra ye ‘‘mayaṃ pacāma, ime na pacanti, pacamāne patvā alabhantā kuhiṃ labhissatī’’ti deyyadhammaṃ saṃvibhajanti, te vadaññū yācakānaṃ vacanassa atthaṃ jānanti nāma ñatvā kattabbakaraṇato. Catutthaṃ uttānameva.
ပဌမသံဝာသသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Paṭhamasaṃvāsasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya
၃. ပဌမသံဝာသသုတ္တံ • 3. Paṭhamasaṃvāsasuttaṃ
၄. ဒုတိယသံဝာသသုတ္တံ • 4. Dutiyasaṃvāsasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
၃. ပဌမသံဝာသသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Paṭhamasaṃvāsasuttavaṇṇanā
၄. ဒုတိယသံဝာသသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 4. Dutiyasaṃvāsasuttavaṇṇanā