Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya |
੩. ਪਠਮਸਂવਾਸਸੁਤ੍ਤਂ
3. Paṭhamasaṃvāsasuttaṃ
੫੩. ਏਕਂ ਸਮਯਂ ਭਗવਾ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਮਧੁਰਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ વੇਰਞ੍ਜਂ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨੋ ਹੋਤਿ। ਸਮ੍ਬਹੁਲਾਪਿ ਖੋ ਗਹਪਤੀ ਚ ਗਹਪਤਾਨਿਯੋ ਚ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ ਮਧੁਰਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਚ વੇਰਞ੍ਜਂ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਪ੍ਪਟਿਪਨ੍ਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਮਗ੍ਗਾ ਓਕ੍ਕਮ੍ਮ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ( ) 1 ਨਿਸੀਦਿ। ਅਦ੍ਦਸਂਸੁ ਖੋ ਗਹਪਤੀ ਚ ਗਹਪਤਾਨਿਯੋ ਚ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਰੁਕ੍ਖਮੂਲੇ ਨਿਸਿਨ੍ਨਂ। ਦਿਸ੍વਾ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿਂਸੁ; ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿਂਸੁ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੇ ਖੋ ਤੇ ਗਹਪਤੀ ਚ ਗਹਪਤਾਨਿਯੋ ਚ ਭਗવਾ ਏਤਦવੋਚ –
53. Ekaṃ samayaṃ bhagavā antarā ca madhuraṃ antarā ca verañjaṃ addhānamaggappaṭipanno hoti. Sambahulāpi kho gahapatī ca gahapatāniyo ca antarā ca madhuraṃ antarā ca verañjaṃ addhānamaggappaṭipannā honti. Atha kho bhagavā maggā okkamma aññatarasmiṃ rukkhamūle ( ) 2 nisīdi. Addasaṃsu kho gahapatī ca gahapatāniyo ca bhagavantaṃ aññatarasmiṃ rukkhamūle nisinnaṃ. Disvā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinne kho te gahapatī ca gahapatāniyo ca bhagavā etadavoca –
‘‘ਚਤ੍ਤਾਰੋਮੇ, ਗਹਪਤਯੋ, ਸਂવਾਸਾ। ਕਤਮੇ ਚਤ੍ਤਾਰੋ? ਛવੋ ਛવਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ, ਛવੋ ਦੇવਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ, ਦੇવੋ ਛવਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ, ਦੇવੋ ਦੇવਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ।
‘‘Cattārome, gahapatayo, saṃvāsā. Katame cattāro? Chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਗਹਪਤਯੋ, ਛવੋ ਛવਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ? ਇਧ , ਗਹਪਤਯੋ, ਸਾਮਿਕੋ ਹੋਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੀ ਮੁਸਾવਾਦੀ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਯੀ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਕਪਰਿਭਾਸਕੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ ; ਭਰਿਯਾਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਿਨੀ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯਿਨੀ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਿਨੀ ਮੁਸਾવਾਦਿਨੀ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਯਿਨੀ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਿਕਪਰਿਭਾਸਿਕਾ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ। ਏવਂ ਖੋ, ਗਹਪਤਯੋ, ਛવੋ ਛવਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ।
‘‘Kathañca, gahapatayo, chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati? Idha , gahapatayo, sāmiko hoti pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī surāmerayamajjapamādaṭṭhāyī dussīlo pāpadhammo maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ ; bhariyāpissa hoti pāṇātipātinī adinnādāyinī kāmesumicchācārinī musāvādinī surāmerayamajjapamādaṭṭhāyinī dussīlā pāpadhammā maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ. Evaṃ kho, gahapatayo, chavo chavāya saddhiṃ saṃvasati.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ , ਗਹਪਤਯੋ, ਛવੋ ਦੇવਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ? ਇਧ, ਗਹਪਤਯੋ, ਸਾਮਿਕੋ ਹੋਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤੀ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਯੀ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰੀ ਮੁਸਾવਾਦੀ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਯੀ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਕਪਰਿਭਾਸਕੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ; ਭਰਿਯਾ ਖ੍વਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਸੀਲવਤੀ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮਾ વਿਗਤਮਲਮਚ੍ਛੇਰੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਅਨਕ੍ਕੋਸਿਕਪਰਿਭਾਸਿਕਾ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ। ਏવਂ ਖੋ, ਗਹਪਤਯੋ, ਛવੋ ਦੇવਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ।
‘‘Kathañca , gahapatayo, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati? Idha, gahapatayo, sāmiko hoti pāṇātipātī adinnādāyī kāmesumicchācārī musāvādī surāmerayamajjapamādaṭṭhāyī dussīlo pāpadhammo maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyā khvassa hoti pāṇātipātā paṭiviratā adinnādānā paṭiviratā kāmesumicchācārā paṭiviratā musāvādā paṭiviratā surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā sīlavatī kalyāṇadhammā vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ. Evaṃ kho, gahapatayo, chavo deviyā saddhiṃ saṃvasati.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਗਹਪਤਯੋ, ਦੇવੋ ਛવਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ? ਇਧ, ਗਹਪਤਯੋ, ਸਾਮਿਕੋ ਹੋਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਅਦਿਨ੍ਨਾਦਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਕਾਮੇਸੁਮਿਚ੍ਛਾਚਾਰਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਮੁਸਾવਾਦਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ ਸੀਲવਾ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ વਿਗਤਮਲਮਚ੍ਛੇਰੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਅਨਕ੍ਕੋਸਕਪਰਿਭਾਸਕੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ; ਭਰਿਯਾ ਖ੍વਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਿਨੀ…ਪੇ॰… ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਯਿਨੀ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ ਪਾਪਧਮ੍ਮਾ ਮਚ੍ਛੇਰਮਲਪਰਿਯੁਟ੍ਠਿਤੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਅਕ੍ਕੋਸਿਕਪਰਿਭਾਸਿਕਾ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ। ਏવਂ ਖੋ, ਗਹਪਤਯੋ, ਦੇવੋ ਛવਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ।
‘‘Kathañca, gahapatayo, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati? Idha, gahapatayo, sāmiko hoti pāṇātipātā paṭivirato adinnādānā paṭivirato kāmesumicchācārā paṭivirato musāvādā paṭivirato surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭivirato sīlavā kalyāṇadhammo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyā khvassa hoti pāṇātipātinī…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhāyinī dussīlā pāpadhammā maccheramalapariyuṭṭhitena cetasā agāraṃ ajjhāvasati akkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ. Evaṃ kho, gahapatayo, devo chavāya saddhiṃ saṃvasati.
‘‘ਕਥਞ੍ਚ, ਗਹਪਤਯੋ, ਦੇવੋ ਦੇવਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ? ਇਧ, ਗਹਪਤਯੋ, ਸਾਮਿਕੋ ਹੋਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤੋ…ਪੇ॰… ਸੀਲવਾ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮੋ વਿਗਤਮਲਮਚ੍ਛੇਰੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਅਨਕ੍ਕੋਸਕਪਰਿਭਾਸਕੋ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ; ਭਰਿਯਾਪਿਸ੍ਸ ਹੋਤਿ ਪਾਣਾਤਿਪਾਤਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ…ਪੇ॰… ਸੁਰਾਮੇਰਯਮਜ੍ਜਪਮਾਦਟ੍ਠਾਨਾ ਪਟਿવਿਰਤਾ ਸੀਲવਤੀ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮਾ વਿਗਤਮਲਮਚ੍ਛੇਰੇਨ ਚੇਤਸਾ ਅਗਾਰਂ ਅਜ੍ਝਾવਸਤਿ ਅਨਕ੍ਕੋਸਿਕਪਰਿਭਾਸਿਕਾ ਸਮਣਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਾਨਂ। ਏવਂ ਖੋ, ਗਹਪਤਯੋ, ਦੇવੋ ਦੇવਿਯਾ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਂવਸਤਿ। ਇਮੇ ਖੋ, ਗਹਪਤਯੋ, ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਸਂવਾਸਾ’’ਤਿ।
‘‘Kathañca, gahapatayo, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati? Idha, gahapatayo, sāmiko hoti pāṇātipātā paṭivirato…pe… sīlavā kalyāṇadhammo vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosakaparibhāsako samaṇabrāhmaṇānaṃ; bhariyāpissa hoti pāṇātipātā paṭiviratā…pe… surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratā sīlavatī kalyāṇadhammā vigatamalamaccherena cetasā agāraṃ ajjhāvasati anakkosikaparibhāsikā samaṇabrāhmaṇānaṃ. Evaṃ kho, gahapatayo, devo deviyā saddhiṃ saṃvasati. Ime kho, gahapatayo, cattāro saṃvāsā’’ti.
‘‘ਉਭੋ ਚ ਹੋਨ੍ਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ, ਕਦਰਿਯਾ ਪਰਿਭਾਸਕਾ।
‘‘Ubho ca honti dussīlā, kadariyā paribhāsakā;
ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਜਾਨਿਪਤਯੋ, ਛવਾ ਸਂવਾਸਮਾਗਤਾ॥
Te honti jānipatayo, chavā saṃvāsamāgatā.
‘‘ਸਾਮਿਕੋ ਹੋਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲੋ, ਕਦਰਿਯੋ ਪਰਿਭਾਸਕੋ।
‘‘Sāmiko hoti dussīlo, kadariyo paribhāsako;
ਭਰਿਯਾ ਸੀਲવਤੀ ਹੋਤਿ, વਦਞ੍ਞੂ વੀਤਮਚ੍ਛਰਾ।
Bhariyā sīlavatī hoti, vadaññū vītamaccharā;
ਸਾਪਿ ਦੇવੀ ਸਂવਸਤਿ, ਛવੇਨ ਪਤਿਨਾ ਸਹ॥
Sāpi devī saṃvasati, chavena patinā saha.
‘‘ਸਾਮਿਕੋ ਸੀਲવਾ ਹੋਤਿ, વਦਞ੍ਞੂ વੀਤਮਚ੍ਛਰੋ।
‘‘Sāmiko sīlavā hoti, vadaññū vītamaccharo;
ਭਰਿਯਾ ਹੋਤਿ ਦੁਸ੍ਸੀਲਾ, ਕਦਰਿਯਾ ਪਰਿਭਾਸਿਕਾ।
Bhariyā hoti dussīlā, kadariyā paribhāsikā;
ਸਾਪਿ ਛવਾ ਸਂવਸਤਿ, ਦੇવੇਨ ਪਤਿਨਾ ਸਹ॥
Sāpi chavā saṃvasati, devena patinā saha.
‘‘ਉਭੋ ਸਦ੍ਧਾ વਦਞ੍ਞੂ ਚ, ਸਞ੍ਞਤਾ ਧਮ੍ਮਜੀવਿਨੋ।
‘‘Ubho saddhā vadaññū ca, saññatā dhammajīvino;
ਤੇ ਹੋਨ੍ਤਿ ਜਾਨਿਪਤਯੋ, ਅਞ੍ਞਮਞ੍ਞਂ ਪਿਯਂવਦਾ॥
Te honti jānipatayo, aññamaññaṃ piyaṃvadā.
ਅਮਿਤ੍ਤਾ ਦੁਮ੍ਮਨਾ ਹੋਨ੍ਤਿ, ਉਭਿਨ੍ਨਂ ਸਮਸੀਲਿਨਂ॥
Amittā dummanā honti, ubhinnaṃ samasīlinaṃ.
‘‘ਇਧ ਧਮ੍ਮਂ ਚਰਿਤ੍વਾਨ, ਸਮਸੀਲਬ੍ਬਤਾ ਉਭੋ।
‘‘Idha dhammaṃ caritvāna, samasīlabbatā ubho;
ਨਨ੍ਦਿਨੋ ਦੇવਲੋਕਸ੍ਮਿਂ, ਮੋਦਨ੍ਤਿ ਕਾਮਕਾਮਿਨੋ’’ਤਿ॥ ਤਤਿਯਂ।
Nandino devalokasmiṃ, modanti kāmakāmino’’ti. tatiyaṃ;
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਪਠਮਸਂવਾਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Paṭhamasaṃvāsasuttavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ੩-੪. ਪਠਮਸਂવਾਸਸੁਤ੍ਤਾਦਿવਣ੍ਣਨਾ • 3-4. Paṭhamasaṃvāsasuttādivaṇṇanā