| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya |
၅. ပဌမသန္ဒိဋ္ဌိကသုတ္တံ
5. Paṭhamasandiṭṭhikasuttaṃ
၄၇. အထ ခော မောဠိယသီဝကော 1 ပရိဗ္ဗာဇကော ယေန ဘဂဝာ တေနုပသင္ကမိ; ဥပသင္ကမိတ္ဝာ ဘဂဝတာ သဒ္ဓိံ သမ္မောဒိ။ သမ္မောဒနီယံ ကထံ သာရဏီယံ ဝီတိသာရေတ္ဝာ ဧကမန္တံ နိသီဒိ။ ဧကမန္တံ နိသိန္နော ခော မောဠိယသီဝကော ပရိဗ္ဗာဇကော ဘဂဝန္တံ ဧတဒဝောစ – ‘‘‘သန္ဒိဋ္ဌိကော ဓမ္မော, သန္ဒိဋ္ဌိကော ဓမ္မော’တိ, ဘန္တေ, ဝုစ္စတိ။ ကိတ္တာဝတာ နု ခော, ဘန္တေ, သန္ဒိဋ္ဌိကော ဓမ္မော ဟောတိ အကာလိကော ဧဟိပသ္သိကော ဩပနေယ္ယိကော ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗော ဝိညူဟီ’’တိ?
47. Atha kho moḷiyasīvako 2 paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho moḷiyasīvako paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘‘sandiṭṭhiko dhammo, sandiṭṭhiko dhammo’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, sandiṭṭhiko dhammo hoti akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti?
‘‘တေန ဟိ, သီဝက, တညေဝေတ္ထ ပဋိပုစ္ဆာမိ။ ယထာ တေ ခမေယ္ယ တထာ နံ ဗ္ယာကရေယ္ယာသိ။ တံ ကိံ မညသိ, သီဝက, သန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ လောဘံ ‘အတ္ထိ မေ အဇ္ဈတ္တံ လောဘော’တိ ပဇာနာသိ, အသန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ လောဘံ ‘နတ္ထိ မေ အဇ္ဈတ္တံ လောဘော’တိ ပဇာနာသီ’’တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ယံ ခော တ္ဝံ, သီဝက, သန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ လောဘံ ‘အတ္ထိ မေ အဇ္ဈတ္တံ လောဘော’တိ ပဇာနာသိ, အသန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ လောဘံ ‘နတ္ထိ မေ အဇ္ဈတ္တံ လောဘော’တိ ပဇာနာသိ – ဧဝမ္ပိ ခော, သီဝက, သန္ဒိဋ္ဌိကော ဓမ္မော ဟောတိ။ပေ.။။
‘‘Tena hi, sīvaka, taññevettha paṭipucchāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, sīvaka, santaṃ vā ajjhattaṃ lobhaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ lobho’ti pajānāsi, asantaṃ vā ajjhattaṃ lobhaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ lobho’ti pajānāsī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ kho tvaṃ, sīvaka, santaṃ vā ajjhattaṃ lobhaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ lobho’ti pajānāsi, asantaṃ vā ajjhattaṃ lobhaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ lobho’ti pajānāsi – evampi kho, sīvaka, sandiṭṭhiko dhammo hoti…pe….
‘‘တံ ကိံ မညသိ, သီဝက, သန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ ဒောသံ။ပေ.။ သန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ မောဟံ။ပေ.။ သန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ လောဘဓမ္မံ။ပေ.။ သန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ ဒောသဓမ္မံ။ပေ.။ သန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ မောဟဓမ္မံ ‘အတ္ထိ မေ အဇ္ဈတ္တံ မောဟဓမ္မော’တိ ပဇာနာသိ, အသန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ မောဟဓမ္မံ ‘နတ္ထိ မေ အဇ္ဈတ္တံ မောဟဓမ္မော’တိ ပဇာနာသီ’’တိ? ‘‘ဧဝံ, ဘန္တေ’’။ ‘‘ယံ ခော တ္ဝံ, သီဝက, သန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ မောဟဓမ္မံ ‘အတ္ထိ မေ အဇ္ဈတ္တံ မောဟဓမ္မော’တိ ပဇာနာသိ, အသန္တံ ဝာ အဇ္ဈတ္တံ မောဟဓမ္မံ ‘နတ္ထိ မေ အဇ္ဈတ္တံ မောဟဓမ္မော’တိ ပဇာနာသိ – ဧဝံ ခော, သီဝက, သန္ဒိဋ္ဌိကော ဓမ္မော ဟောတိ အကာလိကော ဧဟိပသ္သိကော ဩပနေယ္ယိကော ပစ္စတ္တံ ဝေဒိတဗ္ဗော ဝိညူဟီ’’တိ။
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, sīvaka, santaṃ vā ajjhattaṃ dosaṃ…pe… santaṃ vā ajjhattaṃ mohaṃ…pe… santaṃ vā ajjhattaṃ lobhadhammaṃ…pe… santaṃ vā ajjhattaṃ dosadhammaṃ…pe… santaṃ vā ajjhattaṃ mohadhammaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ mohadhammo’ti pajānāsi, asantaṃ vā ajjhattaṃ mohadhammaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ mohadhammo’ti pajānāsī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ kho tvaṃ, sīvaka, santaṃ vā ajjhattaṃ mohadhammaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ mohadhammo’ti pajānāsi, asantaṃ vā ajjhattaṃ mohadhammaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ mohadhammo’ti pajānāsi – evaṃ kho, sīvaka, sandiṭṭhiko dhammo hoti akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti.
‘‘အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ, အဘိက္ကန္တံ, ဘန္တေ။ပေ.။ ဥပာသကံ မံ, ဘန္တေ, ဘဂဝာ ဓာရေတု အဇ္ဇတဂ္ဂေ ပာဏုပေတံ သရဏံ ဂတ’’န္တိ။ ပဉ္စမံ။
‘‘Abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsakaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၅-၆. သန္ဒိဋ္ဌိကသုတ္တဒ္ဝယဝဏ္ဏနာ • 5-6. Sandiṭṭhikasuttadvayavaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ၃-၆. ဣဏသုတ္တာဒိဝဏ္ဏနာ • 3-6. Iṇasuttādivaṇṇanā
