| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
5. පඨමසන්‌දිට්‌ඨිකසුත්‌තං
5. Paṭhamasandiṭṭhikasuttaṃ
47. අථ ඛො මොළියසීවකො 1 පරිබ්‌බාජකො යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවතා සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො මොළියසීවකො පරිබ්‌බාජකො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘‘සන්‌දිට්‌ඨිකො ධම්‌මො, සන්‌දිට්‌ඨිකො ධම්‌මො’ති, භන්‌තෙ, වුච්‌චති. කිත්‌තාවතා නු ඛො, භන්‌තෙ, සන්‌දිට්‌ඨිකො ධම්‌මො හොති අකාලිකො එහිපස්‌සිකො ඔපනෙය්‍යිකො පච්‌චත්‌තං වෙදිතබ්‌බො විඤ්‌ඤූහී’’ති?
47. Atha kho moḷiyasīvako 2 paribbājako yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavatā saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho moḷiyasīvako paribbājako bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘‘sandiṭṭhiko dhammo, sandiṭṭhiko dhammo’ti, bhante, vuccati. Kittāvatā nu kho, bhante, sandiṭṭhiko dhammo hoti akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti?
‘‘තෙන හි, සීවක, තඤ්‌ඤෙවෙත්‌ථ පටිපුච්‌ඡාමි. යථා තෙ ඛමෙය්‍ය තථා නං බ්‍යාකරෙය්‍යාසි. තං කිං මඤ්‌ඤසි, සීවක, සන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං ලොභං ‘අත්‌ථි මෙ අජ්‌ඣත්‌තං ලොභො’ති පජානාසි, අසන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං ලොභං ‘නත්‌ථි මෙ අජ්‌ඣත්‌තං ලොභො’ති පජානාසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘යං ඛො ත්‌වං, සීවක, සන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං ලොභං ‘අත්‌ථි මෙ අජ්‌ඣත්‌තං ලොභො’ති පජානාසි, අසන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං ලොභං ‘නත්‌ථි මෙ අජ්‌ඣත්‌තං ලොභො’ති පජානාසි – එවම්‌පි ඛො, සීවක, සන්‌දිට්‌ඨිකො ධම්‌මො හොති…පෙ.….
‘‘Tena hi, sīvaka, taññevettha paṭipucchāmi. Yathā te khameyya tathā naṃ byākareyyāsi. Taṃ kiṃ maññasi, sīvaka, santaṃ vā ajjhattaṃ lobhaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ lobho’ti pajānāsi, asantaṃ vā ajjhattaṃ lobhaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ lobho’ti pajānāsī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ kho tvaṃ, sīvaka, santaṃ vā ajjhattaṃ lobhaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ lobho’ti pajānāsi, asantaṃ vā ajjhattaṃ lobhaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ lobho’ti pajānāsi – evampi kho, sīvaka, sandiṭṭhiko dhammo hoti…pe….
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤසි, සීවක, සන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං දොසං…පෙ.… සන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං මොහං…පෙ.… සන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං ලොභධම්‌මං…පෙ.… සන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං දොසධම්‌මං…පෙ.… සන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං මොහධම්‌මං ‘අත්‌ථි මෙ අජ්‌ඣත්‌තං මොහධම්‌මො’ති පජානාසි, අසන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං මොහධම්‌මං ‘නත්‌ථි මෙ අජ්‌ඣත්‌තං මොහධම්‌මො’ති පජානාසී’’ති? ‘‘එවං, භන්‌තෙ’’. ‘‘යං ඛො ත්‌වං, සීවක, සන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං මොහධම්‌මං ‘අත්‌ථි මෙ අජ්‌ඣත්‌තං මොහධම්‌මො’ති පජානාසි, අසන්‌තං වා අජ්‌ඣත්‌තං මොහධම්‌මං ‘නත්‌ථි මෙ අජ්‌ඣත්‌තං මොහධම්‌මො’ති පජානාසි – එවං ඛො, සීවක, සන්‌දිට්‌ඨිකො ධම්‌මො හොති අකාලිකො එහිපස්‌සිකො ඔපනෙය්‍යිකො පච්‌චත්‌තං වෙදිතබ්‌බො විඤ්‌ඤූහී’’ති.
‘‘Taṃ kiṃ maññasi, sīvaka, santaṃ vā ajjhattaṃ dosaṃ…pe… santaṃ vā ajjhattaṃ mohaṃ…pe… santaṃ vā ajjhattaṃ lobhadhammaṃ…pe… santaṃ vā ajjhattaṃ dosadhammaṃ…pe… santaṃ vā ajjhattaṃ mohadhammaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ mohadhammo’ti pajānāsi, asantaṃ vā ajjhattaṃ mohadhammaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ mohadhammo’ti pajānāsī’’ti? ‘‘Evaṃ, bhante’’. ‘‘Yaṃ kho tvaṃ, sīvaka, santaṃ vā ajjhattaṃ mohadhammaṃ ‘atthi me ajjhattaṃ mohadhammo’ti pajānāsi, asantaṃ vā ajjhattaṃ mohadhammaṃ ‘natthi me ajjhattaṃ mohadhammo’ti pajānāsi – evaṃ kho, sīvaka, sandiṭṭhiko dhammo hoti akāliko ehipassiko opaneyyiko paccattaṃ veditabbo viññūhī’’ti.
‘‘අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ, අභික්‌කන්‌තං, භන්‌තෙ…පෙ.… උපාසකං මං, භන්‌තෙ, භගවා ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතං සරණං ගත’’න්‌ති. පඤ්‌චමං.
‘‘Abhikkantaṃ, bhante, abhikkantaṃ, bhante…pe… upāsakaṃ maṃ, bhante, bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupetaṃ saraṇaṃ gata’’nti. Pañcamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 5-6. සන්‌දිට්‌ඨිකසුත්‌තද්‌වයවණ්‌ණනා • 5-6. Sandiṭṭhikasuttadvayavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 3-6. ඉණසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 3-6. Iṇasuttādivaṇṇanā
