Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya |
೪. ಪಠಮಸಙ್ಗಾಮಸುತ್ತಂ
4. Paṭhamasaṅgāmasuttaṃ
೧೨೫. ಸಾವತ್ಥಿನಿದಾನಂ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ಪಸೇನದಿಂ ಕೋಸಲಂ ಅಬ್ಭುಯ್ಯಾಸಿ ಯೇನ ಕಾಸಿ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ – ‘‘ರಾಜಾ ಕಿರ ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ಮಮಂ ಅಬ್ಭುಯ್ಯಾತೋ ಯೇನ ಕಾಸೀ’’ತಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ಮಾಗಧಂ ಅಜಾತಸತ್ತುಂ ವೇದೇಹಿಪುತ್ತಂ ಪಚ್ಚುಯ್ಯಾಸಿ ಯೇನ ಕಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ ರಾಜಾ ಚ ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ರಾಜಾ ಚ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಸಙ್ಗಾಮೇಸುಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಖೋ ಪನ ಸಙ್ಗಾಮೇ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ರಾಜಾನಂ ಪಸೇನದಿಂ ಕೋಸಲಂ ಪರಾಜೇಸಿ। ಪರಾಜಿತೋ ಚ ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಸಕಮೇವ 1 ರಾಜಧಾನಿಂ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಪಚ್ಚುಯ್ಯಾಸಿ 2।
125. Sāvatthinidānaṃ. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho rājā pasenadi kosalo – ‘‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’’ti. Atha kho rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana saṅgāme rājā māgadho ajātasattu vedehiputto rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ parājesi. Parājito ca rājā pasenadi kosalo sakameva 3 rājadhāniṃ sāvatthiṃ paccuyyāsi 4.
ಅಥ ಖೋ ಸಮ್ಬಹುಲಾ ಭಿಕ್ಖೂ ಪುಬ್ಬಣ್ಹಸಮಯಂ ನಿವಾಸೇತ್ವಾ ಪತ್ತಚೀವರಮಾದಾಯ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಪವಿಸಿಂಸು। ಸಾವತ್ಥಿಯಂ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಪಚ್ಛಾಭತ್ತಂ ಪಿಣ್ಡಪಾತಪಟಿಕ್ಕನ್ತಾ ಯೇನ ಭಗವಾ ತೇನುಪಸಙ್ಕಮಿಂಸು; ಉಪಸಙ್ಕಮಿತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ಅಭಿವಾದೇತ್ವಾ ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸೀದಿಂಸು। ಏಕಮನ್ತಂ ನಿಸಿನ್ನಾ ಖೋ ತೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಭಗವನ್ತಂ ಏತದವೋಚುಂ –
Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ –
‘‘ಇಧ, ಭನ್ತೇ, ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ಪಸೇನದಿಂ ಕೋಸಲಂ ಅಬ್ಭುಯ್ಯಾಸಿ ಯೇನ ಕಾಸಿ। ಅಸ್ಸೋಸಿ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ – ‘ರಾಜಾ ಕಿರ ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ಮಮಂ ಅಬ್ಭುಯ್ಯಾತೋ ಯೇನ ಕಾಸೀ’ತಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಚತುರಙ್ಗಿನಿಂ ಸೇನಂ ಸನ್ನಯ್ಹಿತ್ವಾ ರಾಜಾನಂ ಮಾಗಧಂ ಅಜಾತಸತ್ತುಂ ವೇದೇಹಿಪುತ್ತಂ ಪಚ್ಚುಯ್ಯಾಸಿ ಯೇನ ಕಾಸಿ। ಅಥ ಖೋ, ಭನ್ತೇ, ರಾಜಾ ಚ ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ರಾಜಾ ಚ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಸಙ್ಗಾಮೇಸುಂ। ತಸ್ಮಿಂ ಖೋ ಪನ, ಭನ್ತೇ, ಸಙ್ಗಾಮೇ ರಾಜಾ ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ರಾಜಾನಂ ಪಸೇನದಿಂ ಕೋಸಲಂ ಪರಾಜೇಸಿ। ಪರಾಜಿತೋ ಚ, ಭನ್ತೇ, ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಸಕಮೇವ ರಾಜಧಾನಿಂ ಸಾವತ್ಥಿಂ ಪಚ್ಚುಯ್ಯಾಸೀ’’ತಿ।
‘‘Idha, bhante, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho, bhante, rājā pasenadi kosalo – ‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’ti. Atha kho, bhante, rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho, bhante, rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana, bhante, saṅgāme rājā māgadho ajātasattu vedehiputto rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ parājesi. Parājito ca, bhante, rājā pasenadi kosalo sakameva rājadhāniṃ sāvatthiṃ paccuyyāsī’’ti.
‘‘ರಾಜಾ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಮಾಗಧೋ ಅಜಾತಸತ್ತು ವೇದೇಹಿಪುತ್ತೋ ಪಾಪಮಿತ್ತೋ ಪಾಪಸಹಾಯೋ ಪಾಪಸಮ್ಪವಙ್ಕೋ; ರಾಜಾ ಚ ಖೋ, ಭಿಕ್ಖವೇ, ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಕಲ್ಯಾಣಮಿತ್ತೋ ಕಲ್ಯಾಣಸಹಾಯೋ ಕಲ್ಯಾಣಸಮ್ಪವಙ್ಕೋ। ಅಜ್ಜೇವ 5, ಭಿಕ್ಖವೇ , ರಾಜಾ ಪಸೇನದಿ ಕೋಸಲೋ ಇಮಂ ರತ್ತಿಂ ದುಕ್ಖಂ ಸೇತಿ ಪರಾಜಿತೋ’’ತಿ। ಇದಮವೋಚ…ಪೇ॰…
‘‘Rājā, bhikkhave, māgadho ajātasattu vedehiputto pāpamitto pāpasahāyo pāpasampavaṅko; rājā ca kho, bhikkhave, pasenadi kosalo kalyāṇamitto kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko. Ajjeva 6, bhikkhave , rājā pasenadi kosalo imaṃ rattiṃ dukkhaṃ seti parājito’’ti. Idamavoca…pe…
‘‘ಜಯಂ ವೇರಂ ಪಸವತಿ, ದುಕ್ಖಂ ಸೇತಿ ಪರಾಜಿತೋ।
‘‘Jayaṃ veraṃ pasavati, dukkhaṃ seti parājito;
ಉಪಸನ್ತೋ ಸುಖಂ ಸೇತಿ, ಹಿತ್ವಾ ಜಯಪರಾಜಯ’’ನ್ತಿ॥
Upasanto sukhaṃ seti, hitvā jayaparājaya’’nti.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ೪. ಪಠಮಸಙ್ಗಾಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Paṭhamasaṅgāmasuttavaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೪. ಪಠಮಸಙ್ಗಾಮಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 4. Paṭhamasaṅgāmasuttavaṇṇanā