Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ • Saṃyuttanikāya |
༤. པཋམསངྒཱམསུཏྟཾ
4. Paṭhamasaṅgāmasuttaṃ
༡༢༥. སཱཝཏྠིནིདཱནཾ། ཨཐ ཁོ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཙཏུརངྒིནིཾ སེནཾ སནྣཡ྄ཧིཏྭཱ རཱཛཱནཾ པསེནདིཾ ཀོསལཾ ཨབྦྷུཡྻཱསི ཡེན ཀཱསི། ཨསྶོསི ཁོ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ – ‘‘རཱཛཱ ཀིར མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཙཏུརངྒིནིཾ སེནཾ སནྣཡ྄ཧིཏྭཱ མམཾ ཨབྦྷུཡྻཱཏོ ཡེན ཀཱསཱི’’ཏི། ཨཐ ཁོ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཙཏུརངྒིནིཾ སེནཾ སནྣཡ྄ཧིཏྭཱ རཱཛཱནཾ མཱགདྷཾ ཨཛཱཏསཏྟུཾ ཝེདེཧིཔུཏྟཾ པཙྩུཡྻཱསི ཡེན ཀཱསི། ཨཐ ཁོ རཱཛཱ ཙ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ རཱཛཱ ཙ པསེནདི ཀོསལོ སངྒཱམེསུཾ། ཏསྨིཾ ཁོ པན སངྒཱམེ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ རཱཛཱནཾ པསེནདིཾ ཀོསལཾ པརཱཛེསི། པརཱཛིཏོ ཙ རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ སཀམེཝ 1 རཱཛདྷཱནིཾ སཱཝཏྠིཾ པཙྩུཡྻཱསི 2།
125. Sāvatthinidānaṃ. Atha kho rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho rājā pasenadi kosalo – ‘‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’’ti. Atha kho rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana saṅgāme rājā māgadho ajātasattu vedehiputto rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ parājesi. Parājito ca rājā pasenadi kosalo sakameva 3 rājadhāniṃ sāvatthiṃ paccuyyāsi 4.
ཨཐ ཁོ སམྦཧུལཱ བྷིཀྑཱུ པུབྦཎྷསམཡཾ ནིཝཱསེཏྭཱ པཏྟཙཱིཝརམཱདཱཡ སཱཝཏྠིཾ པིཎྜཱཡ པཝིསིཾསུ། སཱཝཏྠིཡཾ པིཎྜཱཡ ཙརིཏྭཱ པཙྪཱབྷཏྟཾ པིཎྜཔཱཏཔཊིཀྐནྟཱ ཡེན བྷགཝཱ ཏེནུཔསངྐམིཾསུ; ཨུཔསངྐམིཏྭཱ བྷགཝནྟཾ ཨབྷིཝཱདེཏྭཱ ཨེཀམནྟཾ ནིསཱིདིཾསུ། ཨེཀམནྟཾ ནིསིནྣཱ ཁོ ཏེ བྷིཀྑཱུ བྷགཝནྟཾ ཨེཏདཝོཙུཾ –
Atha kho sambahulā bhikkhū pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiṃ piṇḍāya pavisiṃsu. Sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkantā yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdiṃsu. Ekamantaṃ nisinnā kho te bhikkhū bhagavantaṃ etadavocuṃ –
‘‘ཨིདྷ, བྷནྟེ, རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཙཏུརངྒིནིཾ སེནཾ སནྣཡ྄ཧིཏྭཱ རཱཛཱནཾ པསེནདིཾ ཀོསལཾ ཨབྦྷུཡྻཱསི ཡེན ཀཱསི། ཨསྶོསི ཁོ, བྷནྟེ, རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ – ‘རཱཛཱ ཀིར མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ ཙཏུརངྒིནིཾ སེནཾ སནྣཡ྄ཧིཏྭཱ མམཾ ཨབྦྷུཡྻཱཏོ ཡེན ཀཱསཱི’ཏི། ཨཐ ཁོ, བྷནྟེ, རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཙཏུརངྒིནིཾ སེནཾ སནྣཡ྄ཧིཏྭཱ རཱཛཱནཾ མཱགདྷཾ ཨཛཱཏསཏྟུཾ ཝེདེཧིཔུཏྟཾ པཙྩུཡྻཱསི ཡེན ཀཱསི། ཨཐ ཁོ, བྷནྟེ, རཱཛཱ ཙ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ རཱཛཱ ཙ པསེནདི ཀོསལོ སངྒཱམེསུཾ། ཏསྨིཾ ཁོ པན, བྷནྟེ, སངྒཱམེ རཱཛཱ མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ རཱཛཱནཾ པསེནདིཾ ཀོསལཾ པརཱཛེསི། པརཱཛིཏོ ཙ, བྷནྟེ, རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ སཀམེཝ རཱཛདྷཱནིཾ སཱཝཏྠིཾ པཙྩུཡྻཱསཱི’’ཏི།
‘‘Idha, bhante, rājā māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ abbhuyyāsi yena kāsi. Assosi kho, bhante, rājā pasenadi kosalo – ‘rājā kira māgadho ajātasattu vedehiputto caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā mamaṃ abbhuyyāto yena kāsī’ti. Atha kho, bhante, rājā pasenadi kosalo caturaṅginiṃ senaṃ sannayhitvā rājānaṃ māgadhaṃ ajātasattuṃ vedehiputtaṃ paccuyyāsi yena kāsi. Atha kho, bhante, rājā ca māgadho ajātasattu vedehiputto rājā ca pasenadi kosalo saṅgāmesuṃ. Tasmiṃ kho pana, bhante, saṅgāme rājā māgadho ajātasattu vedehiputto rājānaṃ pasenadiṃ kosalaṃ parājesi. Parājito ca, bhante, rājā pasenadi kosalo sakameva rājadhāniṃ sāvatthiṃ paccuyyāsī’’ti.
‘‘རཱཛཱ, བྷིཀྑཝེ, མཱགདྷོ ཨཛཱཏསཏྟུ ཝེདེཧིཔུཏྟོ པཱཔམིཏྟོ པཱཔསཧཱཡོ པཱཔསམྤཝངྐོ; རཱཛཱ ཙ ཁོ, བྷིཀྑཝེ, པསེནདི ཀོསལོ ཀལྱཱཎམིཏྟོ ཀལྱཱཎསཧཱཡོ ཀལྱཱཎསམྤཝངྐོ། ཨཛྫེཝ 5, བྷིཀྑཝེ , རཱཛཱ པསེནདི ཀོསལོ ཨིམཾ རཏྟིཾ དུཀྑཾ སེཏི པརཱཛིཏོ’’ཏི། ཨིདམཝོཙ…པེ॰…
‘‘Rājā, bhikkhave, māgadho ajātasattu vedehiputto pāpamitto pāpasahāyo pāpasampavaṅko; rājā ca kho, bhikkhave, pasenadi kosalo kalyāṇamitto kalyāṇasahāyo kalyāṇasampavaṅko. Ajjeva 6, bhikkhave , rājā pasenadi kosalo imaṃ rattiṃ dukkhaṃ seti parājito’’ti. Idamavoca…pe…
‘‘ཛཡཾ ཝེརཾ པསཝཏི, དུཀྑཾ སེཏི པརཱཛིཏོ།
‘‘Jayaṃ veraṃ pasavati, dukkhaṃ seti parājito;
ཨུཔསནྟོ སུཁཾ སེཏི, ཧིཏྭཱ ཛཡཔརཱཛཡ’’ནྟི༎
Upasanto sukhaṃ seti, hitvā jayaparājaya’’nti.
Footnotes:
Related texts:
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ༤. པཋམསངྒཱམསུཏྟཝཎྞནཱ • 4. Paṭhamasaṅgāmasuttavaṇṇanā
ཊཱིཀཱ • Tīkā / སུཏྟཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / སཾཡུཏྟནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ༤. པཋམསངྒཱམསུཏྟཝཎྞནཱ • 4. Paṭhamasaṅgāmasuttavaṇṇanā