Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
๔. ปฐมสงฺคามสุตฺตวณฺณนา
4. Paṭhamasaṅgāmasuttavaṇṇanā
๑๒๕. จตุเตฺถ เวเทหิปุโตฺตติ เวเทหีติ ปณฺฑิตาธิวจนเมตํ, ปณฺฑิติตฺถิยา ปุโตฺตติ อโตฺถฯ จตุรงฺคินินฺติ หตฺถิอสฺสรถปตฺติสงฺขาเตหิ จตูหิ อเงฺคหิ สมนฺนาคตํฯ สนฺนยฺหิตฺวาติ จมฺมปฎิมุญฺจนาทีหิ สนฺนาหํ กาเรตฺวาฯ สงฺคาเมสุนฺติ ยุชฺฌิํสุฯ เกน การเณน? มหาโกสลรญฺญา กิร พิมฺพิสารสฺส ธีตรํ เทเนฺตน ทฺวินฺนํ รชฺชานํ อนฺตเร สตสหสฺสุฎฺฐาโน กาสิคาโม นาม ธีตุ ทิโนฺนฯ อชาตสตฺตุนา จ ปิตริ มาริเต มาตาปิสฺส รโญฺญ วิโยคโสเกน นจิรเสฺสว มตาฯ ตโต ราชา ปเสนทิ โกสโล – ‘‘อชาตสตฺตุนา มาตาปิตโร มาริตา, มยฺหํ ปิตุ สนฺตโก คาโม’’ติ ตสฺสตฺถาย อฑฺฑํ กโรติฯ อชาตสตฺตุปิ ‘‘มยฺหํ มาตุ สนฺตโก’’ติ ตสฺส คามสฺสตฺถาย เทฺวปิ มาตุลภาคิเนยฺยา ยุชฺฌิํสุฯ
125. Catutthe vedehiputtoti vedehīti paṇḍitādhivacanametaṃ, paṇḍititthiyā puttoti attho. Caturaṅgininti hatthiassarathapattisaṅkhātehi catūhi aṅgehi samannāgataṃ. Sannayhitvāti cammapaṭimuñcanādīhi sannāhaṃ kāretvā. Saṅgāmesunti yujjhiṃsu. Kena kāraṇena? Mahākosalaraññā kira bimbisārassa dhītaraṃ dentena dvinnaṃ rajjānaṃ antare satasahassuṭṭhāno kāsigāmo nāma dhītu dinno. Ajātasattunā ca pitari mārite mātāpissa rañño viyogasokena nacirasseva matā. Tato rājā pasenadi kosalo – ‘‘ajātasattunā mātāpitaro māritā, mayhaṃ pitu santako gāmo’’ti tassatthāya aḍḍaṃ karoti. Ajātasattupi ‘‘mayhaṃ mātu santako’’ti tassa gāmassatthāya dvepi mātulabhāgineyyā yujjhiṃsu.
ปาปา เทวทตฺตาทโย มิตฺตา อสฺสาติ ปาปมิโตฺตฯ เตเยวสฺส สหายาติ ปาปสหาโยฯ เตเสฺววสฺส จิตฺตํ นินฺนํ สมฺปวงฺกนฺติ ปาปสมฺปวโงฺกฯ ปเสนทิสฺส สาริปุตฺตเตฺถราทีนํ วเสน กลฺยาณมิตฺตาทิตา เวทิตพฺพาฯ ทุกฺขํ เสตีติ ชิตานิ หตฺถิอาทีนิ อนุโสจโนฺต ทุกฺขํ สยิสฺสติฯ อิทํ ภควา ปุน ตสฺส ชยการณํ ทิสฺวา อาหฯ ชยํ เวรํ ปสวตีติ ชินโนฺต เวรํ ปสวติ, เวริปุคฺคลํ ลภติฯ จตุตฺถํฯ
Pāpā devadattādayo mittā assāti pāpamitto. Teyevassa sahāyāti pāpasahāyo. Tesvevassa cittaṃ ninnaṃ sampavaṅkanti pāpasampavaṅko. Pasenadissa sāriputtattherādīnaṃ vasena kalyāṇamittāditā veditabbā. Dukkhaṃ setīti jitāni hatthiādīni anusocanto dukkhaṃ sayissati. Idaṃ bhagavā puna tassa jayakāraṇaṃ disvā āha. Jayaṃ veraṃ pasavatīti jinanto veraṃ pasavati, veripuggalaṃ labhati. Catutthaṃ.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๔. ปฐมสงฺคามสุตฺตํ • 4. Paṭhamasaṅgāmasuttaṃ
ฎีกา • Tīkā / สุตฺตปิฎก (ฎีกา) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ๔. ปฐมสงฺคามสุตฺตวณฺณนา • 4. Paṭhamasaṅgāmasuttavaṇṇanā