Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā |
੧੦. ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
10. Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā
੪੦੯. ‘‘વਜ੍ਜਂ ਨ ਫੁਸੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਚ ਪਾਠੋ।
409. ‘‘Vajjaṃ na phuseyyā’’ti ca pāṭho.
੪੧੦. ਤੇਸਂ ਅਨੁਰੂਪਾਜਾਨਨਤੋ ਅਸਬ੍ਬਞ੍ਞੂ ਅਸ੍ਸ। ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੇਨਾਸਨਿਕੇਨ વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੦੪) વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮੇવ। ਤਿਕੋਟਿਪਰਿਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ ਪਰਸ੍ਸ ਪਾਪਪਸਙ੍ਗਨਿવਾਰਣਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ, ਨ ਪਟਿਚ੍ਚਕਮ੍ਮਨਿવਾਰਣਤ੍ਥਂ ਕੋਟੀਹੀਤਿ ਆਕਾਰੇਹਿ। ਪਰਿਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਿ વਿਮੁਤ੍ਤਂ। ਦਸਹਿ ਲੇਸੇਹਿ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਕਤਂ ਸਮਣਾ ਪਰਿਭੁਞ੍ਜਨ੍ਤਿ, ਅਸ੍ਸਮਣਾ ਇਮੇਤਿ ਸਾਸਨਸ੍ਸ ਗਰਹਭਾવੋ ਆਗਚ੍ਛੇਯ੍ਯ , ਗਰਹਪਚ੍ਚਯਾ ਲੋਕੋ વਾ ਅਪੁਞ੍ਞਂ ਅਰਿਯੂਪવਾਦਂ ਪਸવੇਯ੍ਯ, ਤੇਹਿ વਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। વਾਗੁਰਨ੍ਤਿ ਮਿਗਜਾਲਂ। ਅਤ੍ਤਨੋ ਅਤ੍ਥਾਯ વਾਤਿਆਦਿਨਾ ਪਰੇਸਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਤੇ ਕਪ੍ਪਿਯਭਾવਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਞ੍ਚ ਅਞ੍ਞੇਸਞ੍ਚ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਤੇ ਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤੁਂ ‘‘ਮਤਾਨਂ ਪੇਤਕਿਚ੍ਚਤ੍ਥਾਯਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ।
410.Tesaṃ anurūpājānanato asabbaññū assa. ‘‘Na, bhikkhave, asenāsanikena vassaṃ upagantabba’’nti (mahāva. 204) vuttattā paṭikkhittameva. Tikoṭiparisuddhanti parassa pāpapasaṅganivāraṇatthaṃ vuttaṃ, na paṭiccakammanivāraṇatthaṃ koṭīhīti ākārehi. Parisuddhanti vimuttaṃ. Dasahi lesehi uddissa kataṃ samaṇā paribhuñjanti, assamaṇā imeti sāsanassa garahabhāvo āgaccheyya , garahapaccayā loko vā apuññaṃ ariyūpavādaṃ pasaveyya, tehi vimuttanti attho. Vāguranti migajālaṃ. Attano atthāya vātiādinā paresaṃ atthāya kate kappiyabhāvaṃ dassetvā bhikkhūnañca aññesañca atthāya kate taṃ dassetuṃ ‘‘matānaṃ petakiccatthāyā’’tiādimāha.
ਯਂ ਯਂ ਹੀਤਿਆਦਿ ਤਸ੍ਸ ਕਾਰਣਸ੍ਸ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਪੁਨ ਪਞ੍ਚਨ੍ਨਂ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਤਂ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਕਿਰ ਧਮ੍ਮਸਿਰਿਤ੍ਥੇਰੋ। ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਮੇવ ਸੁਦ੍ਧਾਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਤਂ ਨ વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ। ਅਪਰੇਹਿ ਪਨ ‘‘ਮਤਾਨਂ ਪੇਤਕਿਚ੍ਚਤ੍ਥਾਯਾਤਿਆਦਿਨਾ વੁਤ੍ਤੇਪਿ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂਯੇવ ਅਤ੍ਥਾਯਾਤਿ ਇਮਿਨਾ ‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਮ੍ਪਿ ਦਤ੍વਾ ਮਯਂ ਭੁਞ੍ਜਿਸ੍ਸਾਮਾ’ਤਿ ਕਤਮ੍ਪਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਪੁਨ ‘ਪਞ੍ਚਸੁ ਏਕਂ ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਕਤਂ ਇਤਰੇਸਂ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘ਪਞ੍ਚਸੁ ਹਿ ਸਹਧਮ੍ਮਿਕੇਸੂਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤ’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਞ੍ਞਤਰਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਗਣ੍ਠਿਪਦੇ ‘‘ਅਮ੍ਹਾਕਨ੍ਤਿ ਚ ਰਾਜਯੁਤ੍ਤਾਦੀਨਨ੍ਤਿ ਚ વੁਤ੍ਤੇ વਟ੍ਟਤੀਤਿ વਤ੍વਾ ‘ਤੁਮ੍ਹਾਕ’ਨ੍ਤਿ ਅવਤ੍વਾ ‘ਪੇਤਕਿਚ੍ਚਤ੍ਥਾਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇਪਿ વਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਚ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਸਬ੍ਬਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਾਨਂ, ਆਦਿਸਦ੍ਦੇਨ ਸਙ੍ਗਹਿਤਾਨਞ੍ਚ ਲਕ੍ਖਣਂ ਠਪੇਨ੍ਤੇਨ ‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਂਯੇવਾ’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਤ੍ਥ ‘ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਉਦ੍ਦਿਟ੍ਠੇ ਏવਾਤਿ ਅਧਿਪ੍ਪਾਯੇਨਾ’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਨ ‘ਤੁਮ੍ਹਾਕਂ, ਅਮ੍ਹਾਕਞ੍ਚਾਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’ਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ। ਕਸ੍ਮਾ? ਮਿਸ੍ਸਕવਾਰਸ੍ਸ ਅਭਾવਾ। ਲਕ੍ਖਣਂ ਨਾਮ વੁਤ੍ਤਾਨਂ, વੁਤ੍ਤਸਦਿਸਾਨਞ੍ਚ ਹੋਤਿ। ‘ਸਚੇ ਪੇਤਕਿਚ੍ਚਤ੍ਥਾਯਾਤਿ વੁਤ੍ਤਟ੍ਠਾਨੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਭੋਜਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਕਰੋਨ੍ਤੀ’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ ਮਹਾਅਟ੍ਠਕਥਾਯਞ੍ਚ ‘ਤਸ੍ਮਿਂ વਾਰੇ ਚ ਨ ਤੁਮ੍ਹਾਕਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ વਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ। ਤੇਨੇવ ਇਧਾਪਿ ‘ਪੇਤਕਿਚ੍ਚਤ੍ਥਾਯ, ਮਙ੍ਗਲਾਦੀਨਂ વਾ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਤੇਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ’ਤਿ ਪੁਬ੍ਬੇ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥવਸੇਨ વੁਤ੍ਤਂ। ‘ਅવਧਾਰਣਤ੍ਥੇਨ ਮਿਸ੍ਸਕੇ વਟ੍ਟਤੀ’ਤਿ ਚੇ? ‘ਕਪ੍ਪਿਯਮਂਸਸ੍ਸ ਹਿ ਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥੀ’ਤਿ વਚਨੇਨ ਅਕਪ੍ਪਿਯਪਟਿਗ੍ਗਹਣੇ ਆਪਤ੍ਤੀਤਿ ਆਪਨ੍ਨਂ, ‘ਤਞ੍ਚ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾ’ਤਿ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਂ ਸੁਨ੍ਦਰਂ વਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, વਿਚਾਰੇਤ੍વਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਯਤ੍ਥ ਚਾਤਿ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਕਤੇਪਿ। ਤਮਤ੍ਥਂ ਆવਿ ਕਾਤੁਂ ‘‘ਸਚੇ ਪਨਾ’’ਤਿਆਦਿ વੁਤ੍ਤਂ । ਏਤ੍ਥ ਪਨ ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਦੁਕ੍ਕਟਂ, ਇਤਰੇਸਂ ਦਣ੍ਡਕਮ੍ਮવਤ੍ਥੂ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਕਪ੍ਪਂ ਨਿਰਯਮ੍ਹੀਤਿ ਅਸਙ੍ਖ੍ਯੇਯ੍ਯਕਪ੍ਪਂ। વਿવਟ੍ਟਟ੍ਠਾਯਿਕਾਲੇਯੇવ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਹੋਤੀਤਿ। ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਆਯੁਕਪ੍ਪਂ।
Yaṃ yaṃ hītiādi tassa kāraṇassa dassanatthaṃ vuttaṃ. Puna pañcannaṃ sahadhammikānaṃ atthāya kataṃ na kappatīti vuttanti kira dhammasiritthero. Gaṇṭhipade ‘‘bhikkhūnameva suddhānaṃ atthāya kataṃ na vaṭṭatī’’ti likhitaṃ. Aparehi pana ‘‘matānaṃ petakiccatthāyātiādinā vuttepi kappati, bhikkhūnaṃyeva atthāyāti iminā ‘bhikkhūnampi datvā mayaṃ bhuñjissāmā’ti katampi vuttaṃ. Puna ‘pañcasu ekaṃ uddissakataṃ itaresaṃ na kappatī’ti dassanatthaṃ ‘pañcasu hi sahadhammikesūtiādi vutta’nti vadantī’’ti vuttaṃ. Aññatarasmiṃ pana gaṇṭhipade ‘‘amhākanti ca rājayuttādīnanti ca vutte vaṭṭatīti vatvā ‘tumhāka’nti avatvā ‘petakiccatthāyāti vuttepi vaṭṭatī’ti ca dassetvā sabbattha vuttānaṃ, ādisaddena saṅgahitānañca lakkhaṇaṃ ṭhapentena ‘bhikkhūnaṃyevā’tiādi vuttaṃ. Tattha ‘bhikkhūnaṃ uddiṭṭhe evāti adhippāyenā’ti vuttaṃ. Na ‘tumhākaṃ, amhākañcāti vutte anāpattī’ti dassanatthaṃ. Kasmā? Missakavārassa abhāvā. Lakkhaṇaṃ nāma vuttānaṃ, vuttasadisānañca hoti. ‘Sace petakiccatthāyāti vuttaṭṭhāne bhikkhūnaṃ bhojanaṃ sandhāya karontī’ti vadanti mahāaṭṭhakathāyañca ‘tasmiṃ vāre ca na tumhākanti vutte vaṭṭatī’ti vuttattā. Teneva idhāpi ‘petakiccatthāya, maṅgalādīnaṃ vā atthāya katepi eseva nayo’ti pubbe vuttatthavasena vuttaṃ. ‘Avadhāraṇatthena missake vaṭṭatī’ti ce? ‘Kappiyamaṃsassa hi paṭiggahaṇe āpatti natthī’ti vacanena akappiyapaṭiggahaṇe āpattīti āpannaṃ, ‘tañca gahetabbaṃ siyā’ti paṭikkhipitabbā’’ti vuttaṃ, taṃ sundaraṃ viya dissati, vicāretvā gahetabbaṃ. Yattha cāti bhikkhūnaṃ atthāya katepi. Tamatthaṃ āvi kātuṃ ‘‘sace panā’’tiādi vuttaṃ . Ettha pana ‘‘bhikkhunīnaṃ dukkaṭaṃ, itaresaṃ daṇḍakammavatthū’’ti vadanti. Kappaṃ nirayamhīti asaṅkhyeyyakappaṃ. Vivaṭṭaṭṭhāyikāleyeva saṅghabhedo hotīti. Kappanti āyukappaṃ.
੪੧੧. ਕੁਸਲਨ੍ਤਿ ਖੇਮਂ। ਆਪਤ੍ਤਿਭਯਾ ਕਤਾ ਲਜ੍ਜੀਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਆਪਤ੍ਤਿਭਯੇਨ ਅવਸ੍ਸਂ ਆਰੋਚੇਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ ‘‘ਲਜ੍ਜੀ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ੧.੪੨; ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੪੫) ਪੋਰਾਣવਚਨਸ੍ਸਾਨੁਰੂਪਤੋ ‘‘ਅਞ੍ਞੇਹਿ ਲਜ੍ਜੀਹੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਲਜ੍ਜਿਸ੍ਸਪਿ ਅਨਾਰੋਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ ‘‘ਯੇ ਪਸ੍ਸਨ੍ਤਿ ਯੇ ਸੁਣਨ੍ਤੀ’’ਤਿ વਚਨਤੋ।
411.Kusalanti khemaṃ. Āpattibhayā katā lajjīhīti ettha āpattibhayena avassaṃ ārocentīti dassanatthaṃ ‘‘lajjī rakkhissatī’’ti (visuddhi. 1.42; pārā. aṭṭha. 1.45) porāṇavacanassānurūpato ‘‘aññehi lajjīhī’’ti vuttaṃ. Alajjissapi anārocentassa āpattiyeva ‘‘ye passanti ye suṇantī’’ti vacanato.
੪੧੬. ਅਸਮਨੁਭਾਸਨ੍ਤਸ੍ਸਾਤਿ ਕਮ੍ਮਕਾਰਕੇ ਕਤ੍ਤੁਨਿਦ੍ਦੇਸੋ, ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮਂ ਅਕਰਿਯਮਾਨਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਓਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤੋ ਨਾਮ ਉਮ੍ਮਤ੍ਤਕਖਿਤ੍ਤਚਿਤ੍ਤવੇਦਨਟ੍ਟਾਦਿਕੋ ‘‘ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਅਰਿਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਆਗਤਤ੍ਤਾ ਅਤ੍ਥੀਤਿ ਚੇ? ਯਮ੍ਪੀਤਿਆਦਿ। ਸਾ ਪਨੇਸਾ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਸੋ વੁਚ੍ਚਤੀਤਿ ਤਤ੍ਥ ਆਗਤੋਪਿ ਸਕਮ੍ਮਬ੍ਯਾવਟੋਪਿ ਏવਂ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਏਤੇਨੁਪਾਯੇਨਾਤਿ ਅਸਮਨੁਭਾਸਨ੍ਤਸ੍ਸ ਚ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਸ੍ਸ ਚ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥવਸੇਨ। ਠਪੇਤ੍વਾ ਅਰਿਟ੍ਠਸਿਕ੍ਖਾਪਦਨ੍ਤਿ ਤਤ੍ਥ ਆਦਿਕਮ੍ਮਿਕਪਦਾਭਾવਾ।
416.Asamanubhāsantassāti kammakārake kattuniddeso, samanubhāsanakammaṃ akariyamānassāti attho. Odissa anuññāto nāma ummattakakhittacittavedanaṭṭādiko ‘‘anāpatti ādikammikassā’’ti ariṭṭhasikkhāpade āgatattā atthīti ce? Yampītiādi. Sā panesā anāpatti. So vuccatīti tattha āgatopi sakammabyāvaṭopi evaṃ vuccati. Etenupāyenāti asamanubhāsantassa ca ādikammikassa ca vuttatthavasena. Ṭhapetvā ariṭṭhasikkhāpadanti tattha ādikammikapadābhāvā.
ਤਿવਙ੍ਗਿਕਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ વਾਚਾਯ ਏવ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨ੍ਤਸ੍ਸ ਓਟ੍ਠਚਲਨਾਦਿਕਾਯવਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿ ਹੋਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਦੁવਿਧਮ੍ਪਿ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਂ ਕਥੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ। વਚੀਭੇਦਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਕਾਯવਿਕਾਰਂ ਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਭવਿਤਬ੍ਬਂ। ਕਸ੍ਮਾ? ਤਿવਙ੍ਗੇਸੁ ਏਕਸ੍ਸ ਪਰਿਹੀਨਤ੍ਤਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਤਿવਙ੍ਗਭਾવੋ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ, ਅਙ੍ਗਹਾਨਿਭਾવੋ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾਤਿ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਏਤ੍ਥ ਸਿਯਾ – ਯਦਿ ਅਙ੍ਗਹਾਨਿਭਾવੇਨ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ, ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ વਿਕਾਰਂ ਅਕਤ੍વਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨੇવ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਭવਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ? ਤਂ ਨ, ਕਸ੍ਮਾ? ਅਟ੍ਠਕਥਾਯਂ ‘‘ਕਾਯવਿਕਾਰਂ વਾ વਚੀਭੇਦਂ વਾ ਅਕਰੋਨ੍ਤਸ੍ਸੇવ ਪਨ ਆਪਜ੍ਜਨਤੋ ਅਕਿਰਿਯ’’ਨ੍ਤਿ ਹਿ વੁਤ੍ਤਂ, ‘‘ਚਿਤ੍ਤਂ વਾ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦੇਨ੍ਤਸ੍ਸ વਾ’’ਤਿ ਨ વੁਤ੍ਤਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤਞ੍ਚ ਨਾਮ વਿਞ੍ਞਤ੍ਤਿਪਟਿਬਦ੍ਧਂ ਏવਾਤਿ વਿਸੁਂ ਅਙ੍ਗਭਾવੇਨੇવ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਜਾਨਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਤਂ ਨ, ਦ੍વਿਨ੍ਨਂਯੇવ ਅਕਿਰਿਯਾਤਿ, ਤਸ੍ਮਾ ਚਿਤ੍ਤੇਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਨ੍ਤਸ੍ਸਾਪਿ ਆਪਤ੍ਤਿ વਿਯ ਦਿਸ੍ਸਤਿ, ਉਪਪਰਿਕ੍ਖਿਤ੍વਾ ਗਹੇਤਬ੍ਬਂ। ਤਤ੍ਥ ‘‘ਅਕੁਸਲਚਿਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚੇ? ‘‘ਚਿਤ੍ਤਬਾਹੁਲ੍ਲਤੋ વੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਤੇਪਿ ਕਿਰ ਬਾਹੁਲ੍ਲਤੋ વਦਨ੍ਤਿ।
Tivaṅgikanti ettha vācāya eva paṭinissajjantassa oṭṭhacalanādikāyaviññatti hoti, tasmā duvidhampi viññattiṃ kathentassa hoti. Vacībhedaṃ kātuṃ asakkontassa kāyavikāraṃ karontassa anāpattiyā bhavitabbaṃ. Kasmā? Tivaṅgesu ekassa parihīnattā, tasmā tivaṅgabhāvo āpattiyā, aṅgahānibhāvo anāpattiyāti gahetabbaṃ. Ettha siyā – yadi aṅgahānibhāvena anāpatti, evaṃ santepi vikāraṃ akatvā citteneva vissajjentassa anāpattiyā bhavitabbanti? Taṃ na, kasmā? Aṭṭhakathāyaṃ ‘‘kāyavikāraṃ vā vacībhedaṃ vā akarontasseva pana āpajjanato akiriya’’nti hi vuttaṃ, ‘‘cittaṃ vā anuppādentassa vā’’ti na vuttaṃ, tasmā cittañca nāma viññattipaṭibaddhaṃ evāti visuṃ aṅgabhāveneva vuttattā jānitabbanti ce? Taṃ na, dvinnaṃyeva akiriyāti, tasmā cittena vissajjentassāpi āpatti viya dissati, upaparikkhitvā gahetabbaṃ. Tattha ‘‘akusalacitta’’nti vuttanti ce? ‘‘Cittabāhullato vutta’’nti vadanti. Tepi kira bāhullato vadanti.
ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧੦. ਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 10. Saṅghabhedasikkhāpadaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੧੦. ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੧੦. ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ੧੦. ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā