| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
੧੦. ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ
10. Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā
੪੧੦. ਦਸਮੇ ਬਹੂਨਨ੍ਤਿ ਦੁਬ੍ਬਲਤਾਯ ਅਰਞ੍ਞਾਦਿਸੇવਾਯ ਚਿਤ੍ਤਂ ਸਮਾਹਿਤਂ ਕਾਤੁਂ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤਾਨਂ। ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਨ੍ਤਕਿਰਿਯਾਯ ਤਸ੍ਮਿਂ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ ਬੁਦ੍ਧવਚਨਗ੍ਗਹਣਧਾਰਣਾਦਿਸਙ੍ਖਾਤਂ ਬ੍ਯਞ੍ਜਨਪਦਮੇવ ਪਰਮਂ ਅਸ੍ਸ, ਨ ਮਗ੍ਗਲਾਭੋਤਿ ਪਦਪਰਮੋ। ਅਭਿਸਮ੍ਭੁਣਿਤ੍વਾਤਿ ਨਿਪ੍ਫਾਦੇਤ੍વਾ। ਧਮ੍ਮਤੋ ਅਪੇਤਂ ਉਦ੍ਧਮ੍ਮਂ। ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਮੇવਾਤਿ ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਅਸੇਨਾਸਨਿਕੇਨ વਸ੍ਸਂ ਉਪਗਨ੍ਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ (ਮਹਾવ॰ ੨੦੪) વਚਨਤੋ વੁਤ੍ਤਂ, ਇਦਮੇવ વਚਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪਾਲ਼ਿਯਮ੍ਪਿ ‘‘ਅਟ੍ਠ ਮਾਸੇ’’ਤਿਆਦਿ (ਪਾਰਾ॰ ੪੦੯) વੁਤ੍ਤਂ।
410. Dasame bahūnanti dubbalatāya araññādisevāya cittaṃ samāhitaṃ kātuṃ asakkontānaṃ. Dukkhassantakiriyāya tasmiṃ attabhāve buddhavacanaggahaṇadhāraṇādisaṅkhātaṃ byañjanapadameva paramaṃ assa, na maggalābhoti padaparamo. Abhisambhuṇitvāti nipphādetvā. Dhammato apetaṃ uddhammaṃ. Paṭikkhittamevāti ‘‘na, bhikkhave, asenāsanikena vassaṃ upagantabba’’nti (mahāva. 204) vacanato vuttaṃ, idameva vacanaṃ sandhāya pāḷiyampi ‘‘aṭṭha māse’’tiādi (pārā. 409) vuttaṃ.
ਤੀਹਿ ਕੋਟੀਹੀਤਿ ਅਸੁਦ੍ਧਮੂਲੇਹਿ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਚਤੂਸੁ ਕੁਲੇਸੁ ਪਕ੍ਕਪਿਣ੍ਡਿਯਾਲੋਪਭੋਜਨਨਿਸ੍ਸਿਤਤਾਯ, ਮਚ੍ਛਮਂਸਭੋਜਨવਿਰਹਿਤਸ੍ਸ ਚ ਕੁਲਸ੍ਸ ਦੁਲ੍ਲਭਤਾਯ ਤਤ੍ਥ ਲਦ੍ਧੇਸੁ ਭਤ੍ਤਬ੍ਯਞ੍ਜਨੇਸੁ ਮਚ੍ਛਮਂਸਸਂਸਗ੍ਗਸਙ੍ਕਾਯ, ਦੁਨ੍ਨਿવਾਰਣਤਾਯ ਚ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸਰੀਰਯਾਪਨਮ੍ਪਿ ਨ ਸਿਯਾਤਿ ਭਗવਤਾ ਮਚ੍ਛਮਂਸਂ ਸਬ੍ਬਥਾ ਅਪ੍ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਤੀਹਿ ਕੋਟੀਹਿ ਅਪਰਿਸੁਦ੍ਧਮੇવ ਪਟਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤਂ। ਯਦਿ ਹਿ ਤਂ ਭਗવਾ ਸਬ੍ਬਥਾ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪੇਯ੍ਯ, ਭਿਕ੍ਖੂ ਮਰਮਾਨਾਪਿ ਮਚ੍ਛਾਦਿਸਂਸਗ੍ਗਸਙ੍ਕਿਤਂ ਭਤ੍ਤਂ ਨ ਭੁਞ੍ਜੇਯ੍ਯੁਂ, ਤਤੋ ਤਣ੍ਡੁਲਧਞ੍ਞਾਦਿਂ ਪਟਿਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਨਿਦਹਿਤ੍વਾ ਸਯਂ ਪਚਿਤ੍વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ ਤਦੁਪਕਰਣਭੂਤਂ ਦਾਸਿਦਾਸਂ, ਉਦੁਕ੍ਖਲਮੁਸਲਾਦਿਕਞ੍ਚ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਪਤ੍ਤਾਦਿ વਿਯ ਅવਸ੍ਸਂ ਗਹੇਤੁਂ ਅਨੁਜਾਨਿਤਬ੍ਬਂ ਸਿਯਾਤਿ ਤਿਤ੍ਥਿਯਾਨਂ વਿਯ ਗਹਟ੍ਠਾવਾਸੋ ਏવ ਸਿਯਾ, ਨ ਭਿਕ੍ਖੁਆવਾਸੋਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਜਾਲਂ ਮਚ੍ਛਬਨ੍ਧਨਂ। વਾਗੁਰਾ ਮਿਗਬਨ੍ਧਨੀ। ਕਪ੍ਪਤੀਤਿ ਯਦਿ ਤੇਸਂ વਚਨੇਨ ਸਙ੍ਕਾ ਨ વਤ੍ਤਤਿ, વਟ੍ਟਤਿ, ਨ ਤਂ વਚਨਂ ਲੇਸਕਪ੍ਪਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ। ਤੇਨੇવ વਕ੍ਖਤਿ ‘‘ਯਤ੍ਥ ਚ ਨਿਬ੍ਬੇਮਤਿਕੋ ਹੋਤਿ, ਤਂ ਸਬ੍ਬਂ ਕਪ੍ਪਤੀ’’ਤਿ।
Tīhi koṭīhīti asuddhamūlehi. Ettha ca bhikkhūnaṃ catūsu kulesu pakkapiṇḍiyālopabhojananissitatāya, macchamaṃsabhojanavirahitassa ca kulassa dullabhatāya tattha laddhesu bhattabyañjanesu macchamaṃsasaṃsaggasaṅkāya, dunnivāraṇatāya ca bhikkhūnaṃ sarīrayāpanampi na siyāti bhagavatā macchamaṃsaṃ sabbathā appaṭikkhipitvā tīhi koṭīhi aparisuddhameva paṭikkhittaṃ. Yadi hi taṃ bhagavā sabbathā paṭikkhipeyya, bhikkhū maramānāpi macchādisaṃsaggasaṅkitaṃ bhattaṃ na bhuñjeyyuṃ, tato taṇḍuladhaññādiṃ paṭiggahetvā nidahitvā sayaṃ pacitvā bhuñjituṃ tadupakaraṇabhūtaṃ dāsidāsaṃ, udukkhalamusalādikañca bhikkhūnaṃ pattādi viya avassaṃ gahetuṃ anujānitabbaṃ siyāti titthiyānaṃ viya gahaṭṭhāvāso eva siyā, na bhikkhuāvāsoti veditabbaṃ. Jālaṃ macchabandhanaṃ. Vāgurā migabandhanī. Kappatīti yadi tesaṃ vacanena saṅkā na vattati, vaṭṭati, na taṃ vacanaṃ lesakappaṃ kātuṃ vaṭṭati. Teneva vakkhati ‘‘yattha ca nibbematiko hoti, taṃ sabbaṃ kappatī’’ti.
ਪવਤ੍ਤਮਂਸਨ੍ਤਿ ਆਪਣਾਦੀਸੁ ਪવਤ੍ਤਂ વਿਕ੍ਕਾਯਿਕਂ ਮਤਮਂਸਂ। ਭਿਕ੍ਖੂਨਂਯੇવ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਕਤਨ੍ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਟ੍ਠਾਨਪ੍ਪਯੁਤ੍ਤੋ ਏવ-ਸਦ੍ਦੋ, ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਅਤ੍ਥਾਯ ਅਕਤਮੇવਾਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧਿਤਬ੍ਬਂ, ਤਸ੍ਮਾ ਭਿਕ੍ਖੂਨਞ੍ਚ ਮਙ੍ਗਲਾਦੀਨਞ੍ਚਾਤਿ ਮਿਸ੍ਸੇਤ੍વਾ ਕਤਮ੍ਪਿ ਨ વਟ੍ਟਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਕੇਚਿ ਪਨ ਯਥਾਠਿਤવਸੇਨ ਅવਧਾਰਣਂ ਗਹੇਤ੍વਾ ‘‘વਟ੍ਟਤੀ’’ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਨ ਸੁਨ੍ਦਰਂ। ‘‘વਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਆਪਤ੍ਤਿ ਨਤ੍ਥੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Pavattamaṃsanti āpaṇādīsu pavattaṃ vikkāyikaṃ matamaṃsaṃ. Bhikkhūnaṃyeva atthāya akatanti ettha aṭṭhānappayutto eva-saddo, bhikkhūnaṃ atthāya akatamevāti sambandhitabbaṃ, tasmā bhikkhūnañca maṅgalādīnañcāti missetvā katampi na vaṭṭatīti veditabbaṃ. Keci pana yathāṭhitavasena avadhāraṇaṃ gahetvā ‘‘vaṭṭatī’’ti vadanti, taṃ na sundaraṃ. ‘‘Vatta’’nti iminā āpatti natthīti dasseti.
ਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ ਅਸਙ੍ਖੇਯ੍ਯਕਪ੍ਪਂ, ‘‘ਆਯੁਕਪ੍ਪ’’ਨ੍ਤਿਪਿ (ਸਾਰਤ੍ਥ॰ ਟੀ॰ ੨.੪੧੦) ਕੇਚਿ। ਮਹਾਕਪ੍ਪਸ੍ਸ ਹਿ ਚਤੁਤ੍ਥਭਾਗੋ ਅਸਙ੍ਖੇਯ੍ਯਕਪ੍ਪੋ, ਤਤੋ વੀਸਤਿਮੋ ਭਾਗੋ ਸਙ੍ਘਭੇਦਕਸ੍ਸ ਆਯੁਕਪ੍ਪਨ੍ਤਿ વਦਨ੍ਤਿ, ਤਂ ਅਟ੍ਠਕਥਾਸੁ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠਕਥਾਯ ਨ ਸਮੇਤਿ ‘‘ਕਪ੍ਪવਿਨਾਸੇ ਏવ ਮੁਚ੍ਚਤੀ’’ਤਿਆਦਿ (વਿਭ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੮੦੯) વਚਨਤੋ। ਬ੍ਰਹ੍ਮਂ ਪੁਞ੍ਞਨ੍ਤਿ ਸੇਟ੍ਠਂ ਪੁਞ੍ਞਂ। ਕਪ੍ਪਂ ਸਗ੍ਗਮ੍ਹੀਤਿ ਏਤ੍ਥ ਪਟਿਸਨ੍ਧਿਪਰਮ੍ਪਰਾਯ ਕਪ੍ਪਟ੍ਠਤਾ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
Kappanti asaṅkheyyakappaṃ, ‘‘āyukappa’’ntipi (sārattha. ṭī. 2.410) keci. Mahākappassa hi catutthabhāgo asaṅkheyyakappo, tato vīsatimo bhāgo saṅghabhedakassa āyukappanti vadanti, taṃ aṭṭhakathāsu kappaṭṭhakathāya na sameti ‘‘kappavināse eva muccatī’’tiādi (vibha. aṭṭha. 809) vacanato. Brahmaṃ puññanti seṭṭhaṃ puññaṃ. Kappaṃ saggamhīti ettha paṭisandhiparamparāya kappaṭṭhatā veditabbā.
੪੧੧. ਲਦ੍ਧਿਨਾਨਾਸਂવਾਸਕੇਨਾਤਿ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਾਨੁવਤ੍ਤਕਭਾવੇਨ ਭਾવਪ੍ਪਧਾਨਤ੍ਤਾ ਨਿਦ੍ਦੇਸਸ੍ਸ। ਕਮ੍ਮਨਾਨਾਸਂવਾਸਕੇਨਾਤਿ ਉਕ੍ਖਿਤ੍ਤਭਾવੇਨ। ‘‘ਭੇਦਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ વਿਸੁਂ વੁਤ੍ਤਤ੍ਤਾ ਭੇਦਨਸਂવਤ੍ਤਨਿਕਸ੍ਸ ਅਧਿਕਰਣਸ੍ਸ ਸਮਾਦਾਯ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨਤੋ ਪੁਬ੍ਬੇਪਿ ਪਕ੍ਖਪਰਿਯੇਸਨਾਦਿવਸੇਨ ਸਙ੍ਘਭੇਦਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸ ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮਂ ਕਾਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ਯੋਪਿ ਚਾਯਂ ਸਙ੍ਘਭੇਦੋ ਹੋਤੀਤਿ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ।
411.Laddhinānāsaṃvāsakenāti ukkhittānuvattakabhāvena bhāvappadhānattā niddesassa. Kammanānāsaṃvāsakenāti ukkhittabhāvena. ‘‘Bhedāya parakkameyyā’’ti visuṃ vuttattā bhedanasaṃvattanikassa adhikaraṇassa samādāya paggaṇhanato pubbepi pakkhapariyesanādivasena saṅghabhedāya parakkamantassa samanubhāsanakammaṃ kātuṃ vaṭṭatīti veditabbaṃ. Yopi cāyaṃ saṅghabhedo hotīti sambandho.
ਕਮ੍ਮੇਨਾਤਿ ਅਪਲੋਕਨਾਦਿਨਾ। ਉਦ੍ਦੇਸੇਨਾਤਿ ਪਾਤਿਮੋਕ੍ਖੁਦ੍ਦੇਸੇਨ। વੋਹਾਰੇਨਾਤਿ ਤਾਹਿ ਤਾਹਿ ਉਪਪਤ੍ਤੀਹਿ ‘‘ਅਧਮ੍ਮਂ ਧਮ੍ਮੋ’’ਤਿਆਦਿਨਾ (ਅ॰ ਨਿ॰ ੩.੧੦-੩੯, ੪੨; ਚੂਲ਼વ॰ ੩੫੨) વੋਹਾਰੇਨ, ਪਰੇਸਂ ਪਞ੍ਞਾਪਨੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਅਨੁਸਾવਨਾਯਾਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਲਦ੍ਧਿਯਾ ਗਹਣਤ੍ਥਮੇવ ਅਨੁ ਪੁਨਪ੍ਪੁਨਂ ਕਣ੍ਣਮੂਲੇ ਮਨ੍ਤਸਾવਨਾਯ, ਕਥਨੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਸਲਾਕਗ੍ਗਾਹੇਨਾਤਿ ਏવਂ ਅਨੁਸਾવਨਾਯ ਤੇਸਂ ਚਿਤ੍ਤਂ ਉਪਤ੍ਥਮ੍ਭੇਤ੍વਾ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਕ੍ਖੇ ਪવਿਟ੍ਠਭਾવਸ੍ਸ ਸਞ੍ਞਾਣਤ੍ਥਂ ‘‘ਗਣ੍ਹਥ ਇਮਂ ਸਲਾਕ’’ਨ੍ਤਿ ਸਲਾਕਗ੍ਗਾਹੇਨ। ਏਤ੍ਥ ਚ ਕਮ੍ਮਮੇવ, ਉਦ੍ਦੇਸੋ વਾ ਸਙ੍ਘਭੇਦੇ ਪਧਾਨਂ ਕਾਰਣਂ, વੋਹਾਰਾਦਯੋ ਪਨ ਸਙ੍ਘਭੇਦਸ੍ਸ ਪੁਬ੍ਬਭਾਗਾਤਿ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ। ਅਬ੍ਭੁਸ੍ਸਿਤਨ੍ਤਿ ਅਬ੍ਭੁਗ੍ਗਤਂ। ਅਚ੍ਛੇਯ੍ਯਾਤਿ વਿਹਰੇਯ੍ਯ।
Kammenāti apalokanādinā. Uddesenāti pātimokkhuddesena. Vohārenāti tāhi tāhi upapattīhi ‘‘adhammaṃ dhammo’’tiādinā (a. ni. 3.10-39, 42; cūḷava. 352) vohārena, paresaṃ paññāpanenāti attho. Anusāvanāyāti attano laddhiyā gahaṇatthameva anu punappunaṃ kaṇṇamūle mantasāvanāya, kathanenāti attho. Salākaggāhenāti evaṃ anusāvanāya tesaṃ cittaṃ upatthambhetvā attano pakkhe paviṭṭhabhāvassa saññāṇatthaṃ ‘‘gaṇhatha imaṃ salāka’’nti salākaggāhena. Ettha ca kammameva, uddeso vā saṅghabhede padhānaṃ kāraṇaṃ, vohārādayo pana saṅghabhedassa pubbabhāgāti veditabbā. Abbhussitanti abbhuggataṃ. Accheyyāti vihareyya.
‘‘ਲਜ੍ਜੀ ਰਕ੍ਖਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ (વਿਸੁਦ੍ਧਿ॰ ੧.੪੨; ਪਾਰਾ॰ ਅਟ੍ਠ॰ ੧.੪੫) વਚਨਤੋ ਆਪਤ੍ਤਿਭਯੇਨ ਆਰੋਚਨਂ ਲਜ੍ਜੀਨਂ ਏવ ਭਾਰੋਤਿ ਆਹ ‘‘ਲਜ੍ਜੀਹਿ ਭਿਕ੍ਖੂਹੀ’’ਤਿ, ਅਲਜ੍ਜਿਸ੍ਸਪਿ ਅਨਾਰੋਚੇਨ੍ਤਸ੍ਸ ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ। ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਤੋ ਦੁਕ੍ਕਟਨ੍ਤਿ વਿਸੁਂ વਿਸੁਂ વਦਨ੍ਤਾਨਂ ਗਣਨਾਯ ਦੁਕ੍ਕਟਂ। ਪਹੋਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਗਨ੍ਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥੇਨ, ਇਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਆਪਤ੍ਤਿ ਪਨ ਅਡ੍ਢਯੋਜਨਬ੍ਭਨ੍ਤਰੇਨੇવ ਅਗਿਲਾਨਸ੍ਸ વਸੇਨ વੇਦਿਤਬ੍ਬਾ।
‘‘Lajjī rakkhissatī’’ti (visuddhi. 1.42; pārā. aṭṭha. 1.45) vacanato āpattibhayena ārocanaṃ lajjīnaṃ eva bhāroti āha ‘‘lajjīhi bhikkhūhī’’ti, alajjissapi anārocentassa āpattiyeva. Appaṭinissajjato dukkaṭanti visuṃ visuṃ vadantānaṃ gaṇanāya dukkaṭaṃ. Pahontenāti gantuṃ samatthena, icchantenāti attho. Āpatti pana aḍḍhayojanabbhantareneva agilānassa vasena veditabbā.
੪੧੬. ਞਤ੍ਤਿਯਾਦੀਹਿ ਦੁਕ੍ਕਟਾਦਿਸਬ੍ਭਾવਂ ਸਨ੍ਧਾਯ ‘‘ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸੇਨ ਅਨਾਪਤ੍ਤੀ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਸ੍ਸਾਤਿ ਦੇવਦਤ੍ਤਸ੍ਸ। ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮਸ੍ਸੇવ ਅਭਾવਤੋ ‘‘ਨ ਹਿ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ વੀਤਿਕ੍ਕਮਨ੍ਤਸ੍ਸਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ। ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਪੇਨ੍ਤੇਨੇવ ਹਿ ਸਮਨੁਭਾਸਨਕਮ੍ਮਂ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ। ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਤੋਤਿ ‘‘ਅਨੁਜਾਨਾਮਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰੋਮਨ੍ਥਕਸ੍ਸ ਰੋਮਨ੍ਥਨ’’ਨ੍ਤਿਆਦਿਂ (ਚੂਲ਼વ॰ ੨੭੩) ਉਦ੍ਦਿਸ੍ਸਾਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਅਨਾਪਤ੍ਤਿਯਨ੍ਤਿ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿવਾਰੇ। ਆਪਤ੍ਤਿਂ ਰੋਪੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਸਮਨੁਭਾਸਨਾਯ ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਆਪਤ੍ਤਿਂ ਰੋਪੇਤਬ੍ਬੋ। ਆਪਤ੍ਤਿਯੇવ ਨ ਜਾਤਾਤਿ ਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਾਪਤ੍ਤਿ ਨ ਜਾਤਾ ਏવ।
416. Ñattiyādīhi dukkaṭādisabbhāvaṃ sandhāya ‘‘saṅghādisesena anāpattī’’ti vuttaṃ. Assāti devadattassa. Apaññatte sikkhāpade samanubhāsanakammasseva abhāvato ‘‘na hi paññattaṃ sikkhāpadaṃ vītikkamantassā’’ti vuttaṃ. Sikkhāpadaṃ paññapenteneva hi samanubhāsanakammaṃ anuññātaṃ. Uddissa anuññātatoti ‘‘anujānāmi, bhikkhave, romanthakassa romanthana’’ntiādiṃ (cūḷava. 273) uddissānuññātaṃ sandhāya vadati. Anāpattiyanti anāpattivāre. Āpattiṃ ropetabboti samanubhāsanāya pācittiyaāpattiṃ ropetabbo. Āpattiyeva na jātāti saṅghādisesāpatti na jātā eva.
‘‘ਨ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਮੀ’’ਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਅਭਾવੇਨ ਮੁਚ੍ਚਨਤੋ ਸਞ੍ਞਾવਿਮੋਕ੍ਖਂ। ਸਚਿਤ੍ਤਕਨ੍ਤਿ ‘‘ਨ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਮੀ’’ਤਿ ਜਾਨਨਚਿਤ੍ਤੇਨ ਸਚਿਤ੍ਤਕਂ। ਯੋ વਿਸਞ੍ਞੀ વਾ ਭੀਤੋ વਾ વਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤੋ વਾ ‘‘ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਿਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿਪਿ, ‘‘ਕਮ੍ਮਂ ਕਰਿਸ੍ਸਤੀ’’ਤਿ વਾ ਨ ਜਾਨਾਤਿ, ਤਸ੍ਸ ਅਨਾਪਤ੍ਤਿ। ਭੇਦਾਯ ਪਰਕ੍ਕਮਨਂ, ਧਮ੍ਮਕਮ੍ਮੇਨ ਸਮਨੁਭਾਸਨਂ, ਕਮ੍ਮવਾਚਾਪਰਿਯੋਸਾਨਂ, ਨ ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਾਮੀਤਿ ਚਿਤ੍ਤੇਨ ਅਪ੍ਪਟਿਨਿਸ੍ਸਜ੍ਜਨਨ੍ਤਿ ਇਮਾਨੇਤ੍ਥ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਅਙ੍ਗਾਨਿ।
‘‘Na paṭinissajjāmī’’ti saññāya abhāvena muccanato saññāvimokkhaṃ. Sacittakanti ‘‘na paṭinissajjāmī’’ti jānanacittena sacittakaṃ. Yo visaññī vā bhīto vā vikkhitto vā ‘‘paṭinissajjitabba’’ntipi, ‘‘kammaṃ karissatī’’ti vā na jānāti, tassa anāpatti. Bhedāya parakkamanaṃ, dhammakammena samanubhāsanaṃ, kammavācāpariyosānaṃ, na paṭinissajjāmīti cittena appaṭinissajjananti imānettha cattāri aṅgāni.
ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ • Mahāvibhaṅga / ੧੦. ਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ • 10. Saṅghabhedasikkhāpadaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਿਭਙ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ੧੦. ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ੧੦. ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ੧੦. ਪਠਮਸਙ੍ਘਭੇਦਸਿਕ੍ਖਾਪਦવਣ੍ਣਨਾ • 10. Paṭhamasaṅghabhedasikkhāpadavaṇṇanā
