Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൪. പഠമസരണാനിസക്കസുത്തം
4. Paṭhamasaraṇānisakkasuttaṃ
൧൦൨൦. കപിലവത്ഥുനിദാനം . തേന ഖോ പന സമയേന സരണാനി 1 സക്കോ കാലങ്കതോ ഹോതി. സോ ഭഗവതാ ബ്യാകതോ – ‘‘സോതാപന്നോ അവിനിപാതധമ്മോ നിയതോ സമ്ബോധിപരായണോ’’തി. തത്ര സുദം സമ്ബഹുലാ സക്കാ സങ്ഗമ്മ സമാഗമ്മ ഉജ്ഝായന്തി ഖീയന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘അച്ഛരിയം വത, ഭോ, അബ്ഭുതം വത, ഭോ! ഏത്ഥ ദാനി കോ ന സോതാപന്നോ ഭവിസ്സതി! യത്ര ഹി നാമ സരണാനി സക്കോ കാലങ്കതോ; സോ ഭഗവതാ ബ്യാകതോ – ‘സോതാപന്നോ അവിനിപാതധമ്മോ നിയതോ സമ്ബോധിപരായണോ’തി. സരണാനി സക്കോ സിക്ഖാദുബ്ബല്യമാപാദി, മജ്ജപാനം അപായീ’’തി.
1020. Kapilavatthunidānaṃ . Tena kho pana samayena saraṇāni 2 sakko kālaṅkato hoti. So bhagavatā byākato – ‘‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’’ti. Tatra sudaṃ sambahulā sakkā saṅgamma samāgamma ujjhāyanti khīyanti vipācenti – ‘‘acchariyaṃ vata, bho, abbhutaṃ vata, bho! Ettha dāni ko na sotāpanno bhavissati! Yatra hi nāma saraṇāni sakko kālaṅkato; so bhagavatā byākato – ‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Saraṇāni sakko sikkhādubbalyamāpādi, majjapānaṃ apāyī’’ti.
അഥ ഖോ മഹാനാമോ സക്കോ യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ മഹാനാമോ സക്കോ ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘ഇധ, ഭന്തേ, സരണാനി സക്കോ കാലങ്കതോ. സോ ഭഗവതാ ബ്യാകതോ – ‘സോതാപന്നോ അവിനിപാതധമ്മോ നിയതോ സമ്ബോധിപരായണോ’തി. തത്ര സുദം, ഭന്തേ, സമ്ബഹുലാ സക്കാ സങ്ഗമ്മ സമാഗമ്മ ഉജ്ഝായന്തി ഖീയന്തി വിപാചേന്തി – ‘‘അച്ഛരിയം വത ഭോ, അബ്ഭുതം വത ഭോ! ഏത്ഥ ദാനി കോ ന സോതപന്നോ ഭവിസ്സതി! യത്ര ഹി നാമ സരണാനി സക്കോ കാലങ്കതോ; സോ ഭഗവതാ ബ്യാകതോ – ‘സോതാപന്നോ അവിനിപാതധമ്മോ നിയതോ സമ്ബോധിപരായണോ’തി. സരണാനി സക്കോ സിക്ഖാദുബ്ബല്യമാപാദി, മജ്ജപാനം അപായീ’’തി.
Atha kho mahānāmo sakko yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho mahānāmo sakko bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha, bhante, saraṇāni sakko kālaṅkato. So bhagavatā byākato – ‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Tatra sudaṃ, bhante, sambahulā sakkā saṅgamma samāgamma ujjhāyanti khīyanti vipācenti – ‘‘acchariyaṃ vata bho, abbhutaṃ vata bho! Ettha dāni ko na sotapanno bhavissati! Yatra hi nāma saraṇāni sakko kālaṅkato; so bhagavatā byākato – ‘sotāpanno avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇo’ti. Saraṇāni sakko sikkhādubbalyamāpādi, majjapānaṃ apāyī’’ti.
‘‘യോ സോ, മഹാനാമ, ദീഘരത്തം ഉപാസകോ ബുദ്ധം സരണം ഗതോ ധമ്മം സരണം ഗതോ സങ്ഘം സരണം ഗതോ, സോ കഥം വിനിപാതം ഗച്ഛേയ്യ! യഞ്ഹി തം, മഹാനാമ, സമ്മാ വദമാനോ വദേയ്യ – ‘ദീഘരത്തം ഉപാസകോ ബുദ്ധം സരണം ഗതോ ധമ്മം സരണം ഗതോ സങ്ഘം സരണം ഗതോ’തി, സരണാനി സക്കം സമ്മാ വദമാനോ വദേയ്യ. സരണാനി , മഹാനാമ, സക്കോ ദീഘരത്തം ഉപാസകോ ബുദ്ധം സരണം ഗതോ ധമ്മം സരണം ഗതോ സങ്ഘം സരണം ഗതോ. സോ കഥം വിനിപാതം ഗച്ഛേയ്യ!
‘‘Yo so, mahānāma, dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato, so kathaṃ vinipātaṃ gaccheyya! Yañhi taṃ, mahānāma, sammā vadamāno vadeyya – ‘dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato’ti, saraṇāni sakkaṃ sammā vadamāno vadeyya. Saraṇāni , mahānāma, sakko dīgharattaṃ upāsako buddhaṃ saraṇaṃ gato dhammaṃ saraṇaṃ gato saṅghaṃ saraṇaṃ gato. So kathaṃ vinipātaṃ gaccheyya!
‘‘ഇധ, മഹാനാമ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി – ഇതിപി സോ ഭഗവാ…പേ॰… സത്ഥാ ദേവമനുസ്സാനം ബുദ്ധോ ഭഗവാതി. ധമ്മേ…പേ॰… സങ്ഘേ…പേ॰… ഹാസപഞ്ഞോ ജവനപഞ്ഞോ വിമുത്തിയാ ച സമന്നാഗതോ. സോ ആസവാനം ഖയാ അനാസവം ചേതോവിമുത്തിം പഞ്ഞാവിമുത്തിം ദിട്ഠേവ ധമ്മേ സയം അഭിഞ്ഞാ സച്ഛികത്വാ ഉപസമ്പജ്ജ വിഹരതി. അയമ്പി ഖോ, മഹാനാമ, പുഗ്ഗലോ പരിമുത്തോ നിരയാ പരിമുത്തോ തിരച്ഛാനയോനിയാ പരിമുത്തോ പേത്തിവിസയാ പരിമുത്തോ അപായദുഗ്ഗതിവിനിപാതാ.
‘‘Idha, mahānāma, ekacco puggalo buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… hāsapañño javanapañño vimuttiyā ca samannāgato. So āsavānaṃ khayā anāsavaṃ cetovimuttiṃ paññāvimuttiṃ diṭṭheva dhamme sayaṃ abhiññā sacchikatvā upasampajja viharati. Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.
‘‘ഇധ പന, മഹാനാമ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി – ഇതിപി സോ ഭഗവാ…പേ॰… സത്ഥാ ദേവമനുസ്സാനം ബുദ്ധോ ഭഗവാതി. ധമ്മേ…പേ॰… സങ്ഘേ…പേ॰… ഹാസപഞ്ഞോ ജവനപഞ്ഞോ ന ച വിമുത്തിയാ സമന്നാഗതോ. സോ പഞ്ചന്നം ഓരമ്ഭാഗിയാനം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ ഓപപാതികോ ഹോതി തത്ഥ പരിനിബ്ബായീ അനാവത്തിധമ്മോ തസ്മാ 3 ലോകാ. അയമ്പി ഖോ, മഹാനാമ, പുഗ്ഗലോ പരിമുത്തോ നിരയാ പരിമുത്തോ തിരച്ഛാനയോനിയാ പരിമുത്തോ പേത്തിവിസയാ പരിമുത്തോ അപായദുഗ്ഗതിവിനിപാതാ.
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… hāsapañño javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So pañcannaṃ orambhāgiyānaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā opapātiko hoti tattha parinibbāyī anāvattidhammo tasmā 4 lokā. Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.
‘‘ഇധ പന, മഹാനാമ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി – ഇതിപി സോ ഭഗവാ…പേ॰… സത്ഥാ ദേവമനുസ്സാനം ബുദ്ധോ ഭഗവാതി. ധമ്മേ…പേ॰… സങ്ഘേ…പേ॰… ന ഹാസപഞ്ഞോ ന ജവനപഞ്ഞോ ന ച വിമുത്തിയാ സമന്നാഗതോ. സോ തിണ്ണം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ രാഗദോസമോഹാനം തനുത്താ സകദാഗാമീ ഹോതി, സകിദേവ ഇമം ലോകം ആഗന്ത്വാ ദുക്ഖസ്സന്തം കരോതി . അയമ്പി ഖോ, മഹാനാമ, പുഗ്ഗലോ പരിമുത്തോ നിരയാ പരിമുത്തോ തിരച്ഛാനയോനിയാ പരിമുത്തോ പേത്തിവിസയാ പരിമുത്തോ അപായദുഗ്ഗതിവിനിപാതാ.
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti. Dhamme…pe… saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā rāgadosamohānaṃ tanuttā sakadāgāmī hoti, sakideva imaṃ lokaṃ āgantvā dukkhassantaṃ karoti . Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.
‘‘ഇധ പന, മഹാനാമ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി – ഇതിപി സോ ഭഗവാ…പേ॰… സത്ഥാ ദേവമനുസ്സാനം ബുദ്ധോ ഭഗവാതി; ധമ്മേ…പേ॰… സങ്ഘേ…പേ॰… ന ഹാസപഞ്ഞോ ന ജവനപഞ്ഞോ ന ച വിമുത്തിയാ സമന്നാഗതോ. സോ തിണ്ണം സംയോജനാനം പരിക്ഖയാ സോതാപന്നോ ഹോതി അവിനിപാതധമ്മോ നിയതോ സമ്ബോധിപരായണോതി . അയമ്പി ഖോ, മഹാനാമ, പുഗ്ഗലോ പരിമുത്തോ നിരയാ പരിമുത്തോ തിരച്ഛാനയോനിയാ പരിമുത്തോ പേത്തിവിസയാ പരിമുത്തോ അപായദുഗ്ഗതിവിനിപാതാ.
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo buddhe aveccappasādena samannāgato hoti – itipi so bhagavā…pe… satthā devamanussānaṃ buddho bhagavāti; dhamme…pe… saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. So tiṇṇaṃ saṃyojanānaṃ parikkhayā sotāpanno hoti avinipātadhammo niyato sambodhiparāyaṇoti . Ayampi kho, mahānāma, puggalo parimutto nirayā parimutto tiracchānayoniyā parimutto pettivisayā parimutto apāyaduggativinipātā.
‘‘ഇധ പന, മഹാനാമ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ന ഹേവ ഖോ ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി… ന ധമ്മേ…പേ॰… ന സങ്ഘേ…പേ॰… ന ഹാസപഞ്ഞോ ന ജവനപഞ്ഞോ ന ച വിമുത്തിയാ സമന്നാഗതോ. അപി ചസ്സ ഇമേ ധമ്മാ ഹോന്തി – സദ്ധിന്ദ്രിയം, വീരിയിന്ദ്രിയം, സതിന്ദ്രിയം, സമാധിന്ദ്രിയം, പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. തഥാഗതപ്പവേദിതാ ചസ്സ ധമ്മാ പഞ്ഞായ മത്തസോ നിജ്ഝാനം ഖമന്തി. അയമ്പി ഖോ, മഹാനാമ, പുഗ്ഗലോ അഗന്താ നിരയം അഗന്താ തിരച്ഛാനയോനിം അഗന്താ പേത്തിവിസയം അഗന്താ അപായം ദുഗ്ഗതിം വിനിപാതം.
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo na heva kho buddhe aveccappasādena samannāgato hoti… na dhamme…pe… na saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato. Api cassa ime dhammā honti – saddhindriyaṃ, vīriyindriyaṃ, satindriyaṃ, samādhindriyaṃ, paññindriyaṃ. Tathāgatappaveditā cassa dhammā paññāya mattaso nijjhānaṃ khamanti. Ayampi kho, mahānāma, puggalo agantā nirayaṃ agantā tiracchānayoniṃ agantā pettivisayaṃ agantā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ.
‘‘ഇധ പന, മഹാനാമ, ഏകച്ചോ പുഗ്ഗലോ ന ഹേവ ഖോ ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദേന സമന്നാഗതോ ഹോതി… ന ധമ്മേ…പേ॰… ന സങ്ഘേ…പേ॰… ന ഹാസപഞ്ഞോ ന ജവനപഞ്ഞോ ന ച വിമുത്തിയാ സമന്നാഗതോ, അപി ചസ്സ ഇമേ ധമ്മാ ഹോന്തി സദ്ധിന്ദ്രിയം…പേ॰… പഞ്ഞിന്ദ്രിയം. തഥാഗതേ ചസ്സ സദ്ധാമത്തം ഹോതി പേമമത്തം. അയമ്പി ഖോ, മഹാനാമ, പുഗ്ഗലോ അഗന്താ നിരയം അഗന്താ തിരച്ഛാനയോനിം അഗന്താ പേത്തിവിസയം അഗന്താ അപായം ദുഗ്ഗതിം വിനിപാതം. ഇമേ ചേപി, മഹാനാമ, മഹാസാലാ സുഭാസിതം ദുബ്ഭാസിതം ആജാനേയ്യും, ഇമേ ചാഹം 5 മഹാസാലേ ബ്യാകരേയ്യം – ‘സോതാപന്നാ അവിനിപാതധമ്മാ നിയതാ സമ്ബോധിപരായണാ’തി; കിമങ്ഗം 6 പന സരണാനിം സക്കം. സരണാനി, മഹാനാമ, സക്കോ മരണകാലേ സിക്ഖം സമാദിയീ’’തി. ചതുത്ഥം.
‘‘Idha pana, mahānāma, ekacco puggalo na heva kho buddhe aveccappasādena samannāgato hoti… na dhamme…pe… na saṅghe…pe… na hāsapañño na javanapañño na ca vimuttiyā samannāgato, api cassa ime dhammā honti saddhindriyaṃ…pe… paññindriyaṃ. Tathāgate cassa saddhāmattaṃ hoti pemamattaṃ. Ayampi kho, mahānāma, puggalo agantā nirayaṃ agantā tiracchānayoniṃ agantā pettivisayaṃ agantā apāyaṃ duggatiṃ vinipātaṃ. Ime cepi, mahānāma, mahāsālā subhāsitaṃ dubbhāsitaṃ ājāneyyuṃ, ime cāhaṃ 7 mahāsāle byākareyyaṃ – ‘sotāpannā avinipātadhammā niyatā sambodhiparāyaṇā’ti; kimaṅgaṃ 8 pana saraṇāniṃ sakkaṃ. Saraṇāni, mahānāma, sakko maraṇakāle sikkhaṃ samādiyī’’ti. Catutthaṃ.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൪. പഠമസരണാനിസക്കസുത്തവണ്ണനാ • 4. Paṭhamasaraṇānisakkasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൪. പഠമസരണാനിസക്കസുത്തവണ്ണനാ • 4. Paṭhamasaraṇānisakkasuttavaṇṇanā