| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៣. បឋមសារិបុត្តកោដ្ឋិកសុត្តំ
3. Paṭhamasāriputtakoṭṭhikasuttaṃ
៤១២. ឯកំ សមយំ អាយស្មា ច សារិបុត្តោ, អាយស្មា ច មហាកោដ្ឋិកោ ពារាណសិយំ វិហរន្តិ ឥសិបតនេ មិគទាយេ។ អថ ខោ អាយស្មា មហាកោដ្ឋិកោ សាយន្ហសមយំ បដិសល្លានា វុដ្ឋិតោ យេនាយស្មា សារិបុត្តោ តេនុបសង្កមិ; ឧបសង្កមិត្វា អាយស្មតា សារិបុត្តេន សទ្ធិំ សម្មោទិ។ សម្មោទនីយំ កថំ សារណីយំ វីតិសារេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នោ ខោ អាយស្មា មហាកោដ្ឋិកោ អាយស្មន្តំ សារិបុត្តំ ឯតទវោច –
412. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca sāriputto, āyasmā ca mahākoṭṭhiko bārāṇasiyaṃ viharanti isipatane migadāye. Atha kho āyasmā mahākoṭṭhiko sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahākoṭṭhiko āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca –
‘‘កិំ នុ ខោ, អាវុសោ សារិបុត្ត, ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’’តិ? ‘‘អព្យាកតំ ខោ ឯតំ, អាវុសោ, ភគវតា – ‘ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’’’តិ។ ‘‘កិំ បនាវុសោ, ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’’តិ? ‘‘ឯតម្បិ ខោ, អាវុសោ, អព្យាកតំ ភគវតា – ‘ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’’’តិ។ ‘‘កិំ នុ ខោ, អាវុសោ, ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’’តិ? ‘‘អព្យាកតំ ខោ ឯតំ, អាវុសោ, ភគវតា – ‘ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’’’តិ។ ‘‘កិំ បនាវុសោ, នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’’តិ? ‘‘ឯតម្បិ ខោ, អាវុសោ, អព្យាកតំ ភគវតា – ‘នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’’’តិ។
‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, āvuso, bhagavatā – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ panāvuso, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, āvuso, abyākataṃ bhagavatā – ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ nu kho, āvuso, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, āvuso, bhagavatā – ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ panāvuso, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, āvuso, abyākataṃ bhagavatā – ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti.
‘‘‘កិំ នុ ខោ, អាវុសោ, ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ, ‘អព្យាកតំ ខោ ឯតំ, អាវុសោ, ភគវតា – ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វទេសិ…បេ.… ‘កិំ បនាវុសោ, នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ ឥតិ បុដ្ឋោ សមានោ – ‘ឯតម្បិ ខោ, អាវុសោ, អព្យាកតំ ភគវតា – នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណា’តិ វទេសិ។ កោ នុ ខោ, អាវុសោ, ហេតុ, កោ បច្ចយោ យេនេតំ អព្យាកតំ ភគវតា’’តិ?
‘‘‘Kiṃ nu kho, āvuso, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭho samāno, ‘abyākataṃ kho etaṃ, āvuso, bhagavatā – hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi…pe… ‘kiṃ panāvuso, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭho samāno – ‘etampi kho, āvuso, abyākataṃ bhagavatā – neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. Ko nu kho, āvuso, hetu, ko paccayo yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti?
‘‘ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ ខោ, អាវុសោ, រូបគតមេតំ។ ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, រូបគតមេតំ។ ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, រូបគតមេតំ។ នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, រូបគតមេតំ។ ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ ខោ, អាវុសោ, វេទនាគតមេតំ។ ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, វេទនាគតមេតំ។ ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, វេទនាគតមេតំ។ នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, វេទនាគតមេតំ។ ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ ខោ, អាវុសោ, សញ្ញាគតមេតំ។ ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, សញ្ញាគតមេតំ។ ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, សញ្ញាគតមេតំ។ នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, សញ្ញាគតមេតំ។ ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ ខោ, អាវុសោ, សង្ខារគតមេតំ ។ ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, សង្ខារគតមេតំ។ ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, សង្ខារគតមេតំ។ នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, សង្ខារគតមេតំ។ ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ ខោ, អាវុសោ, វិញ្ញាណគតមេតំ។ ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, វិញ្ញាណគតមេតំ។ ហោតិ ច ន ច ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, វិញ្ញាណគតមេតំ។ នេវ ហោតិ ន ន ហោតិ តថាគតោ បរំ មរណាតិ, វិញ្ញាណគតមេតំ។ អយំ ខោ, អាវុសោ, ហេតុ អយំ បច្ចយោ, យេនេតំ អព្យាកតំ ភគវតា’’តិ។ តតិយំ។
‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, rūpagatametaṃ. Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, rūpagatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, rūpagatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, rūpagatametaṃ. Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, vedanāgatametaṃ. Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, vedanāgatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, vedanāgatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, vedanāgatametaṃ. Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, saññāgatametaṃ. Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saññāgatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saññāgatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saññāgatametaṃ. Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, saṅkhāragatametaṃ . Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saṅkhāragatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saṅkhāragatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saṅkhāragatametaṃ. Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, viññāṇagatametaṃ. Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, viññāṇagatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, viññāṇagatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, viññāṇagatametaṃ. Ayaṃ kho, āvuso, hetu ayaṃ paccayo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti. Tatiyaṃ.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៣-៨. បឋមសារិបុត្តកោដ្ឋិកសុត្តាទិវណ្ណនា • 3-8. Paṭhamasāriputtakoṭṭhikasuttādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៣-៨. បឋមសារិបុត្តកោដ្ឋិកសុត្តាទិវណ្ណនា • 3-8. Paṭhamasāriputtakoṭṭhikasuttādivaṇṇanā
