| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
3. පඨමසාරිපුත්‌තකොට්‌ඨිකසුත්‌තං
3. Paṭhamasāriputtakoṭṭhikasuttaṃ
412. එකං සමයං ආයස්‌මා ච සාරිපුත්‌තො, ආයස්‌මා ච මහාකොට්‌ඨිකො බාරාණසියං විහරන්‌ති ඉසිපතනෙ මිගදායෙ. අථ ඛො ආයස්‌මා මහාකොට්‌ඨිකො සායන්‌හසමයං පටිසල්‌ලානා වුට්‌ඨිතො යෙනායස්‌මා සාරිපුත්‌තො තෙනුපසඞ්‌කමි; උපසඞ්‌කමිත්‌වා ආයස්‌මතා සාරිපුත්‌තෙන සද්‌ධිං සම්‌මොදි. සම්‌මොදනීයං කථං සාරණීයං වීතිසාරෙත්‌වා එකමන්‌තං නිසීදි. එකමන්‌තං නිසින්‌නො ඛො ආයස්‌මා මහාකොට්‌ඨිකො ආයස්‌මන්‌තං සාරිපුත්‌තං එතදවොච –
412. Ekaṃ samayaṃ āyasmā ca sāriputto, āyasmā ca mahākoṭṭhiko bārāṇasiyaṃ viharanti isipatane migadāye. Atha kho āyasmā mahākoṭṭhiko sāyanhasamayaṃ paṭisallānā vuṭṭhito yenāyasmā sāriputto tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā āyasmatā sāriputtena saddhiṃ sammodi. Sammodanīyaṃ kathaṃ sāraṇīyaṃ vītisāretvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho āyasmā mahākoṭṭhiko āyasmantaṃ sāriputtaṃ etadavoca –
‘‘කිං නු ඛො, ආවුසො සාරිපුත්‌ත, හොති තථාගතො පරං මරණා’’ති? ‘‘අබ්‍යාකතං ඛො එතං, ආවුසො, භගවතා – ‘හොති තථාගතො පරං මරණා’’’ති. ‘‘කිං පනාවුසො, න හොති තථාගතො පරං මරණා’’ති? ‘‘එතම්‌පි ඛො, ආවුසො, අබ්‍යාකතං භගවතා – ‘න හොති තථාගතො පරං මරණා’’’ති. ‘‘කිං නු ඛො, ආවුසො, හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණා’’ති? ‘‘අබ්‍යාකතං ඛො එතං, ආවුසො, භගවතා – ‘හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණා’’’ති. ‘‘කිං පනාවුසො, නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’’ති? ‘‘එතම්‌පි ඛො, ආවුසො, අබ්‍යාකතං භගවතා – ‘නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’’’ති.
‘‘Kiṃ nu kho, āvuso sāriputta, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, āvuso, bhagavatā – ‘hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ panāvuso, na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, āvuso, abyākataṃ bhagavatā – ‘na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ nu kho, āvuso, hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Abyākataṃ kho etaṃ, āvuso, bhagavatā – ‘hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti. ‘‘Kiṃ panāvuso, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’ti? ‘‘Etampi kho, āvuso, abyākataṃ bhagavatā – ‘neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’’’ti.
‘‘‘කිං නු ඛො, ආවුසො, හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඉති පුට්‌ඨො සමානො, ‘අබ්‍යාකතං ඛො එතං, ආවුසො, භගවතා – හොති තථාගතො පරං මරණා’ති වදෙසි…පෙ.… ‘කිං පනාවුසො, නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’ති ඉති පුට්‌ඨො සමානො – ‘එතම්‌පි ඛො, ආවුසො, අබ්‍යාකතං භගවතා – නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණා’ති වදෙසි. කො නු ඛො, ආවුසො, හෙතු, කො පච්‌චයො යෙනෙතං අබ්‍යාකතං භගවතා’’ති?
‘‘‘Kiṃ nu kho, āvuso, hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭho samāno, ‘abyākataṃ kho etaṃ, āvuso, bhagavatā – hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi…pe… ‘kiṃ panāvuso, neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti iti puṭṭho samāno – ‘etampi kho, āvuso, abyākataṃ bhagavatā – neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇā’ti vadesi. Ko nu kho, āvuso, hetu, ko paccayo yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti?
‘‘හොති තථාගතො පරං මරණාති ඛො, ආවුසො, රූපගතමෙතං. න හොති තථාගතො පරං මරණාති, රූපගතමෙතං. හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණාති, රූපගතමෙතං. නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති, රූපගතමෙතං. හොති තථාගතො පරං මරණාති ඛො, ආවුසො, වෙදනාගතමෙතං. න හොති තථාගතො පරං මරණාති, වෙදනාගතමෙතං. හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණාති, වෙදනාගතමෙතං. නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති, වෙදනාගතමෙතං. හොති තථාගතො පරං මරණාති ඛො, ආවුසො, සඤ්‌ඤාගතමෙතං. න හොති තථාගතො පරං මරණාති, සඤ්‌ඤාගතමෙතං. හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණාති, සඤ්‌ඤාගතමෙතං. නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති, සඤ්‌ඤාගතමෙතං. හොති තථාගතො පරං මරණාති ඛො, ආවුසො, සඞ්‌ඛාරගතමෙතං . න හොති තථාගතො පරං මරණාති, සඞ්‌ඛාරගතමෙතං. හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණාති, සඞ්‌ඛාරගතමෙතං. නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති, සඞ්‌ඛාරගතමෙතං. හොති තථාගතො පරං මරණාති ඛො, ආවුසො, විඤ්‌ඤාණගතමෙතං. න හොති තථාගතො පරං මරණාති, විඤ්‌ඤාණගතමෙතං. හොති ච න ච හොති තථාගතො පරං මරණාති, විඤ්‌ඤාණගතමෙතං. නෙව හොති න න හොති තථාගතො පරං මරණාති, විඤ්‌ඤාණගතමෙතං. අයං ඛො, ආවුසො, හෙතු අයං පච්‌චයො, යෙනෙතං අබ්‍යාකතං භගවතා’’ති. තතියං.
‘‘Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, rūpagatametaṃ. Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, rūpagatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, rūpagatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, rūpagatametaṃ. Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, vedanāgatametaṃ. Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, vedanāgatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, vedanāgatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, vedanāgatametaṃ. Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, saññāgatametaṃ. Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saññāgatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saññāgatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saññāgatametaṃ. Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, saṅkhāragatametaṃ . Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saṅkhāragatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saṅkhāragatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, saṅkhāragatametaṃ. Hoti tathāgato paraṃ maraṇāti kho, āvuso, viññāṇagatametaṃ. Na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, viññāṇagatametaṃ. Hoti ca na ca hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, viññāṇagatametaṃ. Neva hoti na na hoti tathāgato paraṃ maraṇāti, viññāṇagatametaṃ. Ayaṃ kho, āvuso, hetu ayaṃ paccayo, yenetaṃ abyākataṃ bhagavatā’’ti. Tatiyaṃ.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 3-8. පඨමසාරිපුත්‌තකොට්‌ඨිකසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 3-8. Paṭhamasāriputtakoṭṭhikasuttādivaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 3-8. පඨමසාරිපුත්‌තකොට්‌ඨිකසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 3-8. Paṭhamasāriputtakoṭṭhikasuttādivaṇṇanā
