Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၂. ပဌမသတ္တကသုတ္တဝဏ္ဏနာ
2. Paṭhamasattakasuttavaṇṇanā
၂၃. တတိယေ အပရိဟာနာယ ဟိတာတိ အပရိဟာနိယာ (ဒီ. နိ. ဋီ. ၂.၁၃၆), န ပရိဟာယန္တိ ဧတေဟီတိ ဝာ အပရိဟာနိယာ။ ဧဝံ သင္ခေပတော ဝုတ္တမတ္ထံ ဝိတ္ထာရတော ဒသ္သေန္တော ‘‘ဣဓာပိ စာ’’တိအာဒိမာဟ။ တတ္ထ တတောတိအာဒိ ဒိသာသု အာဂတသာသနေ ဝုတ္တဝစနံ ဝုတ္တကထနံ။ ဝိဟာရသီမာ အာကုလာ ယသ္မာ , တသ္မာ ဥပောသထပဝာရဏာ ဌိတာ။ ဩလီယမာနကောတိ ပာဠိတော အတ္ထတော စ ဝိနသ္သမာနကော။ ဥက္ခိပာပေန္တာတိ ပဂုဏဘာဝကရဏေန အတ္ထသံဝဏ္ဏနာဝသေန စ ပဂ္ဂဏ္ဟန္တာ။
23. Tatiye aparihānāya hitāti aparihāniyā (dī. ni. ṭī. 2.136), na parihāyanti etehīti vā aparihāniyā. Evaṃ saṅkhepato vuttamatthaṃ vitthārato dassento ‘‘idhāpi cā’’tiādimāha. Tattha tatotiādi disāsu āgatasāsane vuttavacanaṃ vuttakathanaṃ. Vihārasīmā ākulā yasmā , tasmā uposathapavāraṇā ṭhitā. Olīyamānakoti pāḷito atthato ca vinassamānako. Ukkhipāpentāti paguṇabhāvakaraṇena atthasaṃvaṇṇanāvasena ca paggaṇhantā.
သာဝတ္ထိယံ ဘိက္ခူ ဝိယ (ပာရာ. ၅၆၅) ပာစိတ္တိယံ ဒေသာပေတဗ္ဗောတိ ပညာပေန္တာ။ ဝဇ္ဇိပုတ္တကာ ဝိယ (စူဠဝ. ၄၄၆) ဒသဝတ္ထုဒီပနေန။ တထာ အကရောန္တာတိ နဝံ ကတိကဝတ္တံ ဝာ သိက္ခာပဒံ ဝာ အမဒ္ဒန္တာ ဓမ္မဝိနယတော သာသနံ ဒီပေန္တာ ခုဒ္ဒကမ္ပိ စ သိက္ခာပဒံ အသမူဟနန္တာ။ အာယသ္မာ မဟာကသ္သပော ဝိယ စာတိ ‘‘သုဏာတု မေ, အာဝုသော, သင္ဃော, သန္တာမ္ဟာကံ သိက္ခာပဒာနိ ဂိဟိဂတာနိ။ ဂိဟိနောပိ ဇာနန္တိ ‘ဣဒံ ဝော သမဏာနံ သက္ယပုတ္တိကာနံ ကပ္ပတိ, ဣဒံ ဝော န ကပ္ပတီ’တိ။ သစေပိ ဟိ မယံ ခုဒ္ဒာနုခုဒ္ဒကာနိ သိက္ခာပဒာနိ သမူဟနိသ္သာမ, ဘဝိသ္သန္တိ ဝတ္တာရော ‘ဓူမကာလိကံ သမဏေန ဂောတမေန သာဝကာနံ သိက္ခာပဒံ ပညတ္တံ, ယာဝိမေသံ သတ္ထာ အဋ္ဌာသိ, တာဝိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခိံသု။ ယတော ဣမေသံ သတ္ထာ ပရိနိဗ္ဗုတော, န ဒာနိမေ သိက္ခာပဒေသု သိက္ခန္တီ’တိ။ ယဒိ သင္ဃသ္သ ပတ္တကလ္လံ, သင္ဃော အပညတ္တံ န ပညပေယ္ယ, ပညတ္တံ န သမုစ္ဆိန္ဒေယ္ယ, ယထာပညတ္တေသု သိက္ခာပဒေသု သမာဒာယ ဝတ္တေယ္ယာ’’တိ ဣမံ (စူဠဝ. ၄၄၂) တန္တိံ ဌပေန္တော အာယသ္မာ မဟာကသ္သပော ဝိယ စ။
Sāvatthiyaṃ bhikkhū viya (pārā. 565) pācittiyaṃ desāpetabboti paññāpentā. Vajjiputtakā viya (cūḷava. 446) dasavatthudīpanena. Tathā akarontāti navaṃ katikavattaṃ vā sikkhāpadaṃ vā amaddantā dhammavinayato sāsanaṃ dīpentā khuddakampi ca sikkhāpadaṃ asamūhanantā. Āyasmā mahākassapo viya cāti ‘‘suṇātu me, āvuso, saṅgho, santāmhākaṃ sikkhāpadāni gihigatāni. Gihinopi jānanti ‘idaṃ vo samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ kappati, idaṃ vo na kappatī’ti. Sacepi hi mayaṃ khuddānukhuddakāni sikkhāpadāni samūhanissāma, bhavissanti vattāro ‘dhūmakālikaṃ samaṇena gotamena sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ, yāvimesaṃ satthā aṭṭhāsi, tāvime sikkhāpadesu sikkhiṃsu. Yato imesaṃ satthā parinibbuto, na dānime sikkhāpadesu sikkhantī’ti. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho apaññattaṃ na paññapeyya, paññattaṃ na samucchindeyya, yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vatteyyā’’ti imaṃ (cūḷava. 442) tantiṃ ṭhapento āyasmā mahākassapo viya ca.
ထိရဘာဝပ္ပတ္တာတိ သာသနေ ထိရဘာဝံ အနိဝတ္တိတဘာဝံ ဥပဂတာ။ ထေရကာရကေဟီတိ ထေရဘာဝသာဓကေဟိ သီလာဒိဂုဏေဟိ အသေက္ခဓမ္မေဟိ။ ဗဟူ ရတ္တိယောတိ ပဗ္ဗဇိတာ ဟုတ္ဝာ ဗဟူ ရတ္တိယော ဇာနန္တိ။ သီလာဒိဂုဏေသု ပတိဋ္ဌာပနမေဝ သာသနေ ပရိဏာယကတာတိ အာဟ ‘‘တီသု သိက္ခာသု ပဝတ္တေန္တီ’’တိ။ ဩဝာဒံ န ဒေန္တိ အဘာဇနဘာဝတော။ ပဝေဏိကထန္တိ အာစရိယပရမ္ပရာဘတံ သမ္မာပဋိပတ္တိဒီပနံ ဓမ္မကထံ။ သာရဘူတံ ဓမ္မပရိယာယန္တိ သမထဝိပသ္သနာမဂ္ဂဖလသမ္ပာပနေန သာသနေ သာရဘူတံ ဗောဇ္ဈင္ဂကောသလ္လအနုတ္တရသီတိဘာဝ- (အ. နိ. ၆.၈၅) အဓိစိတ္တသုတ္တာဒိဓမ္မတန္တိံ။ အာဒိကံ ဩဝာဒန္တိ အာဒိ-သဒ္ဒေန ‘‘ဧဝံ တေ အာလောကေတဗ္ဗံ, ဧဝံ တေ ဝိလောကေတဗ္ဗံ, ဧဝံ တေ သမိဉ္ဇိတဗ္ဗံ, ဧဝံ တေ ပသာရေတဗ္ဗံ, ဧဝံ တေ သင္ဃာဋိပတ္တစီဝရံ ဓာရေတဗ္ဗ’’န္တိ ဩဝာဒံ သင္ဂဏ္ဟာတိ။
Thirabhāvappattāti sāsane thirabhāvaṃ anivattitabhāvaṃ upagatā. Therakārakehīti therabhāvasādhakehi sīlādiguṇehi asekkhadhammehi. Bahū rattiyoti pabbajitā hutvā bahū rattiyo jānanti. Sīlādiguṇesu patiṭṭhāpanameva sāsane pariṇāyakatāti āha ‘‘tīsu sikkhāsu pavattentī’’ti. Ovādaṃ na denti abhājanabhāvato. Paveṇikathanti ācariyaparamparābhataṃ sammāpaṭipattidīpanaṃ dhammakathaṃ. Sārabhūtaṃ dhammapariyāyanti samathavipassanāmaggaphalasampāpanena sāsane sārabhūtaṃ bojjhaṅgakosallaanuttarasītibhāva- (a. ni. 6.85) adhicittasuttādidhammatantiṃ. Ādikaṃ ovādanti ādi-saddena ‘‘evaṃ te āloketabbaṃ, evaṃ te viloketabbaṃ, evaṃ te samiñjitabbaṃ, evaṃ te pasāretabbaṃ, evaṃ te saṅghāṭipattacīvaraṃ dhāretabba’’nti ovādaṃ saṅgaṇhāti.
ပုနဗ္ဘဝဒာနံ ပုနဗ္ဘဝော ဥတ္တရပဒလောပေန။ ဣတရေတိ ယေ န ပစ္စယဝသိကာ န အာမိသစက္ခုကာ, တေ န ဂစ္ဆန္တိ တဏ္ဟာယ ဝသံ။
Punabbhavadānaṃ punabbhavo uttarapadalopena. Itareti ye na paccayavasikā na āmisacakkhukā, te na gacchanti taṇhāya vasaṃ.
အာရညကေသူတိ အရညဘာဂေသု အရညပရိယာပန္နေသု။ နနု ယတ္ထ ကတ္ထစိပိ တဏ္ဟာ သာဝဇ္ဇာ ဧဝာတိ စောဒနံ သန္ဓာယာဟ ‘‘ဂာမန္တသေနာသနေသု ဟီ’’တိအာဒိ။ တေန ‘‘အနုတ္တရေသု ဝိမောက္ခေသု ပိဟံ ဥပဋ္ဌာပယတော’’တိ ဧတ္ထ ဝုတ္တပိဟာဒယော ပိယ အာရညကသေနာသနေသု သာလယတာ သေဝိတဗ္ဗပက္ခိကာ ဧဝာတိ ဒသ္သေတိ။
Āraññakesūti araññabhāgesu araññapariyāpannesu. Nanu yattha katthacipi taṇhā sāvajjā evāti codanaṃ sandhāyāha ‘‘gāmantasenāsanesu hī’’tiādi. Tena ‘‘anuttaresu vimokkhesu pihaṃ upaṭṭhāpayato’’ti ettha vuttapihādayo piya āraññakasenāsanesu sālayatā sevitabbapakkhikā evāti dasseti.
အတ္တနာဝာတိ သယမေဝ။ တေန ပရေဟိ အနုသ္သာဟိတာနံ သရသေနေဝ အနာဂတာနံ ပေသလာနံ ဘိက္ခူနံ အာဂမနံ, အာဂတာနဉ္စ ဖာသုဝိဟာရံ ပစ္စာသီသန္တီတိ ဒသ္သေတိ။ ဣမိနာဝ နီဟာရေနာတိ ဣမာယ ပဋိပတ္တိယာ။ အဂ္ဂဟိတဓမ္မဂ္ဂဟဏန္တိ အဂ္ဂဟိတသ္သ ပရိယတ္တိဓမ္မသ္သ ဥဂ္ဂဟဏံ။ ဂဟိတသဇ္ဈာယကရဏန္တိ ဥဂ္ဂဟိတသ္သ သုဋ္ဌု အတ္ထစိန္တနံ။ စိန္တရတ္ထော ဟိ အယံ သဇ္ဈာယသဒ္ဒော။ ဧန္တီတိ ဥပဂစ္ဆန္တိ။ နိသီဒန္တိ အာသနပညာပနာဒိနာ။
Attanāvāti sayameva. Tena parehi anussāhitānaṃ saraseneva anāgatānaṃ pesalānaṃ bhikkhūnaṃ āgamanaṃ, āgatānañca phāsuvihāraṃ paccāsīsantīti dasseti. Imināva nīhārenāti imāya paṭipattiyā. Aggahitadhammaggahaṇanti aggahitassa pariyattidhammassa uggahaṇaṃ. Gahitasajjhāyakaraṇanti uggahitassa suṭṭhu atthacintanaṃ. Cintarattho hi ayaṃ sajjhāyasaddo. Entīti upagacchanti. Nisīdanti āsanapaññāpanādinā.
ပဌမသတ္တကသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Paṭhamasattakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၃. ပဌမသတ္တကသုတ္တံ • 3. Paṭhamasattakasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၃. ပဌမသတ္တကသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 3. Paṭhamasattakasuttavaṇṇanā