| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
੨. ਪਠਮਸਤ੍ਤਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
2. Paṭhamasattakasuttavaṇṇanā
੨੩. ਤਤਿਯੇ ਅਪਰਿਹਾਨਾਯ ਹਿਤਾਤਿ ਅਪਰਿਹਾਨਿਯਾ (ਦੀ॰ ਨਿ॰ ਟੀ॰ ੨.੧੩੬), ਨ ਪਰਿਹਾਯਨ੍ਤਿ ਏਤੇਹੀਤਿ વਾ ਅਪਰਿਹਾਨਿਯਾ। ਏવਂ ਸਙ੍ਖੇਪਤੋ વੁਤ੍ਤਮਤ੍ਥਂ વਿਤ੍ਥਾਰਤੋ ਦਸ੍ਸੇਨ੍ਤੋ ‘‘ਇਧਾਪਿ ਚਾ’’ਤਿਆਦਿਮਾਹ। ਤਤ੍ਥ ਤਤੋਤਿਆਦਿ ਦਿਸਾਸੁ ਆਗਤਸਾਸਨੇ વੁਤ੍ਤવਚਨਂ વੁਤ੍ਤਕਥਨਂ। વਿਹਾਰਸੀਮਾ ਆਕੁਲਾ ਯਸ੍ਮਾ , ਤਸ੍ਮਾ ਉਪੋਸਥਪવਾਰਣਾ ਠਿਤਾ। ਓਲੀਯਮਾਨਕੋਤਿ ਪਾਲ਼ਿਤੋ ਅਤ੍ਥਤੋ ਚ વਿਨਸ੍ਸਮਾਨਕੋ। ਉਕ੍ਖਿਪਾਪੇਨ੍ਤਾਤਿ ਪਗੁਣਭਾવਕਰਣੇਨ ਅਤ੍ਥਸਂવਣ੍ਣਨਾવਸੇਨ ਚ ਪਗ੍ਗਣ੍ਹਨ੍ਤਾ।
23. Tatiye aparihānāya hitāti aparihāniyā (dī. ni. ṭī. 2.136), na parihāyanti etehīti vā aparihāniyā. Evaṃ saṅkhepato vuttamatthaṃ vitthārato dassento ‘‘idhāpi cā’’tiādimāha. Tattha tatotiādi disāsu āgatasāsane vuttavacanaṃ vuttakathanaṃ. Vihārasīmā ākulā yasmā , tasmā uposathapavāraṇā ṭhitā. Olīyamānakoti pāḷito atthato ca vinassamānako. Ukkhipāpentāti paguṇabhāvakaraṇena atthasaṃvaṇṇanāvasena ca paggaṇhantā.
ਸਾવਤ੍ਥਿਯਂ ਭਿਕ੍ਖੂ વਿਯ (ਪਾਰਾ॰ ੫੬੫) ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਂ ਦੇਸਾਪੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਨ੍ਤਾ। વਜ੍ਜਿਪੁਤ੍ਤਕਾ વਿਯ (ਚੂਲ਼વ॰ ੪੪੬) ਦਸવਤ੍ਥੁਦੀਪਨੇਨ। ਤਥਾ ਅਕਰੋਨ੍ਤਾਤਿ ਨવਂ ਕਤਿਕવਤ੍ਤਂ વਾ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ વਾ ਅਮਦ੍ਦਨ੍ਤਾ ਧਮ੍ਮવਿਨਯਤੋ ਸਾਸਨਂ ਦੀਪੇਨ੍ਤਾ ਖੁਦ੍ਦਕਮ੍ਪਿ ਚ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਅਸਮੂਹਨਨ੍ਤਾ। ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ વਿਯ ਚਾਤਿ ‘‘ਸੁਣਾਤੁ ਮੇ, ਆવੁਸੋ, ਸਙ੍ਘੋ, ਸਨ੍ਤਾਮ੍ਹਾਕਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਗਿਹਿਗਤਾਨਿ। ਗਿਹਿਨੋਪਿ ਜਾਨਨ੍ਤਿ ‘ਇਦਂ વੋ ਸਮਣਾਨਂ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਕਾਨਂ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਇਦਂ વੋ ਨ ਕਪ੍ਪਤੀ’ਤਿ। ਸਚੇਪਿ ਹਿ ਮਯਂ ਖੁਦ੍ਦਾਨੁਖੁਦ੍ਦਕਾਨਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਾਨਿ ਸਮੂਹਨਿਸ੍ਸਾਮ, ਭવਿਸ੍ਸਨ੍ਤਿ વਤ੍ਤਾਰੋ ‘ਧੂਮਕਾਲਿਕਂ ਸਮਣੇਨ ਗੋਤਮੇਨ ਸਾવਕਾਨਂ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦਂ ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ, ਯਾવਿਮੇਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਅਟ੍ਠਾਸਿ, ਤਾવਿਮੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਿਂਸੁ। ਯਤੋ ਇਮੇਸਂ ਸਤ੍ਥਾ ਪਰਿਨਿਬ੍ਬੁਤੋ, ਨ ਦਾਨਿਮੇ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਨ੍ਤੀ’ਤਿ। ਯਦਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਤ੍ਤਕਲ੍ਲਂ, ਸਙ੍ਘੋ ਅਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨ ਪਞ੍ਞਪੇਯ੍ਯ, ਪਞ੍ਞਤ੍ਤਂ ਨ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਦੇਯ੍ਯ, ਯਥਾਪਞ੍ਞਤ੍ਤੇਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇਸੁ ਸਮਾਦਾਯ વਤ੍ਤੇਯ੍ਯਾ’’ਤਿ ਇਮਂ (ਚੂਲ਼વ॰ ੪੪੨) ਤਨ੍ਤਿਂ ਠਪੇਨ੍ਤੋ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਕਸ੍ਸਪੋ વਿਯ ਚ।
Sāvatthiyaṃ bhikkhū viya (pārā. 565) pācittiyaṃ desāpetabboti paññāpentā. Vajjiputtakā viya (cūḷava. 446) dasavatthudīpanena. Tathā akarontāti navaṃ katikavattaṃ vā sikkhāpadaṃ vā amaddantā dhammavinayato sāsanaṃ dīpentā khuddakampi ca sikkhāpadaṃ asamūhanantā. Āyasmā mahākassapo viya cāti ‘‘suṇātu me, āvuso, saṅgho, santāmhākaṃ sikkhāpadāni gihigatāni. Gihinopi jānanti ‘idaṃ vo samaṇānaṃ sakyaputtikānaṃ kappati, idaṃ vo na kappatī’ti. Sacepi hi mayaṃ khuddānukhuddakāni sikkhāpadāni samūhanissāma, bhavissanti vattāro ‘dhūmakālikaṃ samaṇena gotamena sāvakānaṃ sikkhāpadaṃ paññattaṃ, yāvimesaṃ satthā aṭṭhāsi, tāvime sikkhāpadesu sikkhiṃsu. Yato imesaṃ satthā parinibbuto, na dānime sikkhāpadesu sikkhantī’ti. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho apaññattaṃ na paññapeyya, paññattaṃ na samucchindeyya, yathāpaññattesu sikkhāpadesu samādāya vatteyyā’’ti imaṃ (cūḷava. 442) tantiṃ ṭhapento āyasmā mahākassapo viya ca.
ਥਿਰਭਾવਪ੍ਪਤ੍ਤਾਤਿ ਸਾਸਨੇ ਥਿਰਭਾવਂ ਅਨਿવਤ੍ਤਿਤਭਾવਂ ਉਪਗਤਾ। ਥੇਰਕਾਰਕੇਹੀਤਿ ਥੇਰਭਾવਸਾਧਕੇਹਿ ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇਹਿ ਅਸੇਕ੍ਖਧਮ੍ਮੇਹਿ। ਬਹੂ ਰਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ ਹੁਤ੍વਾ ਬਹੂ ਰਤ੍ਤਿਯੋ ਜਾਨਨ੍ਤਿ। ਸੀਲਾਦਿਗੁਣੇਸੁ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਨਮੇવ ਸਾਸਨੇ ਪਰਿਣਾਯਕਤਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਤੀਸੁ ਸਿਕ੍ਖਾਸੁ ਪવਤ੍ਤੇਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਓવਾਦਂ ਨ ਦੇਨ੍ਤਿ ਅਭਾਜਨਭਾવਤੋ। ਪવੇਣਿਕਥਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯਪਰਮ੍ਪਰਾਭਤਂ ਸਮ੍ਮਾਪਟਿਪਤ੍ਤਿਦੀਪਨਂ ਧਮ੍ਮਕਥਂ। ਸਾਰਭੂਤਂ ਧਮ੍ਮਪਰਿਯਾਯਨ੍ਤਿ ਸਮਥવਿਪਸ੍ਸਨਾਮਗ੍ਗਫਲਸਮ੍ਪਾਪਨੇਨ ਸਾਸਨੇ ਸਾਰਭੂਤਂ ਬੋਜ੍ਝਙ੍ਗਕੋਸਲ੍ਲਅਨੁਤ੍ਤਰਸੀਤਿਭਾવ- (ਅ॰ ਨਿ॰ ੬.੮੫) ਅਧਿਚਿਤ੍ਤਸੁਤ੍ਤਾਦਿਧਮ੍ਮਤਨ੍ਤਿਂ। ਆਦਿਕਂ ਓવਾਦਨ੍ਤਿ ਆਦਿ-ਸਦ੍ਦੇਨ ‘‘ਏવਂ ਤੇ ਆਲੋਕੇਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਤੇ વਿਲੋਕੇਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਤੇ ਸਮਿਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਤੇ ਪਸਾਰੇਤਬ੍ਬਂ, ਏવਂ ਤੇ ਸਙ੍ਘਾਟਿਪਤ੍ਤਚੀવਰਂ ਧਾਰੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਓવਾਦਂ ਸਙ੍ਗਣ੍ਹਾਤਿ।
Thirabhāvappattāti sāsane thirabhāvaṃ anivattitabhāvaṃ upagatā. Therakārakehīti therabhāvasādhakehi sīlādiguṇehi asekkhadhammehi. Bahū rattiyoti pabbajitā hutvā bahū rattiyo jānanti. Sīlādiguṇesu patiṭṭhāpanameva sāsane pariṇāyakatāti āha ‘‘tīsu sikkhāsu pavattentī’’ti. Ovādaṃ na denti abhājanabhāvato. Paveṇikathanti ācariyaparamparābhataṃ sammāpaṭipattidīpanaṃ dhammakathaṃ. Sārabhūtaṃ dhammapariyāyanti samathavipassanāmaggaphalasampāpanena sāsane sārabhūtaṃ bojjhaṅgakosallaanuttarasītibhāva- (a. ni. 6.85) adhicittasuttādidhammatantiṃ. Ādikaṃ ovādanti ādi-saddena ‘‘evaṃ te āloketabbaṃ, evaṃ te viloketabbaṃ, evaṃ te samiñjitabbaṃ, evaṃ te pasāretabbaṃ, evaṃ te saṅghāṭipattacīvaraṃ dhāretabba’’nti ovādaṃ saṅgaṇhāti.
ਪੁਨਬ੍ਭવਦਾਨਂ ਪੁਨਬ੍ਭવੋ ਉਤ੍ਤਰਪਦਲੋਪੇਨ। ਇਤਰੇਤਿ ਯੇ ਨ ਪਚ੍ਚਯવਸਿਕਾ ਨ ਆਮਿਸਚਕ੍ਖੁਕਾ, ਤੇ ਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ ਤਣ੍ਹਾਯ વਸਂ।
Punabbhavadānaṃ punabbhavo uttarapadalopena. Itareti ye na paccayavasikā na āmisacakkhukā, te na gacchanti taṇhāya vasaṃ.
ਆਰਞ੍ਞਕੇਸੂਤਿ ਅਰਞ੍ਞਭਾਗੇਸੁ ਅਰਞ੍ਞਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨੇਸੁ। ਨਨੁ ਯਤ੍ਥ ਕਤ੍ਥਚਿਪਿ ਤਣ੍ਹਾ ਸਾવਜ੍ਜਾ ਏવਾਤਿ ਚੋਦਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਗਾਮਨ੍ਤਸੇਨਾਸਨੇਸੁ ਹੀ’’ਤਿਆਦਿ। ਤੇਨ ‘‘ਅਨੁਤ੍ਤਰੇਸੁ વਿਮੋਕ੍ਖੇਸੁ ਪਿਹਂ ਉਪਟ੍ਠਾਪਯਤੋ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਪਿਹਾਦਯੋ ਪਿਯ ਆਰਞ੍ਞਕਸੇਨਾਸਨੇਸੁ ਸਾਲਯਤਾ ਸੇવਿਤਬ੍ਬਪਕ੍ਖਿਕਾ ਏવਾਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Āraññakesūti araññabhāgesu araññapariyāpannesu. Nanu yattha katthacipi taṇhā sāvajjā evāti codanaṃ sandhāyāha ‘‘gāmantasenāsanesu hī’’tiādi. Tena ‘‘anuttaresu vimokkhesu pihaṃ upaṭṭhāpayato’’ti ettha vuttapihādayo piya āraññakasenāsanesu sālayatā sevitabbapakkhikā evāti dasseti.
ਅਤ੍ਤਨਾવਾਤਿ ਸਯਮੇવ। ਤੇਨ ਪਰੇਹਿ ਅਨੁਸ੍ਸਾਹਿਤਾਨਂ ਸਰਸੇਨੇવ ਅਨਾਗਤਾਨਂ ਪੇਸਲਾਨਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਆਗਮਨਂ, ਆਗਤਾਨਞ੍ਚ ਫਾਸੁવਿਹਾਰਂ ਪਚ੍ਚਾਸੀਸਨ੍ਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਇਮਿਨਾવ ਨੀਹਾਰੇਨਾਤਿ ਇਮਾਯ ਪਟਿਪਤ੍ਤਿਯਾ। ਅਗ੍ਗਹਿਤਧਮ੍ਮਗ੍ਗਹਣਨ੍ਤਿ ਅਗ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਪਰਿਯਤ੍ਤਿਧਮ੍ਮਸ੍ਸ ਉਗ੍ਗਹਣਂ। ਗਹਿਤਸਜ੍ਝਾਯਕਰਣਨ੍ਤਿ ਉਗ੍ਗਹਿਤਸ੍ਸ ਸੁਟ੍ਠੁ ਅਤ੍ਥਚਿਨ੍ਤਨਂ। ਚਿਨ੍ਤਰਤ੍ਥੋ ਹਿ ਅਯਂ ਸਜ੍ਝਾਯਸਦ੍ਦੋ। ਏਨ੍ਤੀਤਿ ਉਪਗਚ੍ਛਨ੍ਤਿ। ਨਿਸੀਦਨ੍ਤਿ ਆਸਨਪਞ੍ਞਾਪਨਾਦਿਨਾ।
Attanāvāti sayameva. Tena parehi anussāhitānaṃ saraseneva anāgatānaṃ pesalānaṃ bhikkhūnaṃ āgamanaṃ, āgatānañca phāsuvihāraṃ paccāsīsantīti dasseti. Imināva nīhārenāti imāya paṭipattiyā. Aggahitadhammaggahaṇanti aggahitassa pariyattidhammassa uggahaṇaṃ. Gahitasajjhāyakaraṇanti uggahitassa suṭṭhu atthacintanaṃ. Cintarattho hi ayaṃ sajjhāyasaddo. Entīti upagacchanti. Nisīdanti āsanapaññāpanādinā.
ਪਠਮਸਤ੍ਤਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭhamasattakasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ • Aṅguttaranikāya / ੩. ਪਠਮਸਤ੍ਤਕਸੁਤ੍ਤਂ • 3. Paṭhamasattakasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਅਙ੍ਗੁਤ੍ਤਰਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ੩. ਪਠਮਸਤ੍ਤਕਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 3. Paṭhamasattakasuttavaṇṇanā
