| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග • Bhikkhunīvibhaṅga |
3. නිස්‌සග්‌ගියකණ්‌ඩං (භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ගො)
3. Nissaggiyakaṇḍaṃ (bhikkhunīvibhaṅgo)
1. පත්‌තවග්‌ගො
1. Pattavaggo
1. පඨමසික්‌ඛාපදං
1. Paṭhamasikkhāpadaṃ
ඉමෙ ඛො පනාය්‍යායො තිංස නිස්‌සග්‌ගියා පාචිත්‌තියා
Ime kho panāyyāyo tiṃsa nissaggiyā pācittiyā
ධම්‌මා උද්‌දෙසං ආගච්‌ඡන්‌ති.
Dhammā uddesaṃ āgacchanti.
733. තෙන සමයෙන බුද්‌ධො භගවා සාවත්‌ථියං විහරති ජෙතවනෙ අනාථපිණ්‌ඩිකස්‌ස ආරාමෙ. තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛුනියො බහූ පත්‌තෙ සන්‌නිචයං කරොන්‌ති. මනුස්‌සා විහාරචාරිකං ආහිණ්‌ඩන්‌තා පස්‌සිත්‌වා උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම භික්‌ඛුනියො බහූ පත්‌තෙ සන්‌නිචයං කරිස්‌සන්‌ති, පත්‌තවාණිජ්‌ජං වා භික්‌ඛුනියො කරිස්‌සන්‌ති, ආමත්‌තිකාපණං වා පසාරෙස්‌සන්‌තී’’ති! අස්‌සොසුං ඛො භික්‌ඛුනියො තෙසං මනුස්‌සානං උජ්‌ඣායන්‌තානං ඛිය්‍යන්‌තානං විපාචෙන්‌තානං. යා තා භික්‌ඛුනියො අප්‌පිච්‌ඡා…පෙ.… තා උජ්‌ඣායන්‌ති ඛිය්‍යන්‌ති විපාචෙන්‌ති – ‘‘කථඤ්‌හි නාම ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛුනියො පත්‌තසන්‌නිචයං කරිස්‌සන්‌තී’’ති…පෙ.… සච්‌චං කිර, භික්‌ඛවෙ, ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛුනියො පත්‌තසන්‌නිචයං කරොන්‌තීති? ‘‘සච්‌චං, භගවා’’ති. විගරහි බුද්‌ධො භගවා…පෙ.… කථඤ්‌හි නාම, භික්‌ඛවෙ, ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛුනියො පත්‌තසන්‌නිචයං කරිස්‌සන්‌ති! නෙතං, භික්‌ඛවෙ, අප්‌පසන්‌නානං වා පසාදාය…පෙ.… එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛුනියො ඉමං සික්‌ඛාපදං උද්‌දිසන්‌තු –
733. Tena samayena buddho bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo bahū patte sannicayaṃ karonti. Manussā vihāracārikaṃ āhiṇḍantā passitvā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma bhikkhuniyo bahū patte sannicayaṃ karissanti, pattavāṇijjaṃ vā bhikkhuniyo karissanti, āmattikāpaṇaṃ vā pasāressantī’’ti! Assosuṃ kho bhikkhuniyo tesaṃ manussānaṃ ujjhāyantānaṃ khiyyantānaṃ vipācentānaṃ. Yā tā bhikkhuniyo appicchā…pe… tā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma chabbaggiyā bhikkhuniyo pattasannicayaṃ karissantī’’ti…pe… saccaṃ kira, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhuniyo pattasannicayaṃ karontīti? ‘‘Saccaṃ, bhagavā’’ti. Vigarahi buddho bhagavā…pe… kathañhi nāma, bhikkhave, chabbaggiyā bhikkhuniyo pattasannicayaṃ karissanti! Netaṃ, bhikkhave, appasannānaṃ vā pasādāya…pe… evañca pana, bhikkhave, bhikkhuniyo imaṃ sikkhāpadaṃ uddisantu –
734. ‘‘යා පන භික්‌ඛුනී පත්‌තසන්‌නිචයං කරෙය්‍ය , නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තිය’’න්‌ති.
734.‘‘Yā pana bhikkhunī pattasannicayaṃ kareyya, nissaggiyaṃ pācittiya’’nti.
735. යා පනාති යා යාදිසා…පෙ.… භික්‌ඛුනීති…පෙ.… අයං ඉමස්‌මිං අත්‌ථෙ අධිප්‌පෙතා භික්‌ඛුනීති.
735.Yāpanāti yā yādisā…pe… bhikkhunīti…pe… ayaṃ imasmiṃ atthe adhippetā bhikkhunīti.
පත්‌තො නාම ද්‌වෙ පත්‌තා – අයොපත්‌තො, මත්‌තිකාපත්‌තො. තයො පත්‌තස්‌ස වණ්‌ණා – උක්‌කට්‌ඨො පත්‌තො, මජ්‌ඣිමො පත්‌තො, ඔමකො පත්‌තො. උක්‌කට්‌ඨො නාම පත්‌තො අඩ්‌ඪාළ්‌හකොදනං ගණ්‌හාති චතුභාගං ඛාදනං තදුපියං බ්‍යඤ්‌ජනං. මජ්‌ඣිමො නාම පත්‌තො නාළිකොදනං ගණ්‌හාති චතුභාගං ඛාදනං තදුපියං බ්‍යඤ්‌ජනං. ඔමකො නාම පත්‌තො පත්‌ථොදනං ගණ්‌හාති චතුභාගං ඛාදනං තදුපියං බ්‍යඤ්‌ජනං. තතො උක්‌කට්‌ඨො අපත්‌තො ඔමකො අපත්‌තො.
Patto nāma dve pattā – ayopatto, mattikāpatto. Tayo pattassa vaṇṇā – ukkaṭṭho patto, majjhimo patto, omako patto. Ukkaṭṭhonāmapatto aḍḍhāḷhakodanaṃ gaṇhāti catubhāgaṃ khādanaṃ tadupiyaṃ byañjanaṃ. Majjhimo nāmapatto nāḷikodanaṃ gaṇhāti catubhāgaṃ khādanaṃ tadupiyaṃ byañjanaṃ. Omakonāmapatto patthodanaṃ gaṇhāti catubhāgaṃ khādanaṃ tadupiyaṃ byañjanaṃ. Tato ukkaṭṭho apatto omako apatto.
සන්‌නිචයං කරෙය්‍යාති අනධිට්‌ඨිතො අවිකප්‌පිතො.
Sannicayaṃ kareyyāti anadhiṭṭhito avikappito.
නිස්‌සග්‌ගියො හොතීති සහ අරුණුග්‌ගමනා නිස්‌සග්‌ගියො හොති. නිස්‌සජ්‌ජිතබ්‌බො සඞ්‌ඝස්‌ස වා ගණස්‌ස වා එකභික්‌ඛුනියා වා. එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, නිස්‌සජ්‌ජිතබ්‌බො. තාය භික්‌ඛුනියා සඞ්‌ඝං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එකංසං උත්‌තරාසඞ්‌ගං කරිත්‌වා වුඩ්‌ඪානං භික්‌ඛුනීනං පාදෙ වන්‌දිත්‌වා උක්‌කුටිකං නිසීදිත්‌වා අඤ්‌ජලිං පග්‌ගහෙත්‌වා එවමස්‌ස වචනීයො – ‘‘අයං මෙ, අය්‍යෙ, පත්‌තො රත්‌තාතික්‌කන්‌තො නිස්‌සග්‌ගියො, ඉමාහං සඞ්‌ඝස්‌ස නිස්‌සජ්‌ජාමී’’ති. නිස්‌සජ්‌ජිත්‌වා ආපත්‌ති දෙසෙතබ්‌බා. බ්‍යත්‌තාය භික්‌ඛුනියා පටිබලාය ආපත්‌ති පටිග්‌ගහෙතබ්‌බා. නිස්‌සට්‌ඨපත්‌තො දාතබ්‌බො –
Nissaggiyohotīti saha aruṇuggamanā nissaggiyo hoti. Nissajjitabbo saṅghassa vā gaṇassa vā ekabhikkhuniyā vā. Evañca pana, bhikkhave, nissajjitabbo. Tāya bhikkhuniyā saṅghaṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhunīnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyo – ‘‘ayaṃ me, ayye, patto rattātikkanto nissaggiyo, imāhaṃ saṅghassa nissajjāmī’’ti. Nissajjitvā āpatti desetabbā. Byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya āpatti paṭiggahetabbā. Nissaṭṭhapatto dātabbo –
‘‘සුණාතු මෙ, අය්‍යෙ, සඞ්‌ඝො. අයං පත්‌තො ඉත්‌ථන්‌නාමාය භික්‌ඛුනියා නිස්‌සග්‌ගියො සඞ්‌ඝස්‌ස නිස්‌සට්‌ඨො. යදි සඞ්‌ඝස්‌ස පත්‌තකල්‌ලං, සඞ්‌ඝො ඉමං පත්‌තං ඉත්‌ථන්‌නාමාය භික්‌ඛුනියා දදෙය්‍යා’’ති.
‘‘Suṇātu me, ayye, saṅgho. Ayaṃ patto itthannāmāya bhikkhuniyā nissaggiyo saṅghassa nissaṭṭho. Yadi saṅghassa pattakallaṃ, saṅgho imaṃ pattaṃ itthannāmāya bhikkhuniyā dadeyyā’’ti.
තාය භික්‌ඛුනියා සම්‌බහුලා භික්‌ඛුනියො උපසඞ්‌කමිත්‌වා එකංසං උත්‌තරාසඞ්‌ගං කරිත්‌වා වුඩ්‌ඪානං භික්‌ඛුනීනං පාදෙ වන්‌දිත්‌වා උක්‌කුටිකං නිසීදිත්‌වා අඤ්‌ජලිං පග්‌ගහෙත්‌වා එවමස්‌සු වචනීයා – ‘‘අයං මෙ, අය්‍යායො, පත්‌තො රත්‌තාතික්‌කන්‌තො නිස්‌සග්‌ගියො, ඉමාහං අය්‍යානං නිස්‌සජ්‌ජාමී’’ති. නිස්‌සජ්‌ජිත්‌වා ආපත්‌ති දෙසෙතබ්‌බා. බ්‍යත්‌තාය භික්‌ඛුනියා පටිබලාය ආපත්‌ති පටිග්‌ගහෙතබ්‌බා. නිස්‌සට්‌ඨපත්‌තො දාතබ්‌බො –
Tāya bhikkhuniyā sambahulā bhikkhuniyo upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā vuḍḍhānaṃ bhikkhunīnaṃ pāde vanditvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassu vacanīyā – ‘‘ayaṃ me, ayyāyo, patto rattātikkanto nissaggiyo, imāhaṃ ayyānaṃ nissajjāmī’’ti. Nissajjitvā āpatti desetabbā. Byattāya bhikkhuniyā paṭibalāya āpatti paṭiggahetabbā. Nissaṭṭhapatto dātabbo –
‘‘සුණන්‌තු මෙ අය්‍යායො. අයං පත්‌තො ඉත්‌ථන්‌නාමාය භික්‌ඛුනියා නිස්‌සග්‌ගියො අය්‍යානං නිස්‌සට්‌ඨො. යදි අය්‍යානං පත්‌තකල්‌ලං, අය්‍යායො ඉමං පත්‌තං ඉත්‌ථන්‌නාමාය භික්‌ඛුනියා දදෙය්‍යු’’න්‌ති.
‘‘Suṇantu me ayyāyo. Ayaṃ patto itthannāmāya bhikkhuniyā nissaggiyo ayyānaṃ nissaṭṭho. Yadi ayyānaṃ pattakallaṃ, ayyāyo imaṃ pattaṃ itthannāmāya bhikkhuniyā dadeyyu’’nti.
තාය භික්‌ඛුනියා එකං භික්‌ඛුනිං උපසඞ්‌කමිත්‌වා එකංසං උත්‌තරාසඞ්‌ගං කරිත්‌වා උක්‌කුටිකං නිසීදිත්‌වා අඤ්‌ජලිං පග්‌ගහෙත්‌වා එවමස්‌ස වචනීයා – ‘‘අයං මෙ, අය්‍යෙ, පත්‌තො රත්‌තාතික්‌කන්‌තො නිස්‌සග්‌ගියො. ඉමාහං අය්‍යාය නිස්‌සජ්‌ජාමී’’ති. නිස්‌සජ්‌ජිත්‌වා ආපත්‌ති දෙසෙතබ්‌බා. තාය භික්‌ඛුනියා ආපත්‌ති පටිග්‌ගහෙතබ්‌බා. නිස්‌සට්‌ඨපත්‌තො දාතබ්‌බො – ‘‘ඉමං පත්‌තං අය්‍යාය දම්‌මී’’ති.
Tāya bhikkhuniyā ekaṃ bhikkhuniṃ upasaṅkamitvā ekaṃsaṃ uttarāsaṅgaṃ karitvā ukkuṭikaṃ nisīditvā añjaliṃ paggahetvā evamassa vacanīyā – ‘‘ayaṃ me, ayye, patto rattātikkanto nissaggiyo. Imāhaṃ ayyāya nissajjāmī’’ti. Nissajjitvā āpatti desetabbā. Tāya bhikkhuniyā āpatti paṭiggahetabbā. Nissaṭṭhapatto dātabbo – ‘‘imaṃ pattaṃ ayyāya dammī’’ti.
736. රත්‌තාතික්‌කන්‌තෙ අතික්‌කන්‌තසඤ්‌ඤා, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. රත්‌තාතික්‌කන්‌තෙ වෙමතිකා, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. රත්‌තාතික්‌කන්‌තෙ අනතික්‌කන්‌තසඤ්‌ඤා, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. අනධිට්‌ඨිතෙ අධිට්‌ඨිතසඤ්‌ඤා, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. අවිකප්‌පිතෙ විකප්‌පිතසඤ්‌ඤා, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. අවිස්‌සජ්‌ජිතෙ විස්‌සජ්‌ජිතසඤ්‌ඤා , නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං. අනට්‌ඨෙ නට්‌ඨසඤ්‌ඤා… අවිනට්‌ඨෙ විනට්‌ඨසඤ්‌ඤා… අභින්‌නෙ භින්‌නසඤ්‌ඤා… අවිලුත්‌තෙ විලුත්‌තසඤ්‌ඤා, නිස්‌සග්‌ගියං පාචිත්‌තියං.
736. Rattātikkante atikkantasaññā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Rattātikkante vematikā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Rattātikkante anatikkantasaññā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Anadhiṭṭhite adhiṭṭhitasaññā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Avikappite vikappitasaññā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Avissajjite vissajjitasaññā , nissaggiyaṃ pācittiyaṃ. Anaṭṭhe naṭṭhasaññā… avinaṭṭhe vinaṭṭhasaññā… abhinne bhinnasaññā… avilutte viluttasaññā, nissaggiyaṃ pācittiyaṃ.
නිස්‌සග්‌ගියං පත්‌තං අනිස්‌සජ්‌ජිත්‌වා පරිභුඤ්‌ජති, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. රත්‌තානතික්‌කන්‌තෙ අතික්‌කන්‌තසඤ්‌ඤා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. රත්‌තානතික්‌කන්‌තෙ වෙමතිකා, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌ස. රත්‌තානතික්‌කන්‌තෙ අනතික්‌කන්‌තසඤ්‌ඤා අනාපත්‌ති.
Nissaggiyaṃ pattaṃ anissajjitvā paribhuñjati, āpatti dukkaṭassa. Rattānatikkante atikkantasaññā, āpatti dukkaṭassa. Rattānatikkante vematikā, āpatti dukkaṭassa. Rattānatikkante anatikkantasaññā anāpatti.
737. අනාපත්‌ති අන්‌තොඅරුණෙ අධිට්‌ඨෙති, විකප්‌පෙති, විස්‌සජ්‌ජෙති, නස්‌සති, විනස්‌සති, භිජ්‌ජති, අච්‌ඡින්‌දිත්‌වා ගණ්‌හන්‌ති, විස්‌සාසං ගණ්‌හන්‌ති, උම්‌මත්‌තිකාය, ආදිකම්‌මිකායාති.
737. Anāpatti antoaruṇe adhiṭṭheti, vikappeti, vissajjeti, nassati, vinassati, bhijjati, acchinditvā gaṇhanti, vissāsaṃ gaṇhanti, ummattikāya, ādikammikāyāti.
තෙන ඛො පන සමයෙන ඡබ්‌බග්‌ගියා භික්‌ඛුනියො නිස්‌සට්‌ඨපත්‌තං න දෙන්‌ති. භගවතො එතමත්‌ථං ආරොචෙසුං. න, භික්‌ඛවෙ, නිස්‌සට්‌ඨපත්‌තො න දාතබ්‌බො. යා න දදෙය්‍ය, ආපත්‌ති දුක්‌කටස්‌සාති.
Tena kho pana samayena chabbaggiyā bhikkhuniyo nissaṭṭhapattaṃ na denti. Bhagavato etamatthaṃ ārocesuṃ. Na, bhikkhave, nissaṭṭhapatto na dātabbo. Yā na dadeyya, āpatti dukkaṭassāti.
පඨමසික්‌ඛාපදං නිට්‌ඨිතං.
Paṭhamasikkhāpadaṃ niṭṭhitaṃ.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ග-අට්‌ඨකථා • Bhikkhunīvibhaṅga-aṭṭhakathā / පඨමනිස්‌සග්‌ගියපාචිත්‌තියසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • Paṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 3. නිස්‌සග්‌ගියකණ්‌ඩං (භික්‌ඛුනීවිභඞ්‌ගවණ්‌ණනා) • 3. Nissaggiyakaṇḍaṃ (bhikkhunīvibhaṅgavaṇṇanā)
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 1. පඨමනිස්‌සග්‌ගියපාචිත්‌තියසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / 2. දුතියනිස්‌සග්‌ගියාදිපාචිත්‌තියසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා • 2. Dutiyanissaggiyādipācittiyasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 1. පඨමනිස්‌සග්‌ගියපාචිත්‌තියසික්‌ඛාපද-අත්‌ථයොජනා • 1. Paṭhamanissaggiyapācittiyasikkhāpada-atthayojanā
