| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमानवत्थु-अट्ठकथा • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
८. पठमसूचिविमानवण्णना
8. Paṭhamasūcivimānavaṇṇanā
उच्चमिदं मणिथूणं विमानन्ति सूचिविमानं। तस्स का उप्पत्ति? भगवा राजगहे विहरति वेळुवने। तेन समयेन आयस्मतो सारिपुत्तस्स चीवरकम्मं कातब्बं होति, अत्थो च होति सूचिया। सो राजगहे पिण्डाय चरन्तो कम्मारस्स गेहद्वारे अट्ठासि। तं दिस्वा कम्मारो आह ‘‘केन, भन्ते, अत्थो’’ति? ‘‘चीवरकम्मं कातब्बं अत्थि, सूचिया अत्थो’’ति। कम्मारो पसन्नमानसो कतपरियोसिता द्वे सूचियो दत्वा ‘‘पुनपि, भन्ते, सूचिया अत्थे सति मम आचिक्खेय्याथा’’ति वत्वा पञ्चपतिट्ठितेन वन्दि। थेरो तस्स अनुमोदनं कत्वा पक्कामि। सो अपरभागे कालं कत्वा तावतिंसेसु उप्पज्जि। अथ आयस्मा महामोग्गल्लानो देवचारिकं चरन्तो तं देवपुत्तं इमाहि गाथाहि पुच्छि –
Uccamidaṃmaṇithūṇaṃ vimānanti sūcivimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane. Tena samayena āyasmato sāriputtassa cīvarakammaṃ kātabbaṃ hoti, attho ca hoti sūciyā. So rājagahe piṇḍāya caranto kammārassa gehadvāre aṭṭhāsi. Taṃ disvā kammāro āha ‘‘kena, bhante, attho’’ti? ‘‘Cīvarakammaṃ kātabbaṃ atthi, sūciyā attho’’ti. Kammāro pasannamānaso katapariyositā dve sūciyo datvā ‘‘punapi, bhante, sūciyā atthe sati mama ācikkheyyāthā’’ti vatvā pañcapatiṭṭhitena vandi. Thero tassa anumodanaṃ katvā pakkāmi. So aparabhāge kālaṃ katvā tāvatiṃsesu uppajji. Atha āyasmā mahāmoggallāno devacārikaṃ caranto taṃ devaputtaṃ imāhi gāthāhi pucchi –
९४४.
944.
‘‘उच्चमिदं मणिथूणं विमानं…पे॰…
‘‘Uccamidaṃ maṇithūṇaṃ vimānaṃ…pe…
वण्णो च ते सब्बदिसा पभासती’’ति॥
Vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
९४८. ‘‘सो देवपुत्तो अत्तमनो…पे॰… यस्स कम्मस्सिदं फलं’’॥
948. ‘‘So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
९४९.
949.
‘‘यं ददाति न तं होति, यञ्चेव दज्जा तञ्चेव सेय्यो।
‘‘Yaṃ dadāti na taṃ hoti, yañceva dajjā tañceva seyyo;
सूचि दिन्ना सूचिमेव सेय्यो॥
Sūci dinnā sūcimeva seyyo.
९५०.
950.
‘‘तेन मेतादिसो वण्णो…पे॰…
‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe…
वण्णो च मे सब्बदिसा पभासती’’ति॥
Vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.
९४९. तत्थ यं ददातीति यादिसं देय्यधम्मं ददाति। न तं होतीति तस्स तादिसमेव फलं न होति। अथ खो खेत्तसम्पत्तिया च चित्तसम्पत्तिया च ततो विपुलतरं उळारतरमेव फलं होति। तस्मा यञ्चेव दज्जा तञ्चेव सेय्योति यंकिञ्चिदेव विज्जमानं दज्जा ददेय्य, तञ्चेव तदेव सेय्यो, यस्स कस्सचि अनवज्जस्स देय्यधम्मस्स दानमेव सेय्यो, कस्मा? मया हि सूचि दिन्ना सूचिमेव सेय्यो, सूचिदानमेव मय्हं सेय्यं जातं, यतो अयमीदिसी सम्पत्ति लद्धाति अधिप्पायो।
949. Tattha yaṃ dadātīti yādisaṃ deyyadhammaṃ dadāti. Na taṃ hotīti tassa tādisameva phalaṃ na hoti. Atha kho khettasampattiyā ca cittasampattiyā ca tato vipulataraṃ uḷāratarameva phalaṃ hoti. Tasmā yañceva dajjā tañceva seyyoti yaṃkiñcideva vijjamānaṃ dajjā dadeyya, tañceva tadeva seyyo, yassa kassaci anavajjassa deyyadhammassa dānameva seyyo, kasmā? Mayā hi sūci dinnā sūcimeva seyyo, sūcidānameva mayhaṃ seyyaṃ jātaṃ, yato ayamīdisī sampatti laddhāti adhippāyo.
सूचिविमानवण्णना निट्ठिता।
Sūcivimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / विमानवत्थुपाळि • Vimānavatthupāḷi / ८. पठमसूचिविमानवत्थु • 8. Paṭhamasūcivimānavatthu
