| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೯. ಪಠಮಸುಕ್ಕಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
9. Paṭhamasukkāsuttavaṇṇanā
೨೪೩. ನವಮೇ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕನ್ತಿ ಏಕಂ ರಥಿಕಂ ಗಹೇತ್ವಾ ತತೋ ಅಪರಂ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ರಥಿಕಾಯ ರಥಿಕಂ ಉಪಸಙ್ಕಮನ್ತೋ ನಾಮ ಹೋತಿ। ಸಿಙ್ಘಾಟಕೇಪಿ ಏಸೇವ ನಯೋ। ಏತ್ಥ ಚ ರಥಿಕಾತಿ ರಚ್ಛಾ। ಸಿಙ್ಘಾಟಕನ್ತಿ ಚತುಕ್ಕಂ। ಕಿಂ ಮೇ ಕತಾತಿ ಕಿಂ ಇಮೇ ಕತಾ? ಕಿಂ ಕರೋನ್ತೀತಿ ಅತ್ಥೋ। ಮಧುಪೀತಾವ ಸೇಯರೇತಿ ಗನ್ಧಮಧುಪಾನಂ ಪೀತಾ ವಿಯ ಸಯನ್ತಿ। ಗನ್ಧಮಧುಪಾನಂ ಪೀತೋ ಕಿರ ಸೀಸಂ ಉಕ್ಖಿಪಿತುಂ ನ ಸಕ್ಕೋತಿ, ಅಸಞ್ಞೀ ಹುತ್ವಾ ಸಯತೇವ। ತಸ್ಮಾ ಏವಮಾಹ।
243. Navame rathikāya rathikanti ekaṃ rathikaṃ gahetvā tato aparaṃ gacchanto rathikāya rathikaṃ upasaṅkamanto nāma hoti. Siṅghāṭakepi eseva nayo. Ettha ca rathikāti racchā. Siṅghāṭakanti catukkaṃ. Kiṃ me katāti kiṃ ime katā? Kiṃ karontīti attho. Madhupītāvaseyareti gandhamadhupānaṃ pītā viya sayanti. Gandhamadhupānaṃ pīto kira sīsaṃ ukkhipituṃ na sakkoti, asaññī hutvā sayateva. Tasmā evamāha.
ತಞ್ಚ ಪನ ಅಪ್ಪಟಿವಾನೀಯನ್ತಿ ತಞ್ಚ ಪನ ಧಮ್ಮಂ ಅಪ್ಪಟಿವಾನೀಯಂ ದೇಸೇತಿ। ಬಾಹಿರಕಞ್ಹಿ ಸುಮಧುರಮ್ಪಿ ಭೋಜನಂ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಭುಞ್ಜನ್ತಸ್ಸ ನ ರುಚ್ಚತಿ, ‘‘ಅಪನೇಥ, ಕಿಂ ಇಮಿನಾ’’ತಿ? ಪಟಿವಾನೇತಬ್ಬಂ ಅಪನೇತಬ್ಬಂ ಹೋತಿ, ನ ಏವಮಯಂ ಧಮ್ಮೋ। ಇಮಂ ಹಿ ಧಮ್ಮಂ ಪಣ್ಡಿತಾ ವಸ್ಸಸತಮ್ಪಿ ವಸ್ಸಸಹಸ್ಸಮ್ಪಿ ಸುಣನ್ತಾ ತಿತ್ತಿಂ ನ ಗಚ್ಛನ್ತಿ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಪ್ಪಟಿವಾನೀಯ’’ನ್ತಿ। ಅಸೇಚನಕಮೋಜವನ್ತಿ ಅನಾಸಿತ್ತಕಂ ಓಜವನ್ತಂ। ಯಥಾ ಹಿ ಬಾಹಿರಾನಿ ಅಸಮ್ಭಿನ್ನಪಾಯಾಸಾದೀನಿಪಿ ಸಪ್ಪಿಮಧುಸಕ್ಖರಾಹಿ ಆಸಿತ್ತಾನಿ ಯೋಜಿತಾನೇವ ಮಧುರಾನಿ ಓಜವನ್ತಾನಿ ಹೋನ್ತಿ, ನ ಏವಮಯಂ ಧಮ್ಮೋ। ಅಯಂ ಹಿ ಅತ್ತನೋ ಧಮ್ಮತಾಯ ಮಧುರೋ ಚೇವ ಓಜವಾ ಚ, ನ ಅಞ್ಞೇನ ಉಪಸಿತ್ತೋ। ತೇನಾಹ ‘‘ಅಸೇಚನಕಮೋಜವ’’ನ್ತಿ। ಪಿವನ್ತಿ ಮಞ್ಞೇ ಸಪ್ಪಞ್ಞಾತಿ ಪಣ್ಡಿತಪುರಿಸಾ ಪಿವನ್ತಿ ವಿಯ। ವಲಾಹಕಮೇವ ಪನ್ಥಗೂತಿ ವಲಾಹಕನ್ತರತೋ ನಿಕ್ಖನ್ತಉದಕಂ ಘಮ್ಮಾಭಿತತ್ತಾ ಪಥಿಕಾ ವಿಯ। ನವಮಂ।
Tañca pana appaṭivānīyanti tañca pana dhammaṃ appaṭivānīyaṃ deseti. Bāhirakañhi sumadhurampi bhojanaṃ punappunaṃ bhuñjantassa na ruccati, ‘‘apanetha, kiṃ iminā’’ti? Paṭivānetabbaṃ apanetabbaṃ hoti, na evamayaṃ dhammo. Imaṃ hi dhammaṃ paṇḍitā vassasatampi vassasahassampi suṇantā tittiṃ na gacchanti. Tenāha ‘‘appaṭivānīya’’nti. Asecanakamojavanti anāsittakaṃ ojavantaṃ. Yathā hi bāhirāni asambhinnapāyāsādīnipi sappimadhusakkharāhi āsittāni yojitāneva madhurāni ojavantāni honti, na evamayaṃ dhammo. Ayaṃ hi attano dhammatāya madhuro ceva ojavā ca, na aññena upasitto. Tenāha ‘‘asecanakamojava’’nti. Pivanti maññe sappaññāti paṇḍitapurisā pivanti viya. Valāhakameva panthagūti valāhakantarato nikkhantaudakaṃ ghammābhitattā pathikā viya. Navamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೯. ಪಠಮಸುಕ್ಕಾಸುತ್ತಂ • 9. Paṭhamasukkāsuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೯. ಪಠಮಸುಕ್ಕಾಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 9. Paṭhamasukkāsuttavaṇṇanā
