| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
9. පඨමසුක්‌කාසුත්‌තවණ්‌ණනා
9. Paṭhamasukkāsuttavaṇṇanā
243. නවමෙ රථිකාය රථිකන්‌ති එකං රථිකං ගහෙත්‌වා තතො අපරං ගච්‌ඡන්‌තො රථිකාය රථිකං උපසඞ්‌කමන්‌තො නාම හොති. සිඞ්‌ඝාටකෙපි එසෙව නයො. එත්‌ථ ච රථිකාති රච්‌ඡා. සිඞ්‌ඝාටකන්‌ති චතුක්‌කං. කිං මෙ කතාති කිං ඉමෙ කතා? කිං කරොන්‌තීති අත්‌ථො. මධුපීතාව සෙයරෙති ගන්‌ධමධුපානං පීතා විය සයන්‌ති. ගන්‌ධමධුපානං පීතො කිර සීසං උක්‌ඛිපිතුං න සක්‌කොති, අසඤ්‌ඤී හුත්‌වා සයතෙව. තස්‌මා එවමාහ.
243. Navame rathikāya rathikanti ekaṃ rathikaṃ gahetvā tato aparaṃ gacchanto rathikāya rathikaṃ upasaṅkamanto nāma hoti. Siṅghāṭakepi eseva nayo. Ettha ca rathikāti racchā. Siṅghāṭakanti catukkaṃ. Kiṃ me katāti kiṃ ime katā? Kiṃ karontīti attho. Madhupītāvaseyareti gandhamadhupānaṃ pītā viya sayanti. Gandhamadhupānaṃ pīto kira sīsaṃ ukkhipituṃ na sakkoti, asaññī hutvā sayateva. Tasmā evamāha.
තඤ්‌ච පන අප්‌පටිවානීයන්‌ති තඤ්‌ච පන ධම්‌මං අප්‌පටිවානීයං දෙසෙති. බාහිරකඤ්‌හි සුමධුරම්‌පි භොජනං පුනප්‌පුනං භුඤ්‌ජන්‌තස්‌ස න රුච්‌චති, ‘‘අපනෙථ, කිං ඉමිනා’’ති? පටිවානෙතබ්‌බං අපනෙතබ්‌බං හොති, න එවමයං ධම්‌මො. ඉමං හි ධම්‌මං පණ්‌ඩිතා වස්‌සසතම්‌පි වස්‌සසහස්‌සම්‌පි සුණන්‌තා තිත්‌තිං න ගච්‌ඡන්‌ති. තෙනාහ ‘‘අප්‌පටිවානීය’’න්‌ති. අසෙචනකමොජවන්‌ති අනාසිත්‌තකං ඔජවන්‌තං. යථා හි බාහිරානි අසම්‌භින්‌නපායාසාදීනිපි සප්‌පිමධුසක්‌ඛරාහි ආසිත්‌තානි යොජිතානෙව මධුරානි ඔජවන්‌තානි හොන්‌ති, න එවමයං ධම්‌මො. අයං හි අත්‌තනො ධම්‌මතාය මධුරො චෙව ඔජවා ච, න අඤ්‌ඤෙන උපසිත්‌තො. තෙනාහ ‘‘අසෙචනකමොජව’’න්‌ති. පිවන්‌ති මඤ්‌ඤෙ සප්‌පඤ්‌ඤාති පණ්‌ඩිතපුරිසා පිවන්‌ති විය. වලාහකමෙව පන්‌ථගූති වලාහකන්‌තරතො නික්‌ඛන්‌තඋදකං ඝම්‌මාභිතත්‌තා පථිකා විය. නවමං.
Tañca pana appaṭivānīyanti tañca pana dhammaṃ appaṭivānīyaṃ deseti. Bāhirakañhi sumadhurampi bhojanaṃ punappunaṃ bhuñjantassa na ruccati, ‘‘apanetha, kiṃ iminā’’ti? Paṭivānetabbaṃ apanetabbaṃ hoti, na evamayaṃ dhammo. Imaṃ hi dhammaṃ paṇḍitā vassasatampi vassasahassampi suṇantā tittiṃ na gacchanti. Tenāha ‘‘appaṭivānīya’’nti. Asecanakamojavanti anāsittakaṃ ojavantaṃ. Yathā hi bāhirāni asambhinnapāyāsādīnipi sappimadhusakkharāhi āsittāni yojitāneva madhurāni ojavantāni honti, na evamayaṃ dhammo. Ayaṃ hi attano dhammatāya madhuro ceva ojavā ca, na aññena upasitto. Tenāha ‘‘asecanakamojava’’nti. Pivanti maññe sappaññāti paṇḍitapurisā pivanti viya. Valāhakameva panthagūti valāhakantarato nikkhantaudakaṃ ghammābhitattā pathikā viya. Navamaṃ.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 9. පඨමසුක්‌කාසුත්‌තං • 9. Paṭhamasukkāsuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 9. පඨමසුක්‌කාසුත්‌තවණ්‌ණනා • 9. Paṭhamasukkāsuttavaṇṇanā
