| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / विमानवत्थु-अट्ठकथा • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
१३. पठमसुणिसाविमानवण्णना
13. Paṭhamasuṇisāvimānavaṇṇanā
अभिक्कन्तेन वण्णेनाति सुणिसाविमानं। तस्स का उप्पत्ति? सावत्थियं अञ्ञतरस्मिं गेहे एका कुलसुण्हा गेहं पिण्डाय पविट्ठं खीणासवत्थेरं दिस्वा सञ्जातपीतिसोमनस्सा ‘‘इदं मय्हं उत्तमं पुञ्ञक्खेत्तं उपट्ठित’’न्ति अत्तना लद्धं पूवभागं आदाय आदरेन थेरस्स उपनेसि, थेरो तं पटिग्गहेत्वा अनुमोदनं कत्वा गतो। सा अपरभागे कालं कत्वा तावतिंसभवने उप्पज्जि। सेसं सब्बं हेट्ठा वुत्तसदिसमेव। तेन वुत्तं –
Abhikkantena vaṇṇenāti suṇisāvimānaṃ. Tassa kā uppatti? Sāvatthiyaṃ aññatarasmiṃ gehe ekā kulasuṇhā gehaṃ piṇḍāya paviṭṭhaṃ khīṇāsavattheraṃ disvā sañjātapītisomanassā ‘‘idaṃ mayhaṃ uttamaṃ puññakkhettaṃ upaṭṭhita’’nti attanā laddhaṃ pūvabhāgaṃ ādāya ādarena therassa upanesi, thero taṃ paṭiggahetvā anumodanaṃ katvā gato. Sā aparabhāge kālaṃ katvā tāvatiṃsabhavane uppajji. Sesaṃ sabbaṃ heṭṭhā vuttasadisameva. Tena vuttaṃ –
१०८.
108.
‘‘अभिक्कन्तेन वण्णेन, या त्वं तिट्ठसि देवते।
‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;
ओभासेन्ती दिसा सब्बा, ओसधी विय तारका॥
Obhāsentī disā sabbā, osadhī viya tārakā.
१०९.
109.
‘‘केन तेतादिसो वण्णो, केन ते इध मिज्झति।
‘‘Kena tetādiso vaṇṇo, kena te idha mijjhati;
उप्पज्जन्ति च ते भोगा, ये केचि मनसो पिया॥
Uppajjanti ca te bhogā, ye keci manaso piyā.
११०.
110.
‘‘पुच्छामि तं देवि महानुभावे, मनुस्सभूता किमकासि पुञ्ञं।
‘‘Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve, manussabhūtā kimakāsi puññaṃ;
केनासि एवं जलितानुभावा, वण्णो च ते सब्बदिसा पभासती’’ति॥
Kenāsi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
१११.
111.
‘‘सा देवता अत्तमना, मोग्गल्लानेन पुच्छिता।
‘‘Sā devatā attamanā, moggallānena pucchitā;
पञ्हं पुट्ठा वियाकासि, यस्स कम्मस्सिदं फलं’’॥
Pañhaṃ puṭṭhā viyākāsi, yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
११२.
112.
‘‘अहं मनुस्सेसु मनुस्सभूता, सुणिसा अहोसिं ससुरस्स गेहे॥
‘‘Ahaṃ manussesu manussabhūtā, suṇisā ahosiṃ sasurassa gehe.
११३.
113.
‘‘अद्दसं विरजं भिक्खुं, विप्पसन्नमनाविलं।
‘‘Addasaṃ virajaṃ bhikkhuṃ, vippasannamanāvilaṃ;
तस्स अदासहं पूवं, पसन्ना सेहि पाणिभि।
Tassa adāsahaṃ pūvaṃ, pasannā sehi pāṇibhi;
भागड्ढभागं दत्वान, मोदामि नन्दने वने॥
Bhāgaḍḍhabhāgaṃ datvāna, modāmi nandane vane.
११४.
114.
‘‘तेन मेतादिसो वण्णो, तेन मे इध मिज्झति।
‘‘Tena metādiso vaṇṇo, tena me idha mijjhati;
उप्पज्जन्ति च मे भोगा, ये केचि मनसो पिया॥
Uppajjanti ca me bhogā, ye keci manaso piyā.
११५.
115.
‘‘अक्खामि ते भिक्खु महानुभाव, मनुस्सभूता यमकासि पुञ्ञं।
‘‘Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva, manussabhūtā yamakāsi puññaṃ;
तेनम्हि एवं जलितानुभावा, वण्णो च मे सब्बदिसा पभासती’’ति॥
Tenamhi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.
११२. तत्थ सुणिसाति पुत्तस्स भरिया। इत्थिया हि सामिकस्स पिता ‘‘ससुरो’’ति वुच्चति, तस्स च सा ‘‘सुणिसा’’ति। तं सन्धाय ‘‘सुणिसा अहोसिं ससुरस्स गेहे’’ति।
112. Tattha suṇisāti puttassa bhariyā. Itthiyā hi sāmikassa pitā ‘‘sasuro’’ti vuccati, tassa ca sā ‘‘suṇisā’’ti. Taṃ sandhāya ‘‘suṇisā ahosiṃ sasurassa gehe’’ti.
११३. भागड्ढभागन्ति अत्तना लद्धपटिवीसतो उपड्ढभागं। मोदामि नन्दने वनेति थेरेन नन्दनवने दिट्ठताय आह। सेसं वुत्तनयमेव।
113.Bhāgaḍḍhabhāganti attanā laddhapaṭivīsato upaḍḍhabhāgaṃ. Modāmi nandane vaneti therena nandanavane diṭṭhatāya āha. Sesaṃ vuttanayameva.
सुणिसाविमानवण्णना निट्ठिता।
Suṇisāvimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / विमानवत्थुपाळि • Vimānavatthupāḷi / १३. पठमसुणिसाविमानवत्थु • 13. Paṭhamasuṇisāvimānavatthu
