Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമാനവത്ഥു-അട്ഠകഥാ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā |
൧൩. പഠമസുണിസാവിമാനവണ്ണനാ
13. Paṭhamasuṇisāvimānavaṇṇanā
അഭിക്കന്തേന വണ്ണേനാതി സുണിസാവിമാനം. തസ്സ കാ ഉപ്പത്തി? സാവത്ഥിയം അഞ്ഞതരസ്മിം ഗേഹേ ഏകാ കുലസുണ്ഹാ ഗേഹം പിണ്ഡായ പവിട്ഠം ഖീണാസവത്ഥേരം ദിസ്വാ സഞ്ജാതപീതിസോമനസ്സാ ‘‘ഇദം മയ്ഹം ഉത്തമം പുഞ്ഞക്ഖേത്തം ഉപട്ഠിത’’ന്തി അത്തനാ ലദ്ധം പൂവഭാഗം ആദായ ആദരേന ഥേരസ്സ ഉപനേസി, ഥേരോ തം പടിഗ്ഗഹേത്വാ അനുമോദനം കത്വാ ഗതോ. സാ അപരഭാഗേ കാലം കത്വാ താവതിംസഭവനേ ഉപ്പജ്ജി. സേസം സബ്ബം ഹേട്ഠാ വുത്തസദിസമേവ. തേന വുത്തം –
Abhikkantena vaṇṇenāti suṇisāvimānaṃ. Tassa kā uppatti? Sāvatthiyaṃ aññatarasmiṃ gehe ekā kulasuṇhā gehaṃ piṇḍāya paviṭṭhaṃ khīṇāsavattheraṃ disvā sañjātapītisomanassā ‘‘idaṃ mayhaṃ uttamaṃ puññakkhettaṃ upaṭṭhita’’nti attanā laddhaṃ pūvabhāgaṃ ādāya ādarena therassa upanesi, thero taṃ paṭiggahetvā anumodanaṃ katvā gato. Sā aparabhāge kālaṃ katvā tāvatiṃsabhavane uppajji. Sesaṃ sabbaṃ heṭṭhā vuttasadisameva. Tena vuttaṃ –
൧൦൮.
108.
‘‘അഭിക്കന്തേന വണ്ണേന, യാ ത്വം തിട്ഠസി ദേവതേ;
‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;
ഓഭാസേന്തീ ദിസാ സബ്ബാ, ഓസധീ വിയ താരകാ.
Obhāsentī disā sabbā, osadhī viya tārakā.
൧൦൯.
109.
‘‘കേന തേതാദിസോ വണ്ണോ, കേന തേ ഇധ മിജ്ഝതി;
‘‘Kena tetādiso vaṇṇo, kena te idha mijjhati;
ഉപ്പജ്ജന്തി ച തേ ഭോഗാ, യേ കേചി മനസോ പിയാ.
Uppajjanti ca te bhogā, ye keci manaso piyā.
൧൧൦.
110.
‘‘പുച്ഛാമി തം ദേവി മഹാനുഭാവേ, മനുസ്സഭൂതാ കിമകാസി പുഞ്ഞം;
‘‘Pucchāmi taṃ devi mahānubhāve, manussabhūtā kimakāsi puññaṃ;
കേനാസി ഏവം ജലിതാനുഭാവാ, വണ്ണോ ച തേ സബ്ബദിസാ പഭാസതീ’’തി.
Kenāsi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.
൧൧൧.
111.
‘‘സാ ദേവതാ അത്തമനാ, മോഗ്ഗല്ലാനേന പുച്ഛിതാ;
‘‘Sā devatā attamanā, moggallānena pucchitā;
പഞ്ഹം പുട്ഠാ വിയാകാസി, യസ്സ കമ്മസ്സിദം ഫലം’’.
Pañhaṃ puṭṭhā viyākāsi, yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.
൧൧൨.
112.
‘‘അഹം മനുസ്സേസു മനുസ്സഭൂതാ, സുണിസാ അഹോസിം സസുരസ്സ ഗേഹേ.
‘‘Ahaṃ manussesu manussabhūtā, suṇisā ahosiṃ sasurassa gehe.
൧൧൩.
113.
‘‘അദ്ദസം വിരജം ഭിക്ഖും, വിപ്പസന്നമനാവിലം;
‘‘Addasaṃ virajaṃ bhikkhuṃ, vippasannamanāvilaṃ;
തസ്സ അദാസഹം പൂവം, പസന്നാ സേഹി പാണിഭി;
Tassa adāsahaṃ pūvaṃ, pasannā sehi pāṇibhi;
ഭാഗഡ്ഢഭാഗം ദത്വാന, മോദാമി നന്ദനേ വനേ.
Bhāgaḍḍhabhāgaṃ datvāna, modāmi nandane vane.
൧൧൪.
114.
‘‘തേന മേതാദിസോ വണ്ണോ, തേന മേ ഇധ മിജ്ഝതി;
‘‘Tena metādiso vaṇṇo, tena me idha mijjhati;
ഉപ്പജ്ജന്തി ച മേ ഭോഗാ, യേ കേചി മനസോ പിയാ.
Uppajjanti ca me bhogā, ye keci manaso piyā.
൧൧൫.
115.
‘‘അക്ഖാമി തേ ഭിക്ഖു മഹാനുഭാവ, മനുസ്സഭൂതാ യമകാസി പുഞ്ഞം;
‘‘Akkhāmi te bhikkhu mahānubhāva, manussabhūtā yamakāsi puññaṃ;
തേനമ്ഹി ഏവം ജലിതാനുഭാവാ, വണ്ണോ ച മേ സബ്ബദിസാ പഭാസതീ’’തി.
Tenamhi evaṃ jalitānubhāvā, vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.
൧൧൨. തത്ഥ സുണിസാതി പുത്തസ്സ ഭരിയാ. ഇത്ഥിയാ ഹി സാമികസ്സ പിതാ ‘‘സസുരോ’’തി വുച്ചതി, തസ്സ ച സാ ‘‘സുണിസാ’’തി. തം സന്ധായ ‘‘സുണിസാ അഹോസിം സസുരസ്സ ഗേഹേ’’തി.
112. Tattha suṇisāti puttassa bhariyā. Itthiyā hi sāmikassa pitā ‘‘sasuro’’ti vuccati, tassa ca sā ‘‘suṇisā’’ti. Taṃ sandhāya ‘‘suṇisā ahosiṃ sasurassa gehe’’ti.
൧൧൩. ഭാഗഡ്ഢഭാഗന്തി അത്തനാ ലദ്ധപടിവീസതോ ഉപഡ്ഢഭാഗം. മോദാമി നന്ദനേ വനേതി ഥേരേന നന്ദനവനേ ദിട്ഠതായ ആഹ. സേസം വുത്തനയമേവ.
113.Bhāgaḍḍhabhāganti attanā laddhapaṭivīsato upaḍḍhabhāgaṃ. Modāmi nandane vaneti therena nandanavane diṭṭhatāya āha. Sesaṃ vuttanayameva.
സുണിസാവിമാനവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Suṇisāvimānavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / വിമാനവത്ഥുപാളി • Vimānavatthupāḷi / ൧൩. പഠമസുണിസാവിമാനവത്ഥു • 13. Paṭhamasuṇisāvimānavatthu