| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / පටිසම්‌භිදාමග්‌ගපාළි • Paṭisambhidāmaggapāḷi |
1. පඨමසුත්‌තන්‌තනිද්‌දෙසො
1. Paṭhamasuttantaniddeso
කථං දුක්‌ඛං තථට්‌ඨෙන සච්‌චං? චත්‌තාරො දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨා තථා අවිතථා අනඤ්‌ඤථා. දුක්‌ඛස්‌ස පීළනට්‌ඨො, සඞ්‌ඛතට්‌ඨො, සන්‌තාපට්‌ඨො, විපරිණාමට්‌ඨො – ඉමෙ චත්‌තාරො දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨා තථා අවිතථා අනඤ්‌ඤථා. එවං දුක්‌ඛං තථට්‌ඨෙන සච්‌චං.
Kathaṃ dukkhaṃ tathaṭṭhena saccaṃ? Cattāro dukkhassa dukkhaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Dukkhassa pīḷanaṭṭho, saṅkhataṭṭho, santāpaṭṭho, vipariṇāmaṭṭho – ime cattāro dukkhassa dukkhaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Evaṃ dukkhaṃ tathaṭṭhena saccaṃ.
කථං සමුදයො තථට්‌ඨෙන සච්‌චං? චත්‌තාරො සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨා තථා අවිතථා අනඤ්‌ඤථා. සමුදයස්‌ස ආයූහනට්‌ඨො, නිදානට්‌ඨො, සංයොගට්‌ඨො පලිබොධට්‌ඨො – ඉමෙ චත්‌තාරො සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨා තථා අවිතථා අනඤ්‌ඤථා. එවං සමුදයො තථට්‌ඨෙන සච්‌චං.
Kathaṃ samudayo tathaṭṭhena saccaṃ? Cattāro samudayassa samudayaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Samudayassa āyūhanaṭṭho, nidānaṭṭho, saṃyogaṭṭho palibodhaṭṭho – ime cattāro samudayassa samudayaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Evaṃ samudayo tathaṭṭhena saccaṃ.
කථං නිරොධො තථට්‌ඨෙන සච්‌චං? චත්‌තාරො නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨා තථා අවිතථා අනඤ්‌ඤථා. නිරොධස්‌ස නිස්‌සරණට්‌ඨො, විවෙකට්‌ඨො, අසඞ්‌ඛතට්‌ඨො, අමතට්‌ඨො – ඉමෙ චත්‌තාරො නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨා තථා අවිතථා අනඤ්‌ඤථා. එවං නිරොධො තථට්‌ඨෙන සච්‌චං.
Kathaṃ nirodho tathaṭṭhena saccaṃ? Cattāro nirodhassa nirodhaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Nirodhassa nissaraṇaṭṭho, vivekaṭṭho, asaṅkhataṭṭho, amataṭṭho – ime cattāro nirodhassa nirodhaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Evaṃ nirodho tathaṭṭhena saccaṃ.
කථං මග්‌ගො තථට්‌ඨෙන සච්‌චං? චත්‌තාරො මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨා තථා අවිතථා අනඤ්‌ඤථා. මග්‌ගස්‌ස නිය්‍යානට්‌ඨො, හෙතුට්‌ඨො, දස්‌සනට්‌ඨො, ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨො – ඉමෙ චත්‌තාරො මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨා තථා අවිතථා අනඤ්‌ඤථා. එවං මග්‌ගො තථට්‌ඨෙන සච්‌චං.
Kathaṃ maggo tathaṭṭhena saccaṃ? Cattāro maggassa maggaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Maggassa niyyānaṭṭho, hetuṭṭho, dassanaṭṭho, ādhipateyyaṭṭho – ime cattāro maggassa maggaṭṭhā tathā avitathā anaññathā. Evaṃ maggo tathaṭṭhena saccaṃ.
9. කතිහාකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? චතූහාකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. තථට්‌ඨෙන, අනත්‌තට්‌ඨෙන, සච්‌චට්‌ඨෙන, පටිවෙධට්‌ඨෙන – ඉමෙහි චතූහාකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
9. Katihākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Tathaṭṭhena, anattaṭṭhena, saccaṭṭhena, paṭivedhaṭṭhena – imehi catūhākārehi cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කථං තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? චතූහාකාරෙහි තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨො තථට්‌ඨො, සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨො තථට්‌ඨො, නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨො තථට්‌ඨො, මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨො තථට්‌ඨො – ඉමෙහි චතූහාකාරෙහි තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Kathaṃ tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho tathaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho tathaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho tathaṭṭho, maggassa maggaṭṭho tathaṭṭho – imehi catūhākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කථං අනත්‌තට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? චතූහාකාරෙහි අනත්‌තට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨො අනත්‌තට්‌ඨො, සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨො අනත්‌තට්‌ඨො, නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨො අනත්‌තට්‌ඨො, මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨො අනත්‌තට්‌ඨො – ඉමෙහි චතූහාකාරෙහි අනත්‌තට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Kathaṃ anattaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi anattaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho anattaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho anattaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho anattaṭṭho, maggassa maggaṭṭho anattaṭṭho – imehi catūhākārehi anattaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කථං සච්‌චට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? චතූහාකාරෙහි සච්‌චට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨො සච්‌චට්‌ඨො, සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨො සච්‌චට්‌ඨො, නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨො සච්‌චට්‌ඨො, මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨො සච්‌චට්‌ඨො – ඉමෙහි චතූහාකාරෙහි සච්‌චට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Kathaṃ saccaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi saccaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho saccaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho saccaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho saccaṭṭho, maggassa maggaṭṭho saccaṭṭho – imehi catūhākārehi saccaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කථං පටිවෙධට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? චතූහාකාරෙහි පටිවෙධට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො – ඉමෙහි චතූහාකාරෙහි පටිවෙධට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Kathaṃ paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Catūhākārehi paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho paṭivedhaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho paṭivedhaṭṭho nirodhassa nirodhaṭṭho paṭivedhaṭṭho, maggassa maggaṭṭho paṭivedhaṭṭho – imehi catūhākārehi paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
10. කතිහාකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? යං අනිච්‌චං තං දුක්‌ඛං, යං දුක්‌ඛං තං අනිච්‌චං, යං අනිච්‌චඤ්‌ච දුක්‌ඛඤ්‌ච තං අනත්‌තා. යං අනිච්‌චඤ්‌ච දුක්‌ඛඤ්‌ච අනත්‌තා ච තං තථං. යං අනිච්‌චං ච දුක්‌ඛඤ්‌ච අනත්‌තා ච තථඤ්‌ච තං සච්‌චං. යං අනිච්‌චඤ්‌ච දුක්‌ඛඤ්‌ච අනත්‌තා ච තථඤ්‌ච සච්‌චඤ්‌ච තං එකසඞ්‌ගහිතං. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
10. Katihākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Yaṃ aniccaṃ taṃ dukkhaṃ, yaṃ dukkhaṃ taṃ aniccaṃ, yaṃ aniccañca dukkhañca taṃ anattā. Yaṃ aniccañca dukkhañca anattā ca taṃ tathaṃ. Yaṃ aniccaṃ ca dukkhañca anattā ca tathañca taṃ saccaṃ. Yaṃ aniccañca dukkhañca anattā ca tathañca saccañca taṃ ekasaṅgahitaṃ. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කතිහාකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? නවහාකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. තථට්‌ඨෙන, අනත්‌තට්‌ඨෙන, සච්‌චට්‌ඨෙන, පටිවෙධට්‌ඨෙන, අභිඤ්‌ඤට්‌ඨෙන, පරිඤ්‌ඤට්‌ඨෙන, පහානට්‌ඨෙන, භාවනට්‌ඨෙන, සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨෙන – ඉමෙහි නවහාකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Katihākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Navahākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Tathaṭṭhena, anattaṭṭhena, saccaṭṭhena, paṭivedhaṭṭhena, abhiññaṭṭhena, pariññaṭṭhena, pahānaṭṭhena, bhāvanaṭṭhena, sacchikiriyaṭṭhena – imehi navahākārehi cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කථං තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? නවහාකාරෙහි තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨො තථට්‌ඨො, සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨො තථට්‌ඨො, නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨො තථට්‌ඨො, මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨො තථට්‌ඨො, අභිඤ්‌ඤාය අභිඤ්‌ඤට්‌ඨො තථට්‌ඨො, පරිඤ්‌ඤාය පරිඤ්‌ඤට්‌ඨො තථට්‌ඨො, පහානස්‌ස පහානට්‌ඨො තථට්‌ඨො, භාවනාය භාවනට්‌ඨො තථට්‌ඨො, සච්‌ඡිකිරියාය සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨො තථට්‌ඨො – ඉමෙහි නවහාකාරෙහි තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Kathaṃ tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Navahākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho tathaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho tathaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho tathaṭṭho, maggassa maggaṭṭho tathaṭṭho, abhiññāya abhiññaṭṭho tathaṭṭho, pariññāya pariññaṭṭho tathaṭṭho, pahānassa pahānaṭṭho tathaṭṭho, bhāvanāya bhāvanaṭṭho tathaṭṭho, sacchikiriyāya sacchikiriyaṭṭho tathaṭṭho – imehi navahākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කථං අනත්‌තට්‌ඨෙන… සච්‌චට්‌ඨෙන… පටිවෙධට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? නවහාකාරෙහි පටිවෙධට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. දුක්‌ඛස්‌ස දුක්‌ඛට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, සමුදයස්‌ස සමුදයට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, නිරොධස්‌ස නිරොධට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, මග්‌ගස්‌ස මග්‌ගට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, අභිඤ්‌ඤාය අභිඤ්‌ඤට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, පරිඤ්‌ඤාය පරිඤ්‌ඤට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, පහානස්‌ස පහානට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, භාවනාය භාවනට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො, සච්‌ඡිකිරියාය සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨො පටිවෙධට්‌ඨො – ඉමෙහි නවහාකාරෙහි පටිවෙධට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Kathaṃ anattaṭṭhena… saccaṭṭhena… paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Navahākārehi paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa dukkhaṭṭho paṭivedhaṭṭho, samudayassa samudayaṭṭho paṭivedhaṭṭho, nirodhassa nirodhaṭṭho paṭivedhaṭṭho, maggassa maggaṭṭho paṭivedhaṭṭho, abhiññāya abhiññaṭṭho paṭivedhaṭṭho, pariññāya pariññaṭṭho paṭivedhaṭṭho, pahānassa pahānaṭṭho paṭivedhaṭṭho, bhāvanāya bhāvanaṭṭho paṭivedhaṭṭho, sacchikiriyāya sacchikiriyaṭṭho paṭivedhaṭṭho – imehi navahākārehi paṭivedhaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
11. කතිහාකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? ද්‌වාදසහි ආකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. තථට්‌ඨෙන, අනත්‌තට්‌ඨෙන, සච්‌චට්‌ඨෙන, පටිවෙධට්‌ඨෙන, අභිජානනට්‌ඨෙන, පරිජානනට්‌ඨෙන, ධම්‌මට්‌ඨෙන, තථට්‌ඨෙන, ඤාතට්‌ඨෙන, සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨෙන, ඵස්‌සනට්‌ඨෙන, අභිසමයට්‌ඨෙන – ඉමෙහි ද්‌වාදසහි ආකාරෙහි චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
11. Katihākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Dvādasahi ākārehi cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Tathaṭṭhena, anattaṭṭhena, saccaṭṭhena, paṭivedhaṭṭhena, abhijānanaṭṭhena, parijānanaṭṭhena, dhammaṭṭhena, tathaṭṭhena, ñātaṭṭhena, sacchikiriyaṭṭhena, phassanaṭṭhena, abhisamayaṭṭhena – imehi dvādasahi ākārehi cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කථං තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? සොළසහි ආකාරෙහි තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. දුක්‌ඛස්‌ස පීළනට්‌ඨො, සඞ්‌ඛතට්‌ඨො, සන්‌තාපට්‌ඨො, විපරිණාමට්‌ඨො, තථට්‌ඨො; සමුදයස්‌ස ආයූහනට්‌ඨො, නිදානට්‌ඨො, සංයොගට්‌ඨො, පලිබොධට්‌ඨො තථට්‌ඨො; නිරොධස්‌ස නිස්‌සරණට්‌ඨො, විවෙකට්‌ඨො, අසඞ්‌ඛතට්‌ඨො, අමතට්‌ඨො තථට්‌ඨො; මග්‌ගස්‌ස නිය්‍යානට්‌ඨො, හෙතුට්‌ඨො, දස්‌සනට්‌ඨො, ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨො තථට්‌ඨො – ඉමෙහි සොළසහි ආකාරෙහි තථට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Kathaṃ tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Soḷasahi ākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa pīḷanaṭṭho, saṅkhataṭṭho, santāpaṭṭho, vipariṇāmaṭṭho, tathaṭṭho; samudayassa āyūhanaṭṭho, nidānaṭṭho, saṃyogaṭṭho, palibodhaṭṭho tathaṭṭho; nirodhassa nissaraṇaṭṭho, vivekaṭṭho, asaṅkhataṭṭho, amataṭṭho tathaṭṭho; maggassa niyyānaṭṭho, hetuṭṭho, dassanaṭṭho, ādhipateyyaṭṭho tathaṭṭho – imehi soḷasahi ākārehi tathaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
කථං අනත්‌තට්‌ඨෙන…පෙ.… සච්‌චට්‌ඨෙන… පටිවෙධට්‌ඨෙන… අභිජානනට්‌ඨෙන… පරිජානනට්‌ඨෙන… ධම්‌මට්‌ඨෙන… තථට්‌ඨෙන… ඤාතට්‌ඨෙන… සච්‌ඡිකිරියට්‌ඨෙන… ඵස්‌සනට්‌ඨෙන… අභිසමයට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි? සොළසහි ආකාරෙහි අභිසමයට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි. දුක්‌ඛස්‌ස පීළනට්‌ඨො, සඞ්‌ඛතට්‌ඨො, සන්‌තාපට්‌ඨො, විපරිණාමට්‌ඨො, අභිසමයට්‌ඨො; සමුදයස්‌ස ආයූහනට්‌ඨො, නිදානට්‌ඨො, සංයොගට්‌ඨො, පලිබොධට්‌ඨො, අභිසමයට්‌ඨො; නිරොධස්‌ස නිස්‌සරණට්‌ඨො , විවෙකට්‌ඨො, අසඞ්‌ඛතට්‌ඨො, අමතට්‌ඨො, අභිසමයට්‌ඨො; මග්‌ගස්‌ස නිය්‍යානට්‌ඨො, හෙතුට්‌ඨො, දස්‌සනට්‌ඨො, ආධිපතෙය්‍යට්‌ඨො, අභිසමයට්‌ඨො – ඉමෙහි සොළසහි ආකාරෙහි අභිසමයට්‌ඨෙන චත්‌තාරි සච්‌චානි එකසඞ්‌ගහිතානි. යං එකසඞ්‌ගහිතං තං එකත්‌තං. එකත්‌තං එකෙන ඤාණෙන පටිවිජ්‌ඣතීති – චත්‌තාරි සච්‌චානි එකප්‌පටිවෙධානි.
Kathaṃ anattaṭṭhena…pe… saccaṭṭhena… paṭivedhaṭṭhena… abhijānanaṭṭhena… parijānanaṭṭhena… dhammaṭṭhena… tathaṭṭhena… ñātaṭṭhena… sacchikiriyaṭṭhena… phassanaṭṭhena… abhisamayaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni? Soḷasahi ākārehi abhisamayaṭṭhena cattāri saccāni ekappaṭivedhāni. Dukkhassa pīḷanaṭṭho, saṅkhataṭṭho, santāpaṭṭho, vipariṇāmaṭṭho, abhisamayaṭṭho; samudayassa āyūhanaṭṭho, nidānaṭṭho, saṃyogaṭṭho, palibodhaṭṭho, abhisamayaṭṭho; nirodhassa nissaraṇaṭṭho , vivekaṭṭho, asaṅkhataṭṭho, amataṭṭho, abhisamayaṭṭho; maggassa niyyānaṭṭho, hetuṭṭho, dassanaṭṭho, ādhipateyyaṭṭho, abhisamayaṭṭho – imehi soḷasahi ākārehi abhisamayaṭṭhena cattāri saccāni ekasaṅgahitāni. Yaṃ ekasaṅgahitaṃ taṃ ekattaṃ. Ekattaṃ ekena ñāṇena paṭivijjhatīti – cattāri saccāni ekappaṭivedhāni.
12. සච්‌චානං කති ලක්‌ඛණානි? සච්‌චානං ද්‌වෙ ලක්‌ඛණානි. සඞ්‌ඛතලක්‌ඛණඤ්‌ච, අසඞ්‌ඛතලක්‌ඛණඤ්‌ච – සච්‌චානං ඉමානි ද්‌වෙ ලක්‌ඛණානි.
12. Saccānaṃ kati lakkhaṇāni? Saccānaṃ dve lakkhaṇāni. Saṅkhatalakkhaṇañca, asaṅkhatalakkhaṇañca – saccānaṃ imāni dve lakkhaṇāni.
සච්‌චානං කති ලක්‌ඛණානි? සච්‌චානං ඡ ලක්‌ඛණානි. සඞ්‌ඛතානං සච්‌චානං උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතානං අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති අසඞ්‌ඛතස්‌ස සච්‌චස්‌ස න උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති , න වයො පඤ්‌ඤායති, න ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති – සච්‌චානං ඉමානි ඡ ලක්‌ඛණානි.
Saccānaṃ kati lakkhaṇāni? Saccānaṃ cha lakkhaṇāni. Saṅkhatānaṃ saccānaṃ uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitānaṃ aññathattaṃ paññāyati asaṅkhatassa saccassa na uppādo paññāyati , na vayo paññāyati, na ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati – saccānaṃ imāni cha lakkhaṇāni.
සච්‌චානං කති ලක්‌ඛණානි? සච්‌චානං ද්‌වාදස ලක්‌ඛණානි. දුක්‌ඛසච්‌චස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති; සමුදයසච්‌චස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති; මග්‌ගසච්‌චස්‌ස උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, වයො පඤ්‌ඤායති, ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති; නිරොධසච්‌චස්‌ස න උප්‌පාදො පඤ්‌ඤායති, න වයො පඤ්‌ඤායති, න ඨිතස්‌ස අඤ්‌ඤථත්‌තං පඤ්‌ඤායති – සච්‌චානං ඉමානි ද්‌වාදස ලක්‌ඛණානි.
Saccānaṃ kati lakkhaṇāni? Saccānaṃ dvādasa lakkhaṇāni. Dukkhasaccassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati; samudayasaccassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati; maggasaccassa uppādo paññāyati, vayo paññāyati, ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati; nirodhasaccassa na uppādo paññāyati, na vayo paññāyati, na ṭhitassa aññathattaṃ paññāyati – saccānaṃ imāni dvādasa lakkhaṇāni.
චතුන්‌නං සච්‌චානං කති කුසලා, කති අකුසලා, කති අබ්‍යාකතා? සමුදයසච්‌චං අකුසලං, මග්‌ගසච්‌චං කුසලං , නිරොධසච්‌චං අබ්‍යාකතං. දුක්‌ඛසච්‌චං සියා කුසලං, සියා අකුසලං, සියා අබ්‍යාකතං.
Catunnaṃ saccānaṃ kati kusalā, kati akusalā, kati abyākatā? Samudayasaccaṃ akusalaṃ, maggasaccaṃ kusalaṃ , nirodhasaccaṃ abyākataṃ. Dukkhasaccaṃ siyā kusalaṃ, siyā akusalaṃ, siyā abyākataṃ.
සියා තීණි සච්‌චානි එකසච්‌චෙන සඞ්‌ගහිතානි, එකසච්‌චං තීහි සච්‌චෙහි සඞ්‌ගහිතං? වත්‌ථුවසෙන පරියායෙන සියාති. කථඤ්‌ච සියා? යං දුක්‌ඛසච්‌චං අකුසලං, සමුදයසච්‌චං අකුසලං – එවං අකුසලට්‌ඨෙන ද්‌වෙ සච්‌චානි එකසච්‌චෙන සඞ්‌ගහිතානි, එකසච්‌චං ද්‌වීහි සච්‌චෙහි සඞ්‌ගහිතං. යං දුක්‌ඛසච්‌චං කුසලං, මග්‌ගසච්‌චං කුසලං – එවං කුසලට්‌ඨෙන ද්‌වෙ සච්‌චානි එකසච්‌චෙන සඞ්‌ගහිතානි , එකසච්‌චං ද්‌වීහි සච්‌චෙහි සඞ්‌ගහිතං. යං දුක්‌ඛසච්‌චං අබ්‍යාකතං, නිරොධසච්‌චං අබ්‍යාකතං – එවං අබ්‍යාකතට්‌ඨෙන ද්‌වෙ සච්‌චානි එකසච්‌චෙන සඞ්‌ගහිතානි, එකසච්‌චං ද්‌වීහි සච්‌චෙහි සඞ්‌ගහිතං. එවං සියා තීණි සච්‌චානි එකසච්‌චෙන සඞ්‌ගහිතානි, එකසච්‌චං තීහි සච්‌චෙහි සඞ්‌ගහිතං වත්‌ථුවසෙන පරියායෙනාති.
Siyā tīṇi saccāni ekasaccena saṅgahitāni, ekasaccaṃ tīhi saccehi saṅgahitaṃ? Vatthuvasena pariyāyena siyāti. Kathañca siyā? Yaṃ dukkhasaccaṃ akusalaṃ, samudayasaccaṃ akusalaṃ – evaṃ akusalaṭṭhena dve saccāni ekasaccena saṅgahitāni, ekasaccaṃ dvīhi saccehi saṅgahitaṃ. Yaṃ dukkhasaccaṃ kusalaṃ, maggasaccaṃ kusalaṃ – evaṃ kusalaṭṭhena dve saccāni ekasaccena saṅgahitāni , ekasaccaṃ dvīhi saccehi saṅgahitaṃ. Yaṃ dukkhasaccaṃ abyākataṃ, nirodhasaccaṃ abyākataṃ – evaṃ abyākataṭṭhena dve saccāni ekasaccena saṅgahitāni, ekasaccaṃ dvīhi saccehi saṅgahitaṃ. Evaṃ siyā tīṇi saccāni ekasaccena saṅgahitāni, ekasaccaṃ tīhi saccehi saṅgahitaṃ vatthuvasena pariyāyenāti.
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ඛුද්‌දකනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / පටිසම්‌භිදාමග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Paṭisambhidāmagga-aṭṭhakathā / 1. පඨමසුත්‌තන්‌තනිද්‌දෙසවණ්‌ණනා • 1. Paṭhamasuttantaniddesavaṇṇanā
