| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៧. បឋមតថាគតអច្ឆរិយសុត្តវណ្ណនា
7. Paṭhamatathāgataacchariyasuttavaṇṇanā
១២៧. សត្តមេ បាតុភាវាតិ បាតុភាវេន។ កុច្ឆិំ ឱក្កមតីតិ ឯត្ថ កុច្ឆិំ ឱក្កន្តោ ហោតីតិ អត្ថោ។ ឱក្កន្តេ ហិ តស្មិំ ឯវំ ហោតិ, ន ឱក្កមមានេ។ អប្បមាណោតិ វុឌ្ឍិប្បមាណោ, វិបុលោតិ អត្ថោ។ ឧឡារោតិ តស្សេវ វេវចនំ។ ទេវានំ ទេវានុភាវន្តិ ឯត្ថ ទេវានំ អយមានុភាវោ – និវត្ថវត្ថស្ស បភា ទ្វាទស យោជនានិ ផរតិ, តថា សរីរស្ស, តថា វិមានស្ស, តំ អតិក្កមិត្វាតិ អត្ថោ។ លោកន្តរិកាតិ តិណ្ណំ តិណ្ណំ ចក្កវាឡានំ អន្តរា ឯកេកោ លោកន្តរិកោ ហោតិ, តិណ្ណំ សកដចក្កានំ បត្តានំ វា អញ្ញមញ្ញំ អាហច្ច ឋបិតានំ មជ្ឈេ ឱកាសោ វិយ។ សោ បន លោកន្តរិកនិរយោ បរិមាណតោ អដ្ឋយោជនសហស្សប្បមាណោ ហោតិ។ អឃាតិ និច្ចវិវដា។ អសំវុតាតិ ហេដ្ឋាបិ អប្បតិដ្ឋា។ អន្ធការាតិ តមភូតា។ អន្ធការតិមិសាតិ ចក្ខុវិញ្ញាណុប្បត្តិនិវារណតោ អន្ធភាវករណតិមិសាយ សមន្នាគតា។ តត្ថ កិរ ចក្ខុវិញ្ញាណំ ន ជាយតិ។ ឯវំមហិទ្ធិកានន្តិ ចន្ទិមសូរិយា កិរ ឯកប្បហារេនេវ តីសុ ទីបេសុ បញ្ញាយន្តិ, ឯវំមហិទ្ធិកា។ ឯកេកាយ ទិសាយ នវ នវ យោជនសតសហស្សានិ អន្ធការំ វិធមិត្វា អាលោកំ ទស្សេន្តិ, ឯវំមហានុភាវា។ អាភា នានុភោន្តីតិ បភា នប្បហោន្តិ។ តេ កិរ ចក្កវាឡបព្ពតស្ស វេមជ្ឈេន ចរន្តិ ចក្កវាឡបព្ពតញ្ច អតិក្កមិត្វា លោកន្តរនិរយា។ តស្មា តេសំ តត្ថ អាភា នប្បហោន្តិ។
127. Sattame pātubhāvāti pātubhāvena. Kucchiṃ okkamatīti ettha kucchiṃ okkanto hotīti attho. Okkante hi tasmiṃ evaṃ hoti, na okkamamāne. Appamāṇoti vuḍḍhippamāṇo, vipuloti attho. Uḷāroti tasseva vevacanaṃ. Devānaṃ devānubhāvanti ettha devānaṃ ayamānubhāvo – nivatthavatthassa pabhā dvādasa yojanāni pharati, tathā sarīrassa, tathā vimānassa, taṃ atikkamitvāti attho. Lokantarikāti tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ cakkavāḷānaṃ antarā ekeko lokantariko hoti, tiṇṇaṃ sakaṭacakkānaṃ pattānaṃ vā aññamaññaṃ āhacca ṭhapitānaṃ majjhe okāso viya. So pana lokantarikanirayo parimāṇato aṭṭhayojanasahassappamāṇo hoti. Aghāti niccavivaṭā. Asaṃvutāti heṭṭhāpi appatiṭṭhā. Andhakārāti tamabhūtā. Andhakāratimisāti cakkhuviññāṇuppattinivāraṇato andhabhāvakaraṇatimisāya samannāgatā. Tattha kira cakkhuviññāṇaṃ na jāyati. Evaṃmahiddhikānanti candimasūriyā kira ekappahāreneva tīsu dīpesu paññāyanti, evaṃmahiddhikā. Ekekāya disāya nava nava yojanasatasahassāni andhakāraṃ vidhamitvā ālokaṃ dassenti, evaṃmahānubhāvā. Ābhā nānubhontīti pabhā nappahonti. Te kira cakkavāḷapabbatassa vemajjhena caranti cakkavāḷapabbatañca atikkamitvā lokantaranirayā. Tasmā tesaṃ tattha ābhā nappahonti.
យេបិ តត្ថ សត្តាតិ យេបិ តស្មិំ លោកន្តរមហានិរយេ សត្តា ឧបបន្នា។ កិំ បន កម្មំ កត្វា តត្ថ ឧប្បជ្ជន្តីតិ? ភារិយំ ទារុណំ មាតាបិតូនំ ធម្មិកសមណព្រាហ្មណានញ្ច ឧបរិ អបរាធំ, អញ្ញញ្ច ទិវសេ ទិវសេ បាណវធាទិសាហសិកកម្មំ កត្វា ឧប្បជ្ជន្តិ តម្ពបណ្ណិទីបេ អភយចោរនាគចោរាទយោ វិយ។ តេសំ អត្តភាវោ តិគាវុតិកោ ហោតិ, វគ្គុលីនំ វិយ ទីឃនខា ហោន្តិ។ តេ រុក្ខេ វគ្គុលិយោ វិយ នខេហិ ចក្កវាឡបព្ពតបាទេ លគ្គន្តិ។ យទា សំសប្បន្តា អញ្ញមញ្ញស្ស ហត្ថបាសគតា ហោន្តិ, អថ ‘‘ភក្ខោ នោ លទ្ធោ’’តិ មញ្ញមានា តត្ថ ព្យាវដា វិបរិវត្តិត្វា លោកសន្ធារកឧទកេ បតន្តិ, វាតេ បហរន្តេបិ មធុកផលានិ វិយ ឆិជ្ជិត្វា ឧទកេ បតន្តិ, បតិតមត្តាវ អច្ចន្តខារេ ឧទកេ បិដ្ឋបិណ្ឌិ វិយ វិលីយន្តិ។ អញ្ញេបិ កិរ ភោ សន្តិ សត្តាតិ ភោ យថា មយំ មហាទុក្ខំ អនុភវាម, ឯវំ អញ្ញេបិ កិរ សត្តា ឥទំ ទុក្ខំ អនុភវនត្ថាយ ឥធូបបន្នាតិ តំទិវសំ បស្សន្តិ។ អយំ បន ឱភាសោ ឯកយាគុបានមត្តម្បិ ន តិដ្ឋតិ។ យាវតា និទ្ទាយិត្វា បពុទ្ធោ អារម្មណំ វិភាវេតិ , តត្តកំ កាលំ ហោតិ។ ទីឃភាណកា បន ‘‘អច្ឆរាសង្ឃាតមត្តមេវ វិជ្ជុឱភាសោ វិយ និច្ឆរិត្វា កិំ ឥទន្តិ ភណន្តានំយេវ អន្តរធាយតី’’តិ វទន្តិ។
Yepi tattha sattāti yepi tasmiṃ lokantaramahāniraye sattā upapannā. Kiṃ pana kammaṃ katvā tattha uppajjantīti? Bhāriyaṃ dāruṇaṃ mātāpitūnaṃ dhammikasamaṇabrāhmaṇānañca upari aparādhaṃ, aññañca divase divase pāṇavadhādisāhasikakammaṃ katvā uppajjanti tambapaṇṇidīpe abhayacoranāgacorādayo viya. Tesaṃ attabhāvo tigāvutiko hoti, vaggulīnaṃ viya dīghanakhā honti. Te rukkhe vagguliyo viya nakhehi cakkavāḷapabbatapāde lagganti. Yadā saṃsappantā aññamaññassa hatthapāsagatā honti, atha ‘‘bhakkho no laddho’’ti maññamānā tattha byāvaṭā viparivattitvā lokasandhārakaudake patanti, vāte paharantepi madhukaphalāni viya chijjitvā udake patanti, patitamattāva accantakhāre udake piṭṭhapiṇḍi viya vilīyanti. Aññepi kira bho santi sattāti bho yathā mayaṃ mahādukkhaṃ anubhavāma, evaṃ aññepi kira sattā idaṃ dukkhaṃ anubhavanatthāya idhūpapannāti taṃdivasaṃ passanti. Ayaṃ pana obhāso ekayāgupānamattampi na tiṭṭhati. Yāvatā niddāyitvā pabuddho ārammaṇaṃ vibhāveti , tattakaṃ kālaṃ hoti. Dīghabhāṇakā pana ‘‘accharāsaṅghātamattameva vijjuobhāso viya niccharitvā kiṃ idanti bhaṇantānaṃyeva antaradhāyatī’’ti vadanti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៧. បឋមតថាគតអច្ឆរិយសុត្តំ • 7. Paṭhamatathāgataacchariyasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៧. បឋមតថាគតអច្ឆរិយសុត្តវណ្ណនា • 7. Paṭhamatathāgataacchariyasuttavaṇṇanā
