| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
7. පඨමතථාගතඅච්‌ඡරියසුත්‌තවණ්‌ණනා
7. Paṭhamatathāgataacchariyasuttavaṇṇanā
127. සත්‌තමෙ පාතුභාවාති පාතුභාවෙන. කුච්‌ඡිං ඔක්‌කමතීති එත්‌ථ කුච්‌ඡිං ඔක්‌කන්‌තො හොතීති අත්‌ථො. ඔක්‌කන්‌තෙ හි තස්‌මිං එවං හොති, න ඔක්‌කමමානෙ. අප්‌පමාණොති වුඩ්‌ඪිප්‌පමාණො, විපුලොති අත්‌ථො. උළාරොති තස්‌සෙව වෙවචනං. දෙවානං දෙවානුභාවන්‌ති එත්‌ථ දෙවානං අයමානුභාවො – නිවත්‌ථවත්‌ථස්‌ස පභා ද්‌වාදස යොජනානි ඵරති, තථා සරීරස්‌ස, තථා විමානස්‌ස, තං අතික්‌කමිත්‌වාති අත්‌ථො. ලොකන්‌තරිකාති තිණ්‌ණං තිණ්‌ණං චක්‌කවාළානං අන්‌තරා එකෙකො ලොකන්‌තරිකො හොති, තිණ්‌ණං සකටචක්‌කානං පත්‌තානං වා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤං ආහච්‌ච ඨපිතානං මජ්‌ඣෙ ඔකාසො විය. සො පන ලොකන්‌තරිකනිරයො පරිමාණතො අට්‌ඨයොජනසහස්‌සප්‌පමාණො හොති. අඝාති නිච්‌චවිවටා. අසංවුතාති හෙට්‌ඨාපි අප්‌පතිට්‌ඨා. අන්‌ධකාරාති තමභූතා. අන්‌ධකාරතිමිසාති චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණුප්‌පත්‌තිනිවාරණතො අන්‌ධභාවකරණතිමිසාය සමන්‌නාගතා. තත්‌ථ කිර චක්‌ඛුවිඤ්‌ඤාණං න ජායති. එවංමහිද්‌ධිකානන්‌ති චන්‌දිමසූරියා කිර එකප්‌පහාරෙනෙව තීසු දීපෙසු පඤ්‌ඤායන්‌ති, එවංමහිද්‌ධිකා. එකෙකාය දිසාය නව නව යොජනසතසහස්‌සානි අන්‌ධකාරං විධමිත්‌වා ආලොකං දස්‌සෙන්‌ති, එවංමහානුභාවා. ආභා නානුභොන්‌තීති පභා නප්‌පහොන්‌ති. තෙ කිර චක්‌කවාළපබ්‌බතස්‌ස වෙමජ්‌ඣෙන චරන්‌ති චක්‌කවාළපබ්‌බතඤ්‌ච අතික්‌කමිත්‌වා ලොකන්‌තරනිරයා. තස්‌මා තෙසං තත්‌ථ ආභා නප්‌පහොන්‌ති.
127. Sattame pātubhāvāti pātubhāvena. Kucchiṃ okkamatīti ettha kucchiṃ okkanto hotīti attho. Okkante hi tasmiṃ evaṃ hoti, na okkamamāne. Appamāṇoti vuḍḍhippamāṇo, vipuloti attho. Uḷāroti tasseva vevacanaṃ. Devānaṃ devānubhāvanti ettha devānaṃ ayamānubhāvo – nivatthavatthassa pabhā dvādasa yojanāni pharati, tathā sarīrassa, tathā vimānassa, taṃ atikkamitvāti attho. Lokantarikāti tiṇṇaṃ tiṇṇaṃ cakkavāḷānaṃ antarā ekeko lokantariko hoti, tiṇṇaṃ sakaṭacakkānaṃ pattānaṃ vā aññamaññaṃ āhacca ṭhapitānaṃ majjhe okāso viya. So pana lokantarikanirayo parimāṇato aṭṭhayojanasahassappamāṇo hoti. Aghāti niccavivaṭā. Asaṃvutāti heṭṭhāpi appatiṭṭhā. Andhakārāti tamabhūtā. Andhakāratimisāti cakkhuviññāṇuppattinivāraṇato andhabhāvakaraṇatimisāya samannāgatā. Tattha kira cakkhuviññāṇaṃ na jāyati. Evaṃmahiddhikānanti candimasūriyā kira ekappahāreneva tīsu dīpesu paññāyanti, evaṃmahiddhikā. Ekekāya disāya nava nava yojanasatasahassāni andhakāraṃ vidhamitvā ālokaṃ dassenti, evaṃmahānubhāvā. Ābhā nānubhontīti pabhā nappahonti. Te kira cakkavāḷapabbatassa vemajjhena caranti cakkavāḷapabbatañca atikkamitvā lokantaranirayā. Tasmā tesaṃ tattha ābhā nappahonti.
යෙපි තත්‌ථ සත්‌තාති යෙපි තස්‌මිං ලොකන්‌තරමහානිරයෙ සත්‌තා උපපන්‌නා. කිං පන කම්‌මං කත්‌වා තත්‌ථ උප්‌පජ්‌ජන්‌තීති? භාරියං දාරුණං මාතාපිතූනං ධම්‌මිකසමණබ්‍රාහ්‌මණානඤ්‌ච උපරි අපරාධං, අඤ්‌ඤඤ්‌ච දිවසෙ දිවසෙ පාණවධාදිසාහසිකකම්‌මං කත්‌වා උප්‌පජ්‌ජන්‌ති තම්‌බපණ්‌ණිදීපෙ අභයචොරනාගචොරාදයො විය. තෙසං අත්‌තභාවො තිගාවුතිකො හොති, වග්‌ගුලීනං විය දීඝනඛා හොන්‌ති. තෙ රුක්‌ඛෙ වග්‌ගුලියො විය නඛෙහි චක්‌කවාළපබ්‌බතපාදෙ ලග්‌ගන්‌ති. යදා සංසප්‌පන්‌තා අඤ්‌ඤමඤ්‌ඤස්‌ස හත්‌ථපාසගතා හොන්‌ති, අථ ‘‘භක්‌ඛො නො ලද්‌ධො’’ති මඤ්‌ඤමානා තත්‌ථ බ්‍යාවටා විපරිවත්‌තිත්‌වා ලොකසන්‌ධාරකඋදකෙ පතන්‌ති, වාතෙ පහරන්‌තෙපි මධුකඵලානි විය ඡිජ්‌ජිත්‌වා උදකෙ පතන්‌ති, පතිතමත්‌තාව අච්‌චන්‌තඛාරෙ උදකෙ පිට්‌ඨපිණ්‌ඩි විය විලීයන්‌ති. අඤ්‌ඤෙපි කිර භො සන්‌ති සත්‌තාති භො යථා මයං මහාදුක්‌ඛං අනුභවාම, එවං අඤ්‌ඤෙපි කිර සත්‌තා ඉදං දුක්‌ඛං අනුභවනත්‌ථාය ඉධූපපන්‌නාති තංදිවසං පස්‌සන්‌ති. අයං පන ඔභාසො එකයාගුපානමත්‌තම්‌පි න තිට්‌ඨති. යාවතා නිද්‌දායිත්‌වා පබුද්‌ධො ආරම්‌මණං විභාවෙති , තත්‌තකං කාලං හොති. දීඝභාණකා පන ‘‘අච්‌ඡරාසඞ්‌ඝාතමත්‌තමෙව විජ්‌ජුඔභාසො විය නිච්‌ඡරිත්‌වා කිං ඉදන්‌ති භණන්‌තානංයෙව අන්‌තරධායතී’’ති වදන්‌ති.
Yepi tattha sattāti yepi tasmiṃ lokantaramahāniraye sattā upapannā. Kiṃ pana kammaṃ katvā tattha uppajjantīti? Bhāriyaṃ dāruṇaṃ mātāpitūnaṃ dhammikasamaṇabrāhmaṇānañca upari aparādhaṃ, aññañca divase divase pāṇavadhādisāhasikakammaṃ katvā uppajjanti tambapaṇṇidīpe abhayacoranāgacorādayo viya. Tesaṃ attabhāvo tigāvutiko hoti, vaggulīnaṃ viya dīghanakhā honti. Te rukkhe vagguliyo viya nakhehi cakkavāḷapabbatapāde lagganti. Yadā saṃsappantā aññamaññassa hatthapāsagatā honti, atha ‘‘bhakkho no laddho’’ti maññamānā tattha byāvaṭā viparivattitvā lokasandhārakaudake patanti, vāte paharantepi madhukaphalāni viya chijjitvā udake patanti, patitamattāva accantakhāre udake piṭṭhapiṇḍi viya vilīyanti. Aññepi kira bho santi sattāti bho yathā mayaṃ mahādukkhaṃ anubhavāma, evaṃ aññepi kira sattā idaṃ dukkhaṃ anubhavanatthāya idhūpapannāti taṃdivasaṃ passanti. Ayaṃ pana obhāso ekayāgupānamattampi na tiṭṭhati. Yāvatā niddāyitvā pabuddho ārammaṇaṃ vibhāveti , tattakaṃ kālaṃ hoti. Dīghabhāṇakā pana ‘‘accharāsaṅghātamattameva vijjuobhāso viya niccharitvā kiṃ idanti bhaṇantānaṃyeva antaradhāyatī’’ti vadanti.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya / 7. පඨමතථාගතඅච්‌ඡරියසුත්‌තං • 7. Paṭhamatathāgataacchariyasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 7. පඨමතථාගතඅච්‌ඡරියසුත්‌තවණ්‌ණනා • 7. Paṭhamatathāgataacchariyasuttavaṇṇanā
