Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / అఙ్గుత్తరనికాయ • Aṅguttaranikāya

    ౩. గహపతివగ్గో

    3. Gahapativaggo

    ౧. పఠమఉగ్గసుత్తం

    1. Paṭhamauggasuttaṃ

    ౨౧. ఏకం సమయం భగవా వేసాలియం విహరతి మహావనే కూటాగారసాలాయం . తత్ర ఖో భగవా భిక్ఖూ ఆమన్తేసి ‘‘అట్ఠహి, భిక్ఖవే, అచ్ఛరియేహి అబ్భుతేహి ధమ్మేహి 1 సమన్నాగతం ఉగ్గం గహపతిం వేసాలికం ధారేథా’’తి. ఇదమవోచ భగవా. ఇదం వత్వాన సుగతో ఉట్ఠాయాసనా విహారం పావిసి.

    21. Ekaṃ samayaṃ bhagavā vesāliyaṃ viharati mahāvane kūṭāgārasālāyaṃ . Tatra kho bhagavā bhikkhū āmantesi ‘‘aṭṭhahi, bhikkhave, acchariyehi abbhutehi dhammehi 2 samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ dhārethā’’ti. Idamavoca bhagavā. Idaṃ vatvāna sugato uṭṭhāyāsanā vihāraṃ pāvisi.

    అథ ఖో అఞ్ఞతరో భిక్ఖు పుబ్బణ్హసమయం నివాసేత్వా పత్తచీవరమాదాయ యేన ఉగ్గస్స గహపతినో వేసాలికస్స నివేసనం తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా పఞ్ఞత్తే ఆసనే నిసీది. అథ ఖో ఉగ్గో గహపతి వేసాలికో యేన సో భిక్ఖు తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా తం భిక్ఖుం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నం ఖో ఉగ్గం గహపతిం వేసాలికం సో భిక్ఖు ఏతదవోచ –

    Atha kho aññataro bhikkhu pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya yena uggassa gahapatino vesālikassa nivesanaṃ tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā paññatte āsane nisīdi. Atha kho uggo gahapati vesāliko yena so bhikkhu tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā taṃ bhikkhuṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ so bhikkhu etadavoca –

    ‘‘అట్ఠహి ఖో త్వం, గహపతి, అచ్ఛరియేహి అబ్భుతేహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో భగవతా బ్యాకతో. కతమే తే, గహపతి, అట్ఠ అచ్ఛరియా అబ్భుతా ధమ్మా, యేహి త్వం సమన్నాగతో భగవతా బ్యాకతో’’తి? ‘‘న ఖో అహం, భన్తే, జానామి – కతమేహి అట్ఠహి అచ్ఛరియేహి అబ్భుతేహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో భగవతా బ్యాకతోతి. అపి చ, భన్తే, యే మే అట్ఠ అచ్ఛరియా అబ్భుతా ధమ్మా సంవిజ్జన్తి, తం సుణోహి, సాధుకం మనసి కరోహి; భాసిస్సామీ’’తి. ‘‘ఏవం, గహపతీ’’తి ఖో సో భిక్ఖు ఉగ్గస్స గహపతినో వేసాలికస్స పచ్చస్సోసి. ఉగ్గో గహపతి వేసాలికో ఏతదవోచ – ‘‘యదాహం, భన్తే, భగవన్తం పఠమం దూరతోవ అద్దసం; సహ దస్సనేనేవ మే, భన్తే , భగవతో చిత్తం పసీది. అయం ఖో మే, భన్తే, పఠమో అచ్ఛరియో అబ్భుతో ధమ్మో సంవిజ్జతి’’.

    ‘‘Aṭṭhahi kho tvaṃ, gahapati, acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato. Katame te, gahapati, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā, yehi tvaṃ samannāgato bhagavatā byākato’’ti? ‘‘Na kho ahaṃ, bhante, jānāmi – katamehi aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākatoti. Api ca, bhante, ye me aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti, taṃ suṇohi, sādhukaṃ manasi karohi; bhāsissāmī’’ti. ‘‘Evaṃ, gahapatī’’ti kho so bhikkhu uggassa gahapatino vesālikassa paccassosi. Uggo gahapati vesāliko etadavoca – ‘‘yadāhaṃ, bhante, bhagavantaṃ paṭhamaṃ dūratova addasaṃ; saha dassaneneva me, bhante , bhagavato cittaṃ pasīdi. Ayaṃ kho me, bhante, paṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati’’.

    ‘‘సో ఖో అహం, భన్తే, పసన్నచిత్తో భగవన్తం పయిరుపాసిం. తస్స మే భగవా అనుపుబ్బిం కథం కథేసి , సేయ్యథిదం – దానకథం సీలకథం సగ్గకథం; కామానం ఆదీనవం ఓకారం సంకిలేసం, నేక్ఖమ్మే ఆనిసంసం పకాసేసి. యదా మం భగవా అఞ్ఞాసి కల్లచిత్తం ముదుచిత్తం వినీవరణచిత్తం ఉదగ్గచిత్తం పసన్నచిత్తం, అథ యా బుద్ధానం సాముక్కంసికా ధమ్మదేసనా తం పకాసేసి – దుక్ఖం, సముదయం, నిరోధం, మగ్గం. సేయ్యథాపి నామ సుద్ధం వత్థం అపగతకాళకం సమ్మదేవ రజనం పటిగ్గణ్హేయ్య; ఏవమేవం ఖో మే తస్మింయేవ ఆసనే విరజం వీతమలం ధమ్మచక్ఖుం ఉదపాది – ‘యం కిఞ్చి సముదయధమ్మం, సబ్బం తం నిరోధధమ్మ’న్తి. సో ఖో అహం, భన్తే, దిట్ఠధమ్మో పత్తధమ్మో విదితధమ్మో పరియోగాళ్హధమ్మో తిణ్ణవిచికిచ్ఛో విగతకథంకథో వేసారజ్జప్పత్తో అపరప్పచ్చయో సత్థుసాసనే తత్థేవ బుద్ధఞ్చ ధమ్మఞ్చ సఙ్ఘఞ్చ సరణం అగమాసిం, బ్రహ్మచరియపఞ్చమాని చ సిక్ఖాపదాని సమాదియిం. అయం ఖో మే, భన్తే, దుతియో అచ్ఛరియో అబ్భుతో ధమ్మో సంవిజ్జతి.

    ‘‘So kho ahaṃ, bhante, pasannacitto bhagavantaṃ payirupāsiṃ. Tassa me bhagavā anupubbiṃ kathaṃ kathesi , seyyathidaṃ – dānakathaṃ sīlakathaṃ saggakathaṃ; kāmānaṃ ādīnavaṃ okāraṃ saṃkilesaṃ, nekkhamme ānisaṃsaṃ pakāsesi. Yadā maṃ bhagavā aññāsi kallacittaṃ muducittaṃ vinīvaraṇacittaṃ udaggacittaṃ pasannacittaṃ, atha yā buddhānaṃ sāmukkaṃsikā dhammadesanā taṃ pakāsesi – dukkhaṃ, samudayaṃ, nirodhaṃ, maggaṃ. Seyyathāpi nāma suddhaṃ vatthaṃ apagatakāḷakaṃ sammadeva rajanaṃ paṭiggaṇheyya; evamevaṃ kho me tasmiṃyeva āsane virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’nti. So kho ahaṃ, bhante, diṭṭhadhammo pattadhammo viditadhammo pariyogāḷhadhammo tiṇṇavicikiccho vigatakathaṃkatho vesārajjappatto aparappaccayo satthusāsane tattheva buddhañca dhammañca saṅghañca saraṇaṃ agamāsiṃ, brahmacariyapañcamāni ca sikkhāpadāni samādiyiṃ. Ayaṃ kho me, bhante, dutiyo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

    ‘‘తస్స మయ్హం, భన్తే, చతస్సో కోమారియో పజాపతియో అహేసుం. అథ ఖ్వాహం, భన్తే, యేన తా పజాపతియో తేనుపసఙ్కమిం; ఉపసఙ్కమిత్వా తా పజాపతియో ఏతదవచం – ‘మయా ఖో, భగినియో, బ్రహ్మచరియపఞ్చమాని సిక్ఖాపదాని సమాదిన్నాని 3. యా ఇచ్ఛతి సా ఇధేవ భోగే చ భుఞ్జతు పుఞ్ఞాని చ కరోతు, సకాని వా ఞాతికులాని గచ్ఛతు. హోతి వా పన పురిసాధిప్పాయో, కస్స వో దమ్మీ’తి? ఏవం వుత్తే సా, భన్తే, జేట్ఠా పజాపతి మం ఏతదవోచ – ‘ఇత్థన్నామస్స మం, అయ్యపుత్త, పురిసస్స దేహీ’తి. అథ ఖో అహం, భన్తే, తం పురిసం పక్కోసాపేత్వా వామేన హత్థేన పజాపతిం గహేత్వా దక్ఖిణేన హత్థేన భిఙ్గారం గహేత్వా తస్స పురిసస్స ఓణోజేసిం. కోమారిం ఖో పనాహం, భన్తే, దారం పరిచ్చజన్తో నాభిజానామి చిత్తస్స అఞ్ఞథత్తం. అయం ఖో మే, భన్తే, తతియో అచ్ఛరియో అబ్భుతో ధమ్మో సంవిజ్జతి.

    ‘‘Tassa mayhaṃ, bhante, catasso komāriyo pajāpatiyo ahesuṃ. Atha khvāhaṃ, bhante, yena tā pajāpatiyo tenupasaṅkamiṃ; upasaṅkamitvā tā pajāpatiyo etadavacaṃ – ‘mayā kho, bhaginiyo, brahmacariyapañcamāni sikkhāpadāni samādinnāni 4. Yā icchati sā idheva bhoge ca bhuñjatu puññāni ca karotu, sakāni vā ñātikulāni gacchatu. Hoti vā pana purisādhippāyo, kassa vo dammī’ti? Evaṃ vutte sā, bhante, jeṭṭhā pajāpati maṃ etadavoca – ‘itthannāmassa maṃ, ayyaputta, purisassa dehī’ti. Atha kho ahaṃ, bhante, taṃ purisaṃ pakkosāpetvā vāmena hatthena pajāpatiṃ gahetvā dakkhiṇena hatthena bhiṅgāraṃ gahetvā tassa purisassa oṇojesiṃ. Komāriṃ kho panāhaṃ, bhante, dāraṃ pariccajanto nābhijānāmi cittassa aññathattaṃ. Ayaṃ kho me, bhante, tatiyo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

    ‘‘సంవిజ్జన్తి ఖో పన మే, భన్తే, కులే భోగా. తే చ ఖో అప్పటివిభత్తా సీలవన్తేహి కల్యాణధమ్మేహి. అయం ఖో మే, భన్తే, చతుత్థో అచ్ఛరియో అబ్భుతో ధమ్మో సంవిజ్జతి.

    ‘‘Saṃvijjanti kho pana me, bhante, kule bhogā. Te ca kho appaṭivibhattā sīlavantehi kalyāṇadhammehi. Ayaṃ kho me, bhante, catuttho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

    ‘‘యం ఖో పనాహం, భన్తే, భిక్ఖుం పయిరుపాసామి; సక్కచ్చంయేవ పయిరుపాసామి, నో అసక్కచ్చం. అయం ఖో మే, భన్తే, పఞ్చమో అచ్ఛరియో అబ్భుతో ధమ్మో సంవిజ్జతి.

    ‘‘Yaṃ kho panāhaṃ, bhante, bhikkhuṃ payirupāsāmi; sakkaccaṃyeva payirupāsāmi, no asakkaccaṃ. Ayaṃ kho me, bhante, pañcamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

    ‘‘సో చే, భన్తే, మే ఆయస్మా ధమ్మం దేసేతి; సక్కచ్చంయేవ సుణోమి, నో అసక్కచ్చం. నో చే మే సో ఆయస్మా ధమ్మం దేసేతి, అహమస్స ధమ్మం దేసేమి. అయం ఖో మే, భన్తే ఛట్ఠో అచ్ఛరియో అబ్భుతో ధమ్మో సంవిజ్జతి.

    ‘‘So ce, bhante, me āyasmā dhammaṃ deseti; sakkaccaṃyeva suṇomi, no asakkaccaṃ. No ce me so āyasmā dhammaṃ deseti, ahamassa dhammaṃ desemi. Ayaṃ kho me, bhante chaṭṭho acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

    ‘‘అనచ్ఛరియం ఖో పన మం, భన్తే, దేవతా ఉపసఙ్కమిత్వా ఆరోచేన్తి – ‘స్వాక్ఖాతో, గహపతి, భగవతా ధమ్మో’తి. ఏవం వుత్తే అహం, భన్తే, తా దేవతా ఏవం వదామి – ‘వదేయ్యాథ వా ఏవం ఖో తుమ్హే దేవతా నో వా వదేయ్యాథ, అథ ఖో స్వాక్ఖాతో భగవతా ధమ్మో’తి. న ఖో పనాహం, భన్తే, అభిజానామి తతోనిదానం చిత్తస్స ఉన్నతిం 5 – ‘మం వా దేవతా ఉపసఙ్కమన్తి, అహం వా దేవతాహి సద్ధిం సల్లపామీ’తి. అయం ఖో మే, భన్తే, సత్తమో అచ్ఛరియో అబ్భుతో ధమ్మో సంవిజ్జతి.

    ‘‘Anacchariyaṃ kho pana maṃ, bhante, devatā upasaṅkamitvā ārocenti – ‘svākkhāto, gahapati, bhagavatā dhammo’ti. Evaṃ vutte ahaṃ, bhante, tā devatā evaṃ vadāmi – ‘vadeyyātha vā evaṃ kho tumhe devatā no vā vadeyyātha, atha kho svākkhāto bhagavatā dhammo’ti. Na kho panāhaṃ, bhante, abhijānāmi tatonidānaṃ cittassa unnatiṃ 6 – ‘maṃ vā devatā upasaṅkamanti, ahaṃ vā devatāhi saddhiṃ sallapāmī’ti. Ayaṃ kho me, bhante, sattamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati.

    ‘‘యానిమాని, భన్తే, భగవతా దేసితాని పఞ్చోరమ్భాగియాని సంయోజనాని, నాహం తేసం కిఞ్చి అత్తని అప్పహీనం సమనుపస్సామి. అయం ఖో మే, భన్తే, అట్ఠమో అచ్ఛరియో అబ్భుతో ధమ్మో సంవిజ్జతి. ఇమే ఖో మే, భన్తే, అట్ఠ అచ్ఛరియా అబ్భుతా ధమ్మా సంవిజ్జన్తి. న చ ఖో అహం జానామి – కతమేహి చాహం 7 అట్ఠహి అచ్ఛరియేహి అబ్భుతేహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో భగవతా బ్యాకతో’’తి.

    ‘‘Yānimāni, bhante, bhagavatā desitāni pañcorambhāgiyāni saṃyojanāni, nāhaṃ tesaṃ kiñci attani appahīnaṃ samanupassāmi. Ayaṃ kho me, bhante, aṭṭhamo acchariyo abbhuto dhammo saṃvijjati. Ime kho me, bhante, aṭṭha acchariyā abbhutā dhammā saṃvijjanti. Na ca kho ahaṃ jānāmi – katamehi cāhaṃ 8 aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato bhagavatā byākato’’ti.

    అథ ఖో సో భిక్ఖు ఉగ్గస్స గహపతినో వేసాలికస్స నివేసనే పిణ్డపాతం గహేత్వా ఉట్ఠాయాసనా పక్కామి. అథ ఖో సో భిక్ఖు పచ్ఛాభత్తం పిణ్డపాతపటిక్కన్తో యేన భగవా తేనుపసఙ్కమి; ఉపసఙ్కమిత్వా భగవన్తం అభివాదేత్వా ఏకమన్తం నిసీది. ఏకమన్తం నిసిన్నో ఖో సో భిక్ఖు యావతకో అహోసి ఉగ్గేన గహపతినా వేసాలికేన సద్ధిం కథాసల్లాపో, తం సబ్బం భగవతో ఆరోచేసి.

    Atha kho so bhikkhu uggassa gahapatino vesālikassa nivesane piṇḍapātaṃ gahetvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. Atha kho so bhikkhu pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu yāvatako ahosi uggena gahapatinā vesālikena saddhiṃ kathāsallāpo, taṃ sabbaṃ bhagavato ārocesi.

    ‘‘సాధు సాధు, భిక్ఖు! యథా తం ఉగ్గో గహపతి వేసాలికో సమ్మా బ్యాకరమానో బ్యాకరేయ్య, ఇమేహేవ ఖో, భిక్ఖు, అట్ఠహి అచ్ఛరియేహి అబ్భుతేహి ధమ్మేహి సమన్నాగతో ఉగ్గో గహపతి వేసాలికో మయా బ్యాకతో. ఇమేహి చ పన, భిక్ఖు, అట్ఠహి అచ్ఛరియేహి అబ్భుతేహి ధమ్మేహి సమన్నాగతం ఉగ్గం గహపతిం వేసాలికం ధారేహీ’’తి. పఠమం.

    ‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu! Yathā taṃ uggo gahapati vesāliko sammā byākaramāno byākareyya, imeheva kho, bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgato uggo gahapati vesāliko mayā byākato. Imehi ca pana, bhikkhu, aṭṭhahi acchariyehi abbhutehi dhammehi samannāgataṃ uggaṃ gahapatiṃ vesālikaṃ dhārehī’’ti. Paṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. అబ్భుతధమ్మేహి (స్యా॰ క॰)
    2. abbhutadhammehi (syā. ka.)
    3. సమాదిణ్ణాని (సీ॰ క॰)
    4. samādiṇṇāni (sī. ka.)
    5. ఉణ్ణతిం (క॰) ధ॰ స॰ ౧౧౨౧; విభ॰ ౮౪౩, ౮౪౫ పస్సితబ్బం
    6. uṇṇatiṃ (ka.) dha. sa. 1121; vibha. 843, 845 passitabbaṃ
    7. కతమేహిపహం (సీ॰), కతమేహిపాహం (పీ॰ క॰)
    8. katamehipahaṃ (sī.), katamehipāhaṃ (pī. ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (అట్ఠకథా) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ౧. పఠమఉగ్గసుత్తవణ్ణనా • 1. Paṭhamauggasuttavaṇṇanā

    టీకా • Tīkā / సుత్తపిటక (టీకా) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / అఙ్గుత్తరనికాయ (టీకా) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ౧-౭. పఠమఉగ్గసుత్తాదివణ్ణనా • 1-7. Paṭhamauggasuttādivaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact