Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय (अट्ठकथा) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
३. गहपतिवग्गो
3. Gahapativaggo
१. पठमउग्गसुत्तवण्णना
1. Paṭhamauggasuttavaṇṇanā
२१. ततियस्स पठमे पञ्ञत्ते आसने निसीदीति तस्स किर घरे पञ्चन्नं भिक्खुसतानं पञ्च आसनसतानि निच्चं पञ्ञत्तानेव होन्ति, तेसु अञ्ञतरस्मिं आसने निसीदि। तं सुणाहीति ते सुणाहि, तं वा अट्ठविधं अच्छरियधम्मं सुणाहि। चित्तं पसीदीति ‘‘बुद्धो नु खो न बुद्धो नु खो’’ति वितक्कमत्तम्पि न उप्पज्जि, अयमेव बुद्धोति चित्तुप्पादो पसन्नो अनाविलो अहोसि। सकानि वा ञातिकुलानीति अत्तनो यापनमत्तं धनं गहेत्वा ञातिघरानि गच्छतु। कस्स वो दम्मीति कतरपुरिसस्स तुम्हे ददामि, आरोचेथ मे अत्तनो अधिप्पायं। अप्पटिविभत्ताति ‘‘एत्तकं दस्सामि एत्तकं न दस्सामि, इदं दस्सामि इदं न दस्सामी’’ति चित्तं उप्पादेन्तेन हि पटिविभत्ता नाम होति, मय्हं पन न एवं। अथ खो सङ्घिका विय गणसन्तका विय च सीलवन्तेहि सद्धिं साधारणायेव। सक्कच्चंयेव पयिरुपासामीति सहत्था उपट्ठहामि, चित्तीकारेन उपसङ्कमामि।
21. Tatiyassa paṭhame paññatte āsane nisīdīti tassa kira ghare pañcannaṃ bhikkhusatānaṃ pañca āsanasatāni niccaṃ paññattāneva honti, tesu aññatarasmiṃ āsane nisīdi. Taṃ suṇāhīti te suṇāhi, taṃ vā aṭṭhavidhaṃ acchariyadhammaṃ suṇāhi. Cittaṃ pasīdīti ‘‘buddho nu kho na buddho nu kho’’ti vitakkamattampi na uppajji, ayameva buddhoti cittuppādo pasanno anāvilo ahosi. Sakāni vā ñātikulānīti attano yāpanamattaṃ dhanaṃ gahetvā ñātigharāni gacchatu. Kassa vo dammīti katarapurisassa tumhe dadāmi, ārocetha me attano adhippāyaṃ. Appaṭivibhattāti ‘‘ettakaṃ dassāmi ettakaṃ na dassāmi, idaṃ dassāmi idaṃ na dassāmī’’ti cittaṃ uppādentena hi paṭivibhattā nāma hoti, mayhaṃ pana na evaṃ. Atha kho saṅghikā viya gaṇasantakā viya ca sīlavantehi saddhiṃ sādhāraṇāyeva. Sakkaccaṃyeva payirupāsāmīti sahatthā upaṭṭhahāmi, cittīkārena upasaṅkamāmi.
अनच्छरियं खो पन मं, भन्तेति, भन्ते, यं मं देवता उपसङ्कमित्वा एवं आरोचेन्ति, इदं न अच्छरियं। यं पनाहं ततोनिदानं चित्तस्स उण्णतिं नाभिजानामि, तं एव अच्छरियन्ति वदति। साधु साधु, भिक्खूति एत्थ किञ्चापि भिक्खुं आमन्तेति, उपासकस्सेव पन वेय्याकरणसम्पहंसने एस साधुकारोति वेदितब्बो।
Anacchariyaṃ kho pana maṃ, bhanteti, bhante, yaṃ maṃ devatā upasaṅkamitvā evaṃ ārocenti, idaṃ na acchariyaṃ. Yaṃ panāhaṃ tatonidānaṃ cittassa uṇṇatiṃ nābhijānāmi, taṃ eva acchariyanti vadati. Sādhu sādhu, bhikkhūti ettha kiñcāpi bhikkhuṃ āmanteti, upāsakasseva pana veyyākaraṇasampahaṃsane esa sādhukāroti veditabbo.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / अङ्गुत्तरनिकाय • Aṅguttaranikāya / १. पठमउग्गसुत्तं • 1. Paṭhamauggasuttaṃ
टीका • Tīkā / सुत्तपिटक (टीका) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / अङ्गुत्तरनिकाय (टीका) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / १-७. पठमउग्गसुत्तादिवण्णना • 1-7. Paṭhamauggasuttādivaṇṇanā