Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
8. පඨමඋපක්ඛටසික්ඛාපදවණ්ණනා
8. Paṭhamaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā
528-531. අට්ඨමෙ යො කත්තාති දායකං සන්ධාය වුත්තං. පටො එව පටකො. ‘‘අප්පග්ඝං චෙතාපෙතී’’ති ඉදං නිස්සග්ගියපාචිත්තියා අනාපත්තිං සන්ධාය වුත්තං, විඤ්ඤත්තිපච්චයා පන දුක්කටමෙව. ‘‘පුබ්බෙ අප්පවාරිතො’’ති හි සුත්තෙ විඤ්ඤත්තිකාරණං වුත්තං. මාතිකාට්ඨකථායම්පි ‘‘චීවරෙ භිය්යොකම්යතා, අඤ්ඤාතකවිඤ්ඤත්ති, තාය ච පටිලාභොති ඉමානෙත්ථ තීණි අඞ්ගානී’’ති (කඞ්ඛා. අට්ඨ. උපක්ඛටසික්ඛාපද) අඤ්ඤාතකවිඤ්ඤත්තිතා පකාසිතා, කෙචි පන ‘‘දායකෙන දාතුකාමොම්හීති අත්තනො සන්තිකෙ අවුත්තෙපි යදග්ඝනකං සො දාතුකාමො, තදග්ඝනකං ආහරාපෙතුං වට්ටති එවා’’ති වදන්ති, තං රාජසික්ඛාපදට්ඨකථායපි න සමෙති, දූතෙන වා දායකෙන වා ‘‘ආයස්මන්තං උද්දිස්ස චීවරචෙතාපන්නං ආභත’’න්ති ආරොචිතෙපි මුඛවෙවටියකප්පියකාරකාදීනං සන්තිකා ආහරාපනස්ස තත්ථ පටික්ඛිත්තත්තා. වුත්තඤ්හි තත්ථ ‘‘ඉමෙ ද්වෙ අනිද්දිට්ඨකප්පියකාරකා නාම, එතෙසු අඤ්ඤාතකඅප්පවාරිතෙසු විය පටිපජ්ජිතබ්බං…පෙ.… න කිඤ්චි වත්තබ්බා. දෙසනාමත්තමෙව චෙතං ‘දූතෙන චීවරචෙතාපන්නං පහිණෙය්යා’ති සයං ආහරිත්වාපි පිණ්ඩපාතාදීනං අත්ථාය දදන්තෙසුපි එසෙව නයො’’ති. මුඛවෙවටියකප්පියකාරකාදයො හි දායකෙන පරිච්චත්තෙපි වත්ථුම්හි ‘‘අසුකස්ස සන්තිකෙ චීවරපිණ්ඩපාතාදිං ගණ්හථා’’ති අනිද්දිට්ඨත්තා එව ‘‘න කිඤ්චි වත්තබ්බා’’ති වුත්තං, න පන තස්ස වත්ථුනො මුඛවෙවටියාදීනං සන්තකත්තා, තස්මා ඉධාපි දායකෙන වා දූතෙන වා ‘‘යං ඉච්ඡථ, තං වදථා’’ති අප්පවාරිතස්ස වදතො දුක්කටමෙව. අග්ඝවඩ්ඪනකන්ති චීවරෙ අග්ඝවඩ්ඪනකං නිස්සාය පවත්තං ඉදං සික්ඛාපදං, න පිණ්ඩපාතාදීසු තෙසු අග්ඝවඩ්ඪනස්ස දුක්කටමත්තත්තා, පණීතපිණ්ඩපාතෙ සුද්ධිකපාචිත්තියත්තා චාති ගහෙතබ්බං. තෙනෙව ‘‘චීවරෙ භිය්යොකම්යතා’’ති අඞ්ගං වුත්තං.
528-531. Aṭṭhame yo kattāti dāyakaṃ sandhāya vuttaṃ. Paṭo eva paṭako. ‘‘Appagghaṃ cetāpetī’’ti idaṃ nissaggiyapācittiyā anāpattiṃ sandhāya vuttaṃ, viññattipaccayā pana dukkaṭameva. ‘‘Pubbe appavārito’’ti hi sutte viññattikāraṇaṃ vuttaṃ. Mātikāṭṭhakathāyampi ‘‘cīvare bhiyyokamyatā, aññātakaviññatti, tāya ca paṭilābhoti imānettha tīṇi aṅgānī’’ti (kaṅkhā. aṭṭha. upakkhaṭasikkhāpada) aññātakaviññattitā pakāsitā, keci pana ‘‘dāyakena dātukāmomhīti attano santike avuttepi yadagghanakaṃ so dātukāmo, tadagghanakaṃ āharāpetuṃ vaṭṭati evā’’ti vadanti, taṃ rājasikkhāpadaṭṭhakathāyapi na sameti, dūtena vā dāyakena vā ‘‘āyasmantaṃ uddissa cīvaracetāpannaṃ ābhata’’nti ārocitepi mukhavevaṭiyakappiyakārakādīnaṃ santikā āharāpanassa tattha paṭikkhittattā. Vuttañhi tattha ‘‘ime dve aniddiṭṭhakappiyakārakā nāma, etesu aññātakaappavāritesu viya paṭipajjitabbaṃ…pe… na kiñci vattabbā. Desanāmattameva cetaṃ ‘dūtena cīvaracetāpannaṃ pahiṇeyyā’ti sayaṃ āharitvāpi piṇḍapātādīnaṃ atthāya dadantesupi eseva nayo’’ti. Mukhavevaṭiyakappiyakārakādayo hi dāyakena pariccattepi vatthumhi ‘‘asukassa santike cīvarapiṇḍapātādiṃ gaṇhathā’’ti aniddiṭṭhattā eva ‘‘na kiñci vattabbā’’ti vuttaṃ, na pana tassa vatthuno mukhavevaṭiyādīnaṃ santakattā, tasmā idhāpi dāyakena vā dūtena vā ‘‘yaṃ icchatha, taṃ vadathā’’ti appavāritassa vadato dukkaṭameva. Agghavaḍḍhanakanti cīvare agghavaḍḍhanakaṃ nissāya pavattaṃ idaṃ sikkhāpadaṃ, na piṇḍapātādīsu tesu agghavaḍḍhanassa dukkaṭamattattā, paṇītapiṇḍapāte suddhikapācittiyattā cāti gahetabbaṃ. Teneva ‘‘cīvare bhiyyokamyatā’’ti aṅgaṃ vuttaṃ.
පඨමඋපක්ඛටසික්ඛාපදවණ්ණනා නිට්ඨිතා.
Paṭhamaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / මහාවිභඞ්ග • Mahāvibhaṅga / 8. උපක්ඛටසික්ඛාපදං • 8. Upakkhaṭasikkhāpadaṃ
අට්ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවිභඞ්ග-අට්ඨකථා • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / 8. පඨමඋපක්ඛටසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Paṭhamaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / 8. පඨමඋපක්ඛටසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Paṭhamaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / 8. පඨමඋපක්ඛටසික්ඛාපදවණ්ණනා • 8. Paṭhamaupakkhaṭasikkhāpadavaṇṇanā