Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮಾನವತ್ಥು-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā

    ೪. ಪಠಮಉಪಸ್ಸಯದಾಯಕವಿಮಾನವಣ್ಣನಾ

    4. Paṭhamaupassayadāyakavimānavaṇṇanā

    ಚನ್ದೋ ಯಥಾ ವಿಗತವಲಾಹಕೇ ನಭೇತಿ ಉಪಸ್ಸಯದಾಯಕವಿಮಾನಂ। ತಸ್ಸ ಕಾ ಉಪ್ಪತ್ತಿ? ಭಗವಾ ರಾಜಗಹೇ ವಿಹರತಿ ವೇಳುವನೇ। ತೇನ ಸಮಯೇನ ಅಞ್ಞತರೋ ಭಿಕ್ಖು ಗಾಮಕಾವಾಸೇ ವಸ್ಸಂ ವಸಿತ್ವಾ ವುತ್ಥವಸ್ಸೋ ಪವಾರೇತ್ವಾ ಭಗವನ್ತಂ ವನ್ದಿತುಂ ರಾಜಗಹಂ ಗಚ್ಛನ್ತೋ ಅನ್ತರಾಮಗ್ಗೇ ಸಾಯಂ ಅಞ್ಞತರಂ ಗಾಮಂ ಪವಿಸಿತ್ವಾ ವಸನಟ್ಠಾನಂ ಪರಿಯೇಸನ್ತೋ ಅಞ್ಞತರಂ ಉಪಾಸಕಂ ದಿಸ್ವಾ ಪುಚ್ಛಿ – ‘‘ಉಪಾಸಕ, ಇಮಸ್ಮಿಂ ಗಾಮೇ ಅತ್ಥಿ ಕಿಞ್ಚಿ ಪಬ್ಬಜಿತಾನಂ ವಸನಯೋಗ್ಗಟ್ಠಾನ’’ನ್ತಿ। ಉಪಾಸಕೋ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತೋ ಗೇಹಂ ಗನ್ತ್ವಾ ಭರಿಯಾಯ ಸದ್ಧಿಂ ಮನ್ತೇತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸ ವಸನಯೋಗ್ಗಂ ಠಾನಂ ಪರಿಚ್ಛಿನ್ದಿತ್ವಾ ತತ್ಥ ಆಸನಂ ಪಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಪಾದೋದಕಂ ಪಾದಪೀಠಂ ಉಪಟ್ಠಪೇತ್ವಾ ಥೇರಂ ಪವೇಸೇತ್ವಾ ತಸ್ಮಿಂ ಪಾದೇ ಧೋವನ್ತೇ ಪದೀಪಂ ಉಜ್ಜಾಲೇತ್ವಾ ಮಞ್ಚೇ ಪಚ್ಚತ್ಥರಣಾನಿ ಪಞ್ಞಾಪೇತ್ವಾ ಅದಾಸಿ। ಸ್ವಾತನಾಯ ಚ ನಿಮನ್ತೇತ್ವಾ ಥೇರಸ್ಸ ದುತಿಯದಿವಸೇ ಭೋಜೇತ್ವಾ ಪಾನಕತ್ಥಾಯ ಗುಳಪಿಣ್ಡಞ್ಚ ದತ್ವಾ ಥೇರಂ ಗಚ್ಛನ್ತಂ ಅನುಗನ್ತ್ವಾ ನಿವತ್ತಿ। ಸೋ ಅಪರೇನ ಸಮಯೇನ ಸಹ ಭರಿಯಾಯ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾ ತಾವತಿಂಸಭವನೇ ದ್ವಾದಸಯೋಜನಿಕೇ ಕನಕವಿಮಾನೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ತಂ ಆಯಸ್ಮಾ ಮಹಾಮೋಗ್ಗಲ್ಲಾನೋ ದ್ವೀಹಿ ಗಾಥಾಹಿ ಪಟಿಪುಚ್ಛಿ –

    Cando yathā vigatavalāhake nabheti upassayadāyakavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane. Tena samayena aññataro bhikkhu gāmakāvāse vassaṃ vasitvā vutthavasso pavāretvā bhagavantaṃ vandituṃ rājagahaṃ gacchanto antarāmagge sāyaṃ aññataraṃ gāmaṃ pavisitvā vasanaṭṭhānaṃ pariyesanto aññataraṃ upāsakaṃ disvā pucchi – ‘‘upāsaka, imasmiṃ gāme atthi kiñci pabbajitānaṃ vasanayoggaṭṭhāna’’nti. Upāsako pasannacitto gehaṃ gantvā bhariyāya saddhiṃ mantetvā therassa vasanayoggaṃ ṭhānaṃ paricchinditvā tattha āsanaṃ paññāpetvā pādodakaṃ pādapīṭhaṃ upaṭṭhapetvā theraṃ pavesetvā tasmiṃ pāde dhovante padīpaṃ ujjāletvā mañce paccattharaṇāni paññāpetvā adāsi. Svātanāya ca nimantetvā therassa dutiyadivase bhojetvā pānakatthāya guḷapiṇḍañca datvā theraṃ gacchantaṃ anugantvā nivatti. So aparena samayena saha bhariyāya kālaṃ katvā tāvatiṃsabhavane dvādasayojanike kanakavimāne nibbatti. Taṃ āyasmā mahāmoggallāno dvīhi gāthāhi paṭipucchi –

    ೧೦೬೯.

    1069.

    ‘‘ಚನ್ದೋ ಯಥಾ ವಿಗತವಲಾಹಕೇ ನಭೇ, ಓಭಾಸಯಂ ಗಚ್ಛತಿ ಅನ್ತಲಿಕ್ಖೇ।

    ‘‘Cando yathā vigatavalāhake nabhe, obhāsayaṃ gacchati antalikkhe;

    ತಥೂಪಮಂ ತುಯ್ಹಮಿದಂ ವಿಮಾನಂ, ಓಭಾಸಯಂ ತಿಟ್ಠತಿ ಅನ್ತಲಿಕ್ಖೇ॥

    Tathūpamaṃ tuyhamidaṃ vimānaṃ, obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe.

    ೧೦೭೦.

    1070.

    ‘‘ದೇವಿದ್ಧಿಪತ್ತೋಸಿ ಮಹಾನುಭಾವೋ, ಮನುಸ್ಸಭೂತೋ ಕಿಮಕಾಸಿ ಪುಞ್ಞಂ।

    ‘‘Deviddhipattosi mahānubhāvo, manussabhūto kimakāsi puññaṃ;

    ಕೇನಾಸಿ ಏವಂ ಜಲಿತಾನುಭಾವೋ, ವಣ್ಣೋ ಚ ತೇ ಸಬ್ಬದಿಸಾ ಪಭಾಸತೀ’’ತಿ॥

    Kenāsi evaṃ jalitānubhāvo, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.

    ಸೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಇಮಾಹಿ ಗಾಥಾಹಿ ಬ್ಯಾಕಾಸಿ –

    So devaputto imāhi gāthāhi byākāsi –

    ೧೦೭೧.

    1071.

    ‘‘ಸೋ ದೇವಪುತ್ತೋ ಅತ್ತಮನೋ…ಪೇ॰… ಯಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸಿದಂ ಫಲಂ’’॥

    ‘‘So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.

    ೧೦೭೨.

    1072.

    ‘‘ಅಹಞ್ಚ ಭರಿಯಾ ಚ ಮನುಸ್ಸಲೋಕೇ, ಉಪಸ್ಸಯಂ ಅರಹತೋ ಅದಮ್ಹ।

    ‘‘Ahañca bhariyā ca manussaloke, upassayaṃ arahato adamha;

    ಅನ್ನಞ್ಚ ಪಾನಞ್ಚ ಪಸನ್ನಚಿತ್ತಾ, ಸಕ್ಕಚ್ಚ ದಾನಂ ವಿಪುಲಂ ಅದಮ್ಹ॥

    Annañca pānañca pasannacittā, sakkacca dānaṃ vipulaṃ adamha.

    ೧೦೭೩.

    1073.

    ‘‘ತೇನ ಮೇತಾದಿಸೋ ವಣ್ಣೋ…ಪೇ॰… ವಣ್ಣೋ ಚ ಮೇ ಸಬ್ಬದಿಸಾ ಪಭಾಸತೀ’’ತಿ॥

    ‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe… vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.

    ತತ್ಥ ಗಾಥಾಸು ಯಂ ವತ್ತಬ್ಬಂ, ತಂ ಹೇಟ್ಠಾ ವುತ್ತನಯಮೇವ।

    Tattha gāthāsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā vuttanayameva;

    ಪಠಮಉಪಸ್ಸಯದಾಯಕವಿಮಾನವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।

    Paṭhamaupassayadāyakavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ • Khuddakanikāya / ವಿಮಾನವತ್ಥುಪಾಳಿ • Vimānavatthupāḷi / ೪. ಪಠಮಉಪಸ್ಸಯದಾಯಕವಿಮಾನವತ್ಥು • 4. Paṭhamaupassayadāyakavimānavatthu


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact