Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā

    ੪. ਪਠਮਉਪਸ੍ਸਯਦਾਯਕવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ

    4. Paṭhamaupassayadāyakavimānavaṇṇanā

    ਚਨ੍ਦੋ ਯਥਾ વਿਗਤવਲਾਹਕੇ ਨਭੇਤਿ ਉਪਸ੍ਸਯਦਾਯਕવਿਮਾਨਂ। ਤਸ੍ਸ ਕਾ ਉਪ੍ਪਤ੍ਤਿ? ਭਗવਾ ਰਾਜਗਹੇ વਿਹਰਤਿ વੇਲ਼ੁવਨੇ। ਤੇਨ ਸਮਯੇਨ ਅਞ੍ਞਤਰੋ ਭਿਕ੍ਖੁ ਗਾਮਕਾવਾਸੇ વਸ੍ਸਂ વਸਿਤ੍વਾ વੁਤ੍ਥવਸ੍ਸੋ ਪવਾਰੇਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ વਨ੍ਦਿਤੁਂ ਰਾਜਗਹਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੋ ਅਨ੍ਤਰਾਮਗ੍ਗੇ ਸਾਯਂ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਗਾਮਂ ਪવਿਸਿਤ੍વਾ વਸਨਟ੍ਠਾਨਂ ਪਰਿਯੇਸਨ੍ਤੋ ਅਞ੍ਞਤਰਂ ਉਪਾਸਕਂ ਦਿਸ੍વਾ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਉਪਾਸਕ, ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇ ਅਤ੍ਥਿ ਕਿਞ੍ਚਿ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾਨਂ વਸਨਯੋਗ੍ਗਟ੍ਠਾਨ’’ਨ੍ਤਿ। ਉਪਾਸਕੋ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤੋ ਗੇਹਂ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਭਰਿਯਾਯ ਸਦ੍ਧਿਂ ਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਥੇਰਸ੍ਸ વਸਨਯੋਗ੍ਗਂ ਠਾਨਂ ਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਦਿਤ੍વਾ ਤਤ੍ਥ ਆਸਨਂ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਪਾਦੋਦਕਂ ਪਾਦਪੀਠਂ ਉਪਟ੍ਠਪੇਤ੍વਾ ਥੇਰਂ ਪવੇਸੇਤ੍વਾ ਤਸ੍ਮਿਂ ਪਾਦੇ ਧੋવਨ੍ਤੇ ਪਦੀਪਂ ਉਜ੍ਜਾਲੇਤ੍વਾ ਮਞ੍ਚੇ ਪਚ੍ਚਤ੍ਥਰਣਾਨਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤ੍વਾ ਅਦਾਸਿ। ਸ੍વਾਤਨਾਯ ਚ ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਥੇਰਸ੍ਸ ਦੁਤਿਯਦਿવਸੇ ਭੋਜੇਤ੍વਾ ਪਾਨਕਤ੍ਥਾਯ ਗੁਲ਼ਪਿਣ੍ਡਞ੍ਚ ਦਤ੍વਾ ਥੇਰਂ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਂ ਅਨੁਗਨ੍ਤ੍વਾ ਨਿવਤ੍ਤਿ। ਸੋ ਅਪਰੇਨ ਸਮਯੇਨ ਸਹ ਭਰਿਯਾਯ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾ ਤਾવਤਿਂਸਭવਨੇ ਦ੍વਾਦਸਯੋਜਨਿਕੇ ਕਨਕવਿਮਾਨੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਤਂ ਆਯਸ੍ਮਾ ਮਹਾਮੋਗ੍ਗਲ੍ਲਾਨੋ ਦ੍વੀਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਪਟਿਪੁਚ੍ਛਿ –

    Cando yathā vigatavalāhake nabheti upassayadāyakavimānaṃ. Tassa kā uppatti? Bhagavā rājagahe viharati veḷuvane. Tena samayena aññataro bhikkhu gāmakāvāse vassaṃ vasitvā vutthavasso pavāretvā bhagavantaṃ vandituṃ rājagahaṃ gacchanto antarāmagge sāyaṃ aññataraṃ gāmaṃ pavisitvā vasanaṭṭhānaṃ pariyesanto aññataraṃ upāsakaṃ disvā pucchi – ‘‘upāsaka, imasmiṃ gāme atthi kiñci pabbajitānaṃ vasanayoggaṭṭhāna’’nti. Upāsako pasannacitto gehaṃ gantvā bhariyāya saddhiṃ mantetvā therassa vasanayoggaṃ ṭhānaṃ paricchinditvā tattha āsanaṃ paññāpetvā pādodakaṃ pādapīṭhaṃ upaṭṭhapetvā theraṃ pavesetvā tasmiṃ pāde dhovante padīpaṃ ujjāletvā mañce paccattharaṇāni paññāpetvā adāsi. Svātanāya ca nimantetvā therassa dutiyadivase bhojetvā pānakatthāya guḷapiṇḍañca datvā theraṃ gacchantaṃ anugantvā nivatti. So aparena samayena saha bhariyāya kālaṃ katvā tāvatiṃsabhavane dvādasayojanike kanakavimāne nibbatti. Taṃ āyasmā mahāmoggallāno dvīhi gāthāhi paṭipucchi –

    ੧੦੬੯.

    1069.

    ‘‘ਚਨ੍ਦੋ ਯਥਾ વਿਗਤવਲਾਹਕੇ ਨਭੇ, ਓਭਾਸਯਂ ਗਚ੍ਛਤਿ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ।

    ‘‘Cando yathā vigatavalāhake nabhe, obhāsayaṃ gacchati antalikkhe;

    ਤਥੂਪਮਂ ਤੁਯ੍ਹਮਿਦਂ વਿਮਾਨਂ, ਓਭਾਸਯਂ ਤਿਟ੍ਠਤਿ ਅਨ੍ਤਲਿਕ੍ਖੇ॥

    Tathūpamaṃ tuyhamidaṃ vimānaṃ, obhāsayaṃ tiṭṭhati antalikkhe.

    ੧੦੭੦.

    1070.

    ‘‘ਦੇવਿਦ੍ਧਿਪਤ੍ਤੋਸਿ ਮਹਾਨੁਭਾવੋ, ਮਨੁਸ੍ਸਭੂਤੋ ਕਿਮਕਾਸਿ ਪੁਞ੍ਞਂ।

    ‘‘Deviddhipattosi mahānubhāvo, manussabhūto kimakāsi puññaṃ;

    ਕੇਨਾਸਿ ਏવਂ ਜਲਿਤਾਨੁਭਾવੋ, વਣ੍ਣੋ ਚ ਤੇ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ ਪਭਾਸਤੀ’’ਤਿ॥

    Kenāsi evaṃ jalitānubhāvo, vaṇṇo ca te sabbadisā pabhāsatī’’ti.

    ਸੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਇਮਾਹਿ ਗਾਥਾਹਿ ਬ੍ਯਾਕਾਸਿ –

    So devaputto imāhi gāthāhi byākāsi –

    ੧੦੭੧.

    1071.

    ‘‘ਸੋ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੋ ਅਤ੍ਤਮਨੋ…ਪੇ॰… ਯਸ੍ਸ ਕਮ੍ਮਸ੍ਸਿਦਂ ਫਲਂ’’॥

    ‘‘So devaputto attamano…pe… yassa kammassidaṃ phalaṃ’’.

    ੧੦੭੨.

    1072.

    ‘‘ਅਹਞ੍ਚ ਭਰਿਯਾ ਚ ਮਨੁਸ੍ਸਲੋਕੇ, ਉਪਸ੍ਸਯਂ ਅਰਹਤੋ ਅਦਮ੍ਹ।

    ‘‘Ahañca bhariyā ca manussaloke, upassayaṃ arahato adamha;

    ਅਨ੍ਨਞ੍ਚ ਪਾਨਞ੍ਚ ਪਸਨ੍ਨਚਿਤ੍ਤਾ, ਸਕ੍ਕਚ੍ਚ ਦਾਨਂ વਿਪੁਲਂ ਅਦਮ੍ਹ॥

    Annañca pānañca pasannacittā, sakkacca dānaṃ vipulaṃ adamha.

    ੧੦੭੩.

    1073.

    ‘‘ਤੇਨ ਮੇਤਾਦਿਸੋ વਣ੍ਣੋ…ਪੇ॰… વਣ੍ਣੋ ਚ ਮੇ ਸਬ੍ਬਦਿਸਾ ਪਭਾਸਤੀ’’ਤਿ॥

    ‘‘Tena metādiso vaṇṇo…pe… vaṇṇo ca me sabbadisā pabhāsatī’’ti.

    ਤਤ੍ਥ ਗਾਥਾਸੁ ਯਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ, ਤਂ ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਨਯਮੇવ।

    Tattha gāthāsu yaṃ vattabbaṃ, taṃ heṭṭhā vuttanayameva;

    ਪਠਮਉਪਸ੍ਸਯਦਾਯਕવਿਮਾਨવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।

    Paṭhamaupassayadāyakavimānavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ • Khuddakanikāya / વਿਮਾਨવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Vimānavatthupāḷi / ੪. ਪਠਮਉਪਸ੍ਸਯਦਾਯਕવਿਮਾਨવਤ੍ਥੁ • 4. Paṭhamaupassayadāyakavimānavatthu


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact