| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-පුරාණ-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
පාචිත්‌තියකණ්‌ඩං
Pācittiyakaṇḍaṃ
1. පඨමවග්‌ගවණ්‌ණනා
1. Paṭhamavaggavaṇṇanā
පඨමෙ හරිතපත්‌තවණ්‌ණො හරිතකො. චාපලසුණං අමිඤ්‌ජකො. අඞ්‌කුරමත්‌තමෙව හි තස්‌ස හොති. පලණ්‌ඩුකාදයො සභාවෙනෙව වට්‌ටන්‌ති. සූපසම්‌පාකාදී විනාපි අන්‌තමසො යාගුභත්‌තෙපි පක්‌ඛිපිතුං වට්‌ටතීති ලිඛිතං, ‘‘භික්‌ඛුනියාපි ගිලානාය පුරෙභත්‌තමෙව ලසුණං කප්‌පති, න අගිලානායා’’ති අභයගිරීනං උග්‌ගහොති.
Paṭhame haritapattavaṇṇo haritako. Cāpalasuṇaṃ amiñjako. Aṅkuramattameva hi tassa hoti. Palaṇḍukādayo sabhāveneva vaṭṭanti. Sūpasampākādī vināpi antamaso yāgubhattepi pakkhipituṃ vaṭṭatīti likhitaṃ, ‘‘bhikkhuniyāpi gilānāya purebhattameva lasuṇaṃ kappati, na agilānāyā’’ti abhayagirīnaṃ uggahoti.
දුතියෙ ආබාධපච්‌චයා භික්‌ඛුනිසඞ්‌ඝං ආපුච්‌ඡිත්‌වා සංහරාපෙතුං වට්‌ටති, භික්‌ඛුස්‌ස එත්‌ථ ච ලසුණෙ ච දුක්‌කටං.
Dutiye ābādhapaccayā bhikkhunisaṅghaṃ āpucchitvā saṃharāpetuṃ vaṭṭati, bhikkhussa ettha ca lasuṇe ca dukkaṭaṃ.
සත්‌තමෙ ‘‘සමුට්‌ඨානාදීනි අද්‌ධානමග්‌ගසික්‌ඛාපදසදිසානී’’ති පාඨො.
Sattame ‘‘samuṭṭhānādīni addhānamaggasikkhāpadasadisānī’’ti pāṭho.
නවමෙ කුට්‌ටො නාම ඝරකුට්‌ටො. පාකාරො නාම පරික්‌ඛෙපපාකාරො.
Navame kuṭṭo nāma gharakuṭṭo. Pākāro nāma parikkhepapākāro.
ඡඩ්‌ඩිතඛෙත්‌තෙති පුරාණඛෙත්‌තෙ. සඞ්‌ඝසන්‌තකෙ භික්‌ඛුස්‌ස ඡඩ්‌ඩෙතුං වට්‌ටති සඞ්‌ඝපරියාපන්‌නත්‌තා. භික්‌ඛුනීනම්‌පි සඞ්‌ඝසන්‌තකෙ භික්‌ඛුසඞ්‌ඝසන්‌තකෙ වුත්‌තනයෙනෙව වට්‌ටති. එවං සන්‌තෙපි සාරුප්‌පවසෙන කාතබ්‌බන්‌ති ලිඛිතං.
Chaḍḍitakhetteti purāṇakhette. Saṅghasantake bhikkhussa chaḍḍetuṃ vaṭṭati saṅghapariyāpannattā. Bhikkhunīnampi saṅghasantake bhikkhusaṅghasantake vuttanayeneva vaṭṭati. Evaṃ santepi sāruppavasena kātabbanti likhitaṃ.
දසමෙ ‘‘සයං තානි වත්‌ථූනි කරොන්‌තියා’’තිආදි ඉධ සික්‌ඛාපදෙ නත්‌ථි. කස්‌මා? එළකලොමසමුට්‌ඨානත්‌තා. යදි එවං කස්‌මා වුත්‌තන්‌ති චෙ? සුත්‌තානුලොමමහාපදෙසතො. යදි නච්‌චාදීනි පස්‌සිතුං වා සුණිතුං වා න ලභති, පගෙව අත්‌තනා කාතුන්‌ති නයතො ලබ්‌භමානත්‌තා වුත්‌තං. ඉතරථා මහාපදෙසා නිරත්‌ථකා සියුං. ‘‘එවං අඤ්‌ඤත්‌ථපි නයො නෙතබ්‌බො. සමුට්‌ඨානම්‌පි ඉධ වුත්‌තමෙව අග්‌ගහෙත්‌වා ඡසමුට්‌ඨානවසෙන ගහෙතබ්‌බ’’න්‌ති ආචරියා. ඉධ වුත්‌තං සමුට්‌ඨානං නාම මූලභූතස්‌ස අන්‌තරා වුත්‌තාපත්‌තියා, තස්‌මා එළකලොමසමුට්‌ඨානමෙවාති අපරෙ. ආරාමෙ ඨත්‌වාති න කෙවලං ඨත්‌වා, තතො ගන්‌ත්‌වා පන සබ්‌බිරියාපථෙහිපි ලභති. ආරාමෙ ඨිතාති පන ආරාමපරියාපන්‌නාති අත්‌ථො. ඉතරථා නිසින්‌නාපි න ලභෙය්‍යාති.
Dasame ‘‘sayaṃ tāni vatthūni karontiyā’’tiādi idha sikkhāpade natthi. Kasmā? Eḷakalomasamuṭṭhānattā. Yadi evaṃ kasmā vuttanti ce? Suttānulomamahāpadesato. Yadi naccādīni passituṃ vā suṇituṃ vā na labhati, pageva attanā kātunti nayato labbhamānattā vuttaṃ. Itarathā mahāpadesā niratthakā siyuṃ. ‘‘Evaṃ aññatthapi nayo netabbo. Samuṭṭhānampi idha vuttameva aggahetvā chasamuṭṭhānavasena gahetabba’’nti ācariyā. Idha vuttaṃ samuṭṭhānaṃ nāma mūlabhūtassa antarā vuttāpattiyā, tasmā eḷakalomasamuṭṭhānamevāti apare. Ārāme ṭhatvāti na kevalaṃ ṭhatvā, tato gantvā pana sabbiriyāpathehipi labhati. Ārāme ṭhitāti pana ārāmapariyāpannāti attho. Itarathā nisinnāpi na labheyyāti.
පඨමවග්‌ගවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Paṭhamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
