Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਙ੍ਖਾવਿਤਰਣੀ-ਪੁਰਾਣ-ਟੀਕਾ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
ਪਾਚਿਤ੍ਤਿਯਕਣ੍ਡਂ
Pācittiyakaṇḍaṃ
੧. ਪਠਮવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ
1. Paṭhamavaggavaṇṇanā
ਪਠਮੇ ਹਰਿਤਪਤ੍ਤવਣ੍ਣੋ ਹਰਿਤਕੋ। ਚਾਪਲਸੁਣਂ ਅਮਿਞ੍ਜਕੋ। ਅਙ੍ਕੁਰਮਤ੍ਤਮੇવ ਹਿ ਤਸ੍ਸ ਹੋਤਿ। ਪਲਣ੍ਡੁਕਾਦਯੋ ਸਭਾવੇਨੇવ વਟ੍ਟਨ੍ਤਿ। ਸੂਪਸਮ੍ਪਾਕਾਦੀ વਿਨਾਪਿ ਅਨ੍ਤਮਸੋ ਯਾਗੁਭਤ੍ਤੇਪਿ ਪਕ੍ਖਿਪਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਲਿਖਿਤਂ, ‘‘ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯਾਪਿ ਗਿਲਾਨਾਯ ਪੁਰੇਭਤ੍ਤਮੇવ ਲਸੁਣਂ ਕਪ੍ਪਤਿ, ਨ ਅਗਿਲਾਨਾਯਾ’’ਤਿ ਅਭਯਗਿਰੀਨਂ ਉਗ੍ਗਹੋਤਿ।
Paṭhame haritapattavaṇṇo haritako. Cāpalasuṇaṃ amiñjako. Aṅkuramattameva hi tassa hoti. Palaṇḍukādayo sabhāveneva vaṭṭanti. Sūpasampākādī vināpi antamaso yāgubhattepi pakkhipituṃ vaṭṭatīti likhitaṃ, ‘‘bhikkhuniyāpi gilānāya purebhattameva lasuṇaṃ kappati, na agilānāyā’’ti abhayagirīnaṃ uggahoti.
ਦੁਤਿਯੇ ਆਬਾਧਪਚ੍ਚਯਾ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਸਙ੍ਘਂ ਆਪੁਚ੍ਛਿਤ੍વਾ ਸਂਹਰਾਪੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ, ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਏਤ੍ਥ ਚ ਲਸੁਣੇ ਚ ਦੁਕ੍ਕਟਂ।
Dutiye ābādhapaccayā bhikkhunisaṅghaṃ āpucchitvā saṃharāpetuṃ vaṭṭati, bhikkhussa ettha ca lasuṇe ca dukkaṭaṃ.
ਸਤ੍ਤਮੇ ‘‘ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਾਦੀਨਿ ਅਦ੍ਧਾਨਮਗ੍ਗਸਿਕ੍ਖਾਪਦਸਦਿਸਾਨੀ’’ਤਿ ਪਾਠੋ।
Sattame ‘‘samuṭṭhānādīni addhānamaggasikkhāpadasadisānī’’ti pāṭho.
ਨવਮੇ ਕੁਟ੍ਟੋ ਨਾਮ ਘਰਕੁਟ੍ਟੋ। ਪਾਕਾਰੋ ਨਾਮ ਪਰਿਕ੍ਖੇਪਪਾਕਾਰੋ।
Navame kuṭṭo nāma gharakuṭṭo. Pākāro nāma parikkhepapākāro.
ਛਡ੍ਡਿਤਖੇਤ੍ਤੇਤਿ ਪੁਰਾਣਖੇਤ੍ਤੇ। ਸਙ੍ਘਸਨ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸ੍ਸ ਛਡ੍ਡੇਤੁਂ વਟ੍ਟਤਿ ਸਙ੍ਘਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਤ੍ਤਾ। ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਮ੍ਪਿ ਸਙ੍ਘਸਨ੍ਤਕੇ ਭਿਕ੍ਖੁਸਙ੍ਘਸਨ੍ਤਕੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વਟ੍ਟਤਿ। ਏવਂ ਸਨ੍ਤੇਪਿ ਸਾਰੁਪ੍ਪવਸੇਨ ਕਾਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਲਿਖਿਤਂ।
Chaḍḍitakhetteti purāṇakhette. Saṅghasantake bhikkhussa chaḍḍetuṃ vaṭṭati saṅghapariyāpannattā. Bhikkhunīnampi saṅghasantake bhikkhusaṅghasantake vuttanayeneva vaṭṭati. Evaṃ santepi sāruppavasena kātabbanti likhitaṃ.
ਦਸਮੇ ‘‘ਸਯਂ ਤਾਨਿ વਤ੍ਥੂਨਿ ਕਰੋਨ੍ਤਿਯਾ’’ਤਿਆਦਿ ਇਧ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦੇ ਨਤ੍ਥਿ। ਕਸ੍ਮਾ? ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਤ੍ਤਾ। ਯਦਿ ਏવਂ ਕਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਚੇ? ਸੁਤ੍ਤਾਨੁਲੋਮਮਹਾਪਦੇਸਤੋ। ਯਦਿ ਨਚ੍ਚਾਦੀਨਿ ਪਸ੍ਸਿਤੁਂ વਾ ਸੁਣਿਤੁਂ વਾ ਨ ਲਭਤਿ, ਪਗੇવ ਅਤ੍ਤਨਾ ਕਾਤੁਨ੍ਤਿ ਨਯਤੋ ਲਬ੍ਭਮਾਨਤ੍ਤਾ વੁਤ੍ਤਂ। ਇਤਰਥਾ ਮਹਾਪਦੇਸਾ ਨਿਰਤ੍ਥਕਾ ਸਿਯੁਂ। ‘‘ਏવਂ ਅਞ੍ਞਤ੍ਥਪਿ ਨਯੋ ਨੇਤਬ੍ਬੋ। ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਮ੍ਪਿ ਇਧ વੁਤ੍ਤਮੇવ ਅਗ੍ਗਹੇਤ੍વਾ ਛਸਮੁਟ੍ਠਾਨવਸੇਨ ਗਹੇਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਆਚਰਿਯਾ। ਇਧ વੁਤ੍ਤਂ ਸਮੁਟ੍ਠਾਨਂ ਨਾਮ ਮੂਲਭੂਤਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਰਾ વੁਤ੍ਤਾਪਤ੍ਤਿਯਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਏਲ਼ਕਲੋਮਸਮੁਟ੍ਠਾਨਮੇવਾਤਿ ਅਪਰੇ। ਆਰਾਮੇ ਠਤ੍વਾਤਿ ਨ ਕੇવਲਂ ਠਤ੍વਾ, ਤਤੋ ਗਨ੍ਤ੍વਾ ਪਨ ਸਬ੍ਬਿਰਿਯਾਪਥੇਹਿਪਿ ਲਭਤਿ। ਆਰਾਮੇ ਠਿਤਾਤਿ ਪਨ ਆਰਾਮਪਰਿਯਾਪਨ੍ਨਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਤਰਥਾ ਨਿਸਿਨ੍ਨਾਪਿ ਨ ਲਭੇਯ੍ਯਾਤਿ।
Dasame ‘‘sayaṃ tāni vatthūni karontiyā’’tiādi idha sikkhāpade natthi. Kasmā? Eḷakalomasamuṭṭhānattā. Yadi evaṃ kasmā vuttanti ce? Suttānulomamahāpadesato. Yadi naccādīni passituṃ vā suṇituṃ vā na labhati, pageva attanā kātunti nayato labbhamānattā vuttaṃ. Itarathā mahāpadesā niratthakā siyuṃ. ‘‘Evaṃ aññatthapi nayo netabbo. Samuṭṭhānampi idha vuttameva aggahetvā chasamuṭṭhānavasena gahetabba’’nti ācariyā. Idha vuttaṃ samuṭṭhānaṃ nāma mūlabhūtassa antarā vuttāpattiyā, tasmā eḷakalomasamuṭṭhānamevāti apare. Ārāme ṭhatvāti na kevalaṃ ṭhatvā, tato gantvā pana sabbiriyāpathehipi labhati. Ārāme ṭhitāti pana ārāmapariyāpannāti attho. Itarathā nisinnāpi na labheyyāti.
ਪਠਮવਗ੍ਗવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭhamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.