| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / കങ്ഖാവിതരണീ-പുരാണ-ടീകാ • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā |
പാചിത്തിയകണ്ഡം
Pācittiyakaṇḍaṃ
൧. പഠമവഗ്ഗവണ്ണനാ
1. Paṭhamavaggavaṇṇanā
പഠമേ ഹരിതപത്തവണ്ണോ ഹരിതകോ. ചാപലസുണം അമിഞ്ജകോ. അങ്കുരമത്തമേവ ഹി തസ്സ ഹോതി. പലണ്ഡുകാദയോ സഭാവേനേവ വട്ടന്തി. സൂപസമ്പാകാദീ വിനാപി അന്തമസോ യാഗുഭത്തേപി പക്ഖിപിതും വട്ടതീതി ലിഖിതം, ‘‘ഭിക്ഖുനിയാപി ഗിലാനായ പുരേഭത്തമേവ ലസുണം കപ്പതി, ന അഗിലാനായാ’’തി അഭയഗിരീനം ഉഗ്ഗഹോതി.
Paṭhame haritapattavaṇṇo haritako. Cāpalasuṇaṃ amiñjako. Aṅkuramattameva hi tassa hoti. Palaṇḍukādayo sabhāveneva vaṭṭanti. Sūpasampākādī vināpi antamaso yāgubhattepi pakkhipituṃ vaṭṭatīti likhitaṃ, ‘‘bhikkhuniyāpi gilānāya purebhattameva lasuṇaṃ kappati, na agilānāyā’’ti abhayagirīnaṃ uggahoti.
ദുതിയേ ആബാധപച്ചയാ ഭിക്ഖുനിസങ്ഘം ആപുച്ഛിത്വാ സംഹരാപേതും വട്ടതി, ഭിക്ഖുസ്സ ഏത്ഥ ച ലസുണേ ച ദുക്കടം.
Dutiye ābādhapaccayā bhikkhunisaṅghaṃ āpucchitvā saṃharāpetuṃ vaṭṭati, bhikkhussa ettha ca lasuṇe ca dukkaṭaṃ.
സത്തമേ ‘‘സമുട്ഠാനാദീനി അദ്ധാനമഗ്ഗസിക്ഖാപദസദിസാനീ’’തി പാഠോ.
Sattame ‘‘samuṭṭhānādīni addhānamaggasikkhāpadasadisānī’’ti pāṭho.
നവമേ കുട്ടോ നാമ ഘരകുട്ടോ. പാകാരോ നാമ പരിക്ഖേപപാകാരോ.
Navame kuṭṭo nāma gharakuṭṭo. Pākāro nāma parikkhepapākāro.
ഛഡ്ഡിതഖേത്തേതി പുരാണഖേത്തേ. സങ്ഘസന്തകേ ഭിക്ഖുസ്സ ഛഡ്ഡേതും വട്ടതി സങ്ഘപരിയാപന്നത്താ. ഭിക്ഖുനീനമ്പി സങ്ഘസന്തകേ ഭിക്ഖുസങ്ഘസന്തകേ വുത്തനയേനേവ വട്ടതി. ഏവം സന്തേപി സാരുപ്പവസേന കാതബ്ബന്തി ലിഖിതം.
Chaḍḍitakhetteti purāṇakhette. Saṅghasantake bhikkhussa chaḍḍetuṃ vaṭṭati saṅghapariyāpannattā. Bhikkhunīnampi saṅghasantake bhikkhusaṅghasantake vuttanayeneva vaṭṭati. Evaṃ santepi sāruppavasena kātabbanti likhitaṃ.
ദസമേ ‘‘സയം താനി വത്ഥൂനി കരോന്തിയാ’’തിആദി ഇധ സിക്ഖാപദേ നത്ഥി. കസ്മാ? ഏളകലോമസമുട്ഠാനത്താ. യദി ഏവം കസ്മാ വുത്തന്തി ചേ? സുത്താനുലോമമഹാപദേസതോ. യദി നച്ചാദീനി പസ്സിതും വാ സുണിതും വാ ന ലഭതി, പഗേവ അത്തനാ കാതുന്തി നയതോ ലബ്ഭമാനത്താ വുത്തം. ഇതരഥാ മഹാപദേസാ നിരത്ഥകാ സിയും. ‘‘ഏവം അഞ്ഞത്ഥപി നയോ നേതബ്ബോ. സമുട്ഠാനമ്പി ഇധ വുത്തമേവ അഗ്ഗഹേത്വാ ഛസമുട്ഠാനവസേന ഗഹേതബ്ബ’’ന്തി ആചരിയാ. ഇധ വുത്തം സമുട്ഠാനം നാമ മൂലഭൂതസ്സ അന്തരാ വുത്താപത്തിയാ, തസ്മാ ഏളകലോമസമുട്ഠാനമേവാതി അപരേ. ആരാമേ ഠത്വാതി ന കേവലം ഠത്വാ, തതോ ഗന്ത്വാ പന സബ്ബിരിയാപഥേഹിപി ലഭതി. ആരാമേ ഠിതാതി പന ആരാമപരിയാപന്നാതി അത്ഥോ. ഇതരഥാ നിസിന്നാപി ന ലഭേയ്യാതി.
Dasame ‘‘sayaṃ tāni vatthūni karontiyā’’tiādi idha sikkhāpade natthi. Kasmā? Eḷakalomasamuṭṭhānattā. Yadi evaṃ kasmā vuttanti ce? Suttānulomamahāpadesato. Yadi naccādīni passituṃ vā suṇituṃ vā na labhati, pageva attanā kātunti nayato labbhamānattā vuttaṃ. Itarathā mahāpadesā niratthakā siyuṃ. ‘‘Evaṃ aññatthapi nayo netabbo. Samuṭṭhānampi idha vuttameva aggahetvā chasamuṭṭhānavasena gahetabba’’nti ācariyā. Idha vuttaṃ samuṭṭhānaṃ nāma mūlabhūtassa antarā vuttāpattiyā, tasmā eḷakalomasamuṭṭhānamevāti apare. Ārāme ṭhatvāti na kevalaṃ ṭhatvā, tato gantvā pana sabbiriyāpathehipi labhati. Ārāme ṭhitāti pana ārāmapariyāpannāti attho. Itarathā nisinnāpi na labheyyāti.
പഠമവഗ്ഗവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Paṭhamavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
