Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā)

    ൭. പഠമവേരസുത്തവണ്ണനാ

    7. Paṭhamaverasuttavaṇṇanā

    ൨൭. സത്തമേ (സം॰ നി॰ ടീ॰ ൨.൨൪൧) യതോതി യസ്മിം കാലേ. അയഞ്ഹി തോ-സദ്ദോ ദാ-സദ്ദോ വിയ ഇധ കാലവിസയോ, യദാതി വുത്തം ഹോതി. ഭയാനി വേരാനീതി ഭീയതേ ഭയം, ഭയേന യോഗാ, ഭായിതബ്ബേന വാ ഭയം ഏവ വേരപ്പസവട്ഠേന വേരന്തി ച ലദ്ധനാമാ ചേതനാദയോ. പാണാതിപാതാദയോ ഹി യസ്സ പവത്തന്തി, യഞ്ച ഉദ്ദിസ്സ പവത്തീയന്തി, ഉഭയേസഞ്ച വേരാവഹാ, തതോ ഏവ ചേതേ ഭായിതബ്ബാ വേരസഞ്ജനകാ നാമാതി. സോതസ്സ അരിയമഗ്ഗസ്സ ആദിതോ പജ്ജനം പടിപത്തി അധിഗമോ സോതാപത്തി. തദത്ഥായ തത്ഥ പതിട്ഠിതസ്സ ച അങ്ഗാനി സോതാപത്തിയങ്ഗാനി. ദുവിധഞ്ഹി (സം॰ നി॰ അട്ഠ॰ ൨.൨.൪൧) സോതാപത്തിയങ്ഗം സോതാപത്തിഅത്ഥായ ച അങ്ഗം കാരണം, യം സോതാപത്തിമഗ്ഗപ്പടിലാഭതോ പുബ്ബഭാഗേ സോതാപത്തിപ്പടിലാഭായ സംവത്തതി, ‘‘സപ്പുരിസസംസേവോ സദ്ധമ്മസ്സവനം യോനിസോമനസികാരോ ധമ്മാനുധമ്മപടിപത്തീ’’തി (ദീ॰ നി॰ ൩.൩൧൧) ഏവം ആഗതം. പടിലദ്ധഗുണസ്സ ച സോതാപത്തിം പത്വാ ഠിതസ്സ അങ്ഗം, യം ‘‘സോതാപന്നസ്സ അങ്ഗ’’ന്തിപി വുച്ചതി ‘‘സോതാപന്നോ അങ്ഗീയതി ഞായതി ഏതേനാ’’തി കത്വാ, ബുദ്ധേ അവേച്ചപ്പസാദാദീനം ഏതം അധിവചനം. ഇദമിധാധിപ്പേതം.

    27. Sattame (saṃ. ni. ṭī. 2.241) yatoti yasmiṃ kāle. Ayañhi to-saddo dā-saddo viya idha kālavisayo, yadāti vuttaṃ hoti. Bhayāni verānīti bhīyate bhayaṃ, bhayena yogā, bhāyitabbena vā bhayaṃ eva verappasavaṭṭhena veranti ca laddhanāmā cetanādayo. Pāṇātipātādayo hi yassa pavattanti, yañca uddissa pavattīyanti, ubhayesañca verāvahā, tato eva cete bhāyitabbā verasañjanakā nāmāti. Sotassa ariyamaggassa ādito pajjanaṃ paṭipatti adhigamo sotāpatti. Tadatthāya tattha patiṭṭhitassa ca aṅgāni sotāpattiyaṅgāni. Duvidhañhi (saṃ. ni. aṭṭha. 2.2.41) sotāpattiyaṅgaṃ sotāpattiatthāya ca aṅgaṃ kāraṇaṃ, yaṃ sotāpattimaggappaṭilābhato pubbabhāge sotāpattippaṭilābhāya saṃvattati, ‘‘sappurisasaṃsevo saddhammassavanaṃ yonisomanasikāro dhammānudhammapaṭipattī’’ti (dī. ni. 3.311) evaṃ āgataṃ. Paṭiladdhaguṇassa ca sotāpattiṃ patvā ṭhitassa aṅgaṃ, yaṃ ‘‘sotāpannassa aṅga’’ntipi vuccati ‘‘sotāpanno aṅgīyati ñāyati etenā’’ti katvā, buddhe aveccappasādādīnaṃ etaṃ adhivacanaṃ. Idamidhādhippetaṃ.

    ഖീണനിരയോതിആദീസു ആയതിം തത്ഥ അനുപ്പജ്ജനതായ ഖീണോ നിരയോ മയ്ഹതി, സോ അഹം ഖീണനിരയോ. ഏസ നയോ സബ്ബത്ഥ. സോതാപന്നോതി മഗ്ഗസോതം ആപന്നോ. അവിനിപാതധമ്മോതി ന വിനിപാതസഭാവോ. നിയതോതി പഠമമഗ്ഗസങ്ഖാതേന സമ്മത്തനിയാമേന നിയതോ. സമ്ബോധിപരായണോതി ഉപരിമഗ്ഗത്തയസങ്ഖാതോ സമ്ബോധി പരം അയനം മയ്ഹന്തി സോഹം സമ്ബോധിപരായണോ, സമ്ബോധിം അവസ്സം അഭിസമ്ബുജ്ഝനകോതി അത്ഥോ.

    Khīṇanirayotiādīsu āyatiṃ tattha anuppajjanatāya khīṇo nirayo mayhati, so ahaṃ khīṇanirayo. Esa nayo sabbattha. Sotāpannoti maggasotaṃ āpanno. Avinipātadhammoti na vinipātasabhāvo. Niyatoti paṭhamamaggasaṅkhātena sammattaniyāmena niyato. Sambodhiparāyaṇoti uparimaggattayasaṅkhāto sambodhi paraṃ ayanaṃ mayhanti sohaṃ sambodhiparāyaṇo, sambodhiṃ avassaṃ abhisambujjhanakoti attho.

    പാണാതിപാതപച്ചയാതി പാണാതിപാതകമ്മസ്സ കരണഹേതു. ഭയം വേരന്തി അത്ഥതോ ഏകം. വേരം വുച്ചതി വിരോധോ, തദേവ ഭായിതബ്ബതോ ‘‘ഭയ’’ന്തി വുച്ചതി. തഞ്ച പനേതം ദുവിധം ഹോതി – ബാഹിരം, അജ്ഝത്തികന്തി. ഏകേന ഹി ഏകസ്സ പിതാ മാരിതോ ഹോതി. സോ ചിന്തേതി ‘‘ഏതേന കിര മേ പിതാ മാരിതോ, അഹമ്പി തംയേവ മാരേസ്സാമീ’’തി നിസിതം സത്ഥം ആദായ ചരതി. യാ തസ്സ അബ്ഭന്തരേ ഉപ്പന്നാ വേരചേതനാ, ഇദം ബാഹിരം വേരം നാമ തസ്സ വേരസ്സ മൂലഭൂതതോ വേരകാരകപുഗ്ഗലതോ ബഹിഭാവത്താ. യാ പന ഇതരസ്സ ‘‘അയം കിര മം മാരേസ്സാമീതി ചരതി, അഹമേവ നം പഠമതരം മാരേസ്സാമീ’’തി ചേതനാ ഉപ്പജ്ജതി, ഇദം അജ്ഝത്തികം വേരം നാമ. ഇദം താവ ഉഭയമ്പി ദിട്ഠധമ്മികമേവ. യാ പന തം നിരയേ ഉപ്പന്നം ദിസ്വാ ‘‘ഏതം പഹരിസ്സാമീ’’തി ജലിതം അയമുഗ്ഗരം ഗണ്ഹന്തസ്സ നിരയപാലസ്സ ചേതനാ ഉപ്പജ്ജതി, ഇദമസ്സ സമ്പരായികം ബാഹിരം വേരം. യാ ചസ്സ ‘‘അയം നിദ്ദോസം മം പഹരിസ്സാമീതി ആഗച്ഛതി, അഹമേവ നം പഠമതരം പഹരിസ്സാമീ’’തി ചേതനാ ഉപ്പജ്ജതി, ഇദമസ്സ സമ്പരായികം അജ്ഝത്തം വേരം. യം പനേതം ബാഹിരം വേരം, തം അട്ഠകഥാസു ‘‘പുഗ്ഗലവേര’’ന്തി വുച്ചതി. ദുക്ഖം ദോമനസ്സന്തി അത്ഥതോ ഏകമേവ. യഥാ ചേത്ഥ, ഏവം സേസേസുപി ‘‘ഇമിനാ മമ ഭണ്ഡം ഹടം, മയ്ഹം ദാരേസു ചാരിത്തം ആപന്നം, മുസാ വത്വാ അത്ഥോ ഭഗ്ഗോ, സുരാമദമത്തേന ഇദം നാമ കത’’ന്തിആദിനാ നയേന വേരപ്പവത്തി വേദിതബ്ബാ.

    Pāṇātipātapaccayāti pāṇātipātakammassa karaṇahetu. Bhayaṃ veranti atthato ekaṃ. Veraṃ vuccati virodho, tadeva bhāyitabbato ‘‘bhaya’’nti vuccati. Tañca panetaṃ duvidhaṃ hoti – bāhiraṃ, ajjhattikanti. Ekena hi ekassa pitā mārito hoti. So cinteti ‘‘etena kira me pitā mārito, ahampi taṃyeva māressāmī’’ti nisitaṃ satthaṃ ādāya carati. Yā tassa abbhantare uppannā veracetanā, idaṃ bāhiraṃ veraṃ nāma tassa verassa mūlabhūtato verakārakapuggalato bahibhāvattā. Yā pana itarassa ‘‘ayaṃ kira maṃ māressāmīti carati, ahameva naṃ paṭhamataraṃ māressāmī’’ti cetanā uppajjati, idaṃ ajjhattikaṃ veraṃ nāma. Idaṃ tāva ubhayampi diṭṭhadhammikameva. Yā pana taṃ niraye uppannaṃ disvā ‘‘etaṃ paharissāmī’’ti jalitaṃ ayamuggaraṃ gaṇhantassa nirayapālassa cetanā uppajjati, idamassa samparāyikaṃ bāhiraṃ veraṃ. Yā cassa ‘‘ayaṃ niddosaṃ maṃ paharissāmīti āgacchati, ahameva naṃ paṭhamataraṃ paharissāmī’’ti cetanā uppajjati, idamassa samparāyikaṃ ajjhattaṃ veraṃ. Yaṃ panetaṃ bāhiraṃ veraṃ, taṃ aṭṭhakathāsu ‘‘puggalavera’’nti vuccati. Dukkhaṃ domanassanti atthato ekameva. Yathā cettha, evaṃ sesesupi ‘‘iminā mama bhaṇḍaṃ haṭaṃ, mayhaṃ dāresu cārittaṃ āpannaṃ, musā vatvā attho bhaggo, surāmadamattena idaṃ nāma kata’’ntiādinā nayena verappavatti veditabbā.

    അവേച്ചപ്പസാദേനാതി അധിഗതേന അചലപ്പസാദേന. അരിയകന്തേഹീതി പഞ്ചഹി സീലേഹി. താനി ഹി അരിയാനം കന്താനി പിയാനി ഭവന്തി, ഭവന്തരഗതാപി അരിയാ താനി ന വിജഹന്തി, തസ്മാ ‘‘അരിയകന്താനീ’’തി വുച്ചന്തി. സേസമേത്ഥ യം വത്തബ്ബം സിയാ, തം സബ്ബം വിസുദ്ധിമഗ്ഗേ അനുസ്സതിനിദ്ദേസേ വുത്തന്തി വേദിതബ്ബം.

    Aveccappasādenāti adhigatena acalappasādena. Ariyakantehīti pañcahi sīlehi. Tāni hi ariyānaṃ kantāni piyāni bhavanti, bhavantaragatāpi ariyā tāni na vijahanti, tasmā ‘‘ariyakantānī’’ti vuccanti. Sesamettha yaṃ vattabbaṃ siyā, taṃ sabbaṃ visuddhimagge anussatiniddese vuttanti veditabbaṃ.

    പഠമവേരസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Paṭhamaverasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൭. പഠമവേരസുത്തം • 7. Paṭhamaverasuttaṃ

    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൭-൮. വേരസുത്തദ്വയവണ്ണനാ • 7-8. Verasuttadvayavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact