Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya |
៩. បឋមវិភង្គសុត្តំ
9. Paṭhamavibhaṅgasuttaṃ
៤៧៩. ‘‘បញ្ចិមានិ, ភិក្ខវេ, ឥន្ទ្រិយានិ។ កតមានិ បញ្ច? សទ្ធិន្ទ្រិយំ…បេ.… បញ្ញិន្ទ្រិយំ។ កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, សទ្ធិន្ទ្រិយំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ សទ្ធោ ហោតិ, សទ្ទហតិ តថាគតស្ស ពោធិំ – ‘ឥតិបិ សោ ភគវា អរហំ សម្មាសម្ពុទ្ធោ វិជ្ជាចរណសម្បន្នោ សុគតោ លោកវិទូ អនុត្តរោ បុរិសទម្មសារថិ សត្ថា ទេវមនុស្សានំ ពុទ្ធោ ភគវា’តិ – ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សទ្ធិន្ទ្រិយំ។
479. ‘‘Pañcimāni, bhikkhave, indriyāni. Katamāni pañca? Saddhindriyaṃ…pe… paññindriyaṃ. Katamañca, bhikkhave, saddhindriyaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako saddho hoti, saddahati tathāgatassa bodhiṃ – ‘itipi so bhagavā arahaṃ sammāsambuddho vijjācaraṇasampanno sugato lokavidū anuttaro purisadammasārathi satthā devamanussānaṃ buddho bhagavā’ti – idaṃ vuccati, bhikkhave, saddhindriyaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, វីរិយិន្ទ្រិយំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ អារទ្ធវីរិយោ វិហរតិ អកុសលានំ ធម្មានំ បហានាយ, កុសលានំ ធម្មានំ ឧបសម្បទាយ, ថាមវា ទឡ្ហបរក្កមោ អនិក្ខិត្តធុរោ កុសលេសុ ធម្មេសុ – ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, វីរិយិន្ទ្រិយំ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, vīriyindriyaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako āraddhavīriyo viharati akusalānaṃ dhammānaṃ pahānāya, kusalānaṃ dhammānaṃ upasampadāya, thāmavā daḷhaparakkamo anikkhittadhuro kusalesu dhammesu – idaṃ vuccati, bhikkhave, vīriyindriyaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, សតិន្ទ្រិយំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ សតិមា ហោតិ បរមេន សតិនេបក្កេន សមន្នាគតោ ចិរកតម្បិ ចិរភាសិតម្បិ សរិតា អនុស្សរិតា – ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សតិន្ទ្រិយំ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, satindriyaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako satimā hoti paramena satinepakkena samannāgato cirakatampi cirabhāsitampi saritā anussaritā – idaṃ vuccati, bhikkhave, satindriyaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, សមាធិន្ទ្រិយំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ វោស្សគ្គារម្មណំ ករិត្វា លភតិ សមាធិំ, លភតិ ចិត្តស្ស ឯកគ្គតំ – ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, សមាធិន្ទ្រិយំ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, samādhindriyaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako vossaggārammaṇaṃ karitvā labhati samādhiṃ, labhati cittassa ekaggataṃ – idaṃ vuccati, bhikkhave, samādhindriyaṃ.
‘‘កតមញ្ច, ភិក្ខវេ, បញ្ញិន្ទ្រិយំ? ឥធ, ភិក្ខវេ, អរិយសាវកោ បញ្ញវា ហោតិ ឧទយត្ថគាមិនិយា បញ្ញាយ សមន្នាគតោ អរិយាយ និព្ពេធិកាយ, សម្មា ទុក្ខក្ខយគាមិនិយា – ឥទំ វុច្ចតិ, ភិក្ខវេ, បញ្ញិន្ទ្រិយំ។ ឥមានិ ខោ, ភិក្ខវេ, បញ្ចិន្ទ្រិយានី’’តិ។ នវមំ។
‘‘Katamañca, bhikkhave, paññindriyaṃ? Idha, bhikkhave, ariyasāvako paññavā hoti udayatthagāminiyā paññāya samannāgato ariyāya nibbedhikāya, sammā dukkhakkhayagāminiyā – idaṃ vuccati, bhikkhave, paññindriyaṃ. Imāni kho, bhikkhave, pañcindriyānī’’ti. Navamaṃ.
Related texts:
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៩-១០. បឋមវិភង្គសុត្តាទិវណ្ណនា • 9-10. Paṭhamavibhaṅgasuttādivaṇṇanā
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៩-១០. បឋមវិភង្គសុត្តាទិវណ្ណនា • 9-10. Paṭhamavibhaṅgasuttādivaṇṇanā