| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย (ฎีกา) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
๘. วินยวโคฺค
8. Vinayavaggo
๑-๘. ปฐมวินยธรสุตฺตาทิวณฺณนา
1-8. Paṭhamavinayadharasuttādivaṇṇanā
๗๕-๘๒. อฎฺฐมสฺส ปฐมํ ทุติยญฺจ อุตฺตานตฺถเมวฯ ตติเย วินยลกฺขเณ ปติฎฺฐิโต ลชฺชิภาเวน วินยลกฺขเณ ฐิโต โหติฯ อลชฺชี (ปารา. อฎฺฐ. ๑.๔๕) หิ พหุสฺสุโตปิ สมาโน ลาภครุกตาย ตนฺติํ วิสํวาเทตฺวา อุทฺธมฺมํ อุพฺพินยํ สตฺถุสาสนํ ทีเปตฺวา สาสเน มหนฺตํ อุปทฺทวํ กโรติ, สงฺฆเภทมฺปิ สงฺฆราชิมฺปิ อุปฺปาเทติฯ ลชฺชี ปน กุกฺกุจฺจโก สิกฺขากาโม ชีวิตเหตุปิ ตนฺติํ อวิสํวาเทตฺวา ธมฺมเมว วินยเมว จ ทีเปติ, สตฺถุสาสนํ ครุํ กตฺวา ฐเปติฯ เอวํ โย ลชฺชี, โส วินยํ อชหโนฺต อโวกฺกมโนฺตว ลชฺชิภาเวน วินยลกฺขเณ ฐิโต โหติ ปติฎฺฐิโตฯ
75-82. Aṭṭhamassa paṭhamaṃ dutiyañca uttānatthameva. Tatiye vinayalakkhaṇe patiṭṭhito lajjibhāvena vinayalakkhaṇe ṭhito hoti. Alajjī (pārā. aṭṭha. 1.45) hi bahussutopi samāno lābhagarukatāya tantiṃ visaṃvādetvā uddhammaṃ ubbinayaṃ satthusāsanaṃ dīpetvā sāsane mahantaṃ upaddavaṃ karoti, saṅghabhedampi saṅgharājimpi uppādeti. Lajjī pana kukkuccako sikkhākāmo jīvitahetupi tantiṃ avisaṃvādetvā dhammameva vinayameva ca dīpeti, satthusāsanaṃ garuṃ katvā ṭhapeti. Evaṃ yo lajjī, so vinayaṃ ajahanto avokkamantova lajjibhāvena vinayalakkhaṇe ṭhito hoti patiṭṭhito.
อสํหีโรติ เอตฺถ สํหีโร นาม โย ปาฬิยํ วา อฎฺฐกถายํ วา เหฎฺฐา วา อุปริโต วา ปทปฎิปาฎิยา วา ปุจฺฉิยมาโน วิตฺถุนติ วิปฺผนฺทติ, สณฺฐาตุํ น สโกฺกติ, ยํ ยํ ปเรน วุจฺจติ, ตํ ตํ อนุชานาติ, สกวาทํ ฉเฑฺฑตฺวา ปรวาทํ คณฺหาติฯ โย ปน ปาฬิยํ วา อฎฺฐกถายํ วา เหฎฺฐุปริยวเสน วา ปทปฎิปาฎิยา วา ปุจฺฉิยมาโน น วิตฺถุนติ น วิปฺผนฺทติ, เอเกกโลมํ สณฺฑาเสน คณฺหโนฺต วิย ‘‘เอวํ มยํ วทาม, เอวํ โน อาจริยา วทนฺตี’’ติ วิสฺสเชฺชติฯ ยมฺหิ ปาฬิ จ ปาฬิวินิจฺฉโย จ สุวณฺณภาชเน ปกฺขิตฺตสีหวสา วิย ปริกฺขยํ ปริยาทานํ อคจฺฉโนฺต ติฎฺฐติ, อยํ วุจฺจติ อสํหีโรฯ ยสฺมา ปน เอวรูโป ยํ ยํ ปเรน วุจฺจติ, ตํ ตํ นานุชานาติ, อตฺตนา สุวินิจฺฉินิตํ กตฺวา คหิตํ อวิปรีตมตฺถํ น วิสฺสเชฺชติ, ตสฺมา วุตฺตํ ‘‘น สโกฺกติ คหิตคฺคหณํ วิสฺสชฺชาเปตุ’’นฺติฯ จตุตฺถาทีนิ สุวิเญฺญยฺยานิฯ
Asaṃhīroti ettha saṃhīro nāma yo pāḷiyaṃ vā aṭṭhakathāyaṃ vā heṭṭhā vā uparito vā padapaṭipāṭiyā vā pucchiyamāno vitthunati vipphandati, saṇṭhātuṃ na sakkoti, yaṃ yaṃ parena vuccati, taṃ taṃ anujānāti, sakavādaṃ chaḍḍetvā paravādaṃ gaṇhāti. Yo pana pāḷiyaṃ vā aṭṭhakathāyaṃ vā heṭṭhupariyavasena vā padapaṭipāṭiyā vā pucchiyamāno na vitthunati na vipphandati, ekekalomaṃ saṇḍāsena gaṇhanto viya ‘‘evaṃ mayaṃ vadāma, evaṃ no ācariyā vadantī’’ti vissajjeti. Yamhi pāḷi ca pāḷivinicchayo ca suvaṇṇabhājane pakkhittasīhavasā viya parikkhayaṃ pariyādānaṃ agacchanto tiṭṭhati, ayaṃ vuccati asaṃhīro. Yasmā pana evarūpo yaṃ yaṃ parena vuccati, taṃ taṃ nānujānāti, attanā suvinicchinitaṃ katvā gahitaṃ aviparītamatthaṃ na vissajjeti, tasmā vuttaṃ ‘‘na sakkoti gahitaggahaṇaṃ vissajjāpetu’’nti. Catutthādīni suviññeyyāni.
ปฐมวินยธรสุตฺตาทิวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Paṭhamavinayadharasuttādivaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / องฺคุตฺตรนิกาย • Aṅguttaranikāya
๑. ปฐมวินยธรสุตฺตํ • 1. Paṭhamavinayadharasuttaṃ
๒. ทุติยวินยธรสุตฺตํ • 2. Dutiyavinayadharasuttaṃ
๓. ตติยวินยธรสุตฺตํ • 3. Tatiyavinayadharasuttaṃ
๔. จตุตฺถวินยธรสุตฺตํ • 4. Catutthavinayadharasuttaṃ
๕. ปฐมวินยธรโสภนสุตฺตํ • 5. Paṭhamavinayadharasobhanasuttaṃ
๖. ทุติยวินยธรโสภนสุตฺตํ • 6. Dutiyavinayadharasobhanasuttaṃ
๗. ตติยวินยธรโสภนสุตฺตํ • 7. Tatiyavinayadharasobhanasuttaṃ
๘. จตุตฺถวินยธรโสภนสุตฺตํ • 8. Catutthavinayadharasobhanasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / องฺคุตฺตรนิกาย (อฎฺฐกถา) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā)
๑. ปฐมวินยธรสุตฺตวณฺณนา • 1. Paṭhamavinayadharasuttavaṇṇanā
๒. ทุติยวินยธรสุตฺตวณฺณนา • 2. Dutiyavinayadharasuttavaṇṇanā
๓. ตติยวินยธรสุตฺตวณฺณนา • 3. Tatiyavinayadharasuttavaṇṇanā
