| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៥. បឋមយោធាជីវសុត្តវណ្ណនា
5. Paṭhamayodhājīvasuttavaṇṇanā
៧៥. បញ្ចមេ យោធាជីវាតិ យុទ្ធូបជីវិនោ។ រជគ្គន្តិ ហត្ថិអស្សាទីនំ បាទប្បហារភិន្នាយ ភូមិយា ឧគ្គតំ រជក្ខន្ធំ។ ន សន្ថម្ភតីតិ សន្ថម្ភិត្វា ឋាតុំ ន សក្កោតិ។ សហតិ រជគ្គន្តិ រជក្ខន្ធំ ទិស្វាបិ អធិវាសេតិ។ ធជគ្គន្តិ ហត្ថិអស្សទីនំ បិដ្ឋេសុ វា រថេសុ វា ឧស្សាបិតានំ ធជានំ អគ្គំ។ ឧស្សារណន្តិ ហត្ថិអស្សរថានញ្ចេវ ពលកាយស្ស ច ឧច្ចាសទ្ទមហាសទ្ទំ។ សម្បហារេតិ សមាគតេ អប្បមត្តកេបិ បហារេ។ ហញ្ញតីតិ វិហញ្ញតិ វិឃាតំ អាបជ្ជតិ។ ព្យាបជ្ជតីតិ វិបត្តិំ អាបជ្ជតិ, បកតិភាវំ ជហតិ។ សហតិ សម្បហារន្តិ ទ្វេ តយោ បហារេ បត្វាបិ សហតិ អធិវាសេតិ។ តមេវ សង្គាមសីសន្តិ តំយេវ ជយក្ខន្ធាវារដ្ឋានំ។ អជ្ឈាវសតីតិ សត្តាហមត្តំ អភិភវិត្វា អាវសតិ។ កិំ ការណា ? លទ្ធបហារានំ បហារជគ្គនត្ថញ្ចេវ កតកម្មានំ វិសេសំ ញត្វា ឋានន្តរទានត្ថញ្ច ឥស្សរិយសុខានុភវនត្ថញ្ច។
75. Pañcame yodhājīvāti yuddhūpajīvino. Rajagganti hatthiassādīnaṃ pādappahārabhinnāya bhūmiyā uggataṃ rajakkhandhaṃ. Na santhambhatīti santhambhitvā ṭhātuṃ na sakkoti. Sahati rajagganti rajakkhandhaṃ disvāpi adhivāseti. Dhajagganti hatthiassadīnaṃ piṭṭhesu vā rathesu vā ussāpitānaṃ dhajānaṃ aggaṃ. Ussāraṇanti hatthiassarathānañceva balakāyassa ca uccāsaddamahāsaddaṃ. Sampahāreti samāgate appamattakepi pahāre. Haññatīti vihaññati vighātaṃ āpajjati. Byāpajjatīti vipattiṃ āpajjati, pakatibhāvaṃ jahati. Sahati sampahāranti dve tayo pahāre patvāpi sahati adhivāseti. Tamevasaṅgāmasīsanti taṃyeva jayakkhandhāvāraṭṭhānaṃ. Ajjhāvasatīti sattāhamattaṃ abhibhavitvā āvasati. Kiṃ kāraṇā ? Laddhapahārānaṃ pahārajagganatthañceva katakammānaṃ visesaṃ ñatvā ṭhānantaradānatthañca issariyasukhānubhavanatthañca.
ឥទានិ យស្មា សត្ថុ យោធាជីវេហិ កិច្ចំ នត្ថិ, ឥមស្មិំ បន សាសនេ តថារូបេ បញ្ច បុគ្គលេ ទស្សេតុំ ឥទំ ឱបម្មំ អាភតំ។ តស្មា តេ បុគ្គលេ ទស្សេន្តោ ឯវមេវ ខោតិអាទិមាហ។ តត្ថ សំសីទតីតិ មិច្ឆាវិតក្កស្មិំ សំសីទតិ អនុប្បវិសតិ។ ន សក្កោតិ ព្រហ្មចរិយំ សន្ធារេតុន្តិ ព្រហ្មចរិយវាសំ អនុបច្ឆិជ្ជមានំ គោបេតុំ ន សក្កោតិ។ សិក្ខាទុព្ពល្យំ អាវិកត្វាតិ សិក្ខាយ ទុព្ពលភាវំ បកាសេត្វា។ កិមស្ស រជគ្គស្មិន្តិ កិំ តស្ស បុគ្គលស្ស រជគ្គំ នាមាតិ វទតិ។ អភិរូបាតិ អភិរូបវតី។ ទស្សនីយាតិ ទស្សនយោគ្គា។ បាសាទិកាតិ ទស្សនេនេវ ចិត្តប្បសាទាវហា។ បរមាយាតិ ឧត្តមាយ។ វណ្ណបោក្ខរតាយាតិ សរីរវណ្ណេន ចេវ អង្គសណ្ឋានេន ច។ ឩហសតីតិ អវហសតិ។ ឧល្លបតីតិ កថេតិ។ ឧជ្ឈគ្ឃតីតិ បាណិំ បហរិត្វា មហាហសិតំ ហសតិ។ ឧប្បណ្ឌេតីតិ ឧប្បណ្ឌនកថំ កថេតិ។ អភិនិសីទតីតិ អភិភវិត្វា សន្តិកេ វា ឯកាសនេ វា និសីទតិ។ ទុតិយបទេបិ ឯសេវ នយោ។ អជ្ឈោត្ថរតីតិ អវត្ថរតិ។ វិនិវេឋេត្វា វិនិមោចេត្វាតិ គហិតដ្ឋានតោ តស្សា ហត្ថំ វិនិព្ពេឋេត្វា ចេវ មោចេត្វា ច។ សេសមេត្ថ ឧត្តានត្ថមេវាតិ។ ឥមស្មិំ សុត្តេ វដ្ដវិវដ្ដំ កថិតំ។
Idāni yasmā satthu yodhājīvehi kiccaṃ natthi, imasmiṃ pana sāsane tathārūpe pañca puggale dassetuṃ idaṃ opammaṃ ābhataṃ. Tasmā te puggale dassento evameva khotiādimāha. Tattha saṃsīdatīti micchāvitakkasmiṃ saṃsīdati anuppavisati. Na sakkoti brahmacariyaṃ sandhāretunti brahmacariyavāsaṃ anupacchijjamānaṃ gopetuṃ na sakkoti. Sikkhādubbalyaṃ āvikatvāti sikkhāya dubbalabhāvaṃ pakāsetvā. Kimassa rajaggasminti kiṃ tassa puggalassa rajaggaṃ nāmāti vadati. Abhirūpāti abhirūpavatī. Dassanīyāti dassanayoggā. Pāsādikāti dassaneneva cittappasādāvahā. Paramāyāti uttamāya. Vaṇṇapokkharatāyāti sarīravaṇṇena ceva aṅgasaṇṭhānena ca. Ūhasatīti avahasati. Ullapatīti katheti. Ujjhagghatīti pāṇiṃ paharitvā mahāhasitaṃ hasati. Uppaṇḍetīti uppaṇḍanakathaṃ katheti. Abhinisīdatīti abhibhavitvā santike vā ekāsane vā nisīdati. Dutiyapadepi eseva nayo. Ajjhottharatīti avattharati. Viniveṭhetvā vinimocetvāti gahitaṭṭhānato tassā hatthaṃ vinibbeṭhetvā ceva mocetvā ca. Sesamettha uttānatthamevāti. Imasmiṃ sutte vaṭṭavivaṭṭaṃ kathitaṃ.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៥. បឋមយោធាជីវសុត្តំ • 5. Paṭhamayodhājīvasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៥. បឋមយោធាជីវសុត្តវណ្ណនា • 5. Paṭhamayodhājīvasuttavaṇṇanā
