Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಕಥಾವತ್ಥುಪಾಳಿ • Kathāvatthupāḷi |
೬. ಛಟ್ಠವಗ್ಗೋ
6. Chaṭṭhavaggo
(೬೦) ೮. ಪಥವೀಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾತಿಆದಿಕಥಾ
(60) 8. Pathavīdhātu sanidassanātiādikathā
೪೬೫. ಪಥವೀಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ರೂಪಂ ರೂಪಾಯತನಂ ರೂಪಧಾತು ನೀಲಂ ಪೀತಕಂ ಲೋಹಿತಕಂ ಓದಾತಂ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞೇಯ್ಯಂ ಚಕ್ಖುಸ್ಮಿಂ ಪಟಿಹಞ್ಞತಿ ಚಕ್ಖುಸ್ಸ ಆಪಾಥಂ ಆಗಚ್ಛತೀತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
465. Pathavīdhātu sanidassanāti? Āmantā. Rūpaṃ rūpāyatanaṃ rūpadhātu nīlaṃ pītakaṃ lohitakaṃ odātaṃ cakkhuviññeyyaṃ cakkhusmiṃ paṭihaññati cakkhussa āpāthaṃ āgacchatīti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ಪಥವೀಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಪಥವೀಧಾತುಞ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣನ್ತಿ? ನ ಹೇವಂ ವತ್ತಬ್ಬೇ…ಪೇ॰…।
Pathavīdhātu sanidassanāti? Āmantā. Cakkhuñca paṭicca pathavīdhātuñca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಪಥವೀಧಾತುಞ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಪಥವೀಧಾತುಞ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ – ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ನತ್ಥಿ। ‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ರೂಪೇ ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ – ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ರೂಪೇ ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ – ಅತ್ಥೇವ ಸುತ್ತನ್ತೋ, ನೋ ಚ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಚಕ್ಖುಞ್ಚ ಪಟಿಚ್ಚ ಪಥವೀಧಾತುಞ್ಚ ಉಪ್ಪಜ್ಜತಿ ಚಕ್ಖುವಿಞ್ಞಾಣ’’ನ್ತಿ।
Cakkhuñca paṭicca pathavīdhātuñca uppajjati cakkhuviññāṇanti? Āmantā. ‘‘Cakkhuñca paṭicca pathavīdhātuñca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Natthi. ‘‘Cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttantoti? Āmantā. Hañci ‘‘cakkhuñca paṭicca rūpe ca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti – attheva suttanto, no ca vata re vattabbe – ‘‘cakkhuñca paṭicca pathavīdhātuñca uppajjati cakkhuviññāṇa’’nti.
೪೬೬. ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಪಥವೀಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾ’’ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ಪಸ್ಸತಿ ಭೂಮಿಂ ಪಾಸಾಣಂ ಪಬ್ಬತನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ಪಸ್ಸತಿ 1 ಭೂಮಿಂ ಪಾಸಾಣಂ ಪಬ್ಬತಂ, ತೇನ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಪಥವೀಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾ’’ತಿ…ಪೇ॰…।
466. Na vattabbaṃ – ‘‘pathavīdhātu sanidassanā’’ti? Āmantā. Nanu passati bhūmiṃ pāsāṇaṃ pabbatanti? Āmantā. Hañci passati 2 bhūmiṃ pāsāṇaṃ pabbataṃ, tena vata re vattabbe – ‘‘pathavīdhātu sanidassanā’’ti…pe….
ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ಆಪೋಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾ’’ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ಪಸ್ಸತಿ ಉದಕನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ಪಸ್ಸತಿ ಉದಕಂ, ತೇನ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ಆಪೋಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾತಿ…ಪೇ॰…।
Na vattabbaṃ – ‘‘āpodhātu sanidassanā’’ti? Āmantā. Nanu passati udakanti? Āmantā. Hañci passati udakaṃ, tena vata re vattabbe – ‘‘āpodhātu sanidassanāti…pe….
ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ತೇಜೋಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ಪಸ್ಸತಿ ಅಗ್ಗಿಂ ಜಲನ್ತನ್ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ಪಸ್ಸತಿ ಅಗ್ಗಿಂ ಜಲನ್ತಂ, ತೇನ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ತೇಜೋಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾ’’ತಿ…ಪೇ॰…।
Na vattabbaṃ – tejodhātu sanidassanāti? Āmantā. Nanu passati aggiṃ jalantanti? Āmantā. Hañci passati aggiṃ jalantaṃ, tena vata re vattabbe – ‘‘tejodhātu sanidassanā’’ti…pe….
ನ ವತ್ತಬ್ಬಂ – ‘‘ವಾಯೋಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾ’’ತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ನನು ಪಸ್ಸತಿ ವಾತೇನ ರುಕ್ಖೇ ಸಞ್ಚಾಲಿಯಮಾನೇತಿ? ಆಮನ್ತಾ। ಹಞ್ಚಿ ಪಸ್ಸತಿ ವಾತೇನ ರುಕ್ಖೇ ಸಞ್ಚಾಲಿಯಮಾನೇ, ತೇನ ವತ ರೇ ವತ್ತಬ್ಬೇ – ‘‘ವಾಯೋಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾ’’ತಿ…ಪೇ॰…।
Na vattabbaṃ – ‘‘vāyodhātu sanidassanā’’ti? Āmantā. Nanu passati vātena rukkhe sañcāliyamāneti? Āmantā. Hañci passati vātena rukkhe sañcāliyamāne, tena vata re vattabbe – ‘‘vāyodhātu sanidassanā’’ti…pe….
ಪಥವೀಧಾತು ಸನಿದಸ್ಸನಾತಿಆದಿಕಥಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Pathavīdhātu sanidassanātiādikathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಅಭಿಧಮ್ಮಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಪಞ್ಚಪಕರಣ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ೧೦. ಪಥವೀಧಾತುಸನಿದಸ್ಸನಾತಿಆದಿಕಥಾವಣ್ಣನಾ • 10. Pathavīdhātusanidassanātiādikathāvaṇṇanā