Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi |
੬. ਛਟ੍ਠવਗ੍ਗੋ
6. Chaṭṭhavaggo
(੫੪) ੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾ
(54) 2. Paṭiccasamuppādakathā
੪੪੮. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਤਾਣਂ ਲੇਣਂ ਸਰਣਂ ਪਰਾਯਨਂ ਅਚ੍ਚੁਤਂ ਅਮਤਨ੍ਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਦ੍વੇ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਦ੍વੇ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਦ੍વੇ ਤਾਣਾਨਿ ਦ੍વੇ ਲੇਣਾਨਿ ਦ੍વੇ ਸਰਣਾਨਿ ਦ੍વੇ ਪਰਾਯਨਾਨਿ ਦ੍વੇ ਅਚ੍ਚੁਤਾਨਿ ਦ੍વੇ ਅਮਤਾਨਿ ਦ੍વੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਦ੍વੇ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਅਤ੍ਥਿ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਨਿਬ੍ਬਾਨਾਨਂ ਉਚ੍ਚਨੀਚਤਾ ਹੀਨਪਣੀਤਤਾ ਉਕ੍ਕਂਸਾવਕਂਸੋ ਸੀਮਾ વਾ ਭੇਦੋ વਾ ਰਾਜਿ વਾ ਅਨ੍ਤਰਿਕਾ વਾਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
448. Paṭiccasamuppādo asaṅkhatoti? Āmantā. Nibbānaṃ tāṇaṃ leṇaṃ saraṇaṃ parāyanaṃ accutaṃ amatanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… paṭiccasamuppādo asaṅkhato, nibbānaṃ asaṅkhatanti? Āmantā. Dve asaṅkhatānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dve asaṅkhatānīti? Āmantā. Dve tāṇāni dve leṇāni dve saraṇāni dve parāyanāni dve accutāni dve amatāni dve nibbānānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dve nibbānānīti? Āmantā. Atthi dvinnaṃ nibbānānaṃ uccanīcatā hīnapaṇītatā ukkaṃsāvakaṃso sīmā vā bhedo vā rāji vā antarikā vāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
੪੪੯. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਅવਿਜ੍ਜਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਅવਿਜ੍ਜਾ ਸਙ੍ਖਤਾਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਸਙ੍ਖਤੋਤਿ ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਙ੍ਖਤਾਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ વਿਞ੍ਞਾਣਂ ਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। વਿਞ੍ਞਾਣਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮਰੂਪਂ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… વਿਞ੍ਞਾਣਪਚ੍ਚਯਾ ਨਾਮਰੂਪਂ ਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਜਰਾਮਰਣਂ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਜਰਾਮਰਣਂ ਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਸਙ੍ਖਤੋਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
449. Paṭiccasamuppādo asaṅkhatoti? Āmantā. Avijjā asaṅkhatāti? Na hevaṃ vattabbe…pe… avijjā saṅkhatāti? Āmantā. Paṭiccasamuppādo saṅkhatoti ? Na hevaṃ vattabbe…pe… paṭiccasamuppādo asaṅkhatoti? Āmantā. Avijjāpaccayā saṅkhārā asaṅkhatāti? Na hevaṃ vattabbe…pe… avijjāpaccayā saṅkhārā saṅkhatāti? Āmantā. Paṭiccasamuppādo saṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… paṭiccasamuppādo asaṅkhatoti? Āmantā. Saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ asaṅkhatanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… saṅkhārapaccayā viññāṇaṃ saṅkhatanti? Āmantā. Paṭiccasamuppādo saṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… paṭiccasamuppādo asaṅkhatoti? Āmantā. Viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ asaṅkhatanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… viññāṇapaccayā nāmarūpaṃ saṅkhatanti? Āmantā. Paṭiccasamuppādo saṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe… paṭiccasamuppādo asaṅkhatoti? Āmantā. Jātipaccayā jarāmaraṇaṃ asaṅkhatanti? Na hevaṃ vattabbe…pe… jātipaccayā jarāmaraṇaṃ saṅkhatanti? Āmantā. Paṭiccasamuppādo saṅkhatoti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
੪੫੦. ਨ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ – ‘‘ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋ’’ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਨਨੁ વੁਤ੍ਤਂ ਭਗવਤਾ – ‘‘ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜਰਾਮਰਣਂ। ਉਪ੍ਪਾਦਾ વਾ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾ વਾ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ਠਿਤਾવ ਸਾ ਧਾਤੁ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਤਾ। ਤਂ ਤਥਾਗਤੋ ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਤਿ ਅਭਿਸਮੇਤਿ। ਅਭਿਸਮ੍ਬੁਜ੍ਝਿਤ੍વਾ ਅਭਿਸਮੇਤ੍વਾ ਆਚਿਕ੍ਖਤਿ ਦੇਸੇਤਿ ਪਞ੍ਞਾਪੇਤਿ ਪਟ੍ਠਪੇਤਿ વਿવਰਤਿ વਿਭਜਤਿ ਉਤ੍ਤਾਨਿਂ ਕਰੋਤਿ। ‘ਪਸ੍ਸਥਾ’ਤਿ ਚਾਹ – ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜਰਾਮਰਣਂ । ਭવਪਚ੍ਚਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਜਾਤਿ…ਪੇ॰… ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਖਾਰਾ। ਉਪ੍ਪਾਦਾ વਾ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾ વਾ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ਠਿਤਾવ ਸਾ ਧਾਤੁ…ਪੇ॰… ‘ਪਸ੍ਸਥਾ’ਤਿ ਚਾਹ – ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਸਙ੍ਖਾਰਾ। ਇਤਿ ਖੋ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਯਾ ਤਤ੍ਰ ਤਥਤਾ ਅવਿਤਥਤਾ ਅਨਞ੍ਞਥਤਾ ਇਦਪ੍ਪਚ੍ਚਯਤਾ – ਅਯਂ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ’’ਤਿ 1। ਅਤ੍ਥੇવ ਸੁਤ੍ਤਨ੍ਤੋਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਤੇਨ ਹਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋਤਿ।
450. Na vattabbaṃ – ‘‘paṭiccasamuppādo asaṅkhato’’ti? Āmantā. Nanu vuttaṃ bhagavatā – ‘‘jātipaccayā, bhikkhave, jarāmaraṇaṃ. Uppādā vā tathāgatānaṃ anuppādā vā tathāgatānaṃ ṭhitāva sā dhātu dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā idappaccayatā. Taṃ tathāgato abhisambujjhati abhisameti. Abhisambujjhitvā abhisametvā ācikkhati deseti paññāpeti paṭṭhapeti vivarati vibhajati uttāniṃ karoti. ‘Passathā’ti cāha – jātipaccayā, bhikkhave, jarāmaraṇaṃ . Bhavapaccayā, bhikkhave, jāti…pe… avijjāpaccayā, bhikkhave, saṅkhārā. Uppādā vā tathāgatānaṃ anuppādā vā tathāgatānaṃ ṭhitāva sā dhātu…pe… ‘passathā’ti cāha – avijjāpaccayā, bhikkhave, saṅkhārā. Iti kho, bhikkhave, yā tatra tathatā avitathatā anaññathatā idappaccayatā – ayaṃ vuccati, bhikkhave, paṭiccasamuppādo’’ti 2. Attheva suttantoti? Āmantā. Tena hi paṭiccasamuppādo asaṅkhatoti.
੪੫੧. ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਦ੍વੇ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਦ੍વੇ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਦ੍વੇ ਤਾਣਾਨਿ…ਪੇ॰… ਅਨ੍ਤਰਿਕਾ વਾਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
451. Avijjāpaccayā saṅkhārāti yā tattha dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā asaṅkhatā, nibbānaṃ asaṅkhatanti? Āmantā. Dve asaṅkhatānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dve asaṅkhatānīti? Āmantā. Dve tāṇāni…pe… antarikā vāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ, ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ વਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਤੀਣਿ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…। ਤੀਣਿ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਤੀਣਿ ਤਾਣਾਨਿ…ਪੇ॰… ਅਨ੍ਤਰਿਕਾ વਾਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
Avijjāpaccayā saṅkhārāti yā tattha dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā asaṅkhatā, saṅkhārapaccayā viññāṇanti yā tattha dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā asaṅkhatā, nibbānaṃ asaṅkhatanti? Āmantā. Tīṇi asaṅkhatānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe…. Tīṇi asaṅkhatānīti? Āmantā. Tīṇi tāṇāni…pe… antarikā vāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ, ਸਙ੍ਖਾਰਪਚ੍ਚਯਾ વਿਞ੍ਞਾਣਨ੍ਤਿ ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ…ਪੇ॰… ਜਾਤਿਪਚ੍ਚਯਾ ਜਰਾਮਰਣਨ੍ਤਿ ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਦ੍વਾਦਸ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰… ਦ੍વਾਦਸ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ? ਆਮਨ੍ਤਾ। ਦ੍વਾਦਸ ਤਾਣਾਨਿ ਦ੍વਾਦਸ ਲੇਣਾਨਿ…ਪੇ॰… ਅਨ੍ਤਰਿਕਾ વਾਤਿ? ਨ ਹੇવਂ વਤ੍ਤਬ੍ਬੇ…ਪੇ॰…।
Avijjāpaccayā saṅkhārāti yā tattha dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā asaṅkhatā, saṅkhārapaccayā viññāṇanti yā tattha dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā asaṅkhatā…pe… jātipaccayā jarāmaraṇanti yā tattha dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā asaṅkhatā, nibbānaṃ asaṅkhatanti? Āmantā. Dvādasa asaṅkhatānīti? Na hevaṃ vattabbe…pe… dvādasa asaṅkhatānīti? Āmantā. Dvādasa tāṇāni dvādasa leṇāni…pe… antarikā vāti? Na hevaṃ vattabbe…pe….
ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭiccasamuppādakathā niṭṭhitā.
Footnotes:
Related texts:
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Abhidhammapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā / ੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 2. Paṭiccasamuppādakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 2. Paṭiccasamuppādakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 2. Paṭiccasamuppādakathāvaṇṇanā