| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
2. Paṭiccasamuppādakathāvaṇṇanā
੪੪੮. ਇਦਾਨਿ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾ ਨਾਮ ਹੋਤਿ। ਤਤ੍ਥ ਯੇਸਂ ਨਿਦਾਨવਗ੍ਗੇ ‘‘ਉਪ੍ਪਾਦਾ વਾ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ਅਨੁਪ੍ਪਾਦਾ વਾ ਤਥਾਗਤਾਨਂ ਠਿਤਾવ ਸਾ ਧਾਤੁ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ’’ਤਿਆਦਿવਚਨਤੋ (ਸਂ॰ ਨਿ॰ ੨.੨੦) ‘‘ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ ਅਸਙ੍ਖਤੋ’’ਤਿ ਲਦ੍ਧਿ, ਸੇਯ੍ਯਥਾਪਿ ਪੁਬ੍ਬਸੇਲਿਯਾਨਞ੍ਚ ਮਹਿਸਾਸਕਾਨਞ੍ਚ; ਤੇ ਸਨ੍ਧਾਯ ਪੁਚ੍ਛਾ ਸਕવਾਦਿਸ੍ਸ, ਪਟਿਞ੍ਞਾ ਇਤਰਸ੍ਸ।
448. Idāni paṭiccasamuppādakathā nāma hoti. Tattha yesaṃ nidānavagge ‘‘uppādā vā tathāgatānaṃ anuppādā vā tathāgatānaṃ ṭhitāva sā dhātu dhammaṭṭhitatā’’tiādivacanato (saṃ. ni. 2.20) ‘‘paṭiccasamuppādo asaṅkhato’’ti laddhi, seyyathāpi pubbaseliyānañca mahisāsakānañca; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa.
੪੪੯. ਅવਿਜ੍ਜਾ ਅਸਙ੍ਖਤਾਤਿ ਆਦਯੋ ਪਞ੍ਹਾ ਅવਿਜ੍ਜਾਦੀਨਂਯੇવ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਭਾવਦਸ੍ਸਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਾ। ਯੇਨ ਪਨਤ੍ਥੇਨ ਤਤ੍ਥ ਏਕੇਕਂ ਅਙ੍ਗਂ ‘‘ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਸੋ ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦવਿਭਙ੍ਗੇ વੁਤ੍ਤੋਯੇવ।
449. Avijjāasaṅkhatāti ādayo pañhā avijjādīnaṃyeva paṭiccasamuppādabhāvadassanatthaṃ vuttā. Yena panatthena tattha ekekaṃ aṅgaṃ ‘‘paṭiccasamuppādo’’ti vuccati, so paṭiccasamuppādavibhaṅge vuttoyeva.
੪੫੧. ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾਤਿ ਯਾ ਤਤ੍ਥ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾਤਿਆਦਿ ਯੇਨ ਸੁਤ੍ਤੇਨ ਲਦ੍ਧਿ ਪਤਿਟ੍ਠਾਪਿਤਾ, ਤਸ੍ਸੇવ ਅਤ੍ਥਦਸ੍ਸਨੇਨ ਲਦ੍ਧਿਭਿਨ੍ਦਨਤ੍ਥਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਅਯਞ੍ਹੇਤ੍ਥ ਅਤ੍ਥੋ – ਯਾ ਅਯਂ ਹੇਟ੍ਠਾ ‘‘ਠਿਤਾવ ਸਾ ਧਾਤੁ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤਾ ਨ ਸਾ ਅਞ੍ਞਤ੍ਰ ਅવਿਜ੍ਜਾਦੀਹਿ વਿਸੁਂ ਏਕਾ ਅਤ੍ਥਿ। ਅવਿਜ੍ਜਾਦੀਨਂ ਪਨ ਪਚ੍ਚਯਾਨਂਯੇવੇਤਂ ਨਾਮਂ। ਉਪ੍ਪਨ੍ਨੇਪਿ ਹਿ ਤਥਾਗਤੇ ਅਨੁਪ੍ਪਨ੍ਨੇਪਿ ਅવਿਜ੍ਜਾਤੋ ਸਙ੍ਖਾਰਾ ਸਮ੍ਭવਨ੍ਤਿ, ਸਙ੍ਖਾਰਾਦੀਹਿ ਚ વਿਞ੍ਞਾਣਾਦੀਨਿ, ਤਸ੍ਮਾ ‘‘ਅવਿਜ੍ਜਾਪਚ੍ਚਯਾ ਸਙ੍ਖਾਰਾ’’ਤਿ ਯਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਦੇ ਸਙ੍ਖਾਰਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਣਟ੍ਠੇਨ ਠਿਤਤਾਤਿ ਧਮ੍ਮਟ੍ਠਿਤਤਾ। ਤੇਸਂਯੇવ ਚ ਧਮ੍ਮਾਨਂ ਕਾਰਣਟ੍ਠੇਨੇવ ਨਿਯਾਮਤਾਤਿ ਧਮ੍ਮਨਿਯਾਮਤਾਤਿ ਅવਿਜ੍ਜਾ વੁਚ੍ਚਤਿ। ਸਾ ਚ ਅਸਙ੍ਖਤਾ, ਨਿਬ੍ਬਾਨਞ੍ਚ ਅਸਙ੍ਖਤਨ੍ਤਿ ਪੁਚ੍ਛਤਿ। ਪਰવਾਦੀ ਲਦ੍ਧਿવਸੇਨ ਪਟਿਜਾਨਿਤ੍વਾ ਪੁਨ ਦ੍વੇ ਅਸਙ੍ਖਤਾਨੀਤਿ ਪੁਟ੍ਠੋ ਸੁਤ੍ਤਾਭਾવੇਨ ਪਟਿਕ੍ਖਿਪਿਤ੍વਾ ਲਦ੍ਧਿવਸੇਨੇવ ਪਟਿਜਾਨਾਤਿ। ਸੇਸਪਦੇਸੁਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਹੇਟ੍ਠਾ વੁਤ੍ਤਸਦਿਸਂ ਪਨ ਤਤ੍ਥ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવ વੇਦਿਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ।
451. Avijjāpaccayā saṅkhārāti yā tattha dhammaṭṭhitatātiādi yena suttena laddhi patiṭṭhāpitā, tasseva atthadassanena laddhibhindanatthaṃ vuttaṃ. Ayañhettha attho – yā ayaṃ heṭṭhā ‘‘ṭhitāva sā dhātu dhammaṭṭhitatā dhammaniyāmatā’’ti vuttā na sā aññatra avijjādīhi visuṃ ekā atthi. Avijjādīnaṃ pana paccayānaṃyevetaṃ nāmaṃ. Uppannepi hi tathāgate anuppannepi avijjāto saṅkhārā sambhavanti, saṅkhārādīhi ca viññāṇādīni, tasmā ‘‘avijjāpaccayā saṅkhārā’’ti yā etasmiṃ pade saṅkhāradhammānaṃ kāraṇaṭṭhena ṭhitatāti dhammaṭṭhitatā. Tesaṃyeva ca dhammānaṃ kāraṇaṭṭheneva niyāmatāti dhammaniyāmatāti avijjā vuccati. Sā ca asaṅkhatā, nibbānañca asaṅkhatanti pucchati. Paravādī laddhivasena paṭijānitvā puna dve asaṅkhatānīti puṭṭho suttābhāvena paṭikkhipitvā laddhivaseneva paṭijānāti. Sesapadesupi eseva nayo. Heṭṭhā vuttasadisaṃ pana tattha vuttanayeneva veditabbanti.
ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ।
Paṭiccasamuppādakathāvaṇṇanā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ • Abhidhammapiṭaka / ਕਥਾવਤ੍ਥੁਪਾਲ਼ਿ • Kathāvatthupāḷi / (੫੪) ੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾ • (54) 2. Paṭiccasamuppādakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਮੂਲਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-mūlaṭīkā / ੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 2. Paṭiccasamuppādakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਅਭਿਧਮ੍ਮਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Abhidhammapiṭaka (ṭīkā) / ਪਞ੍ਚਪਕਰਣ-ਅਨੁਟੀਕਾ • Pañcapakaraṇa-anuṭīkā / ੨. ਪਟਿਚ੍ਚਸਮੁਪ੍ਪਾਦਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 2. Paṭiccasamuppādakathāvaṇṇanā
