| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā |
පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසකථාවණ්‌ණනා
Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā
102. සුද්‌ධස්‌සාති සභාගසඞ්‌ඝාදිසෙසං අනාපන්‌නස්‌ස, තතො වුට්‌ඨිතස්‌ස වා. අඤ්‌ඤස්‌මින්‌ති සුද්‌ධන්‌තපරිවාසවසෙන ආපත්‌තිවුට්‌ඨානතො අඤ්‌ඤස්‌මිං ආපත්‌තිවුට්‌ඨානෙ. පාළියං ‘‘පටිකස්‌සිතො සඞ්‌ඝෙන උදායි භික්‌ඛු අන්‌තරා එකිස්‌සා ආපත්‌තියා…පෙ.… මූලායපටිකස්‌සනා’’ති ඉදං කරණවසෙන විපරිණාමෙත්‌වා මූලායපටිකස්‌සනාය පටිකස්‌සිතොති යොජෙතබ්‌බං. අථ වා ‘‘මූලාය පටිකස්‌සනා ඛමති සඞ්‌ඝස්‌සා’’ති උත්‌තරපදෙන සහ පච්‌චත්‌තවසෙනෙව යොජෙතුම්‌පි වට්‌ටති.
102.Suddhassāti sabhāgasaṅghādisesaṃ anāpannassa, tato vuṭṭhitassa vā. Aññasminti suddhantaparivāsavasena āpattivuṭṭhānato aññasmiṃ āpattivuṭṭhāne. Pāḷiyaṃ ‘‘paṭikassito saṅghena udāyi bhikkhu antarā ekissā āpattiyā…pe… mūlāyapaṭikassanā’’ti idaṃ karaṇavasena vipariṇāmetvā mūlāyapaṭikassanāya paṭikassitoti yojetabbaṃ. Atha vā ‘‘mūlāya paṭikassanā khamati saṅghassā’’ti uttarapadena saha paccattavaseneva yojetumpi vaṭṭati.
‘‘උදායිං භික්‌ඛුං අන්‌තරා එකිස්‌සා ආපත්‌තියා…පෙ.… මූලාය පටිකස්‌සිත්‌වා’’ති එත්‌ථ අන්‌තරා එකිස්‌සා ආපත්‌තියා හෙතුභූතාය උදායිං භික්‌ඛුං මූලාය පටිකස්‌සිත්‌වා මූලදිවසෙ ආකඩ්‌ඪිත්‌වා තස්‌සා අන්‌තරාපත්‌තියා සමොධානපරිවාසං දෙතූති යොජනා. ආවිකාරාපෙත්‌වා විස්‌සජ්‌ජෙතබ්‌බොති තස්‌ස අතෙකිච්‌ඡභාවං තෙනෙව සඞ්‌ඝස්‌ස පාකටං කාරෙත්‌වා ලජ්‌ජිගණතො වියොජනවසෙන විස්‌සජ්‌ජෙතබ්‌බො.
‘‘Udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā…pe… mūlāya paṭikassitvā’’ti ettha antarā ekissā āpattiyā hetubhūtāya udāyiṃ bhikkhuṃ mūlāya paṭikassitvā mūladivase ākaḍḍhitvā tassā antarāpattiyā samodhānaparivāsaṃ detūti yojanā. Āvikārāpetvā vissajjetabboti tassa atekicchabhāvaṃ teneva saṅghassa pākaṭaṃ kāretvā lajjigaṇato viyojanavasena vissajjetabbo.
සතං ආපත්‌තියොති කායසංසග්‌ගාදිවසෙන එකදිවසෙ ආපන්‌නා සතං ආපත්‌තියො. දසසතන්‌ති සහස්‌සා ආපත්‌තියො. රත්‌තිසතං ඡාදයිත්‌වානාති යොජෙතබ්‌බො. සබ්‌බපරිවාසකම්‌මවාචාවසානෙති හෙට්‌ඨා දස්‌සිතානං ද්‌වින්‌නං සුද්‌ධන්‌තපරිවාසානං, තිණ්‌ණං සමොධානපරිවාසානඤ්‌චාති ඉමෙසං සබ්‌බෙසං පරිවාසානං කම්‌මවාචාපරියොසානෙ. පුරිමනයෙනෙවාති පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසෙ වුත්‌තනයෙන.
Sataṃ āpattiyoti kāyasaṃsaggādivasena ekadivase āpannā sataṃ āpattiyo. Dasasatanti sahassā āpattiyo. Rattisataṃ chādayitvānāti yojetabbo. Sabbaparivāsakammavācāvasāneti heṭṭhā dassitānaṃ dvinnaṃ suddhantaparivāsānaṃ, tiṇṇaṃ samodhānaparivāsānañcāti imesaṃ sabbesaṃ parivāsānaṃ kammavācāpariyosāne. Purimanayenevāti paṭicchannaparivāse vuttanayena.
විහාරූපචාරතොපීති බහිගාමෙ භික්‌ඛූනං විහාරූපචාරතොපි. ‘‘ද්‌වෙ ලෙඩ්‌ඩුපාතා අතික්‌කමිතබ්‌බා’’ති ඉදං භික්‌ඛූනං සවනූපචාරාතික්‌කමනං වුත්‌තං. ගාමස්‌සාති න වුත්‌තන්‌ති ගාමස්‌ස උපචාරං මුඤ්‌චිතුං වට්‌ටතීති න වුත්‌තං. තෙන ගාමූපචාරෙ ඨිතාපි තත්‌ථ දස්‌සනසවනූපචාරෙ අතික්‌කමිත්‌වා ඨිතා භික්‌ඛූ ච භික්‌ඛුනියො ච තස්‌සා රත්‌තිච්‌ඡෙදං න කරොන්‌තීති දීපෙති.
Vihārūpacāratopīti bahigāme bhikkhūnaṃ vihārūpacāratopi. ‘‘Dve leḍḍupātā atikkamitabbā’’ti idaṃ bhikkhūnaṃ savanūpacārātikkamanaṃ vuttaṃ. Gāmassāti na vuttanti gāmassa upacāraṃ muñcituṃ vaṭṭatīti na vuttaṃ. Tena gāmūpacāre ṭhitāpi tattha dassanasavanūpacāre atikkamitvā ṭhitā bhikkhū ca bhikkhuniyo ca tassā ratticchedaṃ na karontīti dīpeti.
අනික්‌ඛිත්‌තවත්‌තභික්‌ඛූනං වුත්‌තනයෙනෙවාති උපචාරසීමාය පවිට්‌ඨානං වසෙන රත්‌තිච්‌ඡෙදං සන්‌ධාය වුත්‌තං. තස්‌මිං ගාමෙති භික්‌ඛුනීනං නිවාසනගාමෙ. අත්‌තානං දස්‌සෙත්‌වාති යථා ආරොචෙතුං සක්‌කා, තථා දස්‌සෙත්‌වා. ‘‘සම්‌මන්‌නිත්‌වා දාතබ්‌බා’’ති ඉමිනා සම්‌මතාය සහවාසෙපි රත්‌තිච්‌ඡෙදො න හොතීති දස්‌සෙති.
Anikkhittavattabhikkhūnaṃ vuttanayenevāti upacārasīmāya paviṭṭhānaṃ vasena ratticchedaṃ sandhāya vuttaṃ. Tasmiṃ gāmeti bhikkhunīnaṃ nivāsanagāme. Attānaṃ dassetvāti yathā ārocetuṃ sakkā, tathā dassetvā. ‘‘Sammannitvā dātabbā’’ti iminā sammatāya sahavāsepi ratticchedo na hotīti dasseti.
මූලායපටිකස්‌සිතස්‌සාති මූලායපටිකස්‌සිතස්‌ස පුන පරිවුත්‌ථපරිවාසස්‌සාති අත්‌ථො. තිස්‌සන්‌නන්‌ති මූලාපත්‌තියා සහ ද්‌වින්‌නං අන්‌තරාපත්‌තීනඤ්‌ච.
Mūlāyapaṭikassitassāti mūlāyapaṭikassitassa puna parivutthaparivāsassāti attho. Tissannanti mūlāpattiyā saha dvinnaṃ antarāpattīnañca.
108. සචෙ පටිච්‌ඡන්‌නාති නික්‌ඛිත්‌තවත්‌තෙනාපන්‌නාපත්‌තිං සන්‌ධාය වුත්‌තං. පාළියං පඤ්‌චාහප්‌පටිච්‌ඡන්‌නවාරෙ අන්‌තරාපත්‌තිකථායං ‘‘එවඤ්‌ච පන, භික්‌ඛවෙ, ඡාරත්‌තං මානත්‌තං දාතබ්‌බ’’න්‌ති ඉදං මූලායපටිකස්‌සනාකම්‌මවාචානන්‌තරමෙව දාතුං වුත්‌තං න හොති. මූලායපටිකස්‌සිතස්‌ස පන පඤ්‌චදිවසානි පරිවසිත්‌වා යාචිතස්‌ස මානත්‌තචරණකාලෙ ආපන්‌නාය තතියාය අන්‌තරාපත්‌තියා අප්‌පටිච්‌ඡන්‌නාය මානත්‌තදානං සන්‌ධාය වුත්‌තං. එවඤ්‌ච දින්‌නමානත්‌තස්‌ස එකෙන ඡාරත්‌තෙන පුබ්‌බෙ දින්‌නමානත්‌තාහි තීහි ආපත්‌තීහි සහ චතස්‌සන්‌නම්‌පි ආපත්‌තීනං මානත්‌තං චිණ්‌ණමෙව හොති. ඉමිනා පන නයෙන අබ්‌භානාරහකාලෙ ආපන්‌නාය අන්‌තරාපත්‌තියා, පක්‌ඛප්‌පටිච්‌ඡන්‌නවාරෙ අන්‌තරාපත්‌තීසු ච පටිපජ්‌ජනං වෙදිතබ්‌බං. ‘‘එකාහප්‌පටිච්‌ඡන්‌නාදිවසෙන පඤ්‌චා’’ති ඉදං එකාහප්‌පටිච්‌ඡන්‌නාදීනං චතුන්‌නං පච්‌චෙකපරිවාසදානමානත්‌තදානඅබ්‌භානානි එකෙකං කත්‌වා වුත්‌තං. ‘‘අන්‌තරාපත්‌තිවසෙන චතස්‌සො’’ති ඉදම්‌පි මානත්‌තදානඅබ්‌භානානි තස්‌මිං තස්‌මිං මූලායපටිකස්‌සනෙ එකත්‌තං ආරොපෙත්‌වා වුත්‌තං.
108.Sacepaṭicchannāti nikkhittavattenāpannāpattiṃ sandhāya vuttaṃ. Pāḷiyaṃ pañcāhappaṭicchannavāre antarāpattikathāyaṃ ‘‘evañca pana, bhikkhave, chārattaṃ mānattaṃ dātabba’’nti idaṃ mūlāyapaṭikassanākammavācānantarameva dātuṃ vuttaṃ na hoti. Mūlāyapaṭikassitassa pana pañcadivasāni parivasitvā yācitassa mānattacaraṇakāle āpannāya tatiyāya antarāpattiyā appaṭicchannāya mānattadānaṃ sandhāya vuttaṃ. Evañca dinnamānattassa ekena chārattena pubbe dinnamānattāhi tīhi āpattīhi saha catassannampi āpattīnaṃ mānattaṃ ciṇṇameva hoti. Iminā pana nayena abbhānārahakāle āpannāya antarāpattiyā, pakkhappaṭicchannavāre antarāpattīsu ca paṭipajjanaṃ veditabbaṃ. ‘‘Ekāhappaṭicchannādivasena pañcā’’ti idaṃ ekāhappaṭicchannādīnaṃ catunnaṃ paccekaparivāsadānamānattadānaabbhānāni ekekaṃ katvā vuttaṃ. ‘‘Antarāpattivasena catasso’’ti idampi mānattadānaabbhānāni tasmiṃ tasmiṃ mūlāyapaṭikassane ekattaṃ āropetvā vuttaṃ.
පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසකථාවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.
Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / විනයපිටක • Vinayapiṭaka / චූළවග්‌ගපාළි • Cūḷavaggapāḷi
එකාහප්‌පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසං • Ekāhappaṭicchannaparivāsaṃ
පඤ්‌චාහප්‌පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසො • Pañcāhappaṭicchannaparivāso
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / චූළවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසකථා • Paṭicchannaparivāsakathā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā
පරිවාසකථාවණ්‌ණනා • Parivāsakathāvaṇṇanā
පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසකථාවණ්‌ණනා • Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā
පරිවාසකථාවණ්‌ණනා • Parivāsakathāvaṇṇanā
පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසාදිකථාවණ්‌ණනා • Paṭicchannaparivāsādikathāvaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / පටිච්‌ඡන්‌නපරිවාසකථා • Paṭicchannaparivāsakathā
