Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā |
ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā
੧੦੨. ਸੁਦ੍ਧਸ੍ਸਾਤਿ ਸਭਾਗਸਙ੍ਘਾਦਿਸੇਸਂ ਅਨਾਪਨ੍ਨਸ੍ਸ, ਤਤੋ વੁਟ੍ਠਿਤਸ੍ਸ વਾ। ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਨ੍ਤਿ ਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਪਰਿવਾਸવਸੇਨ ਆਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨਤੋ ਅਞ੍ਞਸ੍ਮਿਂ ਆਪਤ੍ਤਿવੁਟ੍ਠਾਨੇ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ‘‘ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤੋ ਸਙ੍ਘੇਨ ਉਦਾਯਿ ਭਿਕ੍ਖੁ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ…ਪੇ॰… ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਕਰਣવਸੇਨ વਿਪਰਿਣਾਮੇਤ੍વਾ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤੋਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬਂ। ਅਥ વਾ ‘‘ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾ ਖਮਤਿ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸਾ’’ਤਿ ਉਤ੍ਤਰਪਦੇਨ ਸਹ ਪਚ੍ਚਤ੍ਤવਸੇਨੇવ ਯੋਜੇਤੁਮ੍ਪਿ વਟ੍ਟਤਿ।
102.Suddhassāti sabhāgasaṅghādisesaṃ anāpannassa, tato vuṭṭhitassa vā. Aññasminti suddhantaparivāsavasena āpattivuṭṭhānato aññasmiṃ āpattivuṭṭhāne. Pāḷiyaṃ ‘‘paṭikassito saṅghena udāyi bhikkhu antarā ekissā āpattiyā…pe… mūlāyapaṭikassanā’’ti idaṃ karaṇavasena vipariṇāmetvā mūlāyapaṭikassanāya paṭikassitoti yojetabbaṃ. Atha vā ‘‘mūlāya paṭikassanā khamati saṅghassā’’ti uttarapadena saha paccattavaseneva yojetumpi vaṭṭati.
‘‘ਉਦਾਯਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ…ਪੇ॰… ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥ ਅਨ੍ਤਰਾ ਏਕਿਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯਾ ਹੇਤੁਭੂਤਾਯ ਉਦਾਯਿਂ ਭਿਕ੍ਖੁਂ ਮੂਲਾਯ ਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤ੍વਾ ਮੂਲਦਿવਸੇ ਆਕਡ੍ਢਿਤ੍વਾ ਤਸ੍ਸਾ ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਮੋਧਾਨਪਰਿવਾਸਂ ਦੇਤੂਤਿ ਯੋਜਨਾ। ਆવਿਕਾਰਾਪੇਤ੍વਾ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬੋਤਿ ਤਸ੍ਸ ਅਤੇਕਿਚ੍ਛਭਾવਂ ਤੇਨੇવ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਪਾਕਟਂ ਕਾਰੇਤ੍વਾ ਲਜ੍ਜਿਗਣਤੋ વਿਯੋਜਨવਸੇਨ વਿਸ੍ਸਜ੍ਜੇਤਬ੍ਬੋ।
‘‘Udāyiṃ bhikkhuṃ antarā ekissā āpattiyā…pe… mūlāya paṭikassitvā’’ti ettha antarā ekissā āpattiyā hetubhūtāya udāyiṃ bhikkhuṃ mūlāya paṭikassitvā mūladivase ākaḍḍhitvā tassā antarāpattiyā samodhānaparivāsaṃ detūti yojanā. Āvikārāpetvā vissajjetabboti tassa atekicchabhāvaṃ teneva saṅghassa pākaṭaṃ kāretvā lajjigaṇato viyojanavasena vissajjetabbo.
ਸਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋਤਿ ਕਾਯਸਂਸਗ੍ਗਾਦਿવਸੇਨ ਏਕਦਿવਸੇ ਆਪਨ੍ਨਾ ਸਤਂ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ। ਦਸਸਤਨ੍ਤਿ ਸਹਸ੍ਸਾ ਆਪਤ੍ਤਿਯੋ। ਰਤ੍ਤਿਸਤਂ ਛਾਦਯਿਤ੍વਾਨਾਤਿ ਯੋਜੇਤਬ੍ਬੋ। ਸਬ੍ਬਪਰਿવਾਸਕਮ੍ਮવਾਚਾવਸਾਨੇਤਿ ਹੇਟ੍ਠਾ ਦਸ੍ਸਿਤਾਨਂ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਸੁਦ੍ਧਨ੍ਤਪਰਿવਾਸਾਨਂ, ਤਿਣ੍ਣਂ ਸਮੋਧਾਨਪਰਿવਾਸਾਨਞ੍ਚਾਤਿ ਇਮੇਸਂ ਸਬ੍ਬੇਸਂ ਪਰਿવਾਸਾਨਂ ਕਮ੍ਮવਾਚਾਪਰਿਯੋਸਾਨੇ। ਪੁਰਿਮਨਯੇਨੇવਾਤਿ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸੇ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨ।
Sataṃ āpattiyoti kāyasaṃsaggādivasena ekadivase āpannā sataṃ āpattiyo. Dasasatanti sahassā āpattiyo. Rattisataṃ chādayitvānāti yojetabbo. Sabbaparivāsakammavācāvasāneti heṭṭhā dassitānaṃ dvinnaṃ suddhantaparivāsānaṃ, tiṇṇaṃ samodhānaparivāsānañcāti imesaṃ sabbesaṃ parivāsānaṃ kammavācāpariyosāne. Purimanayenevāti paṭicchannaparivāse vuttanayena.
વਿਹਾਰੂਪਚਾਰਤੋਪੀਤਿ ਬਹਿਗਾਮੇ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ વਿਹਾਰੂਪਚਾਰਤੋਪਿ। ‘‘ਦ੍વੇ ਲੇਡ੍ਡੁਪਾਤਾ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਭਿਕ੍ਖੂਨਂ ਸવਨੂਪਚਾਰਾਤਿਕ੍ਕਮਨਂ વੁਤ੍ਤਂ। ਗਾਮਸ੍ਸਾਤਿ ਨ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਗਾਮਸ੍ਸ ਉਪਚਾਰਂ ਮੁਞ੍ਚਿਤੁਂ વਟ੍ਟਤੀਤਿ ਨ વੁਤ੍ਤਂ। ਤੇਨ ਗਾਮੂਪਚਾਰੇ ਠਿਤਾਪਿ ਤਤ੍ਥ ਦਸ੍ਸਨਸવਨੂਪਚਾਰੇ ਅਤਿਕ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਠਿਤਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਚ ਭਿਕ੍ਖੁਨਿਯੋ ਚ ਤਸ੍ਸਾ ਰਤ੍ਤਿਚ੍ਛੇਦਂ ਨ ਕਰੋਨ੍ਤੀਤਿ ਦੀਪੇਤਿ।
Vihārūpacāratopīti bahigāme bhikkhūnaṃ vihārūpacāratopi. ‘‘Dve leḍḍupātā atikkamitabbā’’ti idaṃ bhikkhūnaṃ savanūpacārātikkamanaṃ vuttaṃ. Gāmassāti na vuttanti gāmassa upacāraṃ muñcituṃ vaṭṭatīti na vuttaṃ. Tena gāmūpacāre ṭhitāpi tattha dassanasavanūpacāre atikkamitvā ṭhitā bhikkhū ca bhikkhuniyo ca tassā ratticchedaṃ na karontīti dīpeti.
ਅਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤવਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖੂਨਂ વੁਤ੍ਤਨਯੇਨੇવਾਤਿ ਉਪਚਾਰਸੀਮਾਯ ਪવਿਟ੍ਠਾਨਂ વਸੇਨ ਰਤ੍ਤਿਚ੍ਛੇਦਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਤਸ੍ਮਿਂ ਗਾਮੇਤਿ ਭਿਕ੍ਖੁਨੀਨਂ ਨਿવਾਸਨਗਾਮੇ। ਅਤ੍ਤਾਨਂ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾਤਿ ਯਥਾ ਆਰੋਚੇਤੁਂ ਸਕ੍ਕਾ, ਤਥਾ ਦਸ੍ਸੇਤ੍વਾ। ‘‘ਸਮ੍ਮਨ੍ਨਿਤ੍વਾ ਦਾਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ ਇਮਿਨਾ ਸਮ੍ਮਤਾਯ ਸਹવਾਸੇਪਿ ਰਤ੍ਤਿਚ੍ਛੇਦੋ ਨ ਹੋਤੀਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Anikkhittavattabhikkhūnaṃ vuttanayenevāti upacārasīmāya paviṭṭhānaṃ vasena ratticchedaṃ sandhāya vuttaṃ. Tasmiṃ gāmeti bhikkhunīnaṃ nivāsanagāme. Attānaṃ dassetvāti yathā ārocetuṃ sakkā, tathā dassetvā. ‘‘Sammannitvā dātabbā’’ti iminā sammatāya sahavāsepi ratticchedo na hotīti dasseti.
ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤਸ੍ਸਾਤਿ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤਸ੍ਸ ਪੁਨ ਪਰਿવੁਤ੍ਥਪਰਿવਾਸਸ੍ਸਾਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਤਿਸ੍ਸਨ੍ਨਨ੍ਤਿ ਮੂਲਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਸਹ ਦ੍વਿਨ੍ਨਂ ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤੀਨਞ੍ਚ।
Mūlāyapaṭikassitassāti mūlāyapaṭikassitassa puna parivutthaparivāsassāti attho. Tissannanti mūlāpattiyā saha dvinnaṃ antarāpattīnañca.
੧੦੮. ਸਚੇ ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਤਿ ਨਿਕ੍ਖਿਤ੍ਤવਤ੍ਤੇਨਾਪਨ੍ਨਾਪਤ੍ਤਿਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਪਾਲ਼ਿਯਂ ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨવਾਰੇ ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤਿਕਥਾਯਂ ‘‘ਏવਞ੍ਚ ਪਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਛਾਰਤ੍ਤਂ ਮਾਨਤ੍ਤਂ ਦਾਤਬ੍ਬ’’ਨ੍ਤਿ ਇਦਂ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨਾਕਮ੍ਮવਾਚਾਨਨ੍ਤਰਮੇવ ਦਾਤੁਂ વੁਤ੍ਤਂ ਨ ਹੋਤਿ। ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਿਤਸ੍ਸ ਪਨ ਪਞ੍ਚਦਿવਸਾਨਿ ਪਰਿવਸਿਤ੍વਾ ਯਾਚਿਤਸ੍ਸ ਮਾਨਤ੍ਤਚਰਣਕਾਲੇ ਆਪਨ੍ਨਾਯ ਤਤਿਯਾਯ ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤਿਯਾ ਅਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਯ ਮਾਨਤ੍ਤਦਾਨਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વੁਤ੍ਤਂ। ਏવਞ੍ਚ ਦਿਨ੍ਨਮਾਨਤ੍ਤਸ੍ਸ ਏਕੇਨ ਛਾਰਤ੍ਤੇਨ ਪੁਬ੍ਬੇ ਦਿਨ੍ਨਮਾਨਤ੍ਤਾਹਿ ਤੀਹਿ ਆਪਤ੍ਤੀਹਿ ਸਹ ਚਤਸ੍ਸਨ੍ਨਮ੍ਪਿ ਆਪਤ੍ਤੀਨਂ ਮਾਨਤ੍ਤਂ ਚਿਣ੍ਣਮੇવ ਹੋਤਿ। ਇਮਿਨਾ ਪਨ ਨਯੇਨ ਅਬ੍ਭਾਨਾਰਹਕਾਲੇ ਆਪਨ੍ਨਾਯ ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤਿਯਾ, ਪਕ੍ਖਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨવਾਰੇ ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤੀਸੁ ਚ ਪਟਿਪਜ੍ਜਨਂ વੇਦਿਤਬ੍ਬਂ। ‘‘ਏਕਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਦਿવਸੇਨ ਪਞ੍ਚਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਏਕਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਾਦੀਨਂ ਚਤੁਨ੍ਨਂ ਪਚ੍ਚੇਕਪਰਿવਾਸਦਾਨਮਾਨਤ੍ਤਦਾਨਅਬ੍ਭਾਨਾਨਿ ਏਕੇਕਂ ਕਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ। ‘‘ਅਨ੍ਤਰਾਪਤ੍ਤਿવਸੇਨ ਚਤਸ੍ਸੋ’’ਤਿ ਇਦਮ੍ਪਿ ਮਾਨਤ੍ਤਦਾਨਅਬ੍ਭਾਨਾਨਿ ਤਸ੍ਮਿਂ ਤਸ੍ਮਿਂ ਮੂਲਾਯਪਟਿਕਸ੍ਸਨੇ ਏਕਤ੍ਤਂ ਆਰੋਪੇਤ੍વਾ વੁਤ੍ਤਂ।
108.Sacepaṭicchannāti nikkhittavattenāpannāpattiṃ sandhāya vuttaṃ. Pāḷiyaṃ pañcāhappaṭicchannavāre antarāpattikathāyaṃ ‘‘evañca pana, bhikkhave, chārattaṃ mānattaṃ dātabba’’nti idaṃ mūlāyapaṭikassanākammavācānantarameva dātuṃ vuttaṃ na hoti. Mūlāyapaṭikassitassa pana pañcadivasāni parivasitvā yācitassa mānattacaraṇakāle āpannāya tatiyāya antarāpattiyā appaṭicchannāya mānattadānaṃ sandhāya vuttaṃ. Evañca dinnamānattassa ekena chārattena pubbe dinnamānattāhi tīhi āpattīhi saha catassannampi āpattīnaṃ mānattaṃ ciṇṇameva hoti. Iminā pana nayena abbhānārahakāle āpannāya antarāpattiyā, pakkhappaṭicchannavāre antarāpattīsu ca paṭipajjanaṃ veditabbaṃ. ‘‘Ekāhappaṭicchannādivasena pañcā’’ti idaṃ ekāhappaṭicchannādīnaṃ catunnaṃ paccekaparivāsadānamānattadānaabbhānāni ekekaṃ katvā vuttaṃ. ‘‘Antarāpattivasena catasso’’ti idampi mānattadānaabbhānāni tasmiṃ tasmiṃ mūlāyapaṭikassane ekattaṃ āropetvā vuttaṃ.
ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Cūḷavaggapāḷi
ਏਕਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸਂ • Ekāhappaṭicchannaparivāsaṃ
ਪਞ੍ਚਾਹਪ੍ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸੋ • Pañcāhappaṭicchannaparivāso
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਚੂਲ਼વਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Cūḷavagga-aṭṭhakathā / ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸਕਥਾ • Paṭicchannaparivāsakathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā
ਪਰਿવਾਸਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Parivāsakathāvaṇṇanā
ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Paṭicchannaparivāsakathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā
ਪਰਿવਾਸਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Parivāsakathāvaṇṇanā
ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸਾਦਿਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Paṭicchannaparivāsādikathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਪਟਿਚ੍ਛਨ੍ਨਪਰਿવਾਸਕਥਾ • Paṭicchannaparivāsakathā