Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / ద్వేమాతికాపాళి • Dvemātikāpāḷi |
పాటిదేసనీయకణ్డో
Pāṭidesanīyakaṇḍo
౧. సప్పివిఞ్ఞాపనసిక్ఖాపదవణ్ణనా
1. Sappiviññāpanasikkhāpadavaṇṇanā
పాటిదేసనీయేసు పఠమే సప్పిన్తి పుబ్బే వుత్తవినిచ్ఛయం పాళిఆగతం (పాచి॰ ౧౨౩౦) గోసప్పిఆదిమేవ. విఞ్ఞాపేత్వా భుఞ్జేయ్యాతి ఏత్థ ‘‘విఞ్ఞత్తియా పటిలద్ధం భుఞ్జిస్సామీ’’తి గహణే దుక్కటం, గహితస్స అజ్ఝోహారే అజ్ఝోహారే పాటిదేసనీయం.
Pāṭidesanīyesu paṭhame sappinti pubbe vuttavinicchayaṃ pāḷiāgataṃ (pāci. 1230) gosappiādimeva. Viññāpetvā bhuñjeyyāti ettha ‘‘viññattiyā paṭiladdhaṃ bhuñjissāmī’’ti gahaṇe dukkaṭaṃ, gahitassa ajjhohāre ajjhohāre pāṭidesanīyaṃ.
సావత్థియం ఛబ్బగ్గియా భిక్ఖునియో ఆరబ్భ సప్పిం విఞ్ఞాపేత్వా భుఞ్జనవత్థుస్మిం పఞ్ఞత్తం, ‘‘అగిలానా’’తి అయమేత్థ అనుపఞ్ఞత్తి, తికపాటిదేసనీయం, గిలానాయ ద్వికదుక్కటం. యా పన గిలానా గిలానసఞ్ఞా, గిలానకాలే వా విఞ్ఞాపేత్వా పచ్ఛా అగిలానా హుత్వా భుఞ్జతి, గిలానాయ వా సేసకం, ఞాతకప్పవారితట్ఠానతో వా విఞ్ఞత్తం, అఞ్ఞస్స వా అత్థాయ, అత్తనో వా ధనేన గహితం భుఞ్జతి, తస్సా, ఉమ్మత్తికాదీనఞ్చ అనాపత్తి. వుత్తలక్ఖణసప్పితా, అనుఞ్ఞాతకారణాభావో, విఞ్ఞత్తి, అజ్ఝోహారోతి ఇమానేత్థ చత్తారి అఙ్గాని. సముట్ఠానాదీని అద్ధానసదిసానీతి.
Sāvatthiyaṃ chabbaggiyā bhikkhuniyo ārabbha sappiṃ viññāpetvā bhuñjanavatthusmiṃ paññattaṃ, ‘‘agilānā’’ti ayamettha anupaññatti, tikapāṭidesanīyaṃ, gilānāya dvikadukkaṭaṃ. Yā pana gilānā gilānasaññā, gilānakāle vā viññāpetvā pacchā agilānā hutvā bhuñjati, gilānāya vā sesakaṃ, ñātakappavāritaṭṭhānato vā viññattaṃ, aññassa vā atthāya, attano vā dhanena gahitaṃ bhuñjati, tassā, ummattikādīnañca anāpatti. Vuttalakkhaṇasappitā, anuññātakāraṇābhāvo, viññatti, ajjhohāroti imānettha cattāri aṅgāni. Samuṭṭhānādīni addhānasadisānīti.
సప్పివిఞ్ఞాపనసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Sappiviññāpanasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
౨. తేలవిఞ్ఞాపనాదిసిక్ఖాపదవణ్ణనా
2. Telaviññāpanādisikkhāpadavaṇṇanā
దుతియాదీసుపి తేలాదీని పుబ్బే వుత్తవినిచ్ఛయాని పాళియం (పాచి॰ ౧౨౩౬) ఆగతానేవ, పాళియం అనాగతేసు పన అట్ఠసుపి దుక్కటమేవ. సేసం సబ్బత్థ పఠమే వుత్తసదిసమేవాతి.
Dutiyādīsupi telādīni pubbe vuttavinicchayāni pāḷiyaṃ (pāci. 1236) āgatāneva, pāḷiyaṃ anāgatesu pana aṭṭhasupi dukkaṭameva. Sesaṃ sabbattha paṭhame vuttasadisamevāti.
తేలవిఞ్ఞాపనాదిసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Telaviññāpanādisikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
కఙ్ఖావితరణియా పాతిమోక్ఖవణ్ణనాయ
Kaṅkhāvitaraṇiyā pātimokkhavaṇṇanāya
భిక్ఖునిపాతిమోక్ఖే
Bhikkhunipātimokkhe
పాటిదేసనీయవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Pāṭidesanīyavaṇṇanā niṭṭhitā.
౧. పరిమణ్డలాదిసిక్ఖాపదవణ్ణనా
1. Parimaṇḍalādisikkhāpadavaṇṇanā
ఇతో పరం పన సేఖియాని చేవ అధికరణసమథా చ సబ్బపకారతో భిక్ఖుపాతిమోక్ఖవణ్ణనాయం వుత్తనయేనేవ వేదితబ్బాతి.
Ito paraṃ pana sekhiyāni ceva adhikaraṇasamathā ca sabbapakārato bhikkhupātimokkhavaṇṇanāyaṃ vuttanayeneva veditabbāti.
కఙ్ఖావితరణియా పాతిమోక్ఖవణ్ణనాయ
Kaṅkhāvitaraṇiyā pātimokkhavaṇṇanāya
భిక్ఖునిపాతిమోక్ఖవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Bhikkhunipātimokkhavaṇṇanā niṭṭhitā.
నిగమనకథా
Nigamanakathā
ఏత్తావతా చ –
Ettāvatā ca –
వణ్ణనం పాతిమోక్ఖస్స, సోణత్థేరేన యాచితో;
Vaṇṇanaṃ pātimokkhassa, soṇattherena yācito;
వినయే జాతకఙ్ఖానం, కఙ్ఖావితరణత్థికో.
Vinaye jātakaṅkhānaṃ, kaṅkhāvitaraṇatthiko.
ఆరభిం యమహం సబ్బం, సీహళట్ఠకథానయం;
Ārabhiṃ yamahaṃ sabbaṃ, sīhaḷaṭṭhakathānayaṃ;
మహావిహారవాసీనం, వాచనామగ్గనిస్సితం.
Mahāvihāravāsīnaṃ, vācanāmagganissitaṃ.
నిస్సాయ సా అయం నిట్ఠం, గతా ఆదాయ సబ్బసో;
Nissāya sā ayaṃ niṭṭhaṃ, gatā ādāya sabbaso;
సబ్బం అట్ఠకథాసారం, పాళియత్థఞ్చ కేవలం.
Sabbaṃ aṭṭhakathāsāraṃ, pāḷiyatthañca kevalaṃ.
న హేత్థ తం పదం అత్థి, యం విరుజ్ఝేయ్య పాళియా;
Na hettha taṃ padaṃ atthi, yaṃ virujjheyya pāḷiyā;
మహావిహారవాసీనం, పోరాణట్ఠకథాహి వా.
Mahāvihāravāsīnaṃ, porāṇaṭṭhakathāhi vā.
యస్మా తస్మా అకత్వావ, ఏత్థ కఙ్ఖం హితేసినా;
Yasmā tasmā akatvāva, ettha kaṅkhaṃ hitesinā;
సిక్ఖితబ్బావ సక్కచ్చం, కఙ్ఖావితరణీ అయం.
Sikkhitabbāva sakkaccaṃ, kaṅkhāvitaraṇī ayaṃ.
యథా చ నిట్ఠం సమ్పత్తా, కఙ్ఖావితరణీ అయం;
Yathā ca niṭṭhaṃ sampattā, kaṅkhāvitaraṇī ayaṃ;
ద్వావీసతి భాణవారపఅమాణాయ పాళియా.
Dvāvīsati bhāṇavārapaamāṇāya pāḷiyā.
ఏవం అనన్తరాయేన, నిట్ఠం కల్యాణనిస్సితా;
Evaṃ anantarāyena, niṭṭhaṃ kalyāṇanissitā;
అచిరం సబ్బసత్తానం, యన్తు సబ్బే మనోరథాతి.
Aciraṃ sabbasattānaṃ, yantu sabbe manorathāti.
పరమవిసుద్ధసద్ధాబుద్ధివీరియప్పటిమణ్డితేన సీలాచారజ్జవమద్దవాదిగుణసముదయసముదితేన సకసమయసమయన్తరగహనజ్ఝోగాహణసమత్థేన పఞ్ఞావేయ్యత్తియసమన్నాగతేన తిపిటకపరియత్తిప్పభేదే సాట్ఠకథే సత్థుసాసనే అప్పటిహతఞాణప్పభావేన మహావేయ్యాకరణేన కరణసమ్పత్తిజనితసువినిగ్గతమధఉరోదారవచనలావణ్ణయుత్తేన యుత్తముత్తవాదినా వాదీవరేన మహాకవినా పభిన్నపటిసమ్భిదాపరివారే ఛళభిఞ్ఞాదిప్పభేదగుణప్పటిమణ్డితే ఉత్తరిమనుస్సధమ్మే సుప్పతిట్ఠితబుద్ధీనం థేరవంసప్పదీపానం థేరానం మహావిహారవాసీనం వంసాలఙ్కారభూతేన విపులవిసుద్ధబుద్ధినా బుద్ధఘోసోతి గరూహి గహితనామధేయ్యేన థేరేన కతా అయం కఙ్ఖావితరణీ నామ పాతిమోక్ఖవణ్ణనా –
Paramavisuddhasaddhābuddhivīriyappaṭimaṇḍitena sīlācārajjavamaddavādiguṇasamudayasamuditena sakasamayasamayantaragahanajjhogāhaṇasamatthena paññāveyyattiyasamannāgatena tipiṭakapariyattippabhede sāṭṭhakathe satthusāsane appaṭihatañāṇappabhāvena mahāveyyākaraṇena karaṇasampattijanitasuviniggatamadhaurodāravacanalāvaṇṇayuttena yuttamuttavādinā vādīvarena mahākavinā pabhinnapaṭisambhidāparivāre chaḷabhiññādippabhedaguṇappaṭimaṇḍite uttarimanussadhamme suppatiṭṭhitabuddhīnaṃ theravaṃsappadīpānaṃ therānaṃ mahāvihāravāsīnaṃ vaṃsālaṅkārabhūtena vipulavisuddhabuddhinā buddhaghosoti garūhi gahitanāmadheyyena therena katā ayaṃ kaṅkhāvitaraṇī nāma pātimokkhavaṇṇanā –
తావ తిట్ఠతు లోకస్మిం, లోకనిత్థరణేసినం;
Tāva tiṭṭhatu lokasmiṃ, lokanittharaṇesinaṃ;
దస్సేన్తీ కులపుత్తానం, నయం సీలవిసుద్ధియా.
Dassentī kulaputtānaṃ, nayaṃ sīlavisuddhiyā.
యావ ‘‘బుద్ధో’’తి నామమ్పి, సుద్ధచిత్తస్స తాదినో;
Yāva ‘‘buddho’’ti nāmampi, suddhacittassa tādino;
లోకమ్హి లోకజేట్ఠస్స, పవత్తతి మహేసినోతి.
Lokamhi lokajeṭṭhassa, pavattati mahesinoti.
కఙ్ఖావితరణీ-అట్ఠకథా నిట్ఠితా.
Kaṅkhāvitaraṇī-aṭṭhakathā niṭṭhitā.