Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / வினயாலங்கார-டீகா • Vinayālaṅkāra-ṭīkā |
20. படிக்³க³ஹணவினிச்ச²யகதா²
20. Paṭiggahaṇavinicchayakathā
104. ஏவங் கப்பியபூ⁴மிவினிச்ச²யங் கதெ²த்வா இதா³னி படிக்³க³ஹணவினிச்ச²யங் கதே²துங் ‘‘கா²த³னீயாதி³படிக்³கா³ஹோ’’திஆதி³மாஹ. தத்த² கா²தி³யதேதி கா²த³னீயங், ட²பெத்வா பஞ்ச போ⁴ஜனானி ஸப்³ப³ஸ்ஸ அஜ்ஜோ²ஹரிதப்³ப³ஸ்ஸேதங் அதி⁴வசனங். ஆதி³ஸத்³தே³ன போ⁴ஜனீயங் ஸங்க³ண்ஹாதி. படிக்³க³ஹணங் ஸம்படிச்ச²னங் படிக்³கா³ஹோ, கா²த³னீயாதீ³னங் படிக்³கா³ஹோ கா²த³னீயாதி³படிக்³கா³ஹோ. தேனாஹ ‘‘அஜ்ஜோ²ஹரிதப்³ப³ஸ்ஸ யஸ்ஸ கஸ்ஸசி கா²த³னீயஸ்ஸ வா போ⁴ஜனீயஸ்ஸ வா படிக்³க³ஹண’’ந்தி. பஞ்சஸு அங்கே³ஸு உச்சாரணமத்தந்தி உக்கி²பனமத்தங், இமினா படிக்³க³ஹிதப்³ப³பா⁴ரஸ்ஸ பமாணங் த³ஸ்ஸேதி. தேனேவ தாதி³ஸேன புரிஸேன அனுக்கி²பனீயவத்து²ஸ்மிங் படிக்³க³ஹணங் ந ருஹதீதி தீ³பேதி. ‘‘ஹத்த²பாஸோ’’தி இமினா ஆஸன்னபா⁴வங். தேனேவ ச தூ³ரே ட²த்வா அபி⁴ஹரந்தஸ்ஸ படிக்³க³ஹணங் ந ருஹதீதி தீ³பேதி. அபி⁴ஹாரோதி பரிணாமிதபா⁴வோ, தேன ச தத்ரட்ட²காதீ³ஸு ந ருஹதீதி தீ³பேதி. ‘‘தே³வோ வா’’திஆதி³னா தா³யகதோ பயோக³த்தயங் த³ஸ்ஸேதி. ‘‘தஞ்சே’’திஆதி³னா படிக்³கா³ஹகதோ பயோக³த்³வயங் த³ஸ்ஸேதி.
104. Evaṃ kappiyabhūmivinicchayaṃ kathetvā idāni paṭiggahaṇavinicchayaṃ kathetuṃ ‘‘khādanīyādipaṭiggāho’’tiādimāha. Tattha khādiyateti khādanīyaṃ, ṭhapetvā pañca bhojanāni sabbassa ajjhoharitabbassetaṃ adhivacanaṃ. Ādisaddena bhojanīyaṃ saṅgaṇhāti. Paṭiggahaṇaṃ sampaṭicchanaṃ paṭiggāho, khādanīyādīnaṃ paṭiggāho khādanīyādipaṭiggāho. Tenāha ‘‘ajjhoharitabbassa yassa kassaci khādanīyassa vā bhojanīyassa vā paṭiggahaṇa’’nti. Pañcasu aṅgesu uccāraṇamattanti ukkhipanamattaṃ, iminā paṭiggahitabbabhārassa pamāṇaṃ dasseti. Teneva tādisena purisena anukkhipanīyavatthusmiṃ paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti dīpeti. ‘‘Hatthapāso’’ti iminā āsannabhāvaṃ. Teneva ca dūre ṭhatvā abhiharantassa paṭiggahaṇaṃ na ruhatīti dīpeti. Abhihāroti pariṇāmitabhāvo, tena ca tatraṭṭhakādīsu na ruhatīti dīpeti. ‘‘Devo vā’’tiādinā dāyakato payogattayaṃ dasseti. ‘‘Tañce’’tiādinā paṭiggāhakato payogadvayaṃ dasseti.
இதா³னி தேஸு பஞ்சஸு அங்கே³ஸு ஹத்த²பாஸஸ்ஸ து³ராஜானதாய தங் த³ஸ்ஸேதுமாஹ ‘‘தத்தி²’’ச்சாதி³. தத்த² அட்³ட⁴தெய்யஹத்தோ² ஹத்த²பாஸோ நாமாதி யோஜனா. ‘‘தஸ்ஸ ஓரிமந்தேனா’’தி இமினா ஆகாஸே உஜுங் ட²த்வா பரேன உக்கி²த்தங் க³ண்ஹந்தஸ்ஸாபி ஆஸன்னங்க³பூ⁴தபாத³தலதோ பட்டா²ய ஹத்த²பாஸோ பரிச்சி²ந்தி³தப்³போ³, ந ஸீஸதோ பட்டா²யாதி த³ஸ்ஸேதி. தத்த² ‘‘ஓரிமந்தேனா’’தி இமஸ்ஸ ஹெட்டி²மந்தேனாதி அத்தோ² க³ஹேதப்³போ³.
Idāni tesu pañcasu aṅgesu hatthapāsassa durājānatāya taṃ dassetumāha ‘‘tatthi’’ccādi. Tattha aḍḍhateyyahattho hatthapāso nāmāti yojanā. ‘‘Tassa orimantenā’’ti iminā ākāse ujuṃ ṭhatvā parena ukkhittaṃ gaṇhantassāpi āsannaṅgabhūtapādatalato paṭṭhāya hatthapāso paricchinditabbo, na sīsato paṭṭhāyāti dasseti. Tattha ‘‘orimantenā’’ti imassa heṭṭhimantenāti attho gahetabbo.
எத்த² ச பவாரணஸிக்கா²பத³ட்ட²கதா²யங் (பாசி॰ அட்ட²॰ 238-239) ‘‘ஸசே பன பி⁴க்கு² நிஸின்னோ ஹோதி, ஆஸன்னஸ்ஸ பச்சி²மந்ததோ பட்டா²யா’’திஆதி³னா படிக்³கா³ஹகானங் ஆஸன்னங்க³ஸ்ஸ பாரிமந்ததோ பட்டா²ய பரிச்சே²த³ஸ்ஸ த³ஸ்ஸிதத்தா இதா⁴பி ஆகாஸே டி²தஸ்ஸ படிக்³கா³ஹகஸ்ஸ ஆஸன்னங்க³பூ⁴தபாத³தலஸ்ஸ பாரிமந்தபூ⁴ததோ பண்ஹிபரியந்தஸ்ஸ ஹெட்டி²மதலதோ பட்டா²ய, தா³யகஸ்ஸ பன ஓரிமந்தபூ⁴ததோ பாத³ங்கு³லஸ்ஸ ஹெட்டி²மபரியந்ததோ பட்டா²ய ஹத்த²பாஸோ பரிச்சி²ந்தி³தப்³போ³தி த³ட்ட²ப்³ப³ங். இமினாவ நயேன பூ⁴மியங் நிபஜ்ஜித்வா உஸ்ஸீஸகே நிஸின்னஸ்ஸ ஹத்த²தோ படிக்³க³ண்ஹந்தஸ்ஸாபி ஆஸன்னஸீஸங்க³ஸ்ஸ பாரிமந்தபூ⁴ததோ கீ³வந்ததோ பட்டா²யேவ ஹத்த²பாஸோ மினிதப்³போ³, ந பாத³தலதோ பட்டா²ய. ஏவங் நிபஜ்ஜித்வா தா³னேபி யதா²னுரூபங் வேதி³தப்³ப³ங். ‘‘யங் ஆஸன்னதரங் அங்க³’’ந்தி (பாசி॰ அட்ட²॰ 238-239) ஹி வுத்தங். அகல்லகோதி கி³லானோ ஸஹத்தா² பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் அஸக்கொந்தோ முகே²ன படிக்³க³ண்ஹாதி. விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ பாசித்திய 2.265) பன ‘‘அகல்லகோதி கி³லானோ க³ஹேதுங் வா’’தி எத்தகமேவ வுத்தங், ஏதேன அகல்லகோதி கி³லானோ வா அத² வா க³ஹேதுங் அகல்லகோ அஸமத்தோ²தி அத்தோ² த³ஸ்ஸிதோ. தேனாஹ ‘‘ஸசேபி நத்து²கரணியங் தீ³யமானங் நாஸாபுடேன அகல்லகோ வா முகே²ன படிக்³க³ண்ஹாதீ’’தி.
Ettha ca pavāraṇasikkhāpadaṭṭhakathāyaṃ (pāci. aṭṭha. 238-239) ‘‘sace pana bhikkhu nisinno hoti, āsannassa pacchimantato paṭṭhāyā’’tiādinā paṭiggāhakānaṃ āsannaṅgassa pārimantato paṭṭhāya paricchedassa dassitattā idhāpi ākāse ṭhitassa paṭiggāhakassa āsannaṅgabhūtapādatalassa pārimantabhūtato paṇhipariyantassa heṭṭhimatalato paṭṭhāya, dāyakassa pana orimantabhūtato pādaṅgulassa heṭṭhimapariyantato paṭṭhāya hatthapāso paricchinditabboti daṭṭhabbaṃ. Imināva nayena bhūmiyaṃ nipajjitvā ussīsake nisinnassa hatthato paṭiggaṇhantassāpi āsannasīsaṅgassa pārimantabhūtato gīvantato paṭṭhāyeva hatthapāso minitabbo, na pādatalato paṭṭhāya. Evaṃ nipajjitvā dānepi yathānurūpaṃ veditabbaṃ. ‘‘Yaṃ āsannataraṃ aṅga’’nti (pāci. aṭṭha. 238-239) hi vuttaṃ. Akallakoti gilāno sahatthā paribhuñjituṃ asakkonto mukhena paṭiggaṇhāti. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.265) pana ‘‘akallakoti gilāno gahetuṃ vā’’ti ettakameva vuttaṃ, etena akallakoti gilāno vā atha vā gahetuṃ akallako asamatthoti attho dassito. Tenāha ‘‘sacepi natthukaraṇiyaṃ dīyamānaṃ nāsāpuṭena akallako vā mukhena paṭiggaṇhātī’’ti.
105. ஏகதே³ஸேனாபீதி அங்கு³லியா பு²ட்ட²மத்தேன.
105.Ekadesenāpīti aṅguliyā phuṭṭhamattena.
தஞ்சே படிக்³க³ண்ஹாதி, ஸப்³ப³ங் படிக்³க³ஹிதமேவாதி வேணுகோடியங் ப³ந்தி⁴த்வா ட²பிதத்தா. ஸசே பூ⁴மியங் டி²தமேவ க⁴டங் தா³யகேன ஹத்த²பாஸே ட²த்வா ‘‘க⁴டங் த³ஸ்ஸாமீ’’தி தி³ன்னங் வேணுகோடியா க³ஹணவஸேன படிக்³க³ண்ஹாதி, உப⁴யகோடிப³த்³த⁴ங் ஸப்³ப³ம்பி படிக்³க³ஹிதமேவ ஹோதி. பி⁴க்கு²ஸ்ஸ ஹத்தே² அபீளெத்வா பகதியா பீளியமானங் உச்சு²ரஸங் ஸந்தா⁴ய ‘‘க³ண்ஹதா²’’தி வுத்தத்தா ‘‘அபி⁴ஹாரோ ந பஞ்ஞாயதீ’’தி வுத்தங், ஹத்த²பாஸே டி²தஸ்ஸ பன பி⁴க்கு²ஸ்ஸ அத்தா²ய பீளியமானங் உச்சு²தோ பக்³க⁴ரந்தங் ரஸங் க³ண்ஹிதுங் வட்டதி. தோ³ணிகாய ஸயங் பக்³க⁴ரந்தங் உச்சு²ரஸங் மஜ்ஜே² ஆவரித்வா விஸ்ஸஜ்ஜிதம்பி க³ண்ஹிதுங் வட்டதி. படிக்³க³ஹணஸஞ்ஞாயாதி ‘‘மஞ்சாதி³னா படிக்³க³ஹெஸ்ஸாமீ’’தி உப்பாதி³தஸஞ்ஞாய, இமினா ‘‘படிக்³க³ண்ஹாமீ’’தி வாசாய வத்தப்³ப³கிச்சங் நத்தீ²தி த³ஸ்ஸேதி.
Tañce paṭiggaṇhāti, sabbaṃ paṭiggahitamevāti veṇukoṭiyaṃ bandhitvā ṭhapitattā. Sace bhūmiyaṃ ṭhitameva ghaṭaṃ dāyakena hatthapāse ṭhatvā ‘‘ghaṭaṃ dassāmī’’ti dinnaṃ veṇukoṭiyā gahaṇavasena paṭiggaṇhāti, ubhayakoṭibaddhaṃ sabbampi paṭiggahitameva hoti. Bhikkhussa hatthe apīḷetvā pakatiyā pīḷiyamānaṃ ucchurasaṃ sandhāya ‘‘gaṇhathā’’ti vuttattā ‘‘abhihāro na paññāyatī’’ti vuttaṃ, hatthapāse ṭhitassa pana bhikkhussa atthāya pīḷiyamānaṃ ucchuto paggharantaṃ rasaṃ gaṇhituṃ vaṭṭati. Doṇikāya sayaṃ paggharantaṃ ucchurasaṃ majjhe āvaritvā vissajjitampi gaṇhituṃ vaṭṭati. Paṭiggahaṇasaññāyāti ‘‘mañcādinā paṭiggahessāmī’’ti uppāditasaññāya, iminā ‘‘paṭiggaṇhāmī’’ti vācāya vattabbakiccaṃ natthīti dasseti.
யத்த² கத்த²சி அட்ட²கதா²ஸு, பதே³ஸேஸு வா. அஸங்ஹாரிமே ப²லகேதி தா²மமஜ்ஜி²மேன அஸங்ஹாரியே. ‘‘திந்திணிகாதி³பண்ணேஸூதி வசனதோ ஸாகா²ஸு படிக்³க³ஹணங் ருஹதீதி த³ட்ட²ப்³ப³’’ந்தி ஸாரத்த²தீ³பனியங் (ஸாரத்த²॰ டீ॰ பாசித்திய 3.265) வுத்தங். போராணடீகாயம்பி ததே²வ வுத்தங், ததே³தங் விசாரேதப்³ப³ங். அட்ட²கதா²யஞ்ஹி ‘‘பூ⁴மியங் அத்த²தேஸு ஸுகு²மேஸு திந்திணிகாதி³பண்ணேஸு படிக்³க³ஹணங் ந ருஹதீ’’தி வுத்தங். தங் திந்திணிகாதி³பண்ணானங் ஸுகு²மத்தா தத்த² ட²பிதஆமிஸஸ்ஸ அஸண்ட²ஹனதோ பூ⁴மியங் ட²பிதஸதி³ஸத்தா ‘‘ந ருஹதீ’’தி வுத்தங், திந்திணிகாதி³ஸாகா²ஸு ட²பிதேபி ஏவமேவ ஸியா, தஸ்மா ‘‘ஸாகா²ஸு படிக்³க³ஹணங் ருஹதீ’’தி வசனங் அயுத்தங் விய தி³ஸ்ஸதி. அட்ட²கதா²யங் ‘‘ந ருஹதீ’’தி கிரியாபத³ஸ்ஸ ‘‘கஸ்மா’’தி ஹேதுபரியேஸனே ஸதி ந அஞ்ஞங் பரியேஸிதப்³ப³ங், ‘‘ஸுகு²மேஸூ’’தி வுத்தங் விஸேஸனபத³ங்யேவ ஹேதுமந்தவிஸேஸனங் ப⁴வதி, தஸ்மா திந்திணிகபண்ணாதீ³ஸு படிக்³க³ஹணங் ந ருஹதி, கஸ்மா? தேஸங் ஸுகு²மத்தா. அஞ்ஞேஸு பன பது³மினீபண்ணாதீ³ஸு ருஹதி, கஸ்மா? தேஸங் ஓளாரிகத்தாதி ஹேதுப²லஸம்ப³ந்தோ⁴ இச்சி²தப்³போ³தி தி³ஸ்ஸதி , தஸ்மா ‘‘ததே³தங் விசாரேதப்³ப³’’ந்தி வுத்தங். ததா² ஹி வுத்தங் அட்ட²கதா²யங் ‘‘ந ஹி தானி ஸந்தா⁴ரேதுங் ஸமத்தா²னீதி மஹந்தேஸு பன பது³மினீபண்ணாதீ³ஸு ருஹதீ’’தி.
Yatthakatthaci aṭṭhakathāsu, padesesu vā. Asaṃhārime phalaketi thāmamajjhimena asaṃhāriye. ‘‘Tintiṇikādipaṇṇesūti vacanato sākhāsu paṭiggahaṇaṃ ruhatīti daṭṭhabba’’nti sāratthadīpaniyaṃ (sārattha. ṭī. pācittiya 3.265) vuttaṃ. Porāṇaṭīkāyampi tatheva vuttaṃ, tadetaṃ vicāretabbaṃ. Aṭṭhakathāyañhi ‘‘bhūmiyaṃ atthatesu sukhumesu tintiṇikādipaṇṇesu paṭiggahaṇaṃ na ruhatī’’ti vuttaṃ. Taṃ tintiṇikādipaṇṇānaṃ sukhumattā tattha ṭhapitaāmisassa asaṇṭhahanato bhūmiyaṃ ṭhapitasadisattā ‘‘na ruhatī’’ti vuttaṃ, tintiṇikādisākhāsu ṭhapitepi evameva siyā, tasmā ‘‘sākhāsu paṭiggahaṇaṃ ruhatī’’ti vacanaṃ ayuttaṃ viya dissati. Aṭṭhakathāyaṃ ‘‘na ruhatī’’ti kiriyāpadassa ‘‘kasmā’’ti hetupariyesane sati na aññaṃ pariyesitabbaṃ, ‘‘sukhumesū’’ti vuttaṃ visesanapadaṃyeva hetumantavisesanaṃ bhavati, tasmā tintiṇikapaṇṇādīsu paṭiggahaṇaṃ na ruhati, kasmā? Tesaṃ sukhumattā. Aññesu pana paduminīpaṇṇādīsu ruhati, kasmā? Tesaṃ oḷārikattāti hetuphalasambandho icchitabboti dissati , tasmā ‘‘tadetaṃ vicāretabba’’nti vuttaṃ. Tathā hi vuttaṃ aṭṭhakathāyaṃ ‘‘na hi tāni sandhāretuṃ samatthānīti mahantesu pana paduminīpaṇṇādīsu ruhatī’’ti.
106. புஞ்சி²த்வா படிக்³க³ஹெத்வாதி புஞ்சி²தேபி ரஜனசுண்ணாஸங்காய ஸதி படிக்³க³ஹணத்தா²ய வுத்தங், நாஸதி. தங் பனாதி பதிதரஜங் அப்படிக்³க³ஹெத்வா உபரி க³ஹிதபிண்ட³பாதங். அனாபத்தீதி து³ரூபசிண்ணாதி³தோ³ஸோ நத்தி². புப்³பா³போ⁴க³ஸ்ஸ அனுரூபவஸேன ‘‘அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ த³த்வா…பே॰… வட்டதீ’’தி வுத்தங். யஸ்மா பன தங் ‘‘அஞ்ஞஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’தி சித்துப்பாத³மத்தேன பரஸந்தகங் ந ஹோதி, தஸ்மா தஸ்ஸ அத³த்வாபி படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதி. ‘‘அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’திஆதி³பி வினயது³க்கடஸ்ஸ பரிஹாராய வுத்தங், ததா² அகத்வா க³ஹிதேபி படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜதோ அனாபத்தியேவ. பி⁴க்கு²ஸ்ஸ தே³தீதி அஞ்ஞஸ்ஸ பி⁴க்கு²ஸ்ஸ தே³தி. கஞ்ஜிகந்தி கீ²ரரஸாதி³ங் யங் கிஞ்சி த்³ரவங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். ஹத்த²தோ மோசெத்வா புன க³ண்ஹாதி, உக்³க³ஹிதகங் ஹோதீதி ஆஹ ‘‘ஹத்த²தோ அமோசெந்தேனேவா’’தி. ஆலுளெந்தானந்தி ஆலோளெந்தானங், அயமேவ வா பாடோ². ஆஹரித்வா பூ⁴மியங் ட²பிதத்தா அபி⁴ஹாரோ நத்தீ²தி ஆஹ ‘‘பத்தோ படிக்³க³ஹேதப்³போ³’’தி.
106.Puñchitvā paṭiggahetvāti puñchitepi rajanacuṇṇāsaṅkāya sati paṭiggahaṇatthāya vuttaṃ, nāsati. Taṃ panāti patitarajaṃ appaṭiggahetvā upari gahitapiṇḍapātaṃ. Anāpattīti durūpaciṇṇādidoso natthi. Pubbābhogassa anurūpavasena ‘‘anupasampannassa datvā…pe… vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Yasmā pana taṃ ‘‘aññassa dassāmī’’ti cittuppādamattena parasantakaṃ na hoti, tasmā tassa adatvāpi paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. ‘‘Anupasampannassa dassāmī’’tiādipi vinayadukkaṭassa parihārāya vuttaṃ, tathā akatvā gahitepi paṭiggahetvā paribhuñjato anāpattiyeva. Bhikkhussa detīti aññassa bhikkhussa deti. Kañjikanti khīrarasādiṃ yaṃ kiñci dravaṃ sandhāya vuttaṃ. Hatthato mocetvā puna gaṇhāti, uggahitakaṃ hotīti āha ‘‘hatthato amocentenevā’’ti. Āluḷentānanti āloḷentānaṃ, ayameva vā pāṭho. Āharitvā bhūmiyaṃ ṭhapitattā abhihāro natthīti āha ‘‘patto paṭiggahetabbo’’ti.
107. பட²மதரங் உளுங்கதோ தே²வா பத்தே பதந்தீதி எத்த² ‘‘யதா² பட²மதரங் பதிததே²வே தோ³ஸோ நத்தி², ததா² ஆகிரித்வா அபனெந்தானங் பச்சா² பதிததே²வேபி அபி⁴ஹடத்தா நேவத்தி² தோ³ஸோ’’தி வத³ந்தி. சருகேனாதி கு²த்³த³கபா⁴ஜனேன. ‘‘அபி⁴ஹடத்தாதி தீ³யமானக்க²ணங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். த³த்வா அபனயனகாலே பன சா²ரிகா வா பி³ந்தூ³னி வா பதந்தி, புன படிக்³க³ஹேதப்³ப³ங் அபி⁴ஹாரஸ்ஸ விக³தத்தா’’தி வத³ந்தி, தங் யதா² ந பததி, ததா² அபனெஸ்ஸாமீதி படிஹரந்தே யுஜ்ஜதி, பகதிஸஞ்ஞாய அபனெந்தே அபி⁴ஹாரோ ந சி²ஜ்ஜதி, ஸுபதிதங். படிக்³க³ஹிதமேவ ஹி தங் ஹோதி. முக²வட்டியாபி க³ஹேதுங் வட்டதீதி அபி⁴ஹரியமானஸ்ஸ பத்தஸ்ஸ முக²வட்டியா உபரிபா⁴கே³ ஹத்த²ங் பஸாரெத்வா பு²ஸிதுங் வட்டதி. பாதே³ன பேல்லெத்வாதி பாதே³ன ‘‘படிக்³க³ஹெஸ்ஸாமீ’’தி ஸஞ்ஞாய அக்கமித்வா. கேசீதி அப⁴யகி³ரிவாஸினோ. வசனமத்தமேவாதி படிப³த்³த⁴ங் படிப³த்³த⁴படிப³த்³த⁴ந்தி ஸத்³த³மத்தமேவ நானங், காயபடிப³த்³த⁴மேவ ஹோதி, தஸ்மா தேஸங் வசனங் ந க³ஹேதப்³ப³ந்தி அதி⁴ப்பாயோ. ஏஸ நயோதி ‘‘படிப³த்³த⁴படிப³த்³த⁴ம்பி காயபடிப³த்³த⁴மேவா’’தி அயங் நயோ. ததா² ச தத்த² காயபடிப³த்³தே⁴ தப்படிப³த்³தே⁴ ச து²ல்லச்சயமேவ வுத்தங்.
107.Paṭhamataraṃ uḷuṅkato thevā patte patantīti ettha ‘‘yathā paṭhamataraṃ patitatheve doso natthi, tathā ākiritvā apanentānaṃ pacchā patitathevepi abhihaṭattā nevatthi doso’’ti vadanti. Carukenāti khuddakabhājanena. ‘‘Abhihaṭattāti dīyamānakkhaṇaṃ sandhāya vuttaṃ. Datvā apanayanakāle pana chārikā vā bindūni vā patanti, puna paṭiggahetabbaṃ abhihārassa vigatattā’’ti vadanti, taṃ yathā na patati, tathā apanessāmīti paṭiharante yujjati, pakatisaññāya apanente abhihāro na chijjati, supatitaṃ. Paṭiggahitameva hi taṃ hoti. Mukhavaṭṭiyāpi gahetuṃ vaṭṭatīti abhihariyamānassa pattassa mukhavaṭṭiyā uparibhāge hatthaṃ pasāretvā phusituṃ vaṭṭati. Pādena pelletvāti pādena ‘‘paṭiggahessāmī’’ti saññāya akkamitvā. Kecīti abhayagirivāsino. Vacanamattamevāti paṭibaddhaṃ paṭibaddhapaṭibaddhanti saddamattameva nānaṃ, kāyapaṭibaddhameva hoti, tasmā tesaṃ vacanaṃ na gahetabbanti adhippāyo. Esa nayoti ‘‘paṭibaddhapaṭibaddhampi kāyapaṭibaddhamevā’’ti ayaṃ nayo. Tathā ca tattha kāyapaṭibaddhe tappaṭibaddhe ca thullaccayameva vuttaṃ.
தேன ஆஹராபேதுந்தி யஸ்ஸ பி⁴க்கு²னோ ஸந்திகங் க³தங், தங் ‘‘இத⁴ நங் ஆனேஹீ’’தி ஆணாபெத்வா தேன ஆஹராபேதுங் இதரஸ்ஸ வட்டதீதி அத்தோ². தஸ்மாதி யஸ்மா மூலட்ட²ஸ்ஸேவ பரிபோ⁴கோ³ அனுஞ்ஞாதோ, தஸ்மா. தங் தி³வஸங் ஹத்தே²ன க³ஹெத்வா து³தியதி³வஸே படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ உக்³க³ஹிதகபடிக்³க³ஹிதங் ஹோதீதி ஆஹ ‘‘அனாமஸித்வா’’தி. அப்படிக்³க³ஹிதத்தா ‘‘ஸன்னிதி⁴பச்சயா அனாபத்தீ’’தி வுத்தங். அப்படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ அதி³ன்னமுக²த்³வாராபத்தி ஹோதீதி ஆஹ ‘‘படிக்³க³ஹெத்வா பன பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³’’ந்தி. ‘‘ந ததோ பரந்தி தத³ஹேவ ஸாமங் அப்படிக்³க³ஹிதங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங், தத³ஹேவ படிக்³க³ஹிதங் பன புனதி³வஸாதீ³ஸு அப்படிக்³க³ஹெத்வாபி பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீ’’தி வத³ந்தி.
Tena āharāpetunti yassa bhikkhuno santikaṃ gataṃ, taṃ ‘‘idha naṃ ānehī’’ti āṇāpetvā tena āharāpetuṃ itarassa vaṭṭatīti attho. Tasmāti yasmā mūlaṭṭhasseva paribhogo anuññāto, tasmā. Taṃ divasaṃ hatthena gahetvā dutiyadivase paṭiggahetvā paribhuñjantassa uggahitakapaṭiggahitaṃ hotīti āha ‘‘anāmasitvā’’ti. Appaṭiggahitattā ‘‘sannidhipaccayā anāpattī’’ti vuttaṃ. Appaṭiggahetvā paribhuñjantassa adinnamukhadvārāpatti hotīti āha ‘‘paṭiggahetvā pana paribhuñjitabba’’nti. ‘‘Na tato paranti tadaheva sāmaṃ appaṭiggahitaṃ sandhāya vuttaṃ, tadaheva paṭiggahitaṃ pana punadivasādīsu appaṭiggahetvāpi paribhuñjituṃ vaṭṭatī’’ti vadanti.
108. கீ²யந்தீதி க²யங் க³ச்ச²ந்தி, தேஸங் சுண்ணேஹி து²ல்லச்சயஅப்படிக்³க³ஹணாபத்தியோ ந ஹொந்தீதி அதி⁴ப்பாயோ. ஸத்த²கேனாதி படிக்³க³ஹிதஸத்த²கேன. நவஸமுட்டி²தந்தி ஏதேனேவ உச்சு²ஆதீ³ஸு அபி⁴னவலக்³க³த்தா அப்³போ³ஹாரிகங் ந ஹோதீதி த³ஸ்ஸேதி. ஏஸேவ நயோதி ஸன்னிதி⁴தோ³ஸாதி³ங் ஸந்தா⁴ய வத³தி. தேனாஹ ‘‘ந ஹீ’’திஆதி³. கஸ்மா பனெத்த² உக்³க³ஹிதபச்சயா, ஸன்னிதி⁴பச்சயா வா தோ³ஸோ ந ஸியாதி ஆஹ ‘‘ந ஹி தங் பரிபோ⁴க³த்தா²ய பரிஹரந்தீ’’தி. இமினா ச பா³ஹிரபரிபோ⁴க³த்த²ங் ஸாமங் க³ஹெத்வா வா அனுபஸம்பன்னேன தி³ன்னங் வா பரிஹரிதுங் வட்டதீதி தீ³பேதி, தஸ்மா பத்தஸம்மக்க²னாதி³அத்த²ங் ஸாமங் க³ஹெத்வா பரிஹரிததேலாதி³ங் ஸசே பரிபு⁴ஞ்ஜிதுகாமோ ஹோதி, படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ அனாபத்தி. அப்³ப⁴ந்தரபரிபோ⁴க³த்த²ங் பன ஸாமங் க³ஹிதங் படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ உக்³க³ஹிதபடிக்³க³ஹணங் ஹோதி, அப்படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜந்தஸ்ஸ அதி³ன்னமுக²த்³வாராபத்தி ஹோதி. அப்³ப⁴ந்தரபரிபோ⁴க³த்த²மேவ அனுபஸம்பன்னேன தி³ன்னங் க³ஹெத்வா பரிஹரந்தஸ்ஸ ஸிங்கீ³லோணகப்போ விய ஸன்னிதி⁴பச்சயா ஆபத்தி ஹோதி. கேசி பன ‘‘தா²மமஜ்ஜி²மஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ உச்சாரணமத்தங் ஹோதீதிஆதி³னா வுத்தபஞ்சங்க³ஸம்பத்தியா படிக்³க³ஹணஸ்ஸ ருஹணதோ பா³ஹிரபரிபோ⁴க³த்த²ம்பி ஸசே அனுபஸம்பன்னேஹி தி³ன்னங் க³ண்ஹாதி, படிக்³க³ஹிதமேவா’’தி வத³ந்தி. ஏவங் ஸதி இத⁴ பா³ஹிரபரிபோ⁴க³த்த²ங் அனுபஸம்பன்னேன தி³ன்னங் க³ஹெத்வா பரிஹரந்தஸ்ஸ ஸன்னிதி⁴பச்சயா ஆபத்தி வத்தப்³பா³ ஸியா. ‘‘ந ஹி தங் பரிபோ⁴க³த்தா²ய பரிஹரந்தீ’’தி ச ந வத்தப்³ப³ங், தஸ்மா பா³ஹிரபரிபோ⁴க³த்த²ங் க³ஹிதங் படிக்³க³ஹிதங் நாம ந ஹோதீதி வேதி³தப்³ப³ங்.
108.Khīyantīti khayaṃ gacchanti, tesaṃ cuṇṇehi thullaccayaappaṭiggahaṇāpattiyo na hontīti adhippāyo. Satthakenāti paṭiggahitasatthakena. Navasamuṭṭhitanti eteneva ucchuādīsu abhinavalaggattā abbohārikaṃ na hotīti dasseti. Eseva nayoti sannidhidosādiṃ sandhāya vadati. Tenāha ‘‘na hī’’tiādi. Kasmā panettha uggahitapaccayā, sannidhipaccayā vā doso na siyāti āha ‘‘na hi taṃ paribhogatthāya pariharantī’’ti. Iminā ca bāhiraparibhogatthaṃ sāmaṃ gahetvā vā anupasampannena dinnaṃ vā pariharituṃ vaṭṭatīti dīpeti, tasmā pattasammakkhanādiatthaṃ sāmaṃ gahetvā pariharitatelādiṃ sace paribhuñjitukāmo hoti, paṭiggahetvā paribhuñjantassa anāpatti. Abbhantaraparibhogatthaṃ pana sāmaṃ gahitaṃ paṭiggahetvā paribhuñjantassa uggahitapaṭiggahaṇaṃ hoti, appaṭiggahetvā paribhuñjantassa adinnamukhadvārāpatti hoti. Abbhantaraparibhogatthameva anupasampannena dinnaṃ gahetvā pariharantassa siṅgīloṇakappo viya sannidhipaccayā āpatti hoti. Keci pana ‘‘thāmamajjhimassa purisassa uccāraṇamattaṃ hotītiādinā vuttapañcaṅgasampattiyā paṭiggahaṇassa ruhaṇato bāhiraparibhogatthampi sace anupasampannehi dinnaṃ gaṇhāti, paṭiggahitamevā’’ti vadanti. Evaṃ sati idha bāhiraparibhogatthaṃ anupasampannena dinnaṃ gahetvā pariharantassa sannidhipaccayā āpatti vattabbā siyā. ‘‘Na hi taṃ paribhogatthāya pariharantī’’ti ca na vattabbaṃ, tasmā bāhiraparibhogatthaṃ gahitaṃ paṭiggahitaṃ nāma na hotīti veditabbaṃ.
யதி³ ஏவங் பஞ்சஸு படிக்³க³ஹணங்கே³ஸு ‘‘பரிபோ⁴க³த்தா²யா’’தி விஸேஸனங் வத்தப்³ப³ந்தி? ந வத்தப்³ப³ங். படிக்³க³ஹணஞ்ஹி பரிபோ⁴க³த்த²மேவ ஹோதீதி ‘‘பரிபோ⁴க³த்தா²யா’’தி விஸுங் அவத்வா ‘‘தஞ்சே பி⁴க்கு² காயேன வா காயபடிப³த்³தே⁴ன வா படிக்³க³ண்ஹாதீ’’தி எத்தகமேவ வுத்தங். அபரே பன ‘‘ஸதிபி படிக்³க³ஹணே ‘ந ஹி தங் பரிபோ⁴க³த்தா²ய பரிஹரந்தீ’தி இத⁴ அபரிபோ⁴க³த்தா²ய பரிஹரணே அனாபத்தி வுத்தா’’தி வத³ந்தி. தேன ச படிக்³க³ஹணங்கே³ஸு பஞ்சஸு ஸமித்³தே⁴ஸு அஜ்ஜோ²ஹரிதுகாமதாய க³ஹிதமேவ படிக்³க³ஹிதங் நாம ஹோதி அஜ்ஜோ²ஹரிதப்³பே³ஸுயேவ படிக்³க³ஹணஸ்ஸ அனுஞ்ஞாதத்தாதி த³ஸ்ஸேதி. ததா² பா³ஹிரபரிபோ⁴க³த்தா²ய க³ஹெத்வா ட²பிததேலாதி³ங் அஜ்ஜோ²ஹரிதுகாமதாய ஸதி படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீதி த³ஸ்ஸேதி. உது³க்க²லமுஸலாதீ³னி கீ²யந்தீதி எத்த² உது³க்க²லமுஸலானங் க²யேன பிஸிதகொட்டிதபே⁴ஸஜ்ஜேஸு ஸசே ஆக³ந்துகவண்ணோ பஞ்ஞாயதி, ந வட்டதி. ஸுத்³த⁴ங் உத³கங் ஹோதீதி ருக்க²ஸாகா²தீ³ஹி க³ளித்வா பதனஉத³கங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங்.
Yadi evaṃ pañcasu paṭiggahaṇaṅgesu ‘‘paribhogatthāyā’’ti visesanaṃ vattabbanti? Na vattabbaṃ. Paṭiggahaṇañhi paribhogatthameva hotīti ‘‘paribhogatthāyā’’ti visuṃ avatvā ‘‘tañce bhikkhu kāyena vā kāyapaṭibaddhena vā paṭiggaṇhātī’’ti ettakameva vuttaṃ. Apare pana ‘‘satipi paṭiggahaṇe ‘na hi taṃ paribhogatthāya pariharantī’ti idha aparibhogatthāya pariharaṇe anāpatti vuttā’’ti vadanti. Tena ca paṭiggahaṇaṅgesu pañcasu samiddhesu ajjhoharitukāmatāya gahitameva paṭiggahitaṃ nāma hoti ajjhoharitabbesuyeva paṭiggahaṇassa anuññātattāti dasseti. Tathā bāhiraparibhogatthāya gahetvā ṭhapitatelādiṃ ajjhoharitukāmatāya sati paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭatīti dasseti. Udukkhalamusalādīni khīyantīti ettha udukkhalamusalānaṃ khayena pisitakoṭṭitabhesajjesu sace āgantukavaṇṇo paññāyati, na vaṭṭati. Suddhaṃ udakaṃ hotīti rukkhasākhādīhi gaḷitvā patanaudakaṃ sandhāya vuttaṃ.
109. பத்தோ வாஸ்ஸ படிக்³க³ஹேதப்³போ³தி எத்தா²பி பத்தக³தங் சு²பித்வா தெ³ந்தஸ்ஸ ஹத்தே² லக்³கே³ன ஆமிஸேன தோ³ஸாபா⁴வத்த²ங் பத்தபடிக்³க³ஹணந்தி அப்³ப⁴ந்தரபரிபோ⁴க³த்த²மேவ பத்தபடிக்³க³ஹணங் வேதி³தப்³ப³ங். யங் ஸாமணேரஸ்ஸ பத்தே பததி…பே॰… படிக்³க³ஹணங் ந விஜஹதீதி எத்த² புனப்புனங் க³ண்ஹந்தஸ்ஸ அத்தனோ பத்தே பக்கி²த்தமேவ அத்தனோ ஸந்தகந்தி ஸன்னிட்டா²னகரணதோ ஹத்த²க³தங் படிக்³க³ஹணங் ந விஜஹதி. பரிச்சி²ந்தி³த்வா தி³ன்னங் பன க³ண்ஹந்தஸ்ஸ க³ஹணஸமயேயேவ அத்தனோ ஸந்தகந்தி ஸன்னிட்டா²னஸ்ஸ கதத்தா ஹத்த²க³தங் படிக்³க³ஹணங் விஜஹதி. கேஸஞ்சி அத்தா²ய ப⁴த்தங் பக்கி²பதீதி எத்த² அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ அத்தா²ய பக்கி²பந்தேபி ஆக³ந்த்வா க³ண்ஹிஸ்ஸதீதி ஸயமேவ பக்கி²பித்வா ட²பனதோ படிக்³க³ஹணங் ந விஜஹதி. அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ ஹத்தே² பக்கி²த்தங் பன அனுபஸம்பன்னேனேவ ட²பிதங் நாம ஹோதீதி படிக்³க³ஹணங் விஜஹதி பரிச்சத்தபா⁴வதோ. தேன வுத்தங் ‘‘ஸாமணேர…பே॰… பரிச்சத்தத்தா’’தி. கேஸஞ்சீதிஆதீ³ஸு அனுபஸம்பன்னானங் அத்தா²ய கத்த²சி ட²பியமானம்பி ஹத்த²தோ முத்தமத்தே ஏவ படிக்³க³ஹணங் ந விஜஹதி, அத² கோ² பா⁴ஜனே பதிதமேவ படிக்³க³ஹணங் விஜஹதி. பா⁴ஜனஞ்ச பி⁴க்கு²னா புனதி³வஸத்தா²ய அபெக்கி²தமேவாதி தக்³க³தம்பி ஆமிஸங் து³த்³தோ⁴தபத்தக³தங் விய படிக்³க³ஹணங் விஜஹதீதி ஸங்காய ‘‘ஸாமணேரஸ்ஸ ஹத்தே² பக்கி²பிதப்³ப³’’ந்தி வுத்தந்தி வேதி³தப்³ப³ங். ஈதி³ஸேஸு ஹி யுத்தி ந க³வேஸிதப்³பா³, வுத்தனயேனேவ படிபஜ்ஜிதப்³ப³ங்.
109.Patto vāssa paṭiggahetabboti etthāpi pattagataṃ chupitvā dentassa hatthe laggena āmisena dosābhāvatthaṃ pattapaṭiggahaṇanti abbhantaraparibhogatthameva pattapaṭiggahaṇaṃ veditabbaṃ. Yaṃ sāmaṇerassa patte patati…pe… paṭiggahaṇaṃ na vijahatīti ettha punappunaṃ gaṇhantassa attano patte pakkhittameva attano santakanti sanniṭṭhānakaraṇato hatthagataṃ paṭiggahaṇaṃ na vijahati. Paricchinditvā dinnaṃ pana gaṇhantassa gahaṇasamayeyeva attano santakanti sanniṭṭhānassa katattā hatthagataṃ paṭiggahaṇaṃ vijahati. Kesañci atthāya bhattaṃ pakkhipatīti ettha anupasampannassa atthāya pakkhipantepi āgantvā gaṇhissatīti sayameva pakkhipitvā ṭhapanato paṭiggahaṇaṃ na vijahati. Anupasampannassa hatthe pakkhittaṃ pana anupasampanneneva ṭhapitaṃ nāma hotīti paṭiggahaṇaṃ vijahati pariccattabhāvato. Tena vuttaṃ ‘‘sāmaṇera…pe… pariccattattā’’ti. Kesañcītiādīsu anupasampannānaṃ atthāya katthaci ṭhapiyamānampi hatthato muttamatte eva paṭiggahaṇaṃ na vijahati, atha kho bhājane patitameva paṭiggahaṇaṃ vijahati. Bhājanañca bhikkhunā punadivasatthāya apekkhitamevāti taggatampi āmisaṃ duddhotapattagataṃ viya paṭiggahaṇaṃ vijahatīti saṅkāya ‘‘sāmaṇerassa hatthe pakkhipitabba’’nti vuttanti veditabbaṃ. Īdisesu hi yutti na gavesitabbā, vuttanayeneva paṭipajjitabbaṃ.
110. பத்தக³தா யாகூ³தி இமினா பத்தமுக²வட்டியா பு²ட்டே²பி குடே யாகு³ படிக்³க³ஹிதா, உக்³க³ஹிதா வா ந ஹோதி பி⁴க்கு²னோ அனிச்சா²ய பு²ட்ட²த்தாதி த³ஸ்ஸேதி. ஆரோபேதீதி ஹத்த²ங் பு²ஸாபேதி. படிக்³க³ஹணூபக³ங் பா⁴ரங் நாம தா²மமஜ்ஜி²மஸ்ஸ புரிஸஸ்ஸ உக்கே²பாரஹங். கிஞ்சாபி அவிஸ்ஸஜ்ஜெத்வாவ அஞ்ஞேன ஹத்தே²ன பித³ஹந்தஸ்ஸ தோ³ஸோ நத்தி², ததா²பி ந பித³ஹிதப்³ப³ந்தி அட்ட²கதா²பமாணேனேவ க³ஹேதப்³ப³ங். விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ பாசித்திய 2.265) பன ‘‘ந பித³ஹிதப்³ப³ந்தி ஹத்த²தோ முத்தங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங், ஹத்த²க³தங் பன இதரேன ஹத்தே²ன பித³ஹதோ, ஹத்த²தோ முத்தம்பி வா அபு²ஸித்வா உபரி பிதா⁴னங் பாதெந்தஸ்ஸ ந தோ³ஸோ’’தி வுத்தங்.
110.Pattagatā yāgūti iminā pattamukhavaṭṭiyā phuṭṭhepi kuṭe yāgu paṭiggahitā, uggahitā vā na hoti bhikkhuno anicchāya phuṭṭhattāti dasseti. Āropetīti hatthaṃ phusāpeti. Paṭiggahaṇūpagaṃ bhāraṃ nāma thāmamajjhimassa purisassa ukkhepārahaṃ. Kiñcāpi avissajjetvāva aññena hatthena pidahantassa doso natthi, tathāpi na pidahitabbanti aṭṭhakathāpamāṇeneva gahetabbaṃ. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.265) pana ‘‘napidahitabbanti hatthato muttaṃ sandhāya vuttaṃ, hatthagataṃ pana itarena hatthena pidahato, hatthato muttampi vā aphusitvā upari pidhānaṃ pātentassa na doso’’ti vuttaṃ.
111. படிக்³க³ண்ஹாதீதி சா²யத்தா²ய உபரி தா⁴ரியமானா மஹாஸாகா² யேன கேனசி சி²ஜ்ஜெய்ய, தத்த² லக்³க³ரஜங் முகே² பாதெய்ய வாதி கப்பியங் காராபெத்வா படிக்³க³ண்ஹாதி.
111.Paṭiggaṇhātīti chāyatthāya upari dhāriyamānā mahāsākhā yena kenaci chijjeyya, tattha laggarajaṃ mukhe pāteyya vāti kappiyaṃ kārāpetvā paṭiggaṇhāti.
மச்சி²கவாரணத்த²ந்தி எத்த² ‘‘ஸசேபி ஸாகா²ய லக்³க³ரஜங் பத்தே பததி, ஸுகே²ன பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் ஸக்காதி ஸாகா²ய படிக்³க³ஹிதத்தா அப்³ப⁴ந்தரபரிபோ⁴க³த்த²மேவித⁴ படிக்³க³ஹணந்தி மூலபடிக்³க³ஹணமேவ வட்டதீ’’தி வுத்தங். அபரே பன ‘‘மச்சி²கவாரணத்த²ந்தி வசனமத்தங் க³ஹெத்வா பா³ஹிரபரிபோ⁴க³த்த²ங் க³ஹித’’ந்தி வத³ந்தி. குண்ட³கேதி மஹாக⁴டே. தஸ்மிம்பீதி சாடிக⁴டேபி. அனுபஸம்பன்னங் கா³ஹாபெத்வாதி தமேவ அஜ்ஜோ²ஹரணீயங் ப⁴ண்ட³ங் அனுபஸம்பன்னேன கா³ஹாபெத்வா.
Macchikavāraṇatthanti ettha ‘‘sacepi sākhāya laggarajaṃ patte patati, sukhena paribhuñjituṃ sakkāti sākhāya paṭiggahitattā abbhantaraparibhogatthamevidha paṭiggahaṇanti mūlapaṭiggahaṇameva vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Apare pana ‘‘macchikavāraṇatthanti vacanamattaṃ gahetvā bāhiraparibhogatthaṃ gahita’’nti vadanti. Kuṇḍaketi mahāghaṭe. Tasmimpīti cāṭighaṭepi. Anupasampannaṃ gāhāpetvāti tameva ajjhoharaṇīyaṃ bhaṇḍaṃ anupasampannena gāhāpetvā.
தே²ரஸ்ஸ பத்தங் து³தியத்தே²ரஸ்ஸாதி ‘‘தே²ரஸ்ஸ பத்தங் மய்ஹங் தே³தா²’’தி தேன அத்தனோ பரிச்சஜாபெத்வா து³தியத்தே²ரஸ்ஸ தே³தி. துய்ஹங் யாகு³ங் மய்ஹங் தே³ஹீதி எத்த² ஏவங் வத்வா ஸாமணேரஸ்ஸ பத்தங் க³ஹெத்வா அத்தனோபி பத்தங் தஸ்ஸ தே³தி. எத்த² பனாதி ‘‘பண்டி³தோ ஸாமணேரோ’’திஆதி³பத்தபரிவத்தனகதா²யங். காரணங் உபபரிக்கி²தப்³ப³ந்தி யதா² மாதுஆதீ³னங் தேலாதீ³னி ஹரந்தோ ததா²ரூபே கிச்சே அனுபஸம்பன்னேன அபரிவத்தெத்வாவ பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் லப⁴தி, ஏவமித⁴ பத்தபரிவத்தனங் அகத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் கஸ்மா ந லப⁴தீதி காரணங் வீமங்ஸிதப்³ப³ந்தி அத்தோ². எத்த² பன ‘‘ஸாமணேரேஹி க³ஹிததண்டு³லேஸு பரிக்கீ²ணேஸு அவஸ்ஸங் அம்ஹாகங் ஸாமணேரா ஸங்க³ஹங் கரொந்தீதி சித்துப்பத்தி ஸம்ப⁴வதி, தஸ்மா தங் பரிவத்தெத்வாவ பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ங். மாதாபிதூனங் அத்தா²ய பன சா²யத்தா²ய வா க³ஹணே பரிபோ⁴கா³ஸா நத்தி², தஸ்மா தங் வட்டதீ’’தி காரணங் வத³ந்தி. தேனேவ ஆசரியபு³த்³த⁴த³த்தத்தே²ரேனபி வுத்தங் –
Therassa pattaṃ dutiyattherassāti ‘‘therassa pattaṃ mayhaṃ dethā’’ti tena attano pariccajāpetvā dutiyattherassa deti. Tuyhaṃ yāguṃ mayhaṃ dehīti ettha evaṃ vatvā sāmaṇerassa pattaṃ gahetvā attanopi pattaṃ tassa deti. Ettha panāti ‘‘paṇḍito sāmaṇero’’tiādipattaparivattanakathāyaṃ. Kāraṇaṃ upaparikkhitabbanti yathā mātuādīnaṃ telādīni haranto tathārūpe kicce anupasampannena aparivattetvāva paribhuñjituṃ labhati, evamidha pattaparivattanaṃ akatvā paribhuñjituṃ kasmā na labhatīti kāraṇaṃ vīmaṃsitabbanti attho. Ettha pana ‘‘sāmaṇerehi gahitataṇḍulesu parikkhīṇesu avassaṃ amhākaṃ sāmaṇerā saṅgahaṃ karontīti cittuppatti sambhavati, tasmā taṃ parivattetvāva paribhuñjitabbaṃ. Mātāpitūnaṃ atthāya pana chāyatthāya vā gahaṇe paribhogāsā natthi, tasmā taṃ vaṭṭatī’’ti kāraṇaṃ vadanti. Teneva ācariyabuddhadattattherenapi vuttaṃ –
‘‘மாதாபிதூனமத்தா²ய, தேலாதி³ங் ஹரதோபி ச;
‘‘Mātāpitūnamatthāya, telādiṃ haratopi ca;
ஸாக²ங் சா²யாதி³அத்தா²ய, இமஸ்ஸ ந விஸேஸதா.
Sākhaṃ chāyādiatthāya, imassa na visesatā.
‘‘தஸ்மா ஹிஸ்ஸ விஸேஸஸ்ஸ, சிந்தேதப்³ப³ங் து காரணங்;
‘‘Tasmā hissa visesassa, cintetabbaṃ tu kāraṇaṃ;
தஸ்ஸ ஸாலயபா⁴வங் து, விஸேஸங் தக்கயாமஹ’’ந்தி.
Tassa sālayabhāvaṃ tu, visesaṃ takkayāmaha’’nti.
இத³மேவெத்த² யுத்ததரங் அவஸ்ஸங் ததா²வித⁴விதக்குப்பத்தியா ஸம்ப⁴வதோ. ந ஹி ஸக்கா எத்த² விதக்கங் ஸோதே⁴துந்தி. மாதாதீ³னங் அத்தா²ய ஹரணே பன நாவஸ்ஸங் ததா²வித⁴விதக்குப்பத்தீதி ஸக்கா விதக்கங் ஸோதே⁴துங். யத்த² ஹி விதக்கங் ஸோதே⁴துங் ஸக்கா, தத்த² நேவத்தி² தோ³ஸோ. தேனேவ வக்க²தி ‘‘ஸசே பன ஸக்கோதி விதக்கங் ஸோதே⁴துங், ததோ லத்³த⁴ங் கா²தி³தும்பி வட்டதீ’’தி. விமதிவினோத³னியங் (வி॰ வி॰ டீ॰ பாசித்திய 2.265) பன ‘‘எத்த² பனாதி பத்தபரிவத்தனே. காரணந்தி எத்த² யதா² ஸாமணேரா இதோ அம்ஹாகம்பி தெ³ந்தீதி விதக்கோ உப்பஜ்ஜதி, ந ததா² அஞ்ஞத்தா²தி காரணங் வத³ந்தி, தஞ்ச யுத்தங். யஸ்ஸ பன தாதி³ஸோ விதக்கோ நத்தி², தேன அபரிவத்தெத்வாபி பு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீ’’தி வுத்தங்.
Idamevettha yuttataraṃ avassaṃ tathāvidhavitakkuppattiyā sambhavato. Na hi sakkā ettha vitakkaṃ sodhetunti. Mātādīnaṃ atthāya haraṇe pana nāvassaṃ tathāvidhavitakkuppattīti sakkā vitakkaṃ sodhetuṃ. Yattha hi vitakkaṃ sodhetuṃ sakkā, tattha nevatthi doso. Teneva vakkhati ‘‘sace pana sakkoti vitakkaṃ sodhetuṃ, tato laddhaṃ khāditumpi vaṭṭatī’’ti. Vimativinodaniyaṃ (vi. vi. ṭī. pācittiya 2.265) pana ‘‘ettha panāti pattaparivattane. Kāraṇanti ettha yathā sāmaṇerā ito amhākampi dentīti vitakko uppajjati, na tathā aññatthāti kāraṇaṃ vadanti, tañca yuttaṃ. Yassa pana tādiso vitakko natthi, tena aparivattetvāpi bhuñjituṃ vaṭṭatī’’ti vuttaṃ.
112. நிச்சாலேதுந்தி சாலெத்வா பாஸாணஸக்க²ராதி³அபனயனங் காதுங். உத்³த⁴னங் ஆரோபேதப்³ப³ந்தி அனக்³கி³கங் உத்³த⁴னங் ஸந்தா⁴ய வுத்தங். உத்³த⁴னே பச்சமானஸ்ஸ ஆலுளனே உபரி அபக்கதண்டு³லா ஹெட்டா² பவிஸித்வா பச்சந்தீதி ஆஹ ‘‘ஸாமங்பாகஞ்சேவ ஹோதீ’’தி.
112.Niccāletunti cāletvā pāsāṇasakkharādiapanayanaṃ kātuṃ. Uddhanaṃ āropetabbanti anaggikaṃ uddhanaṃ sandhāya vuttaṃ. Uddhane paccamānassa āluḷane upari apakkataṇḍulā heṭṭhā pavisitvā paccantīti āha ‘‘sāmaṃpākañceva hotī’’ti.
113. ஆதா⁴ரகே பத்தோ ட²பிதோதி அப்படிக்³க³ஹிதாமிஸோ பத்தோ புன படிக்³க³ஹணத்தா²ய ட²பிதோ. சாலேதீதி வினா காரணங் சாலேதி, ஸதிபி காரணே பி⁴க்கூ²னங் பரிபோ⁴கா³ரஹங் சாலேதுங் ந வட்டதி. கிஞ்சாபி ‘‘அனுஜானாமி, பி⁴க்க²வே, அமனுஸ்ஸிகாபா³தே⁴ ஆமகமங்ஸங் ஆமகலோஹித’’ந்தி (மஹாவ॰ 264) தாதி³ஸே ஆபா³தே⁴ அத்தனோ அத்தா²ய ஆமகமங்ஸபடிக்³க³ஹணங் அனுஞ்ஞாதங், ‘‘ஆமகமங்ஸபடிக்³க³ஹணா படிவிரதோ ஹோதீ’’தி (தீ³॰ நி॰ 1.10, 194) ச ஸாமஞ்ஞதோ படிக்கி²த்தங், ததா²பி அத்தனோ, அஞ்ஞஸ்ஸ வா பி⁴க்கு²னோ அத்தா²ய அக்³க³ஹிதத்தா ‘‘ஸீஹவிகா⁴ஸாதி³ங்…பே॰… வட்டதீ’’தி வுத்தங். ஸக்கோதி விதக்கங் ஸோதே⁴துந்தி ‘‘மய்ஹம்பி தே³தீ’’தி விதக்கஸ்ஸ அனுப்பன்னபா⁴வங் ஸல்லக்கே²துங் ஸக்கோதி , ‘‘ஸாமணேரஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’தி ஸுத்³த⁴சித்தேன மயா க³ஹிதந்தி வா ஸல்லக்கே²துங் ஸக்கோதி. ஸசே பன மூலேபி படிக்³க³ஹிதங் ஹோதீதி எத்த² ‘‘க³ஹெத்வா க³தே மய்ஹம்பி த³தெ³ய்யுந்தி ஸஞ்ஞாய ஸசே படிக்³க³ஹிதங் ஹோதீ’’தி வத³ந்தி.
113.Ādhārake patto ṭhapitoti appaṭiggahitāmiso patto puna paṭiggahaṇatthāya ṭhapito. Cāletīti vinā kāraṇaṃ cāleti, satipi kāraṇe bhikkhūnaṃ paribhogārahaṃ cāletuṃ na vaṭṭati. Kiñcāpi ‘‘anujānāmi, bhikkhave, amanussikābādhe āmakamaṃsaṃ āmakalohita’’nti (mahāva. 264) tādise ābādhe attano atthāya āmakamaṃsapaṭiggahaṇaṃ anuññātaṃ, ‘‘āmakamaṃsapaṭiggahaṇā paṭivirato hotī’’ti (dī. ni. 1.10, 194) ca sāmaññato paṭikkhittaṃ, tathāpi attano, aññassa vā bhikkhuno atthāya aggahitattā ‘‘sīhavighāsādiṃ…pe… vaṭṭatī’’ti vuttaṃ. Sakkoti vitakkaṃ sodhetunti ‘‘mayhampi detī’’ti vitakkassa anuppannabhāvaṃ sallakkhetuṃ sakkoti , ‘‘sāmaṇerassa dassāmī’’ti suddhacittena mayā gahitanti vā sallakkhetuṃ sakkoti. Sace pana mūlepi paṭiggahitaṃ hotīti ettha ‘‘gahetvā gate mayhampi dadeyyunti saññāya sace paṭiggahitaṃ hotī’’ti vadanti.
114. கொட்டா²ஸே கரோதீதி ‘‘பி⁴க்கூ² ஸாமணேரா ச அத்தனோ அத்தனோ அபி⁴ருசிதங் கொட்டா²ஸங் க³ண்ஹந்தூ’’தி ஸப்³பே³ஸங் ஸமகே கொட்டா²ஸே கரோதி. க³ஹிதாவஸேஸந்தி ஸாமணேரேஹி க³ஹிதகொட்டா²ஸதோ அவஸேஸங். க³ண்ஹித்வாதி ‘‘மய்ஹங் இத³ங் க³ண்ஹிஸ்ஸாமீ’’தி க³ஹெத்வா. இத⁴ க³ஹிதாவஸேஸங் நாம தேன க³ண்ஹித்வா புன ட²பிதங்.
114.Koṭṭhāse karotīti ‘‘bhikkhū sāmaṇerā ca attano attano abhirucitaṃ koṭṭhāsaṃ gaṇhantū’’ti sabbesaṃ samake koṭṭhāse karoti. Gahitāvasesanti sāmaṇerehi gahitakoṭṭhāsato avasesaṃ. Gaṇhitvāti ‘‘mayhaṃ idaṃ gaṇhissāmī’’ti gahetvā. Idha gahitāvasesaṃ nāma tena gaṇhitvā puna ṭhapitaṃ.
படிக்³க³ஹெத்வாதி தத³ஹு படிக்³க³ஹெத்வா. தேனேவ ‘‘யாவகாலிகேன யாவஜீவிகஸங்ஸக்³கே³ தோ³ஸோ நத்தீ²’’தி வுத்தங். ஸசே பன புரிமதி³வஸே படிக்³க³ஹெத்வா ட²பிதா ஹோதி, ஸாமிஸேன முகே²ன தஸ்ஸா வட்டியா தூ⁴மங் பிவிதுங் ந வட்டதி. ஸமுத்³தோ³த³கேனாதி அப்படிக்³க³ஹிதஸமுத்³தோ³த³கேன.
Paṭiggahetvāti tadahu paṭiggahetvā. Teneva ‘‘yāvakālikena yāvajīvikasaṃsagge doso natthī’’ti vuttaṃ. Sace pana purimadivase paṭiggahetvā ṭhapitā hoti, sāmisena mukhena tassā vaṭṭiyā dhūmaṃ pivituṃ na vaṭṭati. Samuddodakenāti appaṭiggahitasamuddodakena.
ஹிமகரகா நாம கதா³சி வஸ்ஸோத³கேன ஸஹ பதனகா பாஸாணலேகா² விய க⁴னீபூ⁴தா உத³கவிஸேஸா, தேஸு படிக்³க³ஹணகிச்சங் நத்தி². தேனாஹ ‘‘உத³கக³திகா ஏவா’’தி. யஸ்மா கதகட்டி² உத³கங் பஸாதெ³த்வா விஸுங் திட்ட²தி, தஸ்மா ‘‘அப்³போ³ஹாரிக’’ந்தி வுத்தங். இமினா அப்படிக்³க³ஹிதாபத்தீஹி அப்³போ³ஹாரிகங், விகாலபோ⁴ஜனாபத்தீஹிபி அப்³போ³ஹாரிகந்தி த³ஸ்ஸேதி. லக்³க³தீதி ஸுக்கே² முகே² ச ஹத்தே² ச மத்திகாவண்ணங் த³ஸ்ஸெந்தங் லக்³க³தி. ப³ஹலந்தி ஹத்த²முகே²ஸு அலக்³க³னகம்பி படிக்³க³ஹேதப்³ப³ங்.
Himakarakā nāma kadāci vassodakena saha patanakā pāsāṇalekhā viya ghanībhūtā udakavisesā, tesu paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Tenāha ‘‘udakagatikā evā’’ti. Yasmā katakaṭṭhi udakaṃ pasādetvā visuṃ tiṭṭhati, tasmā ‘‘abbohārika’’nti vuttaṃ. Iminā appaṭiggahitāpattīhi abbohārikaṃ, vikālabhojanāpattīhipi abbohārikanti dasseti. Laggatīti sukkhe mukhe ca hatthe ca mattikāvaṇṇaṃ dassentaṃ laggati. Bahalanti hatthamukhesu alagganakampi paṭiggahetabbaṃ.
வாஸமத்தந்தி ரேணுகீ²ராபா⁴வங் த³ஸ்ஸேதி. பானீயங் க³ஹெத்வாதி அத்தனோயேவ அத்தா²ய க³ஹெத்வா. ஸசே பன பீதாவஸேஸகங் தத்தே²வ ஆகிரிஸ்ஸாமீதி க³ண்ஹாதி, புன படிக்³க³ஹணகிச்சங் நத்தி². ஆகிரதி, படிக்³க³ஹேதப்³ப³ந்தி புப்ப²ரஸஸ்ஸ பஞ்ஞாயனதோ வுத்தங். விக்க²ம்பெ⁴த்வாதி வியூஹித்வா, அபனெத்வாதி அத்தோ².
Vāsamattanti reṇukhīrābhāvaṃ dasseti. Pānīyaṃ gahetvāti attanoyeva atthāya gahetvā. Sace pana pītāvasesakaṃ tattheva ākirissāmīti gaṇhāti, puna paṭiggahaṇakiccaṃ natthi. Ākirati, paṭiggahetabbanti puppharasassa paññāyanato vuttaṃ. Vikkhambhetvāti viyūhitvā, apanetvāti attho.
115. மஹாபூ⁴தேஸூதி பாணஸரீரஸன்னிஸ்ஸிதேஸு பத²வீஆதி³மஹாபூ⁴தேஸு. ஸப்³ப³ங் வட்டதீதி அத்தனோ பரேஸஞ்ச ஸரீரஸன்னிஸ்ஸிதங் ஸப்³ப³ங் வட்டதி, அகப்பியமங்ஸானுலோமதாய து²ல்லச்சயாதி³ங் ந ஜனேதீதி அதி⁴ப்பாயோ. பததீதி அத்தனோ ஸரீரதோ சி²ஜ்ஜித்வா பததி. ‘‘ருக்க²தோ சி²ந்தி³த்வா’’தி வுத்தத்தா மத்திகத்தா²ய பத²விங் க²ணிதுங், அஞ்ஞம்பி யங் கிஞ்சி மூலபண்ணாதி³விஸபே⁴ஸஜ்ஜங் சி²ந்தி³த்வா சா²ரிகங் அகத்வாபி அப்படிக்³க³ஹிதம்பி பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதீதி த³ட்ட²ப்³ப³ங்.
115.Mahābhūtesūti pāṇasarīrasannissitesu pathavīādimahābhūtesu. Sabbaṃ vaṭṭatīti attano paresañca sarīrasannissitaṃ sabbaṃ vaṭṭati, akappiyamaṃsānulomatāya thullaccayādiṃ na janetīti adhippāyo. Patatīti attano sarīrato chijjitvā patati. ‘‘Rukkhato chinditvā’’ti vuttattā mattikatthāya pathaviṃ khaṇituṃ, aññampi yaṃ kiñci mūlapaṇṇādivisabhesajjaṃ chinditvā chārikaṃ akatvāpi appaṭiggahitampi paribhuñjituṃ vaṭṭatīti daṭṭhabbaṃ.
இதி வினயஸங்க³ஹஸங்வண்ணனாபூ⁴தே வினயாலங்காரே
Iti vinayasaṅgahasaṃvaṇṇanābhūte vinayālaṅkāre
படிக்³க³ஹணவினிச்ச²யகதா²லங்காரோ நாம
Paṭiggahaṇavinicchayakathālaṅkāro nāma
வீஸதிமோ பரிச்சே²தோ³.
Vīsatimo paricchedo.