Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / கு²த்³த³ஸிக்கா²-மூலஸிக்கா² • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
9. படிக்³கா³ஹனித்³தே³ஸவண்ணனா
9. Paṭiggāhaniddesavaṇṇanā
106. தா³துங் காமேதீதி தா³துகாமோ, தஸ்ஸ அபி⁴ஹாரோ ஈஸகம்பி ஓணமனாதி³னாபி⁴ஹரணந்தி தப்புரிஸோ, ஹத்த²ஸ்ஸ பாஸோ ஹத்த²பாஸோ. ருள்ஹீவஸேன து அட்³ட⁴தெய்யஹத்தோ² ஹத்த²பாஸோ நாம. ஸோ ச ஸசே பி⁴க்கு² நிஸின்னோ ஹோதி, ஆஸனஸ்ஸ பச்சி²மந்ததோ பட்டா²ய, ஸசே டி²தோ, பண்ஹிஅந்ததோ பட்டா²ய, ஸசே நிபன்னோ, யேன பஸ்ஸேன நிபன்னோ, தஸ்ஸ பாரிமந்ததோ பட்டா²ய தா³யகஸ்ஸ நிஸின்னஸ்ஸ டி²தஸ்ஸ வா ட²பெத்வா பஸாரிதஹத்த²ங் யங் ஆஸன்னதரங் அங்க³ங், தஸ்ஸ ஓரிமந்தேன பரிச்சி²ந்தி³த்வா வேதி³தப்³போ³. ஏரணக்க²மந்தி தா²மமஜ்ஜி²மேன புரிஸேன ஏரணஸ்ஸ உக்கி²பனஸ்ஸ க²மங் யொக்³க³ங். வத்து²ஸத்³தா³பெக்க²ங் நபுங்ஸகத்தங். திதா⁴ தெ³ந்தேதி காயகாயப்படிப³த்³த⁴னிஸ்ஸக்³கி³யானங் வஸேன தீஹி பகாரேஹி தா³யகே த³த³மானே. தத்த² யேன கேனசி ஸரீராவயவேன அந்தமஸோ பாத³ங்கு³லியாபி தீ³யமானங் காயேன தி³ன்னங் நாம ஹோதி, கடச்சு²ஆதீ³ஸு யேன கேனசி தீ³யமானங் காயப்படிப³த்³தே⁴ன, காயதோ பன காயப்படிப³த்³த⁴தோ வா மோசெத்வா ஹத்த²பாஸே டி²தஸ்ஸ காயேன வா காயப்படிப³த்³தே⁴ன வா பாதியமானங் நிஸ்ஸக்³கி³யேன பயோகே³ன தி³ன்னங் நாம. த்³விதா⁴ கா³ஹோதி காயகாயப்படிப³த்³தா⁴னங் வஸேன த்³வீஹி பகாரேஹி யேஹி கேஹிசி தீ³யமானஸ்ஸ க³ஹணங். ஏவங் படிக்³க³ஹோ பஞ்சங்கோ³தி யோஜனா. பஞ்சங்கோ³தி பஞ்ச அங்கா³னி யஸ்ஸாதி ப³ஹுப்³பீ³ஹி.
106. Dātuṃ kāmetīti dātukāmo, tassa abhihāro īsakampi oṇamanādinābhiharaṇanti tappuriso, hatthassa pāso hatthapāso. Ruḷhīvasena tu aḍḍhateyyahattho hatthapāso nāma. So ca sace bhikkhu nisinno hoti, āsanassa pacchimantato paṭṭhāya, sace ṭhito, paṇhiantato paṭṭhāya, sace nipanno, yena passena nipanno, tassa pārimantato paṭṭhāya dāyakassa nisinnassa ṭhitassa vā ṭhapetvā pasāritahatthaṃ yaṃ āsannataraṃ aṅgaṃ, tassa orimantena paricchinditvā veditabbo. Eraṇakkhamanti thāmamajjhimena purisena eraṇassa ukkhipanassa khamaṃ yoggaṃ. Vatthusaddāpekkhaṃ napuṃsakattaṃ. Tidhā denteti kāyakāyappaṭibaddhanissaggiyānaṃ vasena tīhi pakārehi dāyake dadamāne. Tattha yena kenaci sarīrāvayavena antamaso pādaṅguliyāpi dīyamānaṃ kāyena dinnaṃ nāma hoti, kaṭacchuādīsu yena kenaci dīyamānaṃ kāyappaṭibaddhena, kāyato pana kāyappaṭibaddhato vā mocetvā hatthapāse ṭhitassa kāyena vā kāyappaṭibaddhena vā pātiyamānaṃ nissaggiyena payogena dinnaṃ nāma. Dvidhā gāhoti kāyakāyappaṭibaddhānaṃ vasena dvīhi pakārehi yehi kehici dīyamānassa gahaṇaṃ. Evaṃ paṭiggaho pañcaṅgoti yojanā. Pañcaṅgoti pañca aṅgāni yassāti bahubbīhi.
107. இதா³னி அனேரணக்க²மே ச கிஸ்மிஞ்சி காயப்படிப³த்³தே⁴ ச படிக்³க³ஹணாரோஹனங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அஸங்ஹாரியே’’திஆதி³மாஹ. தத்த² அஸங்ஹாரியேதி ஆனேதுமஸக்குணெய்யே ப²லகபாஸாணாதி³ம்ஹி. தத்த²ஜாதேதி தேஸுயேவ ருக்கா²தீ³ஸு ஜாதே கிங்ஸுகபது³மினிபண்ணாதி³கே. சிஞ்சஆதீ³னங் ஸுகு²மே பண்ணேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தானி ஹி ஸந்தா⁴ரேதுங் ந ஸக்கொந்தி. தேஸங் பன ஸாகா²ஸு வட்டதி. ஆதி³-ஸத்³தே³ன ‘‘அங்க³’’ந்திஆதி³கங் ஸங்க³ண்ஹாதி. வா-ஸத்³தோ³ ஸமுச்சயே. அஸய்ஹபா⁴ரேதி தா²மமஜ்ஜி²மபுரிஸேன ஸஹிதுங் ஸந்தா⁴ரேதுங் அஸக்குணெய்யே பா⁴ரே. ஸப்³பே³ஸங் படிக்³க³ஹோ ‘‘ந ரூஹதீ’’தி இமினா ஸம்ப³ந்தோ⁴.
107. Idāni aneraṇakkhame ca kismiñci kāyappaṭibaddhe ca paṭiggahaṇārohanaṃ dassetuṃ ‘‘asaṃhāriye’’tiādimāha. Tattha asaṃhāriyeti ānetumasakkuṇeyye phalakapāsāṇādimhi. Tatthajāteti tesuyeva rukkhādīsu jāte kiṃsukapaduminipaṇṇādike. Ciñcaādīnaṃ sukhume paṇṇeti sambandho. Tāni hi sandhāretuṃ na sakkonti. Tesaṃ pana sākhāsu vaṭṭati. Ādi-saddena ‘‘aṅga’’ntiādikaṃ saṅgaṇhāti. Vā-saddo samuccaye. Asayhabhāreti thāmamajjhimapurisena sahituṃ sandhāretuṃ asakkuṇeyye bhāre. Sabbesaṃ paṭiggaho ‘‘na rūhatī’’ti iminā sambandho.
108. இதா³னி படிக்³க³ஹணவிஜஹனங் த³ஸ்ஸேதி ‘‘ஸிக்கா²’’திஆதி³னா. தத்த² ஸிக்கா²மரணலிங்கே³ஹீதி ஸிக்கா²பச்சக்கா²னேன ச மரணேன ச லிங்க³பரிவத்தனேன ச. அனபெக்க²விஸக்³க³தோதி நத்தி² அபெக்கோ² ஏதஸ்ஸாதி அனபெக்கோ², ஸோவ விஸக்³கோ³, ததோ ச. அச்சே²தா³தி சோராதீ³ஹி அச்சி²ந்தி³த்வா க³ஹணேன. அனுபஸம்பன்னதா³னாதி அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ தா³னேன. ச-ஸத்³தோ³ ஸப்³ப³த்த² ஆனேதப்³போ³. கா³ஹோதி படிக்³க³ஹணங். உபஸம்மதீதி விஜஹதி.
108. Idāni paṭiggahaṇavijahanaṃ dasseti ‘‘sikkhā’’tiādinā. Tattha sikkhāmaraṇaliṅgehīti sikkhāpaccakkhānena ca maraṇena ca liṅgaparivattanena ca. Anapekkhavisaggatoti natthi apekkho etassāti anapekkho, sova visaggo, tato ca. Acchedāti corādīhi acchinditvā gahaṇena. Anupasampannadānāti anupasampannassa dānena. Ca-saddo sabbattha ānetabbo. Gāhoti paṭiggahaṇaṃ. Upasammatīti vijahati.
109-10. இதா³னி அப்படிக்³க³ஹிதங் பரிபோ⁴கே³ தோ³ஸங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘அப்படிக்³க³ஹித’’ந்திஆதி³மாஹ. தத்த² ஸப்³ப³ந்தி சதுகாலிகபரியாபன்னங் ஸகலம்பி. இதா³னி அப்படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதப்³ப³ங் த³ஸ்ஸேதுங் ‘‘ஸுத்³த⁴’’ந்திஆதி³மாஹ. தத்த² ஸுத்³த⁴ங் நாதிப³ஹலங் உத³கஞ்ச ததா² அங்க³லக்³க³ங் அவிச்சி²ன்னங் த³ந்த…பே॰… கூ³த²கஞ்ச லோண…பே॰… கரீஸகஞ்ச கப்பதேதி ஸம்ப³ந்தோ⁴. தத்த² ஸுத்³த⁴ந்தி ரஜரேணூஹி அஞ்ஞரஸேன ச அஸம்மிஸ்ஸதாய பரிஸுத்³த⁴ங். நாதிப³ஹலந்தி யங் கஸிதட்டா²னே ப³ஹலமுத³கங் விய முகே² வா ஹத்தே² வா ந லக்³க³ங், தங். அவிச்சி²ன்னந்தி அங்க³தோ விச்சி²ந்தி³த்வா ந க³தங். த³ந்தானி ச அக்கீ²னி ச கண்ணஞ்ச த³ந்தக்கி²கண்ணங் பாண்யங்க³த்தா, தஸ்ஸ கூ³த²கந்தி தப்புரிஸோ. லோணங் ஸரீருட்டி²தங். ஸிங்கா⁴ணீதி ஸிங்கா⁴ணிகா. விச்சி²ன்னங் ந படிக்³க³ஹேதப்³ப³ங்.
109-10. Idāni appaṭiggahitaṃ paribhoge dosaṃ dassetuṃ ‘‘appaṭiggahita’’ntiādimāha. Tattha sabbanti catukālikapariyāpannaṃ sakalampi. Idāni appaṭiggahetvā paribhuñjitabbaṃ dassetuṃ ‘‘suddha’’ntiādimāha. Tattha suddhaṃ nātibahalaṃ udakañca tathā aṅgalaggaṃ avicchinnaṃ danta…pe… gūthakañca loṇa…pe… karīsakañca kappateti sambandho. Tattha suddhanti rajareṇūhi aññarasena ca asammissatāya parisuddhaṃ. Nātibahalanti yaṃ kasitaṭṭhāne bahalamudakaṃ viya mukhe vā hatthe vā na laggaṃ, taṃ. Avicchinnanti aṅgato vicchinditvā na gataṃ. Dantāni ca akkhīni ca kaṇṇañca dantakkhikaṇṇaṃ pāṇyaṅgattā, tassa gūthakanti tappuriso. Loṇaṃ sarīruṭṭhitaṃ. Siṅghāṇīti siṅghāṇikā. Vicchinnaṃ na paṭiggahetabbaṃ.
111. இதா³னி ‘‘கூ³தா²’’திஆதி³னா காலோதி³ஸ்ஸங் த³ஸ்ஸேதி. ததா²விதே⁴தி ஸப்பத³ட்ட²க்க²ணாதி³கே ததா²விதே⁴ காலே. ததா² தாதி³ஸோ விதோ⁴ காலோ ஏதஸ்ஸாதி ப³ஹுப்³பீ³ஹி. ஸேவெய்யாதி ஸேவனங் கரெய்ய, பரிபு⁴ஞ்ஜெய்யாதி வுத்தங் ஹோதி. அஸந்தே கப்பகாரகேதி எத்த² து³ப்³ப³சோபி அஸமத்தோ²பி கப்பியகாரகோ அஸந்தபக்கே²யேவ திட்ட²தீதி வேதி³தப்³போ³. காலோதி³ஸ்ஸத்தா பன சா²ரிகாய அஸதி அல்லதா³ருங் ருக்க²தோ சி²ந்தி³த்வா காதுங், மத்திகாய அஸதி பூ⁴மிங் க²ணித்வாபி மத்திகங் க³ஹேதுங் வட்டதி.
111. Idāni ‘‘gūthā’’tiādinā kālodissaṃ dasseti. Tathāvidheti sappadaṭṭhakkhaṇādike tathāvidhe kāle. Tathā tādiso vidho kālo etassāti bahubbīhi. Seveyyāti sevanaṃ kareyya, paribhuñjeyyāti vuttaṃ hoti. Asante kappakāraketi ettha dubbacopi asamatthopi kappiyakārako asantapakkheyeva tiṭṭhatīti veditabbo. Kālodissattā pana chārikāya asati alladāruṃ rukkhato chinditvā kātuṃ, mattikāya asati bhūmiṃ khaṇitvāpi mattikaṃ gahetuṃ vaṭṭati.
112. து³ரூபசிண்ணேதி து³ட்டு²ங் உபசிண்ணங் ஆமட்ட²ங் து³ரூபசிண்ணங். ஸசே பி⁴க்கு² அப்படிக்³க³ஹிதங் ஸாமிஸங் பா⁴ஜனங் டி²தட்டா²னதோ அபனெத்வா ஆமஸதி, பிதா⁴னங் ஆமஸதி, உபரி டி²தகசவராதி³ங் ச²ட்³டே³தி, தத்த²ஜாதகப²லினியா ஸாகா²ய வா வல்லியா வா க³ஹெத்வா வா சாலேதி, து³ரூபசிண்ணங் நாம ஹோதி. தஸ்மிங் து³க்கடந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴. ப²லருக்க²ங் பன அபஸ்ஸயிதுங் வா தத்த² கண்டகங் வா ப³ந்தி⁴துங் வட்டதி. அரஞ்ஞே பதிதஅம்ப³ப²லாதி³ங் ‘‘ஸாமணேரஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’தி ஆஹரித்வா தா³துங் வட்டதி. ரஜோகிண்ணேதி ரஜஸா ஓகிண்ணே, தஸ்மிங் பத்தாதி³கே யங் கிஞ்சி படிக்³க³ண்ஹதோ வினயது³க்கடங் ஹோதீதி அத்தோ². ஸசே பிண்டா³ய சரந்தஸ்ஸ பத்தே ரஜங் பததி, படிக்³க³ஹெத்வா பி⁴க்கா² க³ண்ஹிதப்³பா³ . ‘‘படிக்³க³ஹெத்வா தே³தா²’’தி வுத்தேபி ஆகிரந்தி, ஹத்த²தோ அமோசெந்தேனேவ படிக்³கா³ஹாபகஸ்ஸ ஸந்திகங் நெத்வா படிக்³க³ஹேதப்³ப³ங். ஸசே மஹாவாதோ ததோ ததோ ரஜங் பாதேதி, ந ஸக்கா ஹோதி பி⁴க்க²ங் க³ஹேதுங், ‘‘அனுபஸம்பன்னஸ்ஸ த³ஸ்ஸாமீ’’தி ஸுத்³த⁴சித்தேன ஆபோ⁴க³ங் கத்வா க³ண்ஹிதுங் வட்டதி. தங் பன தேன தி³ன்னங் வா விஸ்ஸாஸேன வா படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதி.
112.Durūpaciṇṇeti duṭṭhuṃ upaciṇṇaṃ āmaṭṭhaṃ durūpaciṇṇaṃ. Sace bhikkhu appaṭiggahitaṃ sāmisaṃ bhājanaṃ ṭhitaṭṭhānato apanetvā āmasati, pidhānaṃ āmasati, upari ṭhitakacavarādiṃ chaḍḍeti, tatthajātakaphaliniyā sākhāya vā valliyā vā gahetvā vā cāleti, durūpaciṇṇaṃ nāma hoti. Tasmiṃ dukkaṭanti sambandho. Phalarukkhaṃ pana apassayituṃ vā tattha kaṇṭakaṃ vā bandhituṃ vaṭṭati. Araññe patitaambaphalādiṃ ‘‘sāmaṇerassa dassāmī’’ti āharitvā dātuṃ vaṭṭati. Rajokiṇṇeti rajasā okiṇṇe, tasmiṃ pattādike yaṃ kiñci paṭiggaṇhato vinayadukkaṭaṃ hotīti attho. Sace piṇḍāya carantassa patte rajaṃ patati, paṭiggahetvā bhikkhā gaṇhitabbā . ‘‘Paṭiggahetvā dethā’’ti vuttepi ākiranti, hatthato amocenteneva paṭiggāhāpakassa santikaṃ netvā paṭiggahetabbaṃ. Sace mahāvāto tato tato rajaṃ pāteti, na sakkā hoti bhikkhaṃ gahetuṃ, ‘‘anupasampannassa dassāmī’’ti suddhacittena ābhogaṃ katvā gaṇhituṃ vaṭṭati. Taṃ pana tena dinnaṃ vā vissāsena vā paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati.
அதா²தி வக்க²மானாரம்பே⁴. உக்³க³ஹப்படிக்³க³ஹேதி உக்³க³ஹித்தா²தி உக்³க³ஹோ, உக்³க³ஹிதங், தஸ்ஸ படிக்³க³ஹோ, தஸ்மிங். அப்படிக்³க³ஹிதபா⁴வங் ஜானதோ அத்தனா ஏவ உக்³க³ஹெத்வா க³ஹணேதி அதி⁴ப்பாயோ. மாதாபிதூனங் அத்தா²ய பன அப்படிக்³க³ஹெத்வா தேலாதீ³னி, சா²யத்தா²ய ஸாகா²தீ³னி வா க³ஹெத்வா பச்ச²தோ பு⁴ஞ்ஜிதுகாமதாய படிக்³க³ஹெத்வா பரிபு⁴ஞ்ஜிதுங் வட்டதி. உச்சு²ஆதீ³ஸு பா²லிதேஸு மலங் ந பஞ்ஞாயதி, மூலபே⁴ஸஜ்ஜாதீ³னி பிஸந்தானங் வா கொட்டெந்தானங் வா நிஸத³னிஸத³போதகஉது³க்க²லமுஸலானி கீ²யந்தி, த³ந்தந்தரே லக்³க³ங் ஸுகு²மஆமிஸங் ஹோதி, ரஸோ ந பஞ்ஞாயதி, அப்³போ³ஹாரிகங். அந்தோவுத்தே²தி அகப்பியகுடியா ச²த³னப்³ப⁴ந்தரே வுத்தே²தி அத்தோ². ஸயங்பக்கேதி அத்தனா யத்த² கத்த²சி பக்கே. ஸசே வாஸிஆதி³ங் தாபெத்வா தக்காதீ³ஸு பக்கி²பதி, எத்தாவதாபி ஸாமபாகதோ ந முச்சதி. புரிமகாலிகத்³வயே புனபாகஞ்ஹி ட²பெத்வா யங் கிஞ்சி ஆமிஸங் பி⁴க்கு²னோ பசிதுங் ந வட்டதி. ஸசேபிஸ்ஸ உண்ஹயாகு³யா ஸுலஸிபண்ணாதீ³னி வா ஸிங்கி³வேரங் வா பக்கி²பந்தி, சாலேதுங் ந வட்டதி. உத்தண்டு³லங் ப⁴த்தங் லபி⁴த்வா பித³ஹிதுங் ந வட்டதி. அந்தோபக்கேதி அகப்பியகுடியா அந்தோ பக்கே. ஸப்³ப³த்த² து³க்கடந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
Athāti vakkhamānārambhe. Uggahappaṭiggaheti uggahitthāti uggaho, uggahitaṃ, tassa paṭiggaho, tasmiṃ. Appaṭiggahitabhāvaṃ jānato attanā eva uggahetvā gahaṇeti adhippāyo. Mātāpitūnaṃ atthāya pana appaṭiggahetvā telādīni, chāyatthāya sākhādīni vā gahetvā pacchato bhuñjitukāmatāya paṭiggahetvā paribhuñjituṃ vaṭṭati. Ucchuādīsu phālitesu malaṃ na paññāyati, mūlabhesajjādīni pisantānaṃ vā koṭṭentānaṃ vā nisadanisadapotakaudukkhalamusalāni khīyanti, dantantare laggaṃ sukhumaāmisaṃ hoti, raso na paññāyati, abbohārikaṃ. Antovuttheti akappiyakuṭiyā chadanabbhantare vuttheti attho. Sayaṃpakketi attanā yattha katthaci pakke. Sace vāsiādiṃ tāpetvā takkādīsu pakkhipati, ettāvatāpi sāmapākato na muccati. Purimakālikadvaye punapākañhi ṭhapetvā yaṃ kiñci āmisaṃ bhikkhuno pacituṃ na vaṭṭati. Sacepissa uṇhayāguyā sulasipaṇṇādīni vā siṅgiveraṃ vā pakkhipanti, cāletuṃ na vaṭṭati. Uttaṇḍulaṃ bhattaṃ labhitvā pidahituṃ na vaṭṭati. Antopakketi akappiyakuṭiyā anto pakke. Sabbattha dukkaṭanti sambandho.
படிக்³கா³ஹனித்³தே³ஸவண்ணனா நிட்டி²தா.
Paṭiggāhaniddesavaṇṇanā niṭṭhitā.